Ísafold - 12.12.1926, Side 3

ÍSAFOLD
3
Togsirum hlekkxst á.
„SKALLAGRÍMUR“
FÆR ÁFALL.
Á "fimtnd.morgun á 6. tímamim
var ,Skallagrímur‘ hjer úti í flóan-
um. Var hann á 20 faðtma dýpi.
En til grunns við hann, alllangt
frá, imm vera. um 7 faðma dýpi.
'Þar hóf sig upp grunnbrot mikið,
■og gróf sig djúpt. og lengi. Skall
■einn faldurinn á togaranvrm, á
■Stjórnborðskinnung, og kastaði
skipinu á hliðina.. Hefir sjálfsagt,
eftir því, sem Ouðm. Jónsson skip-
Ktjóri sagði ísaf., litlu mátt muna,
að það ekki fa*ri af kjölnum.
XJm leið og skipið kastaðist á
hliðina, fór allur fiskur yfir í bak'
horðsliliðina, kol og annað laus-
legt. En brotið tók með sjer baða
bátana og reif burtu þilfarið und"
ir þeim á alhniklum parti. Og ölln
lauslegu sópaði sjórinn burt.
Þá ftæddi og mikill sjór niður
í skipið. í hásetaklefann kom svo
mikill sjór, að hann tók upp í
þriðju kojuröð, og svipað var ann_
arstaðar í skipinu.
Þegar brotsjórinn skall yfir
skipið, var skipstjóri staddur á
þilfari undir stjórnpalli, og stóð
hann þar í niitti í sjónum. En er
hann adlaði upp á stjórnpál’,
komst hann ekki þangað fyrir sjó'
fossum ofan úr ,,brúni}i.“. — Allir
;gluggar brotnuðu og allir karimar.
Alllangan tíina tók að rvðja svo
til í skipinu, að það rjetti sig- —
Tókst það ])ó, en lá þó mikið á
bakborðssíðu er það kom inn.
Alllangan tíma mun taka að
gera við allar skemdir á Skalla-
grími. Er talið, að hann muni
verðá að liggja inni um mánaðar'
t.íma.
ARXNBJÖRN HERSIR
MISSIR BÁTANA.
Sama dag barst, sú fregn af
Arinbinii hersi, sem þá var sunn-
an við Vestmannaeyjar, að sjór
hefði tekið bátana, og brotið
stjómpall meira eða rninna. 'v-
Ekki hefir heyrst um skemdir
á fleiri skipum af völdum veðurs-
ins.*
ITALSKUR TOGARI,
sem ,Tentise“ heitir kom hjer inn
9. þ. m. Var hann á leið hingað,
en lcendi grunns nálægt Orinda-
vík, líklega á sönux slóðum og
,,Asa.“ strandaði á síðastliðir.it
vetur.
Þó var strandið ekki méira en
það, að togarinn komst vít sjálfur,
og mjög fljótlega. En skrúfan
lvafði losnað, og nokkur leki kom
að honum.Verður farið íueð togar.
ann upp v f jörvi og botninn á hon'
um skoðaður einlvvern na*stu dag i.
Skýrsla
um fopnminjafundinn ð Ocrgþárshvoli.
Eins og kvumugt er, þá hefir
hafa hvor um sig unnið 2 sæti,
4 alls, og óháðir, svó1 kallað „Rets-
parti“, hafa unnið 2 sæti. Hægri-
meim og vinstri hafa. þannig meiri
hluta, 76 savti.
Sjálfstæðisflokkurinn (Comeli-
ns Petersen) hafði ekkert. sæti í
fúnginu og fjekk ékkert nú. —
Ko(mmúnistar fengu færri atkv.
við þessar kosningar en síðast;
þeir eiga. ekkert, sæti í þinginu.
Jafnaða.rmannastj. hcfir saat af
sjer og Vinsfrunönnum falið að
mynda stjórn.
verið reist stórhýsi á sögustaðn-
vun Bergþórshvoli, nvi í svrmar. Þ.
21. maí s.l. var byrjað að grafa
fyrir ltjallara lvússins. Sökum þess
að jeg hafði urnsjón með' verkmu
fyrir hönd ríkissjóð.s, ]>á sendi jeg
þegar í stað símskeyti til þjóð-
minjavarðar, og tilkynti honurn
að verkið væri hafið. Átti jeg hálf
vegis von á að liann mundi kotma
austvir. En þjóðminjavörður svar-
aði mjer um hæl, og bað mig að
láta sig vita, ef eittlivað mark-
vert kæmi fyrir. Nánar athugað
fanst mjer þetta svar þjóðminja-
varðar alls ekki óviðeigandi eða
sýna neitt tómlæti. Hann hafði
sjálfur skipað fvTÍr hvar nýjr;
húsið skj-ldi standa, og vissi þ/í
fyrirfraim að gamli bærinn og
gruhnur hans nvundi standa óhagg-
aður. Þar sem nýja húsið stendur
Wú, liafði áður staðið slcemmvi-
hjallur og smiðja, en engin vbúð-
arhús. Var og hóllinn þar mun
lægri éu undir gamla bænum, og
því Iíkur t.il að þar hefði skemur
bygð staðið. Og þegar farlð var
að grafa, ])á kom það í ljós, að
þjóðminjavörður lvafði rjett fyrir
sjer. Einskis varð vart, er atíraga
þyrfti, nema aðeins í suðvestur-
horni kjallarans, þar. sem gengið
var næsta garnla bænum. Þar kom
í ljós aska 2—3 metra niðri á e.
S—4 fermetra svæði. Öskulagið
var vun 80 em. á þykt, Var bað
þykkast út við vegg gamla bæj-
arins, en smá þyntist eftir því, sem
iiuiar drú_J kiallnva'nM.—J-S- w,.u. j viotuirr
varð víðar öskvv vart í grunnin-
vfm, bæði þar sem sitíiðjau hafði
staðið og eins. austast v hólnvun.
En auðsjáanlega var sú aska
nviklu yngri. Bæði var hún mun
lausari og þar að auki aðe.ins 1—3
álnir niðri. Bn í öskulaginu í suð-
vesturhorni grvxnusins fundnst
flestir þeir mvmir5 sem einhvers
virði þóttn.
Pylgir hjermeð skýrsla. yfir
munina, ásamt lanslegri teikningu
af húsaskipun á staðnum, til þess
að betur sje hægt að átta sig á
greftinum. Svörtu líuumar í suð-
vesturhorni gmnnsins undir nýja
4) JÁRNBROT, ferstrent og
flatt; var neðarlega í öskulagínn.
5) TTNNUTOLT, fanst í rniðju
öskulaginu.
6) .TÁR.NimiNGJA, brothi,
fanst nokkrvtm centimetrum ofar
í öskunni.
7) 3 BLÁGRÝTISSTETNAR,
litlir, aflangir, að því er virtist
með slípuðum hliðum; fundust í
miðju öskulaginu út við vegg
gamla grunnsins.
8) VTHARBÚTAR, brvmnir, 4—
5 að tölvv. Voru í öskiuvni, út við
vegg ga.mla hússms. Náðist aÖ-
eins endinn af sumurn þein*a, og
Qotnvll fcdLrtHti.
húsiuu, sýna svæði það, sem ask-
an og fornaninjarnar fundust á.
Teikning þe-ssi er gerð eftir upp-
drætti þjóðminjavarðar af staðn-
um.
ÞAÐ, SEM FANST VAR
1) EIRÞYNNA, seunilega vir
potti. Var hvín í öskulaginu í suð-
vesturhorni grunnsins 2,80 m.
niðri; datt öll í mola er við var
komið.
2) HNíEBLAÐ, með breiðmn eg
' var of arlega x
xrni£jrr
öskulaginu.
3) SÍVALNINGUR ÚR KOPAB,
með dálitlu vex*ki; fanst í norð-
austurjaðri öskunnar.
situr hit.t eftir í gruvminutíi, undu-
gamla bænum.
9) VIÐARKOL; í suðvestur-
horni ösktínnar.
ENNFREMUR FANST f
GRUNNTNUM.
10) SMÁSPÝTA MEÐ RÚNU.M,
fanst undir smiðjunni c. 1 mtr.
niðri.
11) HNÍFBLAÐ MEÐ AFTUR-
MJÓUM TANGA. Fanst vmdir
skerinnngólfinu í 1.20 m. dýpfc
12) ■T.ÁRXLYKLLL, var
austurliorui grunnsins e. 80 exn.
niðri.
13) SKARBÍTUR ÚR .TÁRNT;
fanst í smiðjugólfinu e. 70 em.
niðri.
'J»ví helst máttu missast. í stað
þein*a hafa verið sett 10 ný lög,
þar á tíieðal 2 lofsöngvar, lvmn
.rússneski, alkvmni eftir Lvvoff og
„Kongernes Konge“ eftir Horne-
mann. Fara þavv bæði vel sem
sálmaíög. Einnig hafa verið tek'
in 3 dönsk lög, tvö cftir Berggreen
og eitt eftir Ólæser, rjett lagleg
«en ckki veigamikil. „Þjer ljóss-
Iiis englar“ eftiv J. Ellor er ali'
liressilegt Tag, en verður að syngja 1
tfleirraddað. Siimuleiðis á vel vvð
:að svngja í kirkjtv hið fagra lag
Knhlaus „Meðal leiðanna lágu“,
■en það útheimtir meira en meðal
vaddir og sÖngkunnáttu, ef það
:á að njóta sín. — Breytingar þess-
ar eru því til bóta, og hefði sjalf'
-sagt mátt gera enn fleiri. Þó skal
-ekki út. í þá sálrna farið, en að'
-eins bent á, að vel hefði farið á
'því að sleppa nokkrum af þeim
Jcxtum Sálmabókarviðbætisins frá
1912, b*em vant er að taka til dæviv
is, þcgar rninst er á lvvað þetta
sájmasafn sje fátækt að andagift
(t. d- „Heyr oss Jesú, hver ert
M r\ - „Jesús segir: þyrsti þig,
þú ska.lt koma og finna mig!“
Hva.ð kemur til að kemur
hjcr?“ o. íl.).
Hcntugra mun flestum orgaa-
leikurum þykja að hafa lögin í
stafrófsriið lagboðanna, hel’dur en
eftir efni sálmanna. — Það þótti
kostur við fyrstu útgáfuna, að
þar var skrá ýfir höfunda lag-
.anna, en nú hefir henni verið slept.
-Aftur er það kostur, að sett hefir
verið skrá yfir samstæð lög með
sömu hragarháttum, eins og er i
SáTmasöngsbók Sigfúsar Einars'
sonar. Er það oft. handhægt, að
geta vabð uln fleiri lög við saina
sálminn, þar sem þau eru til.
Hin fyrri Sáimaðöngsbók sjera
Bjarria, hafði náð mrkilli vít*
breiðslu og var nvx útseid- Enn
meiri vinsældum höfðu þó Hátíða-
söngvar lians náð, því að þeir
iinniu nú vera sungnir um alt
land, þar senx söngkraftar leyfa.
En þeir liaía líka verið ófáanlegir
mn allmörg ár. Bætir þessi xit'
gáfa því úr tilfinnanlegum skorti.
Þótt telja megi ]iað í fljótu bragði
vel viðeigandi að hafa sálmalög'
in og Hátíðasöngvana í einni og
fiömu bók, þá er axxðsætt, að rjett-
ara hefði verið að haga því svo
tii að menn gætu keypt hvort
fyrir sig. Þeir sem vildu, gátu
fengið hvorttveggja bundið sanr
an í bók eins Vel fyrir því.
Prentsiniðjan Gutenberg hofir
annast, pi-entxin bókarihnar, og sýn-
ist ba*ði pappír og frágangur all'
ur vera í besta, lagi.
X.
Útflutningur ísl. afurða í nóv. 1926.
Skýrsla fpá Gengisnefndinni.
Fiskur verkaður 5.733.520 kg- 2.983,230 kr.
Fiskur óverkaður 536.630 — 147.860 —
Karfi saltaður 96 tn. 1.840 —
Síld 11.877 tn. 514.270 —
Isfiskur ? 426.300 —
Lýsi 186.970 kg* 74.420 —
Fiskimjöl 5000 1 100 —
Sundmagi 3.340 — 5.720 •—
Dúnn 825 — 32.170 —
Saltkjöt 2.180 tn. 285.140 —
Garnir hreins. 2.750 kg- 38.500 —
Garnir saltaðar 13.680 14.350 —
Gærur ca. 107.000 tals 536.040 —
Skinn söltuð 9.650 kg* 19.360 —
Húðir saltaðar 3 000 2070 —
Skinn sútuð og hert 3.660 — 22.620 —
Mör 1.020 — 1.820 —
UU 75.950 — 143.120* —
Rjúpur 127.510 tals 58.790 —
Refif lifandi 10 — 1.750 —
Samtals kr. 5.309.470 kr.
Jan.—nóv. 1926 : í seðlakr. 43.736.780
í gullkr. 35.711.364
Jan.— nóv. 1925 : í seðlakr. 67.822.560
Tsí-andskéfii, nieð mörgixnx mynd-
um, liafa „Berl. Tid.“ gefið xit ný-
lega seni fylgiblað. Heftið byrjar
á grein um konungsríkið Island
eftir Jón Þorláksson forsætisráð-
lierra; segir hann m. a., að hið
góða samkomulag, sem verið Ixafi
síðan 1918 milli íslensku og dönsku
stjórnanna og sambandsþjóðánna,
gæti verið til fyrirmyndar öðruux
skvldixm þjoðum. Ennfremur erix í
lieftinu grcinar mn Landsbankann
og Islandsbanka; mn peninga og
bankamál skrifar Georg Ólafsson
bankastjóri: Magnús Guðmunds-
son at.v inn um ál a ráð herra skrifar
xvm útflutninginn; Svenn Poulsen
skrifar um „endurreisn íslands“,
Sveinbjörn Egilson skrifar xxm sxld-
veiðixia. Þar að auki eru greinar
um ýms íslensk fyrirtæki og at-
vinmvrekendm*.
Prófkosnmg einskónar, er sagt
að Tímamenn efni til á Mýruiu,
til undirbúnings undir kosning-
axnar að ári, og eigi Mýramenn
að velja. niilli Pjeturs í Hjörsey,
Bjarna Ásgeirssönar og -Tóns
Hannessonar í Heildartungu.
í gullkr. 48.089.000
Fiskbipgðip I. des. 103.882 skippund.
Fvi-sta nóvember voru fiskbirgðir samkværat talningu fiski-
mat8manna
Afli i nóvember
Utflutt í nóvember
Birgðir 1. desember
139.200 skp.
2.754 —
38.072 —
103.882 —
Ragnar Lu ndborg hefir nýletra
samið bók sem heitir „Island i fom-
tid oc*h nutid' ‘. Bókiu er ætluð fyr-
ir börn og ungliuga og er nr. 114
í bókaröð er heitir „Barnbiblioteket
Saga“. Er bókin í 18 köflum. Eru
sumir þeirra fornsöguþættir, aðx'ir
ferðasögubrot og smápistlar vmv vxns
atriði í nvitíma þjóðlífi voru. T bók-
mni er fjöldi ágætra mynda; all-
margar þeirra lvafa aldrei sjest á
prenti fyr.
---------------—