Ísafold - 08.09.1900, Side 4
220
yður og lesendum yðar þætti ef til vill
eigi ófróðlegt að vita, hverjir voru frum-
kvöðlar og forkólfar þess siðlega hátt-
ernis. Mór er það kunnugt, með því
eg sat aftarlega í fundarsalnum og kring
um mig bankastjórasmalarnir helztu og
aðrir stuðningsmenn hans.
Verkstjóri við þessa iðju sá eg ekki
betur en að væri sjálfur gangnaforingi
bankastjórans, alveg ódrukkinn þó. En
unair tóku með honum þeir Þjóðólfs-
maðurinn og Þjóðólfsmágurinn; ennfrem-
ur einn kennarinn við latínuskólann, er
eg heyri menn ágæta öðru fremur fyr-
ir frábæra fylgispekt við rektor sinn.
Fleiri kann eg að nefna, ef þurfa þætti.
Til dæmis á pallinum eitthvað af götu-
drengjum, og þeirra fremstan í flokki
skólapilt, sem er Þjóðólfsmanninum á-
hangandi.
Eitt þótti mór samt skrítnast, sem
eg frótti síðar. Það er það, 'að banka-
stjórinn veitti sjálfur manni ávítur dag-
inn eftir fyrir það, að hann, sem var
staddur aftast í salnum, hafði verið að
skifta sér af ólátunum, reyna að sefa
þau. Bankastj. taldi það gert til fylgis við
sína mótstöðumenn. Hefir synilega ein-
hver smalinn bankastjórans flutt honum
þetta; ella gat hann ekkert um það
vitað, með því hann var staddur í öðr-
um enda salsins og sneri baki við. Það
er með öðrum orðurn engu líkara en að
ólætin hafi verið í frammi höfð að fyr-
irhuguðu ráði og með vilja og vitund
bankastjórans, og eins þá auðvitað sam-
sinnisópin frá hans mönnum við öllu
því, sem hann sagði.
F undarmaður.
Sala yeðdeildarbréfanna
Veltuféö aukiö
um einar 15,000 kr.!
Sjaldan hefir öllu meira ryki verið
þyrlað í augu almennings, heldur en
þegar bankastjórinn á fundinum á laug-
ardaginn var talaði um stofnun veðdeild-
arinnar svo sem 1,200,000 króna viðbót
við veltufó bankans.
Sannleikurinn er sá, eftir því sem
vór höfum fengið áreiðanlega vitneskju
um, að veltufé bankans hefir ekki til
þessa aukist um meira en 15,000 kr.
fyrir síofnun veðdeildarinnar.
Af veðdeildar-skuldabrófum er búið
að selja fyrir kringum 30,000 kr. En helm-
ingurinn af því fó er tekinn úr spari-
sjóði. Eigendurnir hafa að eins flutt
peninga sína yfir í veðdeildina, af því
að hún greiðir hærri vöxtu en spari-
sjóðurinn. Peningar þeir, er bankinn
hefir á boðstólum, hafa ekki aukist um
einn eyri við þann flutning. En bank-
inn hefir að eins flutt þá peninga úr
einni bókinni í aðra þar inni hjá sér.
En hinn helminginn hér um bil
hefir e i n n auðmaður keypt — maður,
sem er í mikilli kosningavináttu við
bankastjórann um þessar mundir og
lætur sór því mjög ant um, að sú trú
geti komist inn hjá alþýðu manna, að
með veðdeildinni sé nægilega bætt úr
peningaskortinum og að mótspyrna
bankastjórans gegn öflugri peningastofn-
un verði honum ekki að fótakefli við
kosningarnar.
Gangi ekki sala veðdeildarbréfanna
örara hór eftir en að undanförnu, eykst
veltuféð um rúmar 100,000 kr. á ári
fyrir stofnun hennar. Það er alt og
sumt. Þá þarf 11 ár til þess að selja
þau öll, öðrum en þeim, sem inni eiga
í sparisjóði. Með öðrum orðum: veltu-
féð eykst ekki að þeim muu, að lands-
menn verði þess að kalla má minstu
vitund vaiir.
Og eftir því sem salan hefir enn
gengið,eru því miðurengarhorfurá því, að
hún gangi e i n s greiðlega eftirleiðis.
Að líkindum kaupir ekki þessi e i n i
m a ð u r meira. Og þar sem naumast nokk-
ur maður annar en hann hefir orðið til
þess að auka veltufóð með veðdeildar-
bréfakaupum og hann vitanlega hefir
gert það af kosninga-flokksfylgi, en
ekki í gróðaskyni, þá eru horfurnar
sannarlega ekki vænlegar.
Og því fráleitara er þetta atferli, að
reyna að telja mönnum trú um, að með
veðdeildinni hafi peningaforðinn aukist
um 1,200,000 kr.
Af Kínverjum
Eins og frá var skyrt í skyndifregnar-
seðli frá ritstjórn Isafoldar hér um daginn
(þrd.),þáunnubandaveldin höfuðstað Kín-
verja, Peking, 15. f. mán., eftir harða at-
sókn, en skammaþó. Þau keisari ogekkju-
drotningin voru flúin þaðan, en náðust
skömmu síðar eða gáfust upp fyrir lið-
sveitum Japansmanna, er sendar höfðu
verið til að elta þau, fáeinar þingmanna-
leiðir fyrir sunnan Peking og vestan.
Þótt ótrúlegt þætti, reyndust sendi-
herrarnir allir á lífi (nema sá þýzki?).
En að þrotum komin vörnin fyrir þeim
vegna vistarskorts m. fl. Látið höfðu
þeir um 70 manna af heimilisvarnarliði
sínu. Atsóknina eignuðu þeir keisara-
stjórninni, þótt »hnefamenn« (uppreisn-
arliðið) væri fyrir borið. — Síðustu
fréttir frá Engl. ná til 26. f. m.
Erá Búum
Svo er sem Bretar höggvi æ í sama
farið í viðureigninni við Búa. Hvorug-
um vinst neitt til muna á nú orðið.
En Búum tekst enn sem fyrr að ein-
angra smásveitir brezkar við og við, og
»höggva fyrir þeim mann og annan«.
Róberts hershöfðingi tekinn til að beita
harðýðgisráðum við vopnlausan Búalýð,
er kúgaður hefir verið til að vinna Breta-
drotningu hollustueiða; en rekur þá í
útlegð, er eigi vilja eiða vinna. Skjóta
lót hann þýzkan lautinant, Hans Cordua
að nafni, er sakaður var um samsæris-
tilraun i því skyni að höndla þá Roberts
og fylgiliða hans.
Herra ritstjóri! Eins og yður er
kunnugt, hafið þér í sumar þrásinnis
ráðist á mig og verzlunarfjelaga minn,
L. Zöllner í Newcastle með ótvíræðum
getsökum um, að við höfum ónýtt sauða-
markað fyrir ísl. bændum á komandi
hausti með því að fá þá herra Parker
& Fraser til að hætta við fyrirhuguð
fjárkaup hór á landi. Eg hefi áður
sent yður mótmæli mín gegn þessum
ósanna áburði, en þér hafið eigi feng-
ist til að taka þau upp í blað yðar og
barið því við, að mótmælin kæmu eigi
frá réttum hlutaðeiganda, heldur fra
einhverjum vini okkar félaganna, sem
hefir viljað bera blak af okkur. Yður
mun líklega eigi kunnugt — þótt það
reyndar hafi verið auglýst hér á landi
og só á flestra hérlendra manna vitorði
— að síðan 1893 höfum við hr. Louis
Zöllner í Newcastle rekið atvinnu sam-
an undir nafninu Louis Zöllner, svo að
það var fullkomlega réttmætt að svarað
væri af mér með nafni félagsins (firma-
sins) þeim árásum, er það hafði sætt.
Nú leyfi óg mér enn á ný að skora
á yður samkvæmt tilskipun um prent-
frelsi 9. maí 1855, 11. gr., í þetta sinn,
yður til geðs, undir eigin nafni, að taka
þessa skýrigrein mína upp í fyrsta eða
næstfyrsta tölublað af blaði yðar, er
út kemur frá þessum degi, ásamt með-
fylgjandi yfirlýsingu frá þeim Parker &
Fraser, er eiðfestir hafa verið upp á
framburð sinn, til þess sannleikanum í
þessu máli yrði borið vitni á þann hátt,
er eigi mætti vefengja.
Reykjavík 29. águst 1900.
Jón Vídalín.
Til
herra ritstjóra Bjarnar Jómsonar
Rvík.
* * *
Við Edward Parker og Robert Cooper
Fraser,
sem erum félagar verzlunarhússius
Parker & Fraser, nautgripa- og kjötsalar
í Liverpool á Englandi, vinnum sam-
eiginlega og hvor í sínu lagi eið að svo
látandi yfirlýsingu:
1. Að fyrir fáum vikum var það ætl-
un okkar að kaupa hesta og fó á ís-
landi til útflutnings til Liverpool, og að
hr. Thomas Fraser fór til Reykjavíkur
í þeim tilgangi að gera nauðsynlegar
rannsóknir til undirbúnings þessu á-
formi. Ut af þessum rannsóknum og
eftir nákvæma útreikuinga, sem bygðir
eru á verðinu og kostnaðiuum á íslandi
og hinu núverandi háa flutningsgjaldi,
komumst við að þeirri niðurstöðu, að
eigi væru líkindi til,að fyrirtækið mundi
reynast gróðavænlegt, og þess vegna og
eingöngu þess vegna hættum við við
þetta áform.
2. Að hvorugur okkar hefir staðið í
munnlegu eða skriflegu, beinu eða ó-
beinu sambandi við hr. Louis Zöllner í
Newcastle-on-Tyne á Englandi eða fólaga
hans, hr. Jón Vidalln í Reykjavík, eða
nokkurn umboðsmann eða starfsmann
annarshvors þeirra viðvíkjandi áður-
nefndu, fyrirhuguðu fyrirtæki eða áform-
um okkar, og enn fremur, að hvorugur
okkar hefir staðið í nokkuru sambandi
við áðurgreinda herra Louis Zöllner og
Jón Vídalín á yfirstandandi án.
3. Að í sannleika alls enginn óvið-
komandi maður hefir haft áhrif á okk-
ur, er við róðum af að hætta við hið
áðurgreinda fyrirhugaða fyrirtæki.
Edward Parker.
Robert Cooper Fraser.
Svarið af hvorum í sínu lagi í Liver-
pool 17. dag ágústmánaðar 1900, frammi
fyrir mér.
IV. Artlmr Weightman,
eiðfestingamaður (Commissioner for
Oaths).
Að ofanrituð undirskrift Arthurs
Weightmans, málfærslumanns í Liver-
pool, sé rétt, vottast hór með.
í hinu konunglega, danska konsúlati
í Liverpool 17. ágúst 1900.
Fyrir hönd konsúlsins.
A. F. Christensen.
4/6 ritari.
Að ofanrituð þýðing á ensku skjali,
sem mór hefir verið sýnt til saman:
burðar, sé rétt, vottast hérmeð.
Reykjavík 28. ágúst 1900.
G. T. Zoega.
Að tnór hafi verið sýnt frumrit þessa
skjals, ritað á ensku og útbúið með
vottorði og innsiglí hins danska kon-
súls í Liverpool, vottast hór með notari-
aliter.
Notarius publicus í Reykjavík 29.
ágúst 1900.
Halldór Daníelsson.
Borgað 25 —
tuttugu og fimm aurar.
H. D.
Sveitamenn og aðr-
ir fjáreigendur.
TAKIB EFTIR!
Undirskrifaðir kaupa sauðfé, bæði
á fæti og eftir niðurlagi fyrir peninga.
Port fyrir féð er látið í té ókeypis.
Hvergi áreiðanlegri viðskifti né fljót-
ari afgreiðsla fyrir alla.
W. Ó Breiðfjörð.
Magnús M. S. Blöndahl.
Nr. 45 af handhafaskuldabréf-
um bæjarsjóðs Reykjavíkur hefir ver-
ið dregið út til innlausnar, og er hér
með skorað á handhafa að vitja á-
kvæðisverðs skuldabréfsins hjá bæj-
argjaldkeranum og afhenda brjefið jafn-
framt.
Bæjarfógetinn í Rvík 7. sept. 1900.
Halldór Daníelsson.
Fundist hefii úr á götum bæjar-
ins. Réttur eigandi getur vitjað þess
á skrifstofu bæjarfógeta, gegn fundar-
launum og auglýsingargjaldi.
Burtfarartími póstvagns-
íns frá Reykjavík er ákveðinn kl. 9
árdegis á þriðjudögum, en ekki kl. 6
síðdegis á mánudögum.
Reykjavík, 4. sept. 1900.
Þorst. J. Davidsson.
Vlnnukona dugleg og þrifin sem er
vön matartilbúningi getur fengið vetrarvist
fra 1. október. Hátt kaup. Ritstj. visar a.
Hér með tílkynnist vinum og vandamönn-
um, að systir mín Markúsína Snæbjörnsen
andaðist 7. þ m.
Reykjavík 7. september 1900.
Jónfna Magnússon.
N Y T T og vandað íbúðarhús ásamt
pakkhúsi, á góðum stað i bænum, er til
sölu, með mjög góðum borgunarskilmálum.
Ritstj. visar á.
í Reykjavíkur
apóteki íæst til
fjárböðunar
óhreinsuð karbólsýra og
sdpub lönduð karbólsýra.
Dýralækningaráðið í Kaupmanna-
höfn hefir mælt fram með þessuin
meðölum, þar eð þau hafa reynst
skaðlaus fyrir ullina og eru
bráðdrepandi fyrir kláðamaur-
inn, fremur öðrum baðlyfum.
Einnig fæst
pur karbóIsýrusdpa, »Kresólsápat
og Pr im a Kr eolin
Leiðarvisir til notkunar fæst.
Miehael L. Lund.
Hjúkrunarnemi
þrifin, greind stúlka getur fengið að
læra hjúkrunarstörf í Laugarnesspí-
talanum. Læknir spítalans gefurnán-
ari upplýsingar.
Uppboðsauglýsinií.
Mánudaginu 24. september næst-
komandi kl. 12 á hádegi verður hús-
eignin nr. 13 í Vesturgötu (Dúkskot)
tilheyrandi dánarbúi Jóns Oddssonar
hafnsögumanns boðin upp og seld á
opinberu uppboði, sem haldið verður
þar á staðnum.
Uppboðsskilmálar verða til sýnis á
skrifstofu bæjarfógeta 2 dögum fyrir
uppboðið.
Bæjarfógetinn í Rvík 29. ágúst 1900
Halldór Daníelsson
Pundur
um þingmál verður 1 samráði við þing-
menn þessa kjördæmis haldinn laug-
ardaginn 15. þ. m. kl. 4 e. m. í Hafn-
arfirði, sunnudaginn 16. þ. m. kl. 4
e. h. á Brunnastöðum, og mánu-
daginn 17. þ- m. kl. 4 e. h. í Gerð-
um 1 Garði.
Elliðakoti 3. sept. 1900.
Guðm. Magnússon.
H á b æ r Í Holtamannahreppi í
Rangárvallasýslu 5 hndr. að dýrl. er
til sölu. Lysthafendur snúi sér til
Klemens Egilssonar í Minni-Vogum.
Biðjið uro :
Skandinv. Export kafTi Surrogat.
Khavn K. F. ITjorth & Co.
Ritstjórar: Bjðrn Jónssonfútg.og ábm.)og
Einar Hjörleifsson.