Ísafold - 29.07.1916, Qupperneq 1
r
Kemur út tvisvar
í viku. Verðárg.
5 kr., erlendis 7J/2
kr. eða 2 dollar;borg-
ist fyrir miðjan júlí
erlendis fyrirfram.
Lausasala 5 a. eint.
XLIII. árg.
ísafoldarprentsmiðja. Ritstjóri: Dlafur Björnsson. Talsími nr. 455.
Reykjavik, laugardaginn 29. júlí 1916.
Uppsögn (skrifl.
bundin við áramót,
er ógild nema kom-
in sé til útgefanda
fyrir 1. oktbr. og
só kaupandi skuld-
laus vlð blaðið.
56. tölublað
Hérmeð leyfi eg mér að tilkynna að eg ('eftir að eg í
meir en ij ár hefi stjórnað Slippfélaginu í Reykjavík) setii í
fyrra mánuði á stofn verzlun fyrir minn eigin reikning, i Aust-
ursirœti ij (gengið inn frá Kolasundi).
Verzlunin mun framvegis hafa á boðstólum allan útbúnað og alt til viðgerða
á trollurum, fxskikútterum, mótorbátum og opnum skipum,- einnig allskonar ináiu-
Ing og málningaverkfæri til húsa og sjófot allskonar.
Alt fyrsta flokks vörur, hentugar til notkunar hér. Verðið sanngjaint. Pant-
anir út um land afgreiddar fljótt og nákvæmt. Vil gera mér alt far um að gera við-
skiftamenn mina ánægða. — Skrifið eftir vörulista.
Virðingarfyllst.
O. Ellingsen.
Sími 597. Símnefni: Ellingsen, Reykjavík.
Alþýöufél.bókasafn Templaras. B kl. 7—9
Borgarstjóraskrifstofan opin virka daga 11—B
Bœjarfógetaskrifstofan opin v. d. 10—2 og 1—7
Bœjargjaldkerinn Laufásv. 6 kl. 12—8 og 1—3
íslandsbanki opinn 10—4.
JLF.U.M. Lestrar-og skrifstofa 8árd,—10 sibd,
Alm. fundir fld. og sd. 81/* sibd.
Landakotskírkja. Gubsþj. 9 og 6 á helgum
Landakotsspitali f. sjúkravitj. 11—1.
Landsbankinn 10—8. Bankastj. 10—12.
Landsbókasafn 12—8 og 6—8. Útlán 1—8
Landsbúnaðarfélagsskrifstofan opin frá 12—2
Landsféhirbir 10—2 og 6—6.
Landsskjalasafnib hvern virkan dag kl. 12—2
Landssíminn opinn daglangt (8—9) virka daga
helga daga 10—12 og 4—7.
Listasafnib opib hvern dag kl. 12—2
NAttúrugripasaínib opib l1/*—21/* á sunnud.
Pósthúsið opib virka d. 9—7, sunnud. 9—1.
Bamábyrgb Islands 12—2 og 4—6
•Stjórnarrábs8krifstofurnar opnar 10—4 dagl.
Talsimi Reykjavikur Pósth. 8 opinn 8—12.
Vlfilstabahœlib. Heimsóknartimi 12—1
frjöftmenjasafnift opib hvern dag 12—2.
Vandaöastar og ódýrastar
Líkkistur
seljum viö undirritaðir.
KÍ8tur fyrirliggjandi áf ýmsri gerð.
Steingr. Guðmundss. Amtm.stíg 4.
Tryggvi Arnason Njáisg. 9.
Klæðaverzlun
H. Andersen & Sön.
Aðalstr. 16.
Stofnsett 1888.
Simí 32.
þar eru fötin saumuð flest
þar eru fataefnin bezt
rrm iimTiiinif inrf
Síðan styrjöldin hófst, hafa verzl-
unarmálefni vor verið á fjórum
stigum:
1. Höfðum vér frjálsa verzlun.
Englendingar heftu eigi vöruflutn-
inga frá eða að landinu. Þessu fór
fram fram yfir nýár 1915.
2. Þvi næst var það, að banda-
menn hófu verzlunarstyrjöldina á
hendur Þjóðverjum. Um vörur
hingað settu þeir þau skilyrði, að
þær mættu eigi vera frá Þýzkalandi
eða af þýzkum uppruna. Ef svo
var, tóku Bretar þær. Ennfremur
sleptu þeir engum vörum fram hjá
sér, sem samkvæmt skipsskjölunum
áttu að fara til Þýzkalands.
3. Þar næst varð það sumarið
1915, að Bretar tóku að leggja svp-
nefndar »klausulur« á vörur, sem
héðan voru sendar til Norðurlanda,
eða skuldbinding um það, að þær
yrðu eigi fluttar út úr landinu, er
þær voru fluttar til héðan.
4. í vetur héldu fulltrúar banda-
manna fund i París, og ákváðu, að
allur aðflutningur til Norðurlanda
eða Hollands skyldi heftur á vörum,
er þeir töldu víst eða sannað, að
mundu fara þaðan til Þýzkalands.
Fyrir því kom hingað gegnum brezku
stjórnina fregn um, að engum aðal-
afurðum vorum, svo sem fiski, lýsi,
ull eða saltkjöti yrði slept til Norð-
urlanda. Jafnframt var tekið að
binda allan útflutning á framleiðslu-
vörum frá Bretlandi, svo sem salti,
kolum, veiðarfærum, striga, tunnum
o. s. frv., því skilyrði, að vörur þær,
sem framleiddar væru eða tilreiddar
með þessum vörum, skyldu eigi
verða seldar til óvina Breta eða áð-
urnefndra hlutlausra landa. Ennfrem-
ur hafa verið lagðar alveg samskon-
ar skuidbindingar á salt, oliu o. s.
frv., enda þótt eigi væri útflult frá
Bretlandi, en skipið, sem flutti vör-
una, kom við í brezkri höfn eða
skipseigandi eða kaupandi vörunnar
var upp á Bretland kominn, t. d.
vegna kola, salts o. s. frv., er hann
þurfti að fá frá Bretlandi.
Þess vegna hafa nú svo að segja
allir íslenzkir kaupmenn, sem með
framleiðsluvörnr, svo sem salt, kol,
olíu, veiðarfæri, striga o. s. fiv.
verzla, og útgerðarmenn, gefið skuld-
bindingar þær, sem á öðrum stað i
blaðina eru birtar. En þær gera það
að verkum, að þeim er óheimilt, og
strangar sektir lagðar við, að selja
eða láta af heudi vörur héðan til
annara en þeirra, sem Bretar leyfa,
enda stöðva Bretar vægðarlaust allar
vörur, sem sendar eru héðan gagn-
stætt því.
Þegar hingað kom fréttin um það,
að Bretar ætluðu að stöðva vörur
vorar og eigi að leyfa þeim að fara
til Norðurlanda, þar sem aðalmark-
aður þeirra hefir verið og eini mark-
aðurinn fyrir sumar þeirra, gerði
landsstjórnin, með ráði Alþingisnefnd-
arinnar (Jóns Magnússonar, Guðm.
Björnssonar, Skúla sál. Thoroddsens,
Jósefs Björnssonar og Sveins Björns-
sonar) tilraun til að fá Breta til að
kaupa af oss nefndar vörur. Sú til-
raun hepnaðist svo, að bæði Kaup-
mannaráði íslands og téðum nefnd-
armöndum þótti vel við unandi yfir-
leitt, þótt verðið væri eigi svo hátt,
sem hæsta verð á þeim hefir verið
síðan stríðið hófst, Ennfremur skuld-
bundu Bretar sig til þess að láta oss
hafa nauðsynjar frá Bretlandi, auk
ýmislegs fleira i vorn hag. Vér átt-
um að sjá um, að skip með farm
héðan undirgengjust viðkomufbrezkri
höfn — og það hefir verið gert.
En siðan hafa Bretar gert harðari
kröfur, er þeir segja að sé sam-
kvæmt anda samkomulagsins við
þá, er gert var í vor með ráði og
samþykki Alþingisnefndar og kaup-
mannaráðs. Nú hefir brezki ræðis-
maðurinn hér skriflega tjáð stjórn-
inni:
að brezka stjórnin geri þá kröfu,
að engu skipi verði leyft að hlaða
þeim vörum, sem í neðati skráðri
reglugerð segir, ‘ né fái afgreiðslu
úr íslenzkri höfn, nema umboðs-
manni Breta hafi áður verið veitt-
ur kostur á að kaupa þær, og
að brezka stjórnin sé neydd til
að halda áfram ótakmarkað að synja
um allan útflutning hingað frá
Englandi, þar til þessari kröfu
verði fullnægt.
Þeir, sem samkomulagið þekkja,
telja þetta nýja kröfu, er eigi geti
bygst á samkomulaginu áðurnefnda.
Sem stendur liggja í brezkum
höfnum nokkur skip á leið hingað
til lands með tunnur eða þau áttu
að taka kol i Englandi o. s. frv. Og
halda Bretar þeim þar til þessu máli
er til lykta ráðið. Landstjórnin hefir
borið þessar nýju kröfur Breta undir
Alþingisnefndina, og hefir með ráði
hennar (þeirra Jóns Magnússonar,
Kristins Daníelssonar, sem tekið hefir
sæti í nefndinni í stað Skúla sál.
Thoroddsens, og Sveins Björnsson-
ar. Tósef Bj. er nýfarinn úr bæn-
um og G. B. var tekinn á Flóru)
og samþykki sett reglugerð þá, er
hér er prentuð í blaðinu.
Má eiga það víst, að skip þau,
sem nú liggja í brezkum höfnum og
hingað ætla, verði skjótlega leyst, og
að vér fáum leyfi til vöruflutninga
frá Bretlandi, eftir þvi sem vér höf-
um heyrt úr áreiðanlegri átt.
Þar sem Bretar höfðu ákveðið að
stöðva allar helztu afurðir vorar og
hafa aflið til þess, mátti ávalt búast
við því, að þeir mundu setja það
sem skilyrði fyrir útflutuingi vöru
hingað frá Bretlandi, að sett yrðu
ákvæði um, að engin skip mætti
hlaða eða afgreiða héðan nema Bret-
ar fengju færi á að kaupa vöruna.
Enn fremur hefir það litla þýð-
ingu úr því sem komið er, þótt
bönnuð sé hleðsla skipa eða afgreiðsla,
þar sem framleiðsla er samkvæmt
Tilkynning
Nýjar vörubirgðir eru nú komnar til
u. b. n.
af flestum nú fáanlegum
Vefnaðarvörum,
i fjölbreyttu úrvali.
Vegna tímanlegra innkanpa getnr verzlnnin boðið viðskiftamönnnm sin-
um þau beztu kaup sem völ verður & í ár.
Ennfremur hefir verzlunin:
Papp og ritföng, Sólaleður og skósmíðavörur.
Vandaðar vörur. Odýrar vörur.
Yerziunin Björn Kristjánsson, Reykjavík.
-------------------------------------------------------
Bókhaldari.
Æfður bókhaldari getur fengið fgóða stöðu hér i bæn-
um á komandi hausti.
Tilboð með launakröíu merkt: »Æfður bókhaldari«
sendist sem fyrst á skrifstotu þessa blaðs.
skuldb’ndingum framleiðenda og
kaupmanna bundnir þeim skilyrðum,
að þeir mega ékki selja hana til
Norðurlanda. Allar sjávarafurðir eru
bundnar þessu skilyrði vegna kol-
anna, saltsins, olíunnar, veiðarfær-
anna og umbúðanna, því að þessar
vörur eru nú allar »klausulerað«.
Kjötið sömuleiðis vegna saltsins, sem
í það fer, og ullin vegna umbúðanna,
sem hún er látin í.
Af þessum ástæðum eru menn
eigi með reglugerðinni eða ráðstöfnn-
um stjórnar og Alþingisnefndar svift-
ir sölumöguleikanum til Norðurlanda.
Hann var farinn áður:
x. vegna hafnbanns Breta á þeim
löndum, og
2. vegna skuldbindinga þeirra, er
framleiðendnr hér og kaupmenn hafa
gefið og áður er getið.
Hins vegar má nú vænta þess, að
vér fáum hindrunarlitií nauðsynjar
vorar frá Bretlandi samkvæmt þar
um gefnum loforðum Bretastjórnar.
íslenzk gufuskipakol.
Sú gleðifregn barst á miðviku-
daginn frá sænska verkfræðingnum,
sem vinnur að Stálvikurnámunum,
að þar væri fundin ný og miklu
betri náma með svo góðri kolateg-
und I, að jafngilda muni brezkum
gufuskipakolum (steam-coals). Full-
naðarskýrslu um námuna er von um
miðja næstu viku.
Ef þetta , álit hins sænska verk-
fræðings reynist ábyggilegt, er hér
um að tefla ómetanlega auðsupp-
sprettu í framtíðinni.
Hvern listann á eg aö
kjósa?
Þessi spnrning mun fljúga mörg-
um í hug þessa dagana, bæði kon-
um og körlum.
Og mörgum verðnr erfitt að full-
ráða þetta við sig af þvi hvað marg-
ir eru listarnir og á þá skipað, suma,
mönnum úr öllum eldri flokkum,
svo úr þvi verður mesta krábull.
Sjálfur hefi eg verið að ihuga
grandgæfilega hvern listann eg ætti
að kjósa og hefi, fyrir mitt leyti,
komist að þeirri eindregnu niður-
stöðu, að kjósa E-listann, lista hinna
sönnu Sjálfstæðismanna, þann sem
efstan hefir Einar ráðherra Arnórs-
son.
Hvers vegna kýs eg E-listann?
Eg kýs E-listann, af því eg veit að
í höndnm þess hluta gamla Sjálfstæð-
islistans, sem að honum stendur, er
sjáljstceðismálum þjóðarinuar bezt
borgið. Þeir, sem eg vil kalla hina
sðnnu Sjálfstaðismenn, hafa sýnt það,
að þeir halda sjálfstæðisstefnunni
á hollri braut og skynsamlegri, án
þess að gera nokkura vitleysu eða
villast út f þær öfgar sérvizku og þrá-
kelkniskends ofstækis, sem æ mun
verða málum vorum að falli, en
ekki frelsi.
Skýrast og ótviræðast kom þetta
fram, er þeir í fyrra burgu fyrir
landið þeim tveim stórmálum, sem
þeim aldrei, verður fullþakkað.
Þeim, hinum sönnu Sjáifstæðis-
mönnum, eigum vér fyrst og fremst
að þakka stjórnarskrá og fána. Ef
þeir hefðu látið öfgamennina i hin-
um gamla Sjálfstæðisflokki ráð3,
værnm vér nú bæði stjórnarskrár-
og fána-lausir.
Þetta atriði finst mér svo úrslita-