Tíminn - 08.02.1980, Blaðsíða 7

Tíminn - 08.02.1980, Blaðsíða 7
Föstudagur 8. febrúar 1980. 7 Konur taki þátt í atvinnulífi og mótun þj óðf élagsins Sú hryggilega staöreynd, aö viö húsmæöur skipuöum ein- göngu neöstu sætin á framboös- listum stjórnmálaflokkanna I siöustu kosningum veldur þvi, aö ég tel skyldu mlna aö stinga niöur penna, þó erfitt sé aö gera góö skil I lftilli blaöagrein, svo yfirgripsmiklu þjóöfélags- vandamáli, sem réttindamál kvenna eru oröin. Rétt er aö taka fram, þó ég telji viröingu okkar mjög mis- boöiö meö framangreindum sætum, á þessi blaöagrein ekki aö vera persónuleg ádeila I garö ■þeirra húsmæöra, sem hlut áttu áö máli, margar þeirra hafa starfaö meö miklum sóma i ræöu og riti aö réttindamálum kvenna, einnig gegnt forystu- hlutverki i kvenfélagahreyfing- unni, sem hlýtur þó aö vera erfiöleikum háö, þar eö okkur konur skortir m jög almennt séö, félagslegan áhuga, sjálfstraust og tækifæri til athafna. Þessa eiginleika höfum viö annars vegar bælt meö okkur sjálfar frá alda ööli, hins vegar nútima þjóöfélag, meö þvi aö draga slfellt úr áhrifum okkar heima fyrir og ekkert kemur I staöinn. Þrátt fyrir óviröingu og kúgun fyrri alda höföum viö uppeldi barnanna meira i hendi en nú gerist og þar af leiöandi meiri áhrif á mótun þjóöfélags- ins áöur fyrr. Dagblaöiö Timinn hefur fjall- aö nokkuö um réttindamál kvenna i sunnudagsblööum sln- um og er þaö vel, en þar er rétt okkar heimavinnandi hús- mæöra ber svo sjaldan á góma, auk þess er ég ein af þeim, ætla ég aö freista þess, aö gera mál- inu skil frá þeim sjónarhóli. Mér er ofarlega I huga viötal Timans viö dr. Gunnlaug Þórö- arson og vonandi hefur þaö orö- iö fleirum en mér hollt umhugs- unarefni, þó ég sé ekki dr. Gunnlaugi sammála um allar skoöanlr hans þar, þá þökk sé honum fyrir framlag sitt I barátt unnifyrir auknum rétti kvenna. Þaö er ánægjulegt aö sjá á prenti, aö til eru karlmenn, sem taka þessi mál á heilbrigöan og raunsæjan hátt, aö þaö séu þjóö- félagsvandamál, sem báöum kynjum beri aö leysa sameigin- lega svo vel fari. Ég, fyrir mitt leyti, er þeirrar skoöunar, aö lögbinda rétt okk- ar (eins og dr. Gunnlaugur vill), til aö vera nýtir þjóöfélagsþegn- ar sé ekki tlmabær meö þvi viöurkennum viö, aö húsmæöur þessa lands séu i þann veginn aö komast á ambáttarstig og svo illa erum viö ekki komnar sem betur fer. Ef þannig færi, þá veröur þaö stór biti aö kyngja fyrir karlmenn, þar sem þeir skópu lýöræöi Islands fyrr og nú, og þaö hjá gamalli menning- arþjóö, sem hreykir sér af einu elsta þingi, er sagan greinir frá. Okkur ber skylda til að varðveita heimilið Eitt af grundvallaratriöum, sem karlar og konur ættu aö hafa hugfast I baráttunni fyrir auknum þjóöfélagslegum rétti kvenna er sú staöreynd, aö nú, og I náinni framtlö, (hvaö sem slöar kann aö veröa) erum viö húsmæöur og mæöur, þvl ber okkur öllum skylda til aö varö- veita heimiliö sem uppeldis- stofnun, vegna barna okkar og komandi kynslóöa. Meö allri viröingu fyrir kennurum og heilum frumskógi af skóla- og uppeldisfræöingum, er sá þáttur I uppeldi barnsins svo sem persónusköpun, best komin i höndum foreldra þess, en ég hef alltaf Imyndaö mér, aö persónumótun einstaklingsins væri sá grunnur, sem öll lýöræöissinnuö þjóöfélög hvlla alltaf á. Til aö íhuga stööu okkar enn betur, er hyggilegt aö skyggnast til fortíöar og meö hliösjón af þvl.aö lita fram á veginn, þann- ig getum viö ráöiö ráöum okkar sem best, til aö rétta hlut okkar. Sigriður L. Einarsdóttir frá Mýnesi en þaö veröi jafnframt til blessunar fyrir þjóöina. Litum aftur til formóöur okk- ar I frumstæöu bændaþjóöfé- lagi, þegar baráttan fyrir llfinu var svo hörö, aö menn höföu vart I sig og á, þá var hugtakiö jafnrétti ekki til, enda þarflaust, þar eö ekki mátti milli sjá, hvort var mikilvægara konan eöa karlinn. Þau gripu inn I hvors annars verk eftir þörfum t.d. hann óf, þæföi og prjónaöi, hún gekk aö heyverkum og skepnuhiröingu og allt sem þurfti til llfsviöur- væris var unniö á heimilunum sjálfum, þvi er ljóst aö hlutur formæöra okkar er engu minni en forfeöra, aö viö liföum af sem þjóö i okkar haröbýla landi. Allt til þessa dags er þetta tvennt, sameiginleg barátta fyrir llfinu, og aö karl og kona eru jafn mikilvæg, enn I gildi, þó þaö veröi auövitaö aö taka á sig nýja mynd I samræmi viö kröf- ur tímans hverju sinni. Skólakerfið er nánast lokað Nú er öldin önnur, öll fram- leiösla er horfin af heimilunum og þaö nánast aö veröa svefn- staöur foreldra og barna, móöirin hefur sifellt minna hlut- verki aö gegna og viö sitjum eft- ir meö sárt enniö á hraöri leiö meö aö veröa steingerfingar á eigin heimili, þvl verkefnin heima fyrir eru oröin of litil til aö viöhalda eölilegum þroska okkar. Uppeldi barna okkar er kippt smátt og smátt úr höndum okk^ ar og færist inn á stofnanir og skóla, og viö sem I dreifbýlinu búum sjáum þau ekki 1 mörgum tiifellum, nema um helgar, þeg- ar best lætur. Ekki þykir ástæöa til aö viö séum neitt ráögefandi um þaö sem fer fram innan veggja skól- anna, enda má segja aö skóla- kerfi þessa lands sé nánast lok- aö. Þá er ástandiö svipaö, þegar um skólanefndir og ráö snertir, sem eiga aö tryggja áhrif for- ráöamanna barna á skóla- og uppeldismál, þar er réttur okk- ar húsmæöra gróflega borinn fyrir borö og fer aö hilla iskyggilega undir aö lögbjóöa setu okkar á þessum vettvangi. Sem svar viö hinum sifellt minnkandi störfum okkar heima fyrir, leitum viö I vax- andi mæli út i atvinnullfiö, sem er okkur beinllnis nauösynlegt, til aö fá útrás fyrir atorku og hæfileika, er viö hljótum aö búa yfir, annars heföum viö ekki getaöfættaf okkur og mótaö, öll þau mikilmenni, sem sagan státar af frá upphafi lslands byggöar. Þvl er okkar stærsta vandamál I dag, hvernig getum viö samræmt þetta þrennt, ann- ars vegar uppeldi barna okkar og hins vegar þátt okkar I at- vinnullfinu og áhrif okkar á félagslegum vettvangi. Megin lausnin á þessu vanda- máli er sú, aö viö sækjum fram af auknum krafti á sviöi hvers- konar þjóömála, þar eiga sjónarmiö okkar fyllilega rétt á sér og geta veriö leiöarljós, hvernig þróun I þjóömálum sé farsælust, þannig aö þjóöfélagiö geti komiö til móts viö okkur konur, I þeim mikla vanda sem tækni og iönþróun hefur þvi miöur áskapaö okkur. Þetta vil ég sérstaklega biöja karlmenn aö hugleiöa, sem kynnu aö lesa þessa grein, þvi til aö þoka þess- um málum áfram á farsæla braut, þurfum viö á öllum þeirra skilningi og drengskap aö halda, sem þeir búa yfir I svo ríkum mæli. Ég vil svo aö lokum leyfa mér aönota sem lokaorö, málsgrein, sem einhver ritsnillingur reit framan á bókarkápu bókarinn- ar „Móöir mln húsfreyjan”. Þau eiga svo vel viö I minningu formóöur okkar allra, sem ég hef reynt aö halda á lofti i þess- ari grein og vekur okkur einnig alvarlega til umhugsunar, aö sú þjóöarskömm endurtaki sig aldrei aö húsmæöur þessa lands skipi neöstu sætin I komandi kosningum. „Hún sem eldinn fól aö kveldi og blés i glæöurnar aö morgni, hennar, sem breytti ull I fat og mjólk I mat, sem einatt var fræöandi og uppalandi og allan vanda leysti I önn og erli dags- ins.” — Viö húsmæöur þessa lands, afsprengi þessarar fjölhæfu konu, látum ekki bjóöa okkur neitt minna, en sæti á hinu háa Alþingi, og mér dettur ekki I hug aö halda, aö seta okkar þar veröi meö minni reisn en karl- manna. Höföa, Völlum.26. janúar 1980. Sigrlöur L. Einarsdóttir frá Mýnesi Auglýsingadeild Tímans Ritstjórn, skrifstofa og afgreiðsla liitr.ifH'í'H'r /fR<9 Auglýsið i Timanum 1 EFLUMTÍMANN1 | Styrkið Tímann Sjálfboðaliðar hringi i sima 86300 eða 86538, Síðumúla 15 Reykjavik, á venjulegum skrif- °tofutima. ^ Þeim sem senda vilja framlög til blaðsins er bent á að giró- seðlar fást i öllum pósthúsum, bönkum og sparisjóðum. Söfn- unarreikningurinn er hlaupa- reikningur nr. 1295 i SamvinniK bankanum. Fyllið út þennan seðil og sendið til Tímans i pósthólf 370, Reykjavík Ég undirritaður vil styrkja Timann með þvi að greiða í aukaáskrift 1 n heíia Q háifa á mánuði i Nafn Moimilicf . 1 Sími V.

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.