Ísafold - 07.04.1897, Síða 1
Kemur út. ýmist einu sinnieða
tvisv.í viku. Verð árg.(90arka
minnst) 4kr.,erlendis 5 kr.eða
l1/8 dolí.; borgistfyrir miðjan
júlí (erlendis fyrir f'ram).
ISAFOLD.
Uppsögn (skrifleg) bundin við
áramót, ógild nema komin sje
til útgefanda fyrir 1. október.
Afgreiðslustofa blaðsins er í
Austurstrœti 8.
XXIV árg.
Reykjavik, miðvikudaginn 7. april 1897.
22. blað.
Botnvörpumálið^ erlendis.
ÞaS er fullyrt af þeim, er um geta borið,
stjórninni í Lundúnum hafi nú orðiS mjakað
þaS lengst í áttina oss í vil, að hún vildi aS-
VUast takmarkalínu þá, er Atltinson skipa-
liSsforingi tiltók í fyrra, — gegn því, að botn-
verpingum sje gert heimilt að fiska hvar sem
þeim þóknast, grunnt eða djúpt, á öllu svæS-
’nu frá Vestmannaeyjum austur að Horni. —
Qg þó því viSbættu, aS þaS yrSi aS vera
komið undir góðfúslegum vilja botnverpinga
sjálfra, hvort þeir skeyttu því eSa ekki, að
iara ekki inn fyrir takmarkalínu Atkinsons;
®tjórnin enska hefði ekkert vald til að banna
þeim aS fiska hvar sem væri utan landhelgi.
I'il þess þarf sem sje lög frá parlamentinu.
Stjórnin í Khöfn mun halda hinu fram, að
t’axaflói sje allur friSaður. ESa svo er aS
^kilja á umræðum á ríkisþinginu í vetur; og
’nun þá hugmyndin vera, aS kaupa þá friSun
wieS því aS leggja í sölurnar eitthvert annaS
tiskisvæSi viS strendur landsins; en þaS verS-
er auSvitaS alls ekki öSru vísi en meS sam
Þykki alþingis.
baS er meS öSrum orSum, aS eptir síSustu
,rjettum mun engin von vera um neina linun
;i botnvörpuplágunni hjer í flóanum á þessu
ari, nema ef »Heimdalli« tekst aS bægja
kotnverpingum frá aS halda sig aS staSaldri í
landhelgi. ÞaS er fyrst eptir þing í sumar,
að nokkur von er um nýjan rekspöl á málinu,
°g þarf þá, ef duga skal, ekki einungis fúsan
v’lja stjórnarinnar ensku á aS auðsýna oss
6'nhverja mannúS og sanngirni, heldur einnig
að pavlamentiS semji lög, sem banna enskum
Þegnum aS fiska hjer í flóanum jafnt utan
landhelgistakmarka sem innan. Munu því
úiiður litlar líkur til, aS það verði auSsótt.
llví þau svör liggja beint viS, að vjer sjeum
e'gi bættari, þó að aðrar þjóðir taki við af
k-nglendingum og skafi hjer allan flóann með
l’otnvörpum; ekki nái ensk lög til þeirra.
Síðustu frjettir frá Krít.
Og ummæli Gladstones.
Kaupmannahöfn 21. marz.
»TíSindi eru helzt á Grikklandi og Krít.
^tórveldin byrja í dag herskipakvían viS alla
^dt, af því her Grikkja fer þaðan eigi. Vassos,
°g aSrir fyrirliSar Grikkja hafa heitið upp-
'l,aupsmönnum eSa Grikkjum á Krít heldur
'li5 láta lífið en skilja við þá. Samlyndi með-
a' stórveldanna er þó eigi gott, sem betur
fer í þessu máli. ÞaS eru Itússar og Vil-
''Íálinur keisari, sem nú eru harðastir á móti
'Hkkjum, en Englendingar malda í móinn.
'ladstone gamli hefir ritað brjef til hertog-
118 af Westminster um málið, er vekur mikla
eptirtekt, einkum orð hans um þá keisarana
Nikulás og Vilhjálm. Hann segir svo:
»ÞaS er kominn tími til aS kveða upp úr.
Nú sem stendur er 2 tveim stórum ríkjum
með 140 eða ef til vill 150 milj. íbúa af Ev-
rópubúum stjórnaS af 2 ungum mönnum, sem
báSir bera keisaranafn. Annan þeirra vantar
algjörlega þekkingu og reynslu, en hinn hef-
ir aS eins slíka þekkingu og reynslu — sann-
arlega nógu takmarkaSa — að það dettur of-
an yfir menn og menn verða steinhissa, er
heiminum birtist eitthvað af henni. í öðru
laudinu er stjórnin hreint og beint harðstjórn,
en í hinu virðist eitthvaS þvílíkt ráða að því
er utanríkisstjórnina snertir. Þessi veldi hafa
— aS því sem hugarfar þeirra er kunnugt—
ávallt notaS vald sitt, til þess að berjast á
móti frjálslyndum hreyfingum á meðal stór-
veldanna.«
Nú standa Grikkir og Tyrkir vígbúnir við
landamærin í Þessalíu og eru allar líkur til
að ófriSur byrji nú með vikunni«.
Heimdallur, strandgæzluskipið, sem hjer
hefir veriS við land 2 sumur undanfarin, kom
hingaS 3. þ. m., — með öSrum orðum nokkr-
um vikum fyr en vandi hefir verið til um
hin dönsku herskip og er auk þess ætluð
miklu lengri dvöl fram eptir hausti en áSur,
eins og getið var nýlega hjer í blaðinu aS
til stæði samkvæmt fjárveitingu ríkisþingsins.
Hann kvað eiga að vera kominn heim til
Khafnar 27. október; getur þá verið hjer fram
undir veturnætur.
Yfirforingi á skipinu er nú G. F. Holm,
kapteinn í herskipaliði Dana og nafnkenndur
fyrir vfsindalegar rannsóknir á austurströnd
Grænlands. — MeSal óbreyttra liSsmanna á
skipinu er elzti sonur hins góðfræga Islands-
vinar í Khöfn, professors drs. H. Krabbe og konu
hans frú Kristínar Jónsdóttur heit. ritstjóra
GuSmundssonar. Hann heitir Olafur og er
kand. í lögum.
ÞaS er virðingar-vert og þakklætis, aS stjórn-
in í Khöfn hefir orðið viS sárri þörf vorri og
ósk um að njóta sem lengstan tíma árs vernd-
ar varðskips þeirra hjer, og ríkisþingiS látiS
af hendi rakna nægilega fjárveitingu til þess.
Ekki er þeim um að kenna, er skipiS hafa
sent, ef oss verSur samt minni vernd og at-
hvarf í því en skyldi, sem engan veginn skal
ráð fyrir gert aS óreyndu, þó að heldur tæk-
ist slælega til, sje það satt, aS hann (Heim-
dallur) hafi siglt rjett fram hjá mörgum botn-
verpingum við veiðar í landhelgi, um leið og
hann renndi hjer inn í flóann, í björtu og
góðu veðri. Skulum vjer vona, að nú verSi
hver síðastur úr þessu, er botnverpingar leika
sjer aS staðaldri langt fyrir innan landhelgis-
takmörk hjer við fjölmennustu veiöistöðvar
flóans. En hreyfa þarf hann sig hjeðan af
höfninni samt til þess. — Mundi ekki ráð, að
hann hefði innanborðs einhvern íslenzkan sjó-
mann, kunnugan vel hjer um flóann, sem gæti
vísað honum á, hvar botnverpingar væru helzt
vanir að halda sig, til þess hann yrði fund-
vísari á þá en á innsiglingunni hingaS um
daginn? ÞaS mundi og auka traust lands-
manna á herskipinu, er hann kynni síðan
frá að segja fróSlegum tíðindum af dyggi-
legri framgöngu og vasklegri gagnvart vogest-
um vorum, botnvörpuvarginum.
Botnverpingar- Brjef og munnlegar
frjettir sunnan að segja svo, aS vikuna sem
leiS hafi floti botnverpinga haldiS sig í Leiru-
sjónum og fram með Hólmsbergi, langsamlega
í landhelgi, og skafiS þar botninn, óáreittir
af öllum. »Þegar Heimdallur kom fyrir
Skagann, 3. þ. m., voru 5 botnverpingar í
Leirusjó. Þegar þeir sáu hann, hnipruðuþeir
sig upp undir landsteina, unz þeir sáu, aS
hann hjelt beint til Reykjavíkur. Þegar þeim
þótti hann vera kominn nógu langt inn eptir,
strikuðu þeir undan landi norður allan fló-
ann, og hafa án efa þótzt sleppa vel. Á nótt-
unni hafa þeir veriS nærgöngulastir, og eru
þeir búuir að skemma veiðarfæri landsmanua
og með því baka þeim aflatjón, sem trauð-
lega mun hægt að meta.
Hefði »Heimdallur« beygt lítið eitt við inn
með landi á laugardaginn var, þá hefði liann
veitt vel og að líkindum náð Reykjavík í
björtu fyrir því.
Sunnudaginn lá botnverpingur út undan
Hólmsbergi, langsamlega í landhelgi, og fisk-
aði í bezta næði.« •— —
»Þann dag (sunnudag) bárust sýslumanni
tvær kærur, önnur gegn 2 botnverpingum,
sem fiskaS höfðu í landhelgi, og voru tilgreind
númer skipanna og miSin, sem þau voru á;
hin kæran yfir mönnum, sem gegn boði amt-
manns og sýslumanns höfðu farið út í botn-
verping, og var hún alveg löglega útbúin«.
Líklegt er, að lagt verði fyrir sýslumann aS
fara þegar suður og halda próf í málumþess-
um, til þess að ekki skorti lögfull gögn. Minna
verður ekki til ætlazt. Sjálfkrafa lítur ekki út
fyrir að hanu fari, eSa hefir ekki gert það aS
minnsta kosti; liann var hjer staddur í gær.
Getur vel verið, aS árangurinn verði ekki mik-
ill. En almenningi, sem á lífsbjörg sína und-
ir því, að af ljetti þessunr ófögnuði, er ekki
láandi, þótt illa uni því, ef ekki er af yfir-
valdanna hálfu gengið svo óslælega í máliS,
sem lög mæla frekast fyrir eða ætlast til.
HingaS inn á höfn kom í fyrra dag ekki
færri en 5 botnvörpuskip hvert á fætur öSru,
í landsynningsroki; og mun ekki vera hægt
að hafa hendur í hári botnverpingnm þeinr
fyrir það, meS því svo mun verða að álíta, aS
þeir hafi leitað hingaS hafnar í neyð; það var
ofsarok. Þeir fóru og aptur í gær, er veðriS
lægði. Þó keyptu einhverjir bæjarbúar, helzt
kaupmenn, af þeim 1—2 talsvert af fiski fyrir
lítið verð, enda slæm vara aS sögn, marin og
úldin, nema sumt lítið skemmt eSa ekki.