Ísafold - 30.06.1927, Side 1
Ritstjórar:
Jón Kjariansson
Valtýr .Stsfánsson
Sími 500.
ISAFOLD
Afgrciðsla og
innheimta
í Austurstræti 8.
Sími 500.
Gjalddagi 1. júlí.
Argangurinn
kostar 5 krónur.
DAGBLAÐ: MORGUNBLAÐIÐ
52, árs> 31. tbl.
Fimtudaginn 30. júni 1927.
ísafoldarprentsmiSja h.f.
Skýrsla unt skuldir ríkissgóðs.
Samanbnrðnr í árslok 1923 og 1926.
Vegna ummæla Alþýðublaðsins um ríkisskuldirnar, þar sem því er haldið fram, að þær hafi
hækkað á undanförnum árum siðan í árslok 1923 um lJ/2 miljón króna; hefir ísafold snúið
sjer til Jóns Þorlákssonar forsætisráðherra, og fengið hjá honum eftirfarandi skýrslu:
I. Skuldir í íslenskum krónum:
Darskt skip ferst ui0 Srænland,
í árslok I árslok Lækkun
1923 1926 1923—26
kr. kr. kr.
1. Lán hjá Landsbankanum 1916 . ... 72 000 00 60000 00 12 000 00
2. —hjá sama 1918 . . . 64 600 00 54 400 00 10 200 00
3. — hjá íslandsbanka 1918 . . - 500 000 00 200 000 00 300 000 00
4. — hjá Landsbankanum 1918 , . . . 500 000 00 500 000 00
5. Háskólalán . • . 100000000 1 000 00000
6. Innanríkislán 1920 . . . 2 564 400 00 2 139 250 00 425 150 00
7. Veðdeildarlán Staðarf . . . 7 973 34 7 458 78 514 56
8. Skuld til hafnargerðar Vestmannaeyja .... . . . 50 000 00 50 000 00
9. Lausar skuldir . . . . . . 2 069 892 51 46 590 62 2 023 301 89
Samtals islenskar krónum . . , . . . 6 828 865 85 3 507 699 40 3 321 166 45
II. Skuldir i dönskum krónnm:
1. Lán Vífilsstaðahælis . . 134 701 99 130136 62 4 565 37
2. Símalán 1908 . . 33 333 29 33 333 29
3. Lán hjá dönskum bönkum 1909 775 000 00 625 000 00 150 000 00
4. Lán hjá Statsanstalten 1912 . . 162 499 94 ' 137 500 00 24 999 94
5. Lán hjá dönskuui bönkum 1912 . . 133 333 35 33 333 36 99 999 99
6. Símalán Stóra Norræna 1913 . . 396 531 91 355 119 91 41 412 00
7. Símalán Stóra Norræna 1917 . . 444 333 58 411 958 41 32 375 17
8. Skipakaupalán 1917 825 000 00 225 000 00 600 000 00
a Lán hjá dönskum bönkum 1919 . . . 3 600 000 00 2 925 000 00 675 00000
10. Lausaskuldir í dönsknm krónum . . 1 907 38005 1 907 380 05
Samtals danskar krónur . . . 841211411 4 843 048 30 3 569 065 81
III. Skuldir í sterlingspundum:
Ríkissjóðshluti lánsins 1921 . . . 128 758-12-2 123 632-19-10 5 125-12-4
Lausar skuldir 8 346-14-8
Samtals sterlingspund , . . . 137 105-6-10 123 632-19-10 13 472-7-0
í krónum samkv. landsreikn. . . . 2 946 332 71 2 638 410 00 307 922 71
Gufuskipið „HUGO“.
Iiinn 21. maí lagði danska gufuskipið „Hugo“ í liaf frá (ír;«n-
landi og var fullfermt af „Kryolit“ frá námunum þar. Átti skipið að
sigla með farm þennan til Danmerkur. En síðan það ljet úr höfrt
hefir ekkert til þess spurst. „Islands Falk“ kom til Grænlands um það-
leyti, sem menn voru orðnir hræddir um skipið, og var, honum gefin
fyrirskipnn um. að leita að því. En sú leit bar ekki annan árangur
en að „Islands Falk“ fann hát frá skipinu og lík eins skipverja. Hefir
skipið sennilega rekist á ís í vondu veðri, sokkið þar bráðlega, og allir
menn druknað
Yffirlit.
A. Skuldir í árslok 1923:
í d. kr.....— 8.412.114.11
t ísl. kr. .. kr. 6.828.865.85
í stpd......— 2.946.332.71
Samtals kr. 18.187.312.67
B. Skuldir í árslok 1926:
í ísl. kr. .. kr. 3.507.699.40
í d. kr.....— 4.843.048.30
í stpd......— 2.638.410.00
0. Borgað af skuldum á þrem
árum 1924—’26.
í ísl. kr. .. kr. 3.321.166.45
í d. kr......— 3.569.065.81
í stpd.......— 307.922.71
Samtals kr. 10.989.157.70
Samtals kr. 7.198.154.97
Athugasemdir:
1. Skuldirnar í árslok 1923 eru
kr. 134.701.99 hærri en talið var
í landsreikningi það ár, og stafar
jaf því, að láðst hafði að telja lán
Vífilstaðaliælis með skuldum í LR.
1923.
2. Meðal ríkisskulda eru hjer
samkvæmt venju talin þau lán, sem
láninu 1921 eru því ekki meðtald-
ir, og í samræmi þar við er ekki
heldur talið lánið handa veðdeild-
inni 1926.
3. Auk þess, sem greitt hefir
verið af skuldum, hefir sjóðeign
ríkissjóðs um áramót hækkað íir
kr. 1.626.995.17 í árslok 1923 upp
í h. u. b. kr. 3.377.000.00 í árslok
1926, eða um sem næst 1 milj. 750
1 þús. kr.
Iíeykjavík 28. júní 1927.
Jón Þorláksson.
Dæmi sem þessi um sannsögli,
eða fjármálavit, Alþýðuflokksbur-
geisa eru einkar hentug rjett fyr-
ir kosningar.
Tölumar tala. Blekkingarnar af-
hjúpaðar. — Berslcjaldaðir standa
þeir og geta enga björg sjer veitt.
Tímastjórnin týndi hundruðum
"þúsunda.
! En reikningsskekkja upp á 10Vv
miljón er einsdæmi.
Ohætt um það, að þeir sem kjósa
jafnaðarmenn á þing í þetta sinn
gera það ekki með það fyrir aug-
um, að það verði fjármálamenn
sem handfjalla fje hins íslenska
ríkis.
Því það þarf allmjög ítæka ó-
svífni eða róttæka heimsku til að
halda því fram, að efnahagur rík-
issjóðs hafi orðið lakari við það
að skuldir hafa lækltað um nal.
741 milj. og sjóðeignin aukist um
1% miljón króna.
Tíminn hefir að sögn flutt álíka
gáfulegan útreikning. Ekki tiltöku
mál með Tryggva, sem. ekki kann
að deila tv>im í 29.
A sfðustu stundu.
Fjármálamenn
eða hitt þó heldur.
A Undanfarin ár hefir alþýða
manna á lancli hjer glaðst y.fir þrí,
í hvert, slcifti sem landsreikning-
arnir hafa komið út, að liöggvið
væri stort skarð í .skuldii' hins
unga ríkis vors. Athafna- og aí-
vinnulíf voi't hefir að ýjnsu, leyti
borið merki þeirra átaka.
Þegar íhaldsflokkurinn var stofn
aður, var viðreisn fjárhagsins set:
efst á stefnuskrána. Þjóðin hefir
giaðst yfir því, að eigi hefir ver-
ið látið sit.ja við orðin tóm. Skulda
baggi ríkissjóðs hefir ljest meS ári
hverju síðan íhaldsstjórnin tók við
völdum. ,
Um síðustu helgi gerðust tíðindi
nokkur á sviði kosningaundirhún-
ingsins. Alþýðuflokksleiðtogarnir
ljetu það boð út ganga, að skuldir
ríkissjöðs hafi undanfarin ,ár alls
ekki lækkað; þær hafi þvert á
móti liækkað um iy2 miljón króna.
Þó alþýða manna eigi ýmsu mis-
jöfnu að venjast úr lierbúðum
Hjeðins og -dáta lians, þótti það
lieimskulegra en ánnað ráðlag
liaus, að taka tölur í þjónustu sín'a,
því tölur eru svo óþyrmilega ólið-
llS'« i' í þjónustu blekkinganna.
En „bókstafurinn blífur“ eins
og þar stendur. Staðhæfing Al-
þýðublaðsins um hinn aukna
skuldabagga stendur eins og staf-
ur á bók.
Yfirlit yfir skuldir ríkissjóðs í
árslok 1923 og í árslok 1926 hirt-
ist á öðrum stað hjer í blaðinu.
Slculdirnar hafa lækkað um
7.198.154 kr. 97 aura.
Sjóðeignin hefir aukist um nál.
1.750.000 kr.
Samtals var efnaliagur ríkis-
sjóðs því 8.948.154 kr. hetri í árs-
lok 1926, en hann var í árslok
1923. ■
Alþýðuflokksforkólfarnir hafa
básúnað það út, að skuldirnar
hafi hækkað um 1 y2 milj.
Þaö skakkar nál. 10y2 miljón.
Eftir nokkur ár verður þiisund
ára afmæli Alþingis haldið á Þing-
völluin. Sú hátíð vekur athygli
um gervallan liinn mentaða heim.
Svo merkilegur er sá viðburður —
svo merkileg stofnun var Alþingi
íslendinga.
En hvernig er umhorfs þessa
daga í landi voru. Undirbúningur
til þingkosninga stendur sem hæst.
Um hvað er barist?
Hvernig er barist? Já, hvaða
hardagaaðferðir eru notaðar ?
Frjettir víðsvegar af landinu
herma frá þeim furðulegustu að-
ferðum stjórnarandstæðinga. Stór-
lygum, svívirðingum, fjarstæðum
er dreift út um sveitir landsins.
Lygalaupar Tímamanna eru send-
ir um strendur og dali til þess að
smeygja alskonar ósannindum í
eyru ltjósenda á síðuStu skUTidu.
Eftir því sem nær dregur liosn-
ingum, verða sögurnar furðulegri
fjarstæður.
Eigi verður hægt að elta hjer
ólar við sögur þessar. Treysta
verður dómgreind kjósenda. •—
Treysta verður því, að alþýða
manna á landi lijer, liafi undan-
farin ár fengið svo náin kynni af
bardagaaðferðum Tímans og Al-
þýðuhlaðsins, að menn viti nú, að
ósvífni þeirra fjelaga er tak-
markalaus.
Um afdali Norðurlands er þessa
daga borin sú fregn, af leynisnáp-
iLm Hriflu-Jónasar, að ríkisfjár-
hirslair sje mi tóm!!!
Jónas vantar ekki hugmyndaflug-
ið. Mikið þarf til þess að láta sjer
detta slíkt í liug, einmitt þetta
árásarefni, á landsstjórn, sem bætt
liefir fjárhag ríkisins nm 9 milj..
Fvrir hverju berjast stjórnar-
andstæðingar ?
Svarið er augljóst. Berjast þeir
nú fyrir því, að þjóðlýgin eigi
að vera æðsta boðorð íslenskra
stjórnmálamanna.
Aldrei hefir henni verið hossað
hærra, en af stjórnarandstæðing-
um við kosninga undirbúninginn
núna.
Básúnað er um sveitir landsins,
að sólbrend kýr austur í Flóa hafi
gin- og klaufaveiki!!!
j Þegar dýralæknir skoðar kúna,
segir ritstjóri Tímans, að dýra-
1 lækni verði ekki trúað — því þétta
sem að kúnni gengur, geti eins
jverið gin- og klaufaveiki.
G, þú dásamlega veiki, liugsar
| ritstjóri bændablaðsins. Því komst
! þú ekki til landsins núna rjett
fyrir kosningar, til þess ,að hjálpa
mjer í neyð minni. Jeg verð að
•reyna, fyrst svona fór, áð hal.ia
jmjer við efnið, segir formaður
Búnaðarfjelags Islands, .telja bænd-
✓