Ísafold - 11.06.1902, Síða 3

143
undir kærleiksmáltíð mannvinarins
Jesú Krists, eða jafnvel undir dauð-
ann. Að frumv. frá 1899 gangi fram,
er auðvitað betra en ekki neitt, en þó
að eins kák, og bændum eugiun meiri
hagur en þó prestar væru að öllu
launaðir úr landssjóði, ef landssjóður
tekur kirknaeignirnar. Só prestum
lauuað sómasamlega, á þeim engm
vorkunn að vera, að útvega ser veru-
stað, fremur en öðrum embættismönn-
um; núverandi laun eru pappírslaun,
skjaldaskrifla og baugabrota laun, sem
þjóðinni er til vansa að láta lengur
viðgangast, og eigi er ólíklegt, að
verði ekkert breytt til, verði fáir stú-
dentar svo gernýtir, að sækja presta-
skólann, ef annar er kostur; á þessu
bryddir nú þegar. Af bræðrunum
norsku getum vér lært í þessu sem
öðru, og voru þó kjör norskra presta
ólík kjörum íslenzku prestanna, áður
en hinir norsku voru settir á föst laun
(1897).
jbetta, sem hér er sagt, eru að eins
aðaldrættir í stóru málverki, þingi og
þjóð til íhugunar og útfyllingar nú,
meðan málið er á dagskrá þeirra.
Illa borið mótlæti.
Hann ber ekki vel mótlætið, banka-
þjónninn þessi, sem sendur var út af
örkinni um daginn til að ná á vald
afturhaldsliðsins nsvartasta blettinum«,
sem það kallar svo (Gullbr. og Kjósars.)
|>að var að vísu neyðarleg útreið, sem
hann fekk, að ná ekki x/8 atkv. móts
við þann, er hann var sendur til höf-
uðs, þrátt fyrir »læknisheimsókn« og
»bankadropa« m. m. Og svo hitt, að
hafa farið áður eins flatt og hann fór
fyrir sama manni (hr. B. Kr.) í reikn-
ingsdeilunni alkunnu.
En ekki bætir það úr skák fyrir
honum, að bera sig jafn-ókarlmann-
lega og hann gerir á eftir, og vera
meðal annars að heimskast til að
reyna að hefna sín á Isafold, eins og
hann gerir í síðasta tölubl. máltólsins
þeirra fóstbræðra, hans og þjóðólfs-
mannsins, — hefna sín með heimsku-
legum og móðgandi ósannindaupp-
spuna, sem gerir tvent í einu : bakar
honum heimsókn hegningarlaganna
og sannfærir almenning enn betur en
áður um, að hann láti sér ílétturúmi
liggja, hvort hann fer með rétt mál
eða rangt, er svo ræður við að horfa.
Málavextir sjást að öðru leyti á
þessú skjali:
»Fyrirspurn
til þeirra
herra Björns Jenssonar adjunkts og
airaEiríks Briem prestaskólakennara.
Halldór Jónsson bankagjaldkeri ritar I
giðasta Þjóðólf út af ágreiningi milli hans
og Björns kaupmanns og alþingismanns
Kristjánssonar um reikningsaðferð »Bónda-
gonar« i áætlun um tekjur og gjöld Lands-
bankans, ef hann tæki lán sér til eflingar,
og minnist þar a eitthvert »yfirlýst álit«
frá ykkur um þann ágreining. Því næst
kemst liann svo að orði:
• Jafnskjótt sem þetta yfirlýsta álit birt-
ist i Þjóðólfi, gerði Ísafoldarklíkan tilraun
til að fá þessa menn eða að minsta kosti
annan til að lýsa því yfir, að þetta væri
ekki álit þeirra«.
Eg vil nú leyfa mér að spyrja, hvort
þið hafið orðið fyrir »t,ilraun« þeirri, er
kér segir frá, annarhvor eða báðir, — óska
að eins já eða nei ritað af ykkur á þetta
blað og endursent raér siðan.
Reykjavik 10. júní 1902.
Virðingarfylst
Björn Jónsson
ritstj. ísafoldar.
Nei
Kirikur Briem Björn Jensson».
Hvort sem nú heldur er, að grein-
árhöf. í |>jóð. (H. J.) hefir spunnið
sjálfur upp áburð þann, er þeir, sem
um það geta borið með óyggjandi
vissu, lýsa hér ósannindi, eða hann
hefir látið einhvern óvalinn strák ljúga
í 8ig og hlaupið svo með það án allr-
ar frekari eftirgrensluuar, svo auðgerð
sem hún hefði þó verið, þá er atferli
hans jafnvítavert og skaðlegt fyrir
traust almeunings á honum.
Hann er orðinn opinber ósanninda-
maður að þessum áburði.
Attan við hina tilvitnuðu klausu
bætir hann síðan æruleysisaðdróttun,
sem hann kemst ekki hjá lögsókn
fynr.
Hið »yfirlýsta álit«, sem maðurinn tal-
ar um, kannast menn við, hvernig er
lagað, af greininni Gróa á Leiti
e n n í ísatold 31. f. mán. f>að voru
einmitt þeir Björn Jensson og Eiríkur
Briem, sem bornir voru fyrir umgetnu
»áliti.«
Aðferðin er lík og ef hr. B. Kr.
hefði það eftir einhverjum, sem hann
tilnefndi, að hann segði eins og ein-
hver annar, sem s á tiltæki, að því
oftar sem H. J. tæki til máls um
bankamálið, því greinilegar lýsti sér
gersamlegt skynleysi hans á það mál.
Og svo hefði hann kallað það »yfirlýst
álit« þeirra 2 manna. Mundi H. J. vera
ánægður með þannig útbúið sönnunar-
gagn.hvað sem annarsliði innihaldi þess?
Ráð væri fyrir áminstan bankaþjón,
að bera sig ofurlítið karlmannlegar,
þegar hann fer viðlíka sneypuför næst.
Útflutningur á nýju kjöti.
Eftir tillögu búfræðÍ8kand. Guðjóns
Guðmundssonar í fyrirlestri hans hér
í vor ritaði stjórn Landsbúnaðarfélags-
ins stjórn »Gufuskipafélagsins sam-
einaða* um að flytja til reynslu í
haust í einhverju skipi þess héðan
svo sem 500 sauðarkroppa til Leith.
Félagið býðst í svari sínu til að
láta Vestu gera það, er hún fer héð-
an 23. sept. Skrokkarnir séu vafðir
innan í striga og flutningsgjaldið er 2
kr. En með því að Vesta á að koma
við í Færeyjum í þessari ferð sem
oftar og getur þá orðið 8—9 daga á
lpiðinni til Skotlands, enda er þetta
nokkuð suemma hausts, mun naum-
ast þykja tiltækilegt að ráðast í þann-
ig vaxna tilraun, er hafa mundi ill
eftirköst, ef mishepnaðist.
LandBbúnaðarfélagið hafði hugsað
helzt til Hóla í síðustu ferð þess frá
Austurlandi. En það fæst ekki, vegna
fyrirfram pantaðs fullfermis.
Fyreta skilyrðið er vitanlega alveg
bein ferð til Skotlands. En hún fæst
fráleitt með ueinu móti hjá þessu
gufuskipafélagi, sem lætur heldur 2
skip elta hvort annað milli landa
hvað eftir annað en að fara fram hjá
Færeyjum, þótt fullfermi hafi án þess
að koma þar við.
Markarfljótsskemdirnar.
Markarfljót lagðist í J>verá í vetur,
sem kunnugt er, og olli miklum voða,
sem Landsbúnaðarfélagið fekk fyrir á-
skorun héraðsbúa Sveinbjörn Ólafsson
búfræðing til að standa fyrir umbót-
um á, með þvi að reyna að hlaða f
ósa þá m. m., er áin (fverá) hafði
brotið í bakka sína í Landeyjum —
einkum Bakkakotsós og Valalæk.
Nú skrifar Sveinbjörn félagsstjórn-
inni 5. þ. mán. og skýrir frá, að tek-
ist hafi að teppa Bakkakotsós, en að
gerðar hafi verið 3 árangurslausar til-
raunir til að teppa Valalæk og hafi
kostað 2000 kr.
Nú hafa þeir verið hér á ferð sýslu-
maður Rangæinga Magnús Torfason
og Grímur hreppstjóri Thorarensen,
til að leita hjálpar hjá Landsbúnaðar-
félaginu og meðal annars fá verkfróð-
an mann sendan austur til að segja
fyrir um, hvort gjörandi séu írekari
tilraumr og á hvern hátt.
jieir fóru í morgun og með þeim
Kn. Zimsen verkfræðingur í þessum
erindum, með samþykki bæjarstjórnar.
Sveinbjörn búfræðingur segir svo,
að ef ekki verði tept í Valalæk, þá
hljóti 13 jarðir, flestar góðar, að fara
í eyði eða sama sem í eyði, og auk
þess mörg býli að skemmast svo, að á
þeim muni naumast þykja lifvænlegt.
Búnaðarfélagið kostar ferð verkfræð-
ingsins og veitti auk þess 500 kr.
bráðabirgðahjálp.
Bæjarstjórn Reykjavíkur.Slátrunar-
kúsmálÍDu var frestað á fundi 5. þ. mán.,
þar til er fengin vueri áætlun um, hvað
kosta kunni að koma kúsinu upp og til
reksturs stofnunarinnar.
Samþykt i hagkeitarmálinu, að hafa í
sumar Vatnsmýri og Kringlumýri fyrir
kúahaga, auk annars iands, sem þær hafa
gengið í; Fossvog fyrir ferðamannahesta,
og Laugarness- og Kleppsland fyrir norð-
an þjóðveginn fyrir hesta og kýr bæjar-
manna. Nefndinni í hagbeitarmálinu falið
að íhuga, hvort tiltækilegt þætti að af-
girða hæfilegt svæði í Fossvogi austan-
verðum til kúabeitar. Grirðing að norðan-
verðu frestað ura sinn.
Launabótarbeiðni frá bæjargjaldkera heit-
ið að taka til greina á einhvern hátt, þegar
samin verður fjárhagsáætlun i haust.
Til húsahóta á Kleppi gefið upp eftir-
gjald þetta ár, gegn þvi að ábúandi kosti
til jafnmiklu frá sjálfum sér.
Nefnd kosin til að gera rillögu um stækk-
un kaupstaðarlóðarinnar, og undirbúa frum-
varp til alþingis í því skyni: Guðm. B.,
Jón Jensson, Þ. B.
Grunnari kaupraanni Einarssyni synjað
um útmælingu undir hús á stakkstæðum
fyrir neðan Hafnarstræti.
Birni kaupmanni Kristjánssyni leyft að
breikka klöppina fyrir norðan hús sitt.
Eftir tillögu veganefndar fallist á, að
hugsa ekki til að svo stöddu að lengja
Ingólfsstræti heint suður að Spitalastig.
Afsalað forkaupsréíti að Norðurholts-
bletti (S. J. fangav.) og hálfu Biskupsstofu-
túni (frú L. Fr.).
Rækileg smölun á landi bæjarins ákveðin.
Samþyktar 6 brunabótavirðingar, en 1
neitað samþykkis.
Þessar 6 voru: hús Siggeirs Torfasonar
við Laugaveg 15,890 kr., Jóns Bjarnasonar
sömul. 12,637; Einars Finnssonar, Klappar-
stig, 11,7 (0; Þorgrims Jónssonar, Bergst.str
7,821; Magnúsar Vigfússonar, Hverfisgötu,
3,567; Gruðm. Matthíassonar, Lindarg. 2770.
i
I heljar greipum.
Frh.
Með kreptum hnefa og illmanulegu
glotti gengur hann að þeim, hinn feit-
lagni, eineygði kennimaður; endaruir
4 á barkarræmunum stóðu fram á milli
fingranna á honum. Hann rétti þá
fyrst að Belmont. írinn stundi við
og kona hans tók andköf; því ræman
var svo lítil, að hún hvarf í lófa hans.
|>á kemur að Fardet, og var ræman
sem hann dró, hálfum þumlungi lengri
en Belmonts. |>ví næst var Gochrane
hersir látinn draga; hans ræma var
eins löng og hinna beggja saman lagð-
ar. Stephens ræma var ekki lengri
en Belmonts.
Hersirinn hafði unnið í þessari ó-
skemtilegu hlutaveltu.
»Yður er vel komið að fara í minn
stað«, mælti hann; »eg á hvorki konu
né börn, og varla nokkurn vin í öllum
heiminum. Farið þér með konunni
yðar, en eg verð eftir«.
»Nei, nei. |>að stendur, sem einu
sinni er um samið. f>að er alveg
fair play, og sá hlýtur verðlaunin, sem
hepnastur er«.
»Emirinn segir, að þér eigið að fara
á bak undir eins«, kvað Mansoor.
Og einn Arabinn kemur og dregur
hersinn á úluliðnum að ixlfaldanum,
sem beið hans.
»Hann getur fylgst með eftri sveit-
inni«, segir emírinn við undirforingja
sinn. »f>ér getið líka tekið kvenfólk-
ið með yður«.
»Og túlkurinn, hundunnn sá?«
*Með hinum«.
»Og þeir?«
»f>eir eiga allir að deyja«.
Níundi kapítuli.
Með því að enginn þeirra skildi
tungu Araba, mundu þeir félagar ekki
hafa vitsð neitt, hvað emírinn hafði
skipað, hefðu þeir eigi ráðið óðara í
það á háttalagi tulksins. Eftir öll
svikin, öll sleikjulætin og trúníðings-
skapinn sá nú túlksræfillinn fyrir sér
liggja það, sem mest hafði hann ótt-
ast og lengst viljað forðast, er yfir-
maður dervisja kvað upp hinn fáorða
dóm sinn. Hann æpti aumkunarlega,
fleygði sér á ásjónu sína fram fyrir
emírinn og þreif dauðahaldi í skikkju-
fald hans.
Emírinn kipti að sér skikkjunni til
að losa sig; en er hann sér, að hann
heldur sama heljartakinu, þá snýr
hann sér við og sparkar Mansoor eins
illilega og óþolinmóðlega, eins og hann
væri að reka frá sér óþægan rakka.
Strompurinn rauði á bausnum á hon-
um þaut upp í loftið og hann lá með
stunum á grúfu þar, sem hann hafði
komið niður undan heljarafli fótarins
á Arabanum.
Nii var alt komið á kreik; því em-
írinn gamli var komin á bak úlfalda
sínum og menn hans sumir lagðir á
stað á eftir lagsmönnum sínum. Und-
irforinginn þrekvaxni, kennimaðurinn
og eitthvað tólf dervisjar umkringdu
bandingjana; þeir höfðu ekki farið á
bak úlföldum sínum, því þeim hafði
verið skipað að framkvæma aftökuna.
f>eir félagar þrír sáu það á svipnum
á þeim, að nú var þegar út runnið úr
tímaglasinu þeirra. f>eir voru bundn-
ir enn á höndum; en varðmenn hætt-
ir að halda í böndin.
f>eir sneru sér við allir þrír og
kvöddu kvenfólkið á úlföldunum.
»Nú er alt úti, Nora«,, segir Bel-
mont. »f>að er þungbært, úr því að
þó var hugsanlegt að sleppa. En við
höfum gert það, sem við gátum.»
f>á féll henni allur ketill í eld í
fyrsta sinn, veslings-konunni. f>að
setti að henni ofsagrát og hún hélt
höndum fyrir andlit sér.
•Gráttu ekki, hjartað mitt góða. Við
höfum átt góða daga saman. Berðu
ástarkveðju mína öllum vinum okkar f
Prag og beiddu hana Amy Mc-Garthy
og Blessingtons að gleyma mér ekki.
f>ú munt sjá, að nóg hefurðu á að lifa
og meir en það. En eg hafði ætlað
mér að ráðgast um við hann Roggers,
hvernig verja ætti höfuðstólnum.
Mundu það!«
»Ó, elskan mín; eg vil ekki lifa án
þín«.
Belmont féll svo nærri um harm
konu sinnar, að hann mátti eigi vatni
halda lengur, þótt þrékmikill væri, og
hann fól andlitið á sér í kafloðinni síð-
unni á úlfaldanum hennar. f>au voru
bæði úrvinda.
Að hmu leytinu hafði Shephensþokað
sér þangað sem Sadie sat á sínum
úlfalda. Hún sá gegntært, alvarlegt
andlitið á honum horfa upp í móti sér
i rökkurdimmunni.
»f>ér skulið ekki vera hrædd um
ykkur frænku yðar«, mælti hann. »Eg
er vis8 um að ykkur verður bjargað.
Hann Cochrane hersir elur önn fyrir
ykkur. Egiptar geta nú ekki verið
langt undan. Eg vona að þér drekk-
ið vel áður en þér leggið á stað frá
brunnunum. Eg vildi að eg gæti lát-