Ísafold - 10.08.1926, Page 2

2
ÍSAFOLD
Brjef úr Þingeyjarsýslu.
1. júlí 1926.
Tíí5arfar.
Vetln■ frá nýári niátti teljast
góður: snjólítill og stillingar lang-
varandi og frostvægur, og akfæ.vi
svo góð að sjaldan hafa betri
komið. Bn þó veturinn væri snjó-
Ijettur munu menn hafa gefið fje
sínu eins mikið eða meira og í
meðal vetri. Var það bæði vegna
þess að hey vmu mikil og góð
frá s.l. sumri og mönnum er hug-
leiki að gera vel við allar skepn-
ur, þegar heyin eru til, og svo
hitt, að beitarjörð reyndist Ijett
frekar venju. En þó hey eyddust
eins og í meðalvetri, r»rðu samt
heyfirningar meiri hjer í sýslunui
en dæmi eru til s.l. áratugi. Vor-
ið mátti telja gott. Að vísu komn
smá kuldaköst, en engin stórvægi-
leg, og gróður kom furðu snemma.
Skepnuhöld urðu hin bestu og
fjöldi af ám tvílembdavr og lamba-
dauði sama sem enginn.
Mannalát.
Farsóttir hafa engar gengið
hjer í vetur og fáir nafnkendir
dáið. 1. maí andaðist Þuríður Sig-
tryggsdóttir á Húsabakka í Aðal-
dal, kona Helga Kristjánssonar,
ung kona og vel látin. Á annan í
hvítasunnu vildi það so.rglega sly.s
til, að Ásgeir, sonnr Iljálmars
bónda. Jónssonar á Ljótsstöðhm
í Laxárdal og Áslaugar Torfadótt-
ur frá Olafsdal, diruknaði íLaxá,
neðan við bæinn á Ljótsstöðum.
Oekk hann einn að heiman og
fundust föt hans við ána um
kvöldið, en líkið fanst ekki fyr
en nokkuru seinna. Er það ætlan
manna, að hann hafi ætlað sje.v
að synda yfir ána þarna, en hún
er þar straumþung og stórgrýtt,
en Ásgeir sál. hugaður og áræð-
inn. Var hann hinn mesti efnis-
maður ogmjögvel að sjer í sund-
ment. Er mikil eftirsjón að slíkum
manni á besta aldri. .Tarðarför
hans fór fram að Þverá í Lax-
árdal að viðstöddu miklu fjöl-
menni.
Byggingar
Víða er bygt í vor, enda hefir
lítið vc.rið bygt undanfar-
in ár. Alment byggja menn nú
úr steinsteypu, eru þó flestir óá-
na*gðir með þau hús, vegna kuld-
aíis og dýrleikans. Er það hörmii-
legt, að öllum þessum hyggingar-
foringjum sem við eigum, skuli
ekki takast að finna upp eitthvert
annað byggingarlag, sem betur
samsvarar náttúru landsins og
efnahag bænda. Er ekki álitlegt
fyrir smábændur að byggja stein-
steypnhús, sem kostar 6 til 8 þús.
eða meira. Rísa fáir undi.r þeim
kostnaði í viðbót’við gamlar versl-
■unarskuldir, sem flesta ætla að
sliga á þessum árum.
Leiðarþing.
Nýlega hjelt þingmaður okkar
leiðarþing á Breiðamýri. Var það
vel sótt. Sagði hann í langri ræðu
frá gangi og úrsUtum lielstu mála
á s.l. þingi. Síðan talaði Tryggvi
Þórliallsson um bændamenningu
og stjórnmál. Umræður urðu sama
sem engar og þótti miiirgum fund-
urinn heldur daufur og atkvæða-
lítill.
Afli
liefir verið fremur lítill í verstöð-
um hjer í vor og fiskur í lágu
verði og eæ ískyggilegt. með þann
.atvinnuveg. Sama má í raun og
veru segja um landbúnaðinn, svo
að verslunarhorfur eru eki<i
glæsilegar, sem nú eru framund-
an okkur íslendingum.
Þingeyingur.
Hlanpagarpas:.
1 Ótvírætt e»r Finnlendingurinn P.
Nurmi bésti þolhlauparinn, sem
nú er uppi. Hann setur met svo
að segja í hverju hlaupi. Er ferð
hans til Vesturheims heimskunu
fy.rii- frækni hans í hlaupum.
, Nú nýlega kepti hann við fræg-
asta hlaupara Svía, Wide, á 3000
stikna hlaupi, og vann frægan
sigur, setti heimsmet á því skeiði.
Er hjer mynd af þessum tveimur
jhlaupagörpum. Er Niwmi til
hægri handar á myndinm, en
Wide til vinstri handar.
: Þá er hjer mynd af öðrum
þektum finskum hlaupaga*rpi,
| Liewendahl, að naf'ni, er sagt að
hann hafi sigrað Nurmi á einu
hlaupamóti í Finnlandi; en á
hvaða vegalengd það hefir venð
Mnnn- klanfnveikin.
Er hætta á að hún berist hingað til lands?
V arúðarráðstaf anir.
en dulbúimi frjóangi jafnaðar-
mannaf.jelaganna revkvískii, æ(1i
hún að ganga í kosningabanda-
lag við .jafnaðarmenn og bolsa við
landskjör það, sem nú stendu.r
fyrir dyrum.
j Er samsteypan þá augljós og
: fullkomin.
En það mun reynast erfitt að
fá nokkurn mann í bændastjett
til ])ess að leggjast svo hundflat-
ísaf. hefir haft tal af Magnúsi dýrasjúkdómar geisa, til þess að Hn ' makk'A að leyfa það. ið
Einarsyni dýralækni um munn" hefta útbreiðslu sjúkdómanna. í '<1^ hre^kt í þingmannssess
og klaufaveikina — hvort hann Danmörku til dæmis, eru hafðar .1'' " 'l1ln'1 re>k^ískra hoU.i.
Magnús EinarSon segir 41 it sitt.

af sprengingn.
telji hættu á, að hún geti borist nákvæmar gætur á því, að öll sú'
hingað til landsius. mjólk, sem framleidd er á sjúk"
Munn- og klaufaveikin berst dómssvæðunum, sje hituð í 90°,
aðallega með lifandi skepnum, svo hún ve-rði gerilsneydd. Br
segir M. E. — Hefi jeg, eins og sýkingarhætta því útilokuð. Geta'
kunnugt er, verið því mjög fylgj- má nærri, að ef sýldngarhætta __ * lif
andi, að heftur væri innflutuing- stafaði af danska smjöHnu, þá 1*2ía 1511* 111011* Dðun
ur á biifjenaði hingað til lands. myndu Englendingar ekki taka ’
Samkvæmt núgildandi lögum í þegjandi við ]iví. Þeir liafa fengið;
l^essu efni, er algert innflutnings- að kenna á munn- og klaufaveik-
baun á öllurn lifandi spendýirum inni, og myndu vitanlega ekki Loftþrýstihylki við Klótor
lúngað til lands. Auk þess er sam- leyfa innflutning á neinum vör- springur Og særir manninn
kvæmt lögunum, er samþykt voru um, sem hætta stafa*r af — sbr. j til dailða.
í vetur, heimild tU þess, að banna nýja hannið þeirra á kjötinu-
innflutning frá þeim löndum, er flutningi.
sýkingarhætta kann að stafa frá, ' — En hvernig berst. munn- og '
á ýmsli öðru, e." mönnum kann kláufaveikin með öðrum hætti en
að þykja varliugavert að flytja með lifandi skepnum? , eyja“, er 40 hestafla mótor við
hjer inn, svo sem hefyi. j — Sýkin getur boffist með þeim frystivjelarnar. Maður að nafni
Yenjulega er óþarfi að banna vöruteg. sem jeg áður nefndi, svo Finnur Finnsson, hefir gætt vjel-
innflutning á öðru en lifandi dýr' 0g með mönnum. Menn hafa einn- a,ina um l;,nSt skeið, og var þaul-
nm. ig getið sjer þess til, að him gæíi vanu.v þeim starfa.
— Teljið þjer ástæðu til þess, horisf stuttar leiðir með vindin- Motorinn er settur í gang með
að nota, nú heimildina og ge<*a um. En slíkt getur aldrei komið loftþrýstingi, eins og tíðkast um
innflutningsbannið víðtækara frá til g.-eimi, um langan veg. En mótora þá, sem eru notaðir í hús-
Danmörku ?
— Já, jeg legg til, að bannað-
Óskiljanlegt fyrirbrigði.
1 íshúsum „ísfjel. Yestmanna-
með fjósamönnum hefir veikin u,n inul-
þráfaldlega borist milli bæja. — Áð morgni 7.þ.m., var mað-
u.r verði innflutningur hingað frá Það er bæði sýnt og sannað. Að- ur þessi í vjelarhúsinu. He\v.-ðist
Danmörku og Svíþjóð, á lifandi! gætandi er þó, að minni hætta er f'l hans, að hann setti mótorinn
fuglum, heyi, hálmi (þó ekki á, ef ekki með öllu útilokað, að
gang.
Nokkrum augnablikum
hálmi þeim sem notaður er til veikin berist með mönnum, jafn' síðar heyrðist ægJleg sprengin í
umbúða), alidýraáburði, hráum langau veg og frá Danmörku til husinu-
oþ lítt, söltuðum slátura.furðum, íslands, þó hún geti borist bæja á Menn. sem jnærstaddir vorn,
ósoðinni mjolk og Ivúkuðum foð- milli, þar sem samgöngur eru Jmstu að ú»r ölliun attum. Er
jafn greiðar og í Danmörku. ]>eil' nálguðust 'húsið, sáu þeir, að
En þrátt fyrir það tel jeg rjett, alDir rúður voru þar brotnar. Er
segir M. E., að menn hafi gætur uln kom, komu ]>eir að vjelar-
á því, að taka ekki fjósamenn manni liggjandi á gólfinu. Var
frá þeim svæðum Danmerkur og hann mikið slasaður. \a*r sam-
urmjölssekkjum.
— Er nolckur ástæða til þess
að banna, eða hafa sjerstakar
gætur á innflutningi smjörs?
— Ekki vegna sýkingarhættu
af munn- og klaufaveiki. Vitan-
lega væiri best að komast. hjá inn-
Svíþjóða*r, þar sem veikin geisar.
flutningi á smjöri frá útlöndum,' Frá atvinnu- og samgöngumála- aiubiðist hann þrem t.ímum síðar.
stundis sóttur læknir, og maður-
iuu fluttur á sjúkrahús. En þai
af hagfræðilegum ástæðum. En ráðuneytinu kom tilkynning utn
í vjelahúsinu sáustu þau um-
þegar um sýkingarhættu er að það í gærkvöldi, að bannaður sje merki, að loftþrystiliylkið. sem
ræða, er þess að gæta, að st«rang-
ar ráðstafannir eru gerðar í þeim
löndum, þap sem hættulegir hús-
innflutningur frá Svíþjóð og ^
Danmörku á vöruteg. þeim er sprungið
Magnús Eina*rson nefndi.
1 notað er við mótorinn, vav
í smátætlur. Hafði það
' er pss óknnnugt. Lílflega eru
hvergi í heiminum eins góðir
hlaupamenn og í Finnlandi, enda
e*r niikið gert fyrir íþróttámenn
þar, bæði af ríkinu sjálfu og eins
iaf bæja- og sveitastjórnum. Og
i svo vel ltunna þeú' að meta sína
hestu íþróttamenn, að til dæmis
hefir verið reistur minnisva.rði af
Nurmi í höfuðborg Finnlands.
Eiga þeir og honum mikið að
þakka. Það er sagt að það hafi
verið honum mest að þakka stó.ra
ríkislánið sem Finnar fengu hjá
Bandaríkjamönnum-, því um það
leyti var Nurmi og annar hlaupa-
garpur að nafni Ritola, að kejipa^
■ við fæ.rustu hlanpamenn Banda-
ríkjanna, og með þeim árangri að
þeir sig.ruðu alstaðar sem ])eir
keptn. Svo mikils má sín íþrótta-
fræknin, þa*r sem menn kunna
að meta liana rjettilega.
ÁTðxtnrmu.
-lafnaðarmeim eru ánægðir með
úrslit laudkjörsins, sem von er til,
}>areð þeir fengu 2 þingsæti af 3.
En hið spaugilega við gleðihetiu
ej- ]>að, að þeir hamjia ekki nema
öðrum jafnaðarmanninum, sem
náði kosningu. — Þeir skjóta
Magnúsi Kristjánssyni undan,
eins og Eva gamla óhreinn krökk-
unum.
Anægja yfir því, að koma
Magnúsi að, svona aukreitis og
fy.rirhafnar]aust, æt.ti þó ekki að
vera minni, en við kosningu Jóns
Baldvinssonar. — Hafa þeir hjer
einu sinni fengið ávöxt af eriud-
rekastörfum Jónasar frá. ITriflu.
En Jónas var, eins og knnnugt
er, gerðu*r út af örkinni, frá jafh-
aðarmannafjelögum Reykjavíkur,
til þess að fleka hændur landsins
í pólitískt samfjelag við jafnað-
armenn og bolsa.
Þó uppskeran af starfi Jónasar
hafi verið rýr fyri.r jafnaðarmetm
sjálfa fram til þessa, getur Jónas
nú bent á hinn sýnilega ávöxt
ið.ju sinnar, 4. landskjörinn. jafn-
{ KTV’On
aðarmanna-„kandida.tinn‘‘ Magn-
ús Krist.jánsson.
Eins og kunnugt er, fylgdi Jón-
as því fast fram, að Magnús yirði
'settur á Framsóknar-listann. Er
það skiljanlegt, að flokks- og
skoðanabræður Jónasar í jafnað-
armannafjel. Reykjavíkur hafi ró-
ið kröftugléga undi*r í því máli.
Mjög var' það og rjett »áðið
af hinum bændahollari Framsókn-
armönnum, að koma Jónasi til út-
landa, áður en kosningahríð hófst,
])ví það hefði orðið of áberandt,
ef þeir hefðu sýnt sig samtímis
út um sveitir landsius báði*r jafn-
aðarmannafulltrúar bæudanna
Jónas og Magnús. Betra var það
afspurnar að láta Trygga flakka
— eijda þótt hann „riði ekki feit-
um hesti4‘ frá viðskiftum sínum
við Austfirðinga.
Til þess að Framsókn tækis'c
það ærlega og eftirminnilega að
sýna og sanna alþjóð, að Fram-
sóknarflokkurinn er ekki annað
sprungið með þessu helja.rafli, að
maðurinn slasaðist til bana.
Með engu móti gátu menn gert
s.jer í hugarlund bar í Vest-
mannaeyjum, hvemig 4 þessari
gingu hefir staðið. Að mað-
urmn hafi farið með nokkru móti
óvarlega eða skakt að ráði sínu,
var talið með öllu ritilokað.
ísafold átti nýverið tal við
Mabnberg, forstjóra H.f. Hamar,
og spurði 'haun hvrwt hann gæti
gefið nolckrar skýringar á þessu
fyrirbrigði. Svo var eigi. Hann
sagðist. að vísu hafa heyrt, að
þetta hafi. komið fyri*r annar-
staðar.
Vera má að hann eða aðrir
vjelfróðir menn geti, við nánari
athugun og fregnir af þessu
hörmulega slysi, leitt það í ljós,
hvernig á þessu geti staðið. Því
mönnum mun -leika hugnr á því,
það eru ekki svo fák’, sem vinn»
við mótora hjer dags daglega.
Finnur FiUnsson var ungur mað-
nr og ógiftur. Hafði hann fyrir
aldraðri móður smni að sjá.