Ísafold - 03.08.1912, Blaðsíða 2

192
isafoLd
Kláðamálið á þingi.
Efri deild hefir haft til meðferðar
frumvarp stjórnarinnar um nýja út-
rýmingartilraun á fjárkláðanum og
hefir nefndin í því máli samið um
þetta allítarlegt nefndarálit. Með því
mál þetta tekur til allra þeirra manna
í landinu, er landbánað stunda, þykir
rétt að birta hér mestan hluta þessa
nefndarálits.
Er þar komist svo að orði:
Nefndin var þegar í byrjun einhuga
á því, að nauðsynlegt væri að eigi
yrði staðar numið í baráttunni gegn
fjárkláðanum fyr en vogestur sá væri
upprættur úr landinu. Um hitt kom
nefndinni og saman, að þar sem fjár-
kláði væri, mundi eigi auðið að lækna
hið kláðasjúka fé, svo trygt væri,
nema með tvíböðun, er færi fram
með hæfilegu millibili (10—20 dögum).
Þetta er samhuga álit dýralækna, bygt
á reynslu, og verður því á því að
býggja.
En þótt nefndin þannig fyllilega
viðurkenni réttmæti þess tilgangs, sem
frumvarpið hefir: að fá fjárkláðanum
útrýmt með öllu, og þótt hún sé
þeirrar skoðunar, að tvíböðun þurfi
til lækningar á kláðasjúku fé, þá lítur
hún svo á, að þetta sé ekki nægar
ástæður til að skipa fyrir með lögum
að tviböðun fari fram á öllu sauðfé
á landinu, nema sannað sé, að fjár-
kláðinn geri svo víða vart við sig, að
sagt verði með rökum, að í öllum
héruðum landsins sé sauðféð grunsamt.
Án þess að slík ótvíræð rök Hggi fyr-
ir, er það tæpast verjandi, að löggjaf-
arvaldið leggi á landsmenn allan þann
mikla kostnað og fyrirhöfn, sem tví-
böðun alls sauðfjár á landlnu hefir í
för með sér.
Þess verður vel að gæta, þegar um
mál þetta er að ræða, að kostnaður-
inn, sem tvíböðun til útrýmingar fjár-
kláðanum fylgir, er ekki að eins sá
kostnaður, sem liggur í baðinu sjálfu
og kaupi kláðalækna og baðara, held-
ur ýmiss kostnaður annar. Meðal
annars leiðir af þessu meiri fóður-
eyðslu handa fénu sökum innigjafar,
sem ekki verður komist hjá, þótt inni-
gjöfin þurfi að líkindum ekki að vara
eins lengi og talið var nauðsynlegt,
þegar útrýmingarböðunin fór fram
fyrir nokkrum árum. Og á þetta at-
riði má leggja nokkra áherzlu, því
sumstaðar á landinu er svo ástatt, að
heyforði er lítill handa sauðfénu, af
því ekki er hægt að afla mikilla heyja.
Á slíkum stöðum verður því að nota
útigang svo mikið, að nokkurra daga
innigjöf, sem hjá mætti komast, getur
haft mikla fjárhagslega þýðingu fyrir
fjáreigendur. Hér við bætist og, að
þótt tvíböðun alls sauðfjár á landinu
á einum vetri væri nægileg til að
lækna alt kláðasjúkt fé, og drepa alla
maura, er á fénu væri, mun hæpið,
að hægt væri að sótthreinsa svo ræki-
lega að fulltrygt væri, að kláði gæti
ekki komið upp aftur, fyrir þá sök.
Á einum af fundum nefndarinnar var
Magnús Einarsson dýralæknir mættur
að ósk nefndarinnar. Þá var því
hreyft, að tvísýnt mundi vera, hvort
sótthreinsun tækist svo vel, að enga
hættu væri að óttast úr þeirri átt, og
lét hann þá í ljós, að ekki væri hægt
að fullyrða neitt um það, hvort sótt-
hreinsun gæti tekist svo vel, að úr
þeirri átt væri ekkert að óttast.
En fyrst það nú verður að teljast
tvísýnt, samkvæmt því, er hér er bent
á, hvort tvíböðun alls sauðfjár á land-
inu yrði til þess að útrýma fjárkláð-
anum í einu og með öllu, og þá líka
hvort frumvarpið næði tilgangi sínum,
þótt það yrði að lögum, þá var það
skoðun nefndarinnar, að það eitt gæti
réttlætt, að gera frumvarpið að lög-
um nú á þessu þingi, ef hægt væri
að segja með rökum og sanna, að
yfirvofandi tjón af kláðanum lægi fyr-
ir dyrum — af því hann fyndist um
land alt — ef ekki væri nú þegar al-
varlegar ráðstafanir gerðar til að aftra
því.
Það lá því næst fyrir nefndinni að
athuga þessa hlið málsins eftir föng-
um. En þegar að þessu kom, varð
nefndinni það ljóst þegar í byrjun, að
í athugasemdum stjórnarinnar við
frumvarpið var ekkert að finna um
útbreiðslu kláðans. í bréfi dýralækn-
isins í Reykjavík til stjórnarráðsins
dags. 7. febr. þ. á., sem er fylgiskjal
með frumv. áfast því, er heldur ekki
neitt annað um þetta að finna en þessa
umsögn hans: »Og þegar svo er
komið, að kláðinn hefir komið upp í
flestum sýslum landsins, er mestur
hluti landsins grunsamur«. (Stj.frv.
bls. 5). En á hverju þessi umsögn
dýralæknis byggist, ef hana á að skilja
á þann veg, að kláði sé nú í flestum
sýslum landsins, það sést hvergi. Það
skiftir þó mestu að vita um, hvernig
ástandið er nú, einmitt þetta árið. En
dýralæknirinn miðar orð sín að lik-
indum við eldri tima, því í upphafi
bréfsins til stjórnarráðsins vitnar hann
til ritgerða eftir sig um fjárkláðann,
er prentuð var í »Frey«, og sérprent-
pð fyigdi skjölum, er nefndinni bár-
ust frá stjórnarráðinu. Nefndin tók
því til athugunar það, sem sagt er í
ritgerð þessari um útbreiðslu kláðans.
í henni telur dýralæknirinn upp ýmsa
staði, þar sem kláði hefir fundist, og
sýnir með því, að á árunum 1907—
1910 hafi kláða orðið vart svo víða,
að »að eins [séuj fjórar sýslur, þar
sem ekki er kunnugt um, að kláði
hafi komið upp«.
Þetta var all-ískyggilegt, ef af því
mátti draga þá ályktun, að nú væri
kláði eða kláðagrunur í öllum þeim
sýslum, þar sem hann hafði fundist
árin 1907—1910, en til þess benda
orð dýralæknisins og tilvitnun hans í
ritgerðina.
Nefndin taldi þó vafasamt, að þessi
ályktun væri rétt og bygði það á
tveim meginatriðum:
1. Að á hinu umrædda árabill hefir
kláðinn eigi fundist nema á 1
kind að eins í sumum sýslunum,
eftir því sem segir í ritgerðinni,
svo sem í Suður-Múlasýslu, eða
þá á einum eða tveim bæjum í
sýslu, svo sem Eyjafjarðarsýslu
(Litladal)1), ísafjarðarsýslu (Dverga-
steini í Álftafirði og Skarði á
Snæfjallaströnd), o. s. frv.
2. Að sjálfsagt má ætla, að böðun
hafi fram farið á hinu sjúka fé,
og það verið læknað. En hvort
kláði hafi þrátt fyrir það verið
síðan á sömu stöðunum eða kom-
ið upp á öðrum nýjum stöðum,
er ekkert sagt um, því umsagnir
dýralæknisins enda með árinu
1910, en til þess tíma getur hann
ekki um neina staði, þar sem
kláði hafi fundist ár eftir ár.
Gögnin, sem nefndin hafði á að
byggja, reyndust þannig í alla staði
ónóg til þess, að sýna með vissu hve
útbreiddur kláðinn væri nú og hefði
verið síðustu árin, og af þeim varð
ekki séð, hvort kláðinn væri að auk-
ast eða réna í landinu.
Að svo vöxnu máli þótti nefndinni
varhugavert að gera tillögur um frum-
varpið, og ákvað því að leita frekari
upplýsinga hjá landsstjórninni. Nefnd-
in skrifaði því stjórnarráðinu 19. þ.
m. og óskaði, að fá til athugunar
skýrslur þær, er stjórninni hefðu bor-
ist um uppkominn kláða nú síðustu
árin. Hún óskaði og jafnframt eftir,
að fá til athugunar skjöl þau um kláða-
ráðstafanir á Englandi, sem stjórnin
hafði útvegað og sent dýralækninum
i Reykjavík til athugunar og um er
getið í bréfi hans til stjórnarráðsins,
dags. 7. febr. þ. á.
Stjórnarráðið sendi nefndinni sam-
dægurs hin umbeðnu skjöl, 46 að tölu.
Skýrslur um kláðann voru úr 8 sýsl-
um (Mýra- og Borgarfjarðarsýsla þá
talin ein sýsla), og ná yfir árin 1910,
1911 og 1912.
Ensku fyrirskipanirnar um fjárkláða
yfirfór nefndin og kynti sér þær nokk-
uð. Skýrslurnar um fjárkláðann hér
á landi rannsakaði nefndin rækilega
og gerði útdrátt úr þeim, til þess að
reyna að fá yfirlit yfir það, hve víða
og hve mikill fjárkláðinn hefði verið
siðustu árin og nú sem stendur.
Á útdrættinum, sem gerður var,
reyndist minna að græða, en nefndin
hafði búist við, því í skjölunum, sem
eru tilkynningar og skýrslur um, hvar
vart hafi orðið við kláða, eru engar
tilkynningar frá yfirstandandi ári nema
úr Skagafjarðarsýslu einni. Þar hefir
kláði fundist á síðasta vetri og vori á
9 bæjum. Mestur er kláðinn talinn
á Uppsölum í Akrahreppi, en það fé
var þá nýflutt úr Bólstaðarhlíðarhreppi
í Húnavatnssýslu.
Það er því ljóst, að nú er kláði í
Skagafjarðar- og Húnavatnssýslu, og
þar hefir talsvert bólað á honum und-
anfarin ár, en hvort hann er víðar á
þessu ári, verður ekkert um sagt, þar
sem engar tilkynningar liggja fyrir
um, að kláði hafi gert vart við sig í
öðrum sýslum landsins. Eigi að síð-
ur taldi nefndin þó mögulegt, að svo
kynni að vera, þótt óvíða hefði á
kláða borið árið 1911 samkvæmt til-
kynningum þeim, er nefndin hafði
með höndum.
Til þess að ná í alt það, sem skýrt
gæti þetta atriði, skrifaði nefndin enn
til stjórnarráðsins 22. þ. m. og ósk-
aði eftir að fá til athugunar skýrslur
þær um alidýrasjúkdóma, sem safnað
er samkvæmt lögum 20. okt. 1905
og sendar eru stjórnarráðinu samkv.
reglugerð frá 1. sept. 1906.
Skýrslur þessar fekk nefndin þegar
um hæl, og ná þær yfir árabilið 1907
—1911. Fyrir síðastliðið ár (1911 —
1912) eru skýrslur þessar ekki komn-
ar til stjórnarráðsins, þvl samkvæmt
reglugerð 1. sept. 1906 eru þær eigi
sendar fyr en í lok ágústmánaðar.
Um ástandið á þessu ári fengust
því ekki neinar beinar skýringar af
skýrslunum um alidýrasjúkdóma. En
þar sem kláðinn hefir ekki gert nema
litið vart við sig og óvíða árið 1910
—1911, annarsstaðar en í Skagafjarð-
ar- og Húnavatnssýslu, og virðist sum-
staðar vera horfinn með öllu, þar sem
‘) Það var 1 kind, og var npplýst á
alþingi 1911, að á henni hefði verið lélags-
maar, en ekki fjárkláðamaur.
hann var á árunum 1907—1910, þá
er ekki ósennilegt, að hann hafi nú
aðalaðsetur sitt á Norðurlandi og, ef
til vill, á einhverjum hluta af Vestur-
landi, því árið 1910—1911 fanst kláði
I 7 kindum í Barðastrandarsýslu, eins
og sést á útdrætti þeim úr skýrslun-
um, sem nefndin gerði, og hér fylgir
á eftir.
Ásamt útdrættinum úr skýrslunum
um ulidýrasjúkdóma hefir nefndin sett
í eina yfirlitsskýrslu útdrátt þann, er
hún gerði úr tilkynningum þeim um
fjárkláða, er hún hafði með höndum
frá stjórnarráðinu, og útdrátt úr hinni
sérprentuðu ritgerð dýralæknisins.
Þetta gerði nefndin til samanburðar á
útdráttunum og til þess að fá x einu
lagi svo glögt yfirlit yfir útbreiðslu
kláðans á síðari árum, sem kostur
var á.
Hér fara á eftir skýrslur um kláð-
ann og má að nokkru leyti sjá niður-
urstöðu þeirra af því sem hér fer
á eftir:
Þegar yfirlitið yfir útbreiðslu fjár-
kláðans er athuguð, þá sést, að sönn-
unargögn þau er liggja fyrir, gefa ekki
tilefni til að líta svo á, að fjárkláðinn
sé svo mikill og útbreiddur að yfir-
vofandi hætta stafi af honum fyrir
landið í heild sinni.
Óneitanlega er kláði hingað og þang-
að, og i nokkrum hluta af Norður-
landi ber mest á honum síðustu árin.
Það er ekki hægt annað að segja, en
að kláðinn hafi verið litill yfirleitt
siðan 1906, og um verulegt tjón af
honum þennan tíma er ekki að ræða.
Samkvæmt skýrslum þeim, er nefndin
hafði með höndum, hafa ekki drepist
á öllu landinu, nema um 30 kindur,
af völdum kláðans, á árunum 1906—
1911. Það fé, sem veikst hefir af
kláða, má heldur ekki heita margt
neitt árið frá 1906—19n, og síðari
árin fer það fækkandi. En hve fátt
kláðasjúka féð hefir verið, er vafalaust
að þakka útrýmingarböðun þeirri, er
Myklestad stóð fyrir. Hún hefir al-
staðar dregið mjög úr kláðanum, og
virðist sumstaðar að hafa útrýmt
honum.
Eins og yfirlitið hér að framan ber
með sér, vantar skýrslur um alidýra-
sjúkdóma úr allmörgum sýslum árið
1910—1911, árið 1909—1910 vantar
og skýrslur úr Norður-Múlasýslu, og
úr Vestmannaeyjarsýslu er engin
skýrsla fyrir neitt árið. Þessi vöntun
á skýrslunum er undarleg, þegar þess
er gætt, að hægt er að beita dagsekt-
um til að ná þeim. Og að því er
snertir kláðamálið, er ilt að skýrsl-
urnar vanti, því á þeim ætti að vera
hægt að sjá árlega, hvað kláðanum
liði, og við því hefði mátt búast, að
landsstjórnin og dýralæknirinn, sem
var í ráðum með henni, hefðu all-
mikið bygt á þeim tillögur sínar í
kláðamálinu, þótt nefndin hafi ástæðu
til að efast um, að það hafi verið
gert1).
Þótt skýrslurnar um alidýrasjúk-
dóma vanti úr sumum sýslum, og
þetta kunni að hafa nokkur áhrif á
tölu þess fjár, sem talið er, að sýkst
hafi af fjárkláða árin 1906—1911, þá
er þó sennilegt að þetta nemi eigi
miklu.
Og ef tala þess fjár, sem sýkst
hefir, er tekin samkvæmt upplýsingum
þeim, sem finnast á yfirlitinu yfir út-
breiðslu kláðans, þá fer ekki fjarri að
hún hafi verið þessi:
Árið 1906—1907 um 100
— 1907—1908 — 14
— 1908—1909 — 330—340
— 1909—1910 — JO—60
— 1910—1911 — 45—50
kindur á öllu landinu.
Árið 1908—1909 er kláðaféð lang-
flest, en það er mest í Árnessýslu
einni. Þar telja skýrslurnar 318 kind-
ur veikar af kláða. En eftirtektavert
er það, að upp frá því er ekki talið,
að sýkst hafi i Árnessýslu nema 1
kind á næsta ári á eftir. Þetta virð-
ist nefndinni meðal annars benda í
þá átt, að ekki sé ómögulegt, að
kláðar.n hefði mátt sigra, svo að hann
væri nú lítill eða því nær enginn, ef
rækilega hefði verið haft gát á honum
eftir útrýmingarböðunina, og alt fé
verið tvíbaðað þar, sem hann kom
upp og á þeim svæðum, þar sem
grunsamt var. Á þennan hátt út-
rýmdu Norðmenn kláðanum hjá sér,
og hinar ensku fyrirskipanir um kláða-
lækningar á takmörkuðum svæðum
benda í líka átt. Ástæðurnar eru að
vísu lakari hjá oss en í þessum lönd-
um, að því er snertir meiri sam-
göngur á fé, og því erfiðara við að
eiga. Eftir fyrirliggjandi skjölum virðist
svo sem festu hafi vantað hjá oss i
framkvæmdum þeim, er Myklestad
ætlaðist til að færu fram eftir útrým-
ingarbaðið, og það er ofur eðlilegt, að
þetta hafi tafið fyrir góðum árangri,
þótt aðferðin væri rétt. Skjölin, sem
nefndin hefir haft til athugunar sýna,
að menn hafa óskað tviböðunar á grun-
‘) Magnús dýralæknir Einarsson sagði
A nefndarfundi þeim, er hann mætti á ásamt
nefndinni, að hann hefði aldrei séð skýrsi-
nrnar nm alidýrasjúkdóma.
uðum svæðum, án þess því virðist
hafa verið sint, eins og þó hefði mátt
gera samkv. lögunum nr. 40 8. nóv.
1901, en þetta hefði þó þurft að gera
svo, að stefna sú væri reynd til hlít-
ar, sem þegar var hafin.
Hverjum fráhvarf þetta frá upptek-
inni stefnu er að kenna, lætur nefnd-
in ósagt, þótt henni virðist, að dýra-
læknirinn í Reykjavík muni eiga hér
mestan þátt í, þar eð hann hefir talið
og telur alt annað en tviböðun alls
fjár á landinu á einum og sama vetri,
kák eitt.
Þá leyfir nefndin sér að geta þess,
að nokkur skoðanamunur virðist vera
um það, hvert baðefni sé bezt. Magn-
ús Einarsson dýralæknir skýrði nefnd-
inni frá, að hann vildi eigi annað bað-
lyf nota en kreólín. En í simtali, er
formaður nefndarinnar átti við Sigurð
dýralækni Einarsspn á Akureyri, virt-
ist hann hnegjast að tóbaki. Hann
kvaðst hafa spurst fyrir um það hjá
kennara sinum við dýralækna- og land-
búnaðarháskólann danska, hvert bað-
efni mundi bezt, og hefði hann talið
tóbakið tvímælalaust hið bezta kláða-
baðefni. Af ensku fyrirskipununum
er svo að sjá, sem á Englandi séu
fleiri baðefni talin jafngild.
Á þetta atriði hefir nefndin bent,
af því hún telur rétt, að það sé at-
hugað vel, áður en fyrirskipuð sé tví-
böðun alls sauðfjár i landinu, ef að
því rekur, að það verði gert.
Það er áður bent á, að sótthreinsun
sú, er fram færi í sambandi við útrým-
ingarböðun, kynni að reynast ótrygg.
Um fullkomið öryggi i því efni vilja
dýralæknarnir í Reykjavík og á Akur-
eyri ekkert fullyrða. Magnús Ein-
arsson sagði þetta á nefndarfundi og
Sigurður Einarsson lét hið sama í ljós
í símtali við formann nefndarinnar.
En færi nú svo, að kláði kæmi upp
fyrir ófullnægjandi sótthreinsun, eftir
að tvíböðun alls sauðfjár í landinu hefði
fram farið. Hvað ætti þá að gera?
Annaðhvort yrði þá að gera, að ráð-
ast að eins á þau svæðin, þar sem
kláðinn kæmi upp og grunsamt væri,
eða þá að tvibaða yrði enn á ný alt
sauðfé í landinu og endurtaka þá að-
ferð svo lengi sem nokkursstaðar kæmi
upp kláði. Hið síðara af þessu tvennu
er i samræmi við skoðanir þær, er
dýralæknirinn í Reykjavík hefir hald-
ið fram undanfarið, en nefndin telur
slíka framkvæmd óhugsandi með öllu,
og að eina úrræðið yrði því að ráð-
ast á grunuðu svæðin, þar til fullur
sigur fengist. En færi svo, þá væri
aftur horfið til þeirrar stefnu, sem
nefndin telur rétt, að beitt hefði verið
að undanförnu í fyllra mæli en gert
hefir verið.
í sambandi við þetta vill nefndin
varpa þvi fram til athugunar, hvort
ekki mundi mega vænta þess, að ár-
leg þrifaböð um land alt kynnu að
geta veitt nokkru frekari tryggingu
fyrir þvi, að kláði kæmi ekki upp aft-
ur eftir að tviböðun alls sauðfjár á
landinu hefði farið fram, að þrifabað
yrði til að tryggjasótthreinsunina. Þetta
virðist nefndinni ekki ósennilegt, að
kynni að geta átt sér stað. Og bæði
vegna þess, og af því mikill hagur
fyrir fjáreigendur mundi verða að al-
mennum þrifaböðum árlega, væri á-
stæða til fyrir löggjafarvaldi að styðja
að því, að þau kæmist á, þótt ekki
væri á annan hátt en þann, að heim-
ildarlög fyrir samþyktum um slík böð
yrðu samin og samþykt, eftir eðlileg-
an undirbúning þess máls.
Af því, sem frá er skýrt hér að
framan, er það ljóst, að mál þetta
vantar ,mikið á að geta heitið vel undir-
búið. Ýms atriði eru óljós, sem þyrftu
að vera ljós, og sem hljóta að ráða
úrslitum á því, hvernig með mál þetta
er farið, og skýringar á þeim atriðum
þarf að fá. Af slíkum atriðum má
nefna:
1. Að skýrslur þær, er liggja fyrir
um útbreiðslu kláðans eru ónógar, til
þess að gera fyllilega ljóst, hve mik-
ill kláðinn er á yfirstandandi tíma.
2. Af þessu leiðir, að ekki verður
sagt, nema vera kunni svo stór svæði
af landinu laus við fjárkláða, og fjár-
kláðagrunur svo lítill, að ástæða væri
til að hafa suma hluta landsins undan-
þegna tvíböðun.
3. Skoðanir virðast skiftar um það,
hvert baðefni muni öruggast til út-
rýmingar fjárkláðanum og hentugast,
þegar á alt er litið.
Nefndin litur svo á, að óumflýjan-
leg nauðsyn sé ekki á því að fyrir-
skipa tviböðun alls sauðfjár á landinu
á þeim tíma, sem frumvarpið ætlast
til, og því leggur hún til, að á þessu
þingi verði frumvarpið ekki gert að
lögum.
En i þess stað telur nefndin rétt:
1. Að beitt sé á þessu yfirstand-
andi ári og til næsta vors ákvæðum
laganna nr. 40, 8. nóv. 1901, um
böðun sauðfjár á þeim svæðum, þar
sem kláðinn gerir vart við sig.
2. Að nákvæmar kláðaskoðanir séu
látnar fram fara á öllu sauðfé á land-
inu, og skýrslum um þær skoðanir
safnað, og þær sendar stjórnarráðinu
svo snemma, að því vinnist tími til
að rannsaka skýrslurnar og gera út-
drátt úr þeim til rökstuðnings því,
hvernig að skuli fara framvegis með
útrýming fjárkláðans.
3. Að stjórnarráðið spyrjist fyrir
um það, hvort fjáreigendur óski eftir
heimildarlögum fyrir samþyktum um
árleg þrifaböð.
I símtali því, sem áður er nefnt,
að formaður nefndarinnar hafi átt við
Sigurð Einarsson dýralækni, tjáði hann
sig eftir atvikum samþykkan þessu á-
liti nefndarinnnr.
Til þess að hrinda þessu í fram-
kvæmd, leyfir nefndin sér því að bera
fram svo hljóðandi tillögu til þings-
ályktunar.
Alþingi ályktar að skora á lands-
stjórnina:
1. Að hún á næstkomandi hausti
og vetri beiti ákvæðum laga nr. 40,
8. nóv. 1901, og láti tvíböðun fram
fara, þar sem kláði kemur upp og
mikill kláðagrunur er.
2. Að hún leggi fyrir alla sýslu-
menn landsins að láta fram fara vand-
lega kláðaskoðun á öllu sauðfé í næst-
komandi aprilmánuði og heimta ná-
kvæmar skýrslur um þessar skoðanir
og um fjárkláða, sem fyrir kann að
koma á næst komaudi hausti og vetri.
Skýrslur þessar ættu sýslumenn að
senda stjórnarráðinu svo fljótt, að því
vinnist tími til að rannsaka þær og
byggja á þeim rökstuddar tillögur um
útrýming fjárkláðans, sem stjórnin
Ieggi fyrir alþingi 1913.
3. Að hún leiti álits fjáreigenda á
landinu um það, hvort þeir óski heim-
ildarlaga fyrir samþyktum um árleg
þrifaböð á sauðfé.
I nefndinni eru Stefán Stefáneeon (form.),
Jósef Björnss. (skrifari), Gnðjón Gnðlaugss.,
Þórarinn Jónsson og Sig. Eggerz.
Reykjavikur-annáll.
Brunabótavirðingar samþ. á síðasta bæjar-
stjOrnarfnndi:
Timburgeymslnhús Jónatans Þorsteins-
sonar við Lindarg. 4514 kr.
Hús Sigfnsar Sveinbjarnarsonar Grims-
staðabolti 3058. kr.
Hús Arna Arnasonar Melbæ, 2994 kr.
Dánir: Helgi Jónsson sjóm. Framnesveg
36, 55 ára. I)ó 30. júli.
Gnðrún Ólafsdóttir, gamalmenni, Skóla-
stræti 1, 83 ára. Dó 2. ágúst.
Guðsþjónusta á morgnn:
x dómkirkjnnni kl. 12 sira B. J.
, kl. 5 Sigurbj. Gislason.
I fríkirkjunni: messufall. Frikirkjupr.
á ferðalagi.
Hjúkrunarfélag Reykjavikur hefir fengið
sér veittan 400 kr. styrk úr bæjarsjóði.
Yar það samþ. á siðasta bæjarstjórnarfundi. '
Leikhúsið. Fjalla-Eyvindur var leikinn á
miðvikudagskvöld eins og til stóð. Naum-
ast tókst leikendum jafnvel og í vetur, öðr-
um en Andrési Björnssyni, en hanD lék og
talsvert betur. * leikhúsinu var leiknum
tekið af miklum fögnnði og Jóhann Sigur-
jónsson marg-kallaður fram eftir leikslok.
Ljðsaskifti. Það fórst fyrir á miðviku-
dag vegna leiksýningarinnar, að Guðm. Guð-
mundsson færi með kvæðaflokk sinn. En
í stað þess gerir hann það í kveld í húsi
K. F. H. M. Er nú ráð fyrir alla þá, er
kveðskap unna, að muna eftir þessu.
Skipafregn. Ceres fór til útlanda i gær-
morgun troðin farþegum útlendum og inn-
lendum — nm 100 manns. Þeirra meðal
voru: Jóhann Sigurjónsson skáld, síra
M agnÚB Jónsson með sinni frú, Bennie Lár-
usdóttur, Haraldur Sigurðsson tannlœknir
ja.smundur Guðmundsson cand. tbeol., Júlíus
Stefánsson verzlunarforstjóri með sinni frú,
Andrés Guðmundsson umboðssali frá Leith,
frú Þórunn Solveig Hörring, jungfrú Asa
Kristjánsdóttir, Halldór Kristjánsson stud.
med. 0. f 1., 0. fl.
Strætagerð. Það er nú tekið til að um-
turna Austurstræti, gera úr þvi makademí-
seraða götu. Strætið verður um leið hækk-
að að talsverðum mun.
Ennfremur mun standa til nú undir haust-
ið að asfaltera eða makademisera Bröttu-
götu. Er það Jóhann Jóhannesson kaupm.
sem farið hefir fram á það við bæjarstjórn
og boðist til að leggja fram hluta fjár þess,
sem til þarf. Málið er enn eigi útkljáð
hjá bæjarstjórn.
Veðreiðar á íþróttavellinum. Til stendur,
að veðreiðar fari fram á Iþróttavellinum á
Eriðjudag, er þýzka skemtiskipið Yiktoría
ouise kemur. Það er vonandi, að þeir
sem góða eiga hesta, lofi þeim að reyna
sig, svo að þar megi sjá m a r g a islenzka
gæðinga. Þ e 11 a, að menn hristi af sér
tómlætið og sendi hesta sina í kappraun,
þ a ð er skilyrði þess, að veiðreiðarnar
verði ánægjulegar fyrir innlenda menn jafnt
og útlenda.
Yerðlaunam útbýtt eins og vant er.
Það er hr. Olafur Eiriksson söðlasmiður
sem menn eiga að snúa sér til um hlutdeild
i veðreiðunum.
Hafís og snjór.
í vikunni sem leið kom hafis í nánd
við ísafjarðardjúp og hefir eitthvað af
honum borist inn með ströndum beggja
vegna. Haft er eftir síldveiðamönn-
um af Akureyri, að hafís sé þar úti
fyrir skamt frá Grímsey.
Alhvítt var á Akureyri í morgun
og öklasnjór á Grímsstöðum í gær og
bætti mikið á í nótt.
í nótt snjóaði niður i mið fjöll hér
nærlendis.