Ísafold - 10.04.1895, Qupperneq 2
verið áður á því vori, nema hvað rúgur
var í ívið hœrra verði þegar jeg keypti
en verið hafði undanfarnar vikur.
Og það mun sjaldan koma fyrir, að út-
lendar vörur falli svona allt í einu, upp
ofan um 23%. Afsökun þingm. hjer er
því æði-götótt, eins og fleiri, og sýnir hversu
trúr verkamaður hann er í víngarðinum.
Merk uppgötvun!!
Þingm. kannast nú loksins við, að merkin
á fjenu, sem til Newcastle kom, hafi verið
svo afmáð, þegar þangað kom, að merkin
hafi alls ekki sjezt utan á ullinni á mörgu
af fjenu, en að anilin-Jiturinn hafl þó leynzt
niðri í ullinni, sem sást þegar reiflnu var
flett í sundur, og grandgæfllega var að-
gætt. Það má kalla mikinn dugnað, að
hafa skipt 8000 fjár á einni nóttu með
svona óglöggum merkjum á landtökustaðn-
um, og ekki er svo sem hætt við, að
fjeð f hafi farið saman aptur í haganum,
eða á markaðinum !! Það má því kalla
þetta hina mestu uppgötvun, einkum ef
hún verður notuð alstaðar, þar sem hún
getur átt við, t. d. einnig þegar um það
er að ræða, að lesa menn í sundur, sem
hafa sumir duiarmerki. Það er nógu þægi-
iegt að þurfa ekki annað en fletta reifinu
í sundur til þess að vita, í hvaða flokki á
að telja þá !!
»Gat« í Þrezkri löggjöf!!
Þingmaðurinn hefur nú fundið »gat« i
brezkri löggjöf. Lesendurnir muna máske
eptir, að jeg tók það fram í fylgibl. nr.
II. með ísafold, að Mr. Franz hefði ekki
verið kærður fyrir neitt brot á brezkum
lögum, fyrir illa meðferð á fjenu í haust.
Nú segir þingm. að þettasje þvíað kenna,
að lögin hafi ekki náð til þessa tilfellis ! !
»þótti sumum ráð að skerpa þau« (lögin) !!
segir þingm. Hverjir voru þessir »sumir«?
Og í hverju var þetta »gat«íhinni brezku
löggjöf fólgiö, sem ménn sáu fyrst nú?
Þingmaðnrinn á glóðum!!
Þingm. finnur sárt til þess, að menn hjer
á landi ekki iögðu nægan trúnað á rit-
gjörð hans í haust í »Fj.k.«, og er sannast
að segja, að menn gerðu það ekki. Þingm
hefði því átt í þetta sinn, að vera svo
gætinnj að láta staðar numið, og löfa
Z. & V. sjálfum að taka af sjer hvítu
hanzkana, eins og þeir hafa áðúr gjört, og
pennann í hönd sjer, og ráða þeim tii að
fara fió einu sinni framan að mjer, í
staðinn fyrir að vera allt af að læðast í
skúmaskotum á bak við mig. Það væri
miklu hetjulegra, og á þann hátt mundi
þingm. hafa tekizt betur að ávinna sjer
aptur traust almennings hjer, sem hann
telur nú veiklað eða tapað.
En þó þingm. hafi þjer yfirsjezt, þá er
það þó allrar virðingar vert, hversu vel
honum hefur tekizt að sýna almenningi
fram á, hvað gerð sumra skynberandi
manna landsins er veik, og að ekki sje að
vita, nema víðar sje »pottur brotinn«.
Það er nú sem jeg sjái þingmanninn frá
Múla í allri sinni nekt standa frammi fyrir
borði hins ríka, og vera að tína upp
brauðmolana, sem detta af borðum drottna
hans, og dreymandi, tilflnningarlaust, um
»sauðina«, sem verið hefur verið að rýja.
Þingm. virðist rumska við og við og líta
til baka til sinna fyrri tíma, og finna að
straumur tímans hefir kippt undan honum
þeirri fótfestu, sem gerði hann áður svo
sælan, á meðan hann bar gæfu til að vinna
með höndum sínum á íslenzkan hátt.
Þingm. virðist nú renna huganum nötrandi
heim til þingsalsins, þar sem hann á bráð-
um að standa eins og viti úti í hafi, leið-
beinandi á dyggilegan hátt öllum þeim,
sem hjá honum fara, svo engum sje hætta
búin, sem á hann treysta, og þolandi, að
bárur auðvaldsins skelli þar á honum frá
öllum hliðum, já, hugsa til þess nótrandi—
því undirstaðan er veik og traustið týnt.
Reykjavík 4. apríl 1895.
Björn Kristjánsson.
Þingvallarfundur er boðabur.
Þeir hafa ekki treyst sjer til í þetta sinn,
ísfirzku þingmennirnir, að vera einir um
að boða Þingvallarfund, og tekið það ráð,
að fá í lið með sjer þingmann Norður-
Þingeyinga (við 2. mann), sem vel hefði
raunar verið einfær um það.
Nú er spurn, hvort meira má, þessi há-
tíðlega fundarboðun, eða sú skynsamlega
skoðun, sem lýst var hjer nýlega, að hjer-
aða-þingmálafundir sjeu bæði miklu hag-
feldari og fyllilega einhlítir, ef vel eru
ræktir og ekki eru nein allsherjarstórræði
á seyði eða því um líkt.
Það er spurn, hvort kjósendur eru mjög
ginkeyptir fyfir að leggja á sig talsvert
aukagjald, ferðakostnað fuiltrúa á Þing-
vallarfund til þess að fara þar með um-
boð sitt, og eiga á hættu, að þeirra vilji
sje þar ofurliði borinn. Það er spurn,
hvort þeir telji rjetthærra: það sem þeir
tjá vera sinn vilja á þingmálafundi heima í
hjeraði, eða hitt, sem ofan á kann að verða
á Þingvallarfundi.
Að stjórnarskrármálið græði nú á því
að ræðast á Þingvallarfundi stund úr deg ,
er ekki gott að hugsa sjer, sízt ef alls eigi
er ætlazt til neinna nýrra hugmynda, nýrr-
ar stefnu eða nýrra ráða því viðvíkjandi,
heldur hins að eins, að hjakka í sama far-
ið, sem vaka mun að sjálfsögðu fyrir for-
göngumönnum fundarhalds þessa.
Hvað eiga menn þá að gera nú á Þing-
vallarfund?
Baðstofnunin fyrirhugaða hjer í bæn-
um er nú upp komin, eðarjettara sagt vís-
ir til slíkrar stofnunar, fyrir framkvæmd
fjelags þess, er hjer myndaðist í vetur í
því skyni og um var getið þá. Nauðsyn-
leg áhöld til þess komu með póstskipinu
um daginn, svo sem baðofn, steypibaðstil-
færingar og margt fleira. Hefir hið leigða
húsnæði í norðurendanum á »gömlu prent-
smiðjunni« (Aðalstæti 9) verið hólfað í 3
baðklefa, með stofu fram af fyrir þá, sem
þurfu að bíða eptir að komast að laug-
inni; eru 2 klefarnir fyrir kerlaugar, en 1
fyrir steypibað. Yatnið kemur ofan af
lopti, eptir málmpípum, en þangað er því
veitt úr brunninum fyrir framan húeið með
öflugri sogdælu, er sogar vatnið fyrst inn
í húsið eptir málmpípu neðan jarðar og
spýtir því síðan svo hátt sem þarf upp 4
loptið. Sogdælunni er snúið með sveifi.
Laugarklefarnir eru mjög snoturlega útbún-
ir ög þægilega. Allt eptir fyrirsögn þeirra
Guðm. læknis Björnssonar (form. fjel.) og
konsúls Guðbr. Finnbogasons. Áhöld öll
vel vönduð. Endalitill afgangur af Wuta-
fje fjelagsins, 1400 kr.
Fyrst um sinn er búizt við, að nóg sje
að hafa baðhúsið opið 2 daga í viku að
staðaldri, annan handa karlmönnum, en
hinn handa kvennfólki; þann daginn þjón-
ar kvennmaður þar verkum, — býr laug-
ina m. m. —, en hinn karlmaður. Kerlaug-
ar geta menn fengiö 24 á dag, og steypi-
böð 40.
Um 1000 kr. verður hinn árlegi kostn-
aður við stofnunina þannig notaða, eptir
þvi sem næst verður komizt, og munu
margir telja hæpið, að tekjurnar komist
svo hátt framan af. En ekki eru það samt
nema 25 a. um árið fyrir hvern bæjarbúa
eða y2 eyrir á viku. Þar við bætast svo
utanbæjarmenn, ekki sízt útlendingar, er
mjög hefir þótt illt að geta ekki laugað
sig hjer og talið slíkt skrælingjamark á
oss, sem vonlegt er. Hafim vjer Reyk-
víkingar efni á að eyða fullum 6000 kr.
í sjónleiki á ári, eins og vjer höfum gert
þetta síðasta ár, frá því í fyrra vor, og
töluvert á 3. þús. kr. í tombólur á sama
tíma, þá ættum vjer að geta staðizt framt
að 1000 kr. útlátum til jafn-nytsamlegra
þæginda, sem böð eru, að ótalinni hollust-
unni, sem þeim fylgir, og siðmenningu
þeirri, er þau efla. — Það er raunar mikið
á milli gefandi slíkrar stofnunar og lak-
legra sjónleikja.
Brúin yfir Brúará. Með því jeg nú sein-
ustu árin hef ferðazt með útlendingum hjer
um suðurland og einkum farið þá leið, sem
liggur yfir Brúará, vil jeg eigi láta hjá liða,
að minnast á það voðalega slys, sem að get-
ur borið, ef brúin á ánni er látin vera lengi
eins og hún var sumarið 1894. Brúin liggur
yfir foss í ánni, svo að ef illa færi, þá er 6-
mö .egt að komast lífs af. Svo er nú það,
að brúin liggur svo lágt, að vatnið rennur
optast upp á brúna, ogaf því leiðir, að brúin
feygist á skömmum tima og getur farið ofan
í fossinn þá minnst varir. Jeg get vel hugsað
mjer, að brúin yrði ekki bætt, fyr en einhver
hefir farið í gegnum hana oían í fossinn, eptir
því sem vant ®r að ganga. Þegar þetta er
hræðsluefni fyrir menn, sem vanir eru mörg-
um torfærum, hvernig skyldi þá útlendingum
þykja að fara þetta? Et eigi er þegar búið
að gjöra við hana, þá bið jeg þá, sem um
hana eiga að sjá, að íhuga þetta fyrir næstá
sumar. Ferðamaður.
Þilskipaveiðar Fsereyinga. Þeir
hafa árið sem leið (1894) haldið úti til
fiskiveiða 39 þilskipum alls, og aflað á þau
rúm 14 þús. skpd., þar af nær 10 þúsund
hjer við land (ísland) og að eins rúm 4
þús. við Færeyjar. Hafa öll skipin nema
ein 5 stundað veiðina hjer við land, flest
um 20 vikur eða fram undir það, enda
lengsti útgerðartíminn að samanlögðu (á
báðum stöðum) 26—27 vikur.
Langmest er þilskipaútgerðin að tiltölu á
Suðurey. Eru eyjarskeggjar aö eins Vs
hluti Færeyinga, eða 2500 af 13000; en
þeir eiga 19 skipin og fengu á þau tölu-