Fréttablaðið - 12.09.2007, Blaðsíða 6

MARKAÐURINN 12. SEPTEMBER 2007 MIÐVIKUDAGUR6
F R É T T A S K Ý R I N G
tan þeirra sem starfa í flug-
iðnaði vita ekki margir af starf-
semi Íslenskrar flugmiðlunar
ehf. sem þó hefur verið starf-
andi í áratug. Síðustu ár hafa
umsvif fyrirtækisins vaxið hröðum
skrefum og sé horft á þróunina á línuriti
má líkja því við þotu í afar skörpu flugtaki
eftir að hafa brunað út flugbrautina. Síð-
ustu fjögur til fimm árin hefur markvisst
verið stefnt á að auka hlut félagsins í við-
skiptum utan landsteinanna og er nú svo
komið að fimmtungshlutur er hér heima
og áttatíu prósent í útlöndum. Því er ekki
að undra að erlent heiti fyrirtækisins,
Icelandic Aircraft Management, skamm-
stafað IAM, sé frekar notað.
„Það hjálpar að koma frá Íslandi og ekki
laust við að það opni dyr,“ segir Magnús
Friðjónsson, framkvæmdastjóri IAM,
enda landið talið hlutlaust og laust við
alla forsögu sem þvælst gæti fyrir sam-
keppnisfyrirtækjum frá gömlum nýlendu-
þjóðum einhvers staðar í heiminum. „Svo
vekur staðsetningin líka bara forvitni og
fólk er jákvætt. En þetta eru náttúrlega
samt bara viðskipti og horft á hver býður
best í þjónustu og verði,“ segir hann og
kveður flugmiðlun óhemju skemmtilegan
bransa, enda umhverfið eins alþjóðlegt og
frekast geti orðið.
ÁHERSLAN ER Á FARÞEGAFLUG
„Fyrirtækið var stofnað fyrir tíu árum en
við fórum af stað fyrir alvöru árið 2000
þegar við leigðum vél fyrir Íslandsflug til
Bahamas Air,“ segir Magnús, en í upphafi
var aðaláhersla félagsins á samstarf við
íslensku flugfélögin. „Síðan breyttist það
og við höfum unnið mikið með erlendum
félögum. Núna er staðan sú að um það bil
tuttugu prósent af okkar umsvifum eru
fyrir íslensk félög en um 80 prósent er-
lendis.“ Núna starfa sex manns hjá fyrir-
tækinu en í upphafi var Magnús Gunnars-
son stjórnarformaður einn með félagið.
Þá voru þeir tveir í dálítinn tíma en fjölg-
aði svo fljótlega þannig að árið 2003 voru
starfsmenn orðnir fjórir talsins. Í fyrra
bættust svo tveir í hópinn til viðbótar.
„Síðan verður bara að koma í ljós hvenær
við þurfum að bæta við næst. Við höfum
ekkert á móti því að stækka svolítið,“
gantast Magnús.
Meginstarfsemi IAM er í flugvélamiðlun.
„Þá leita kannski til okkar flugfélög sem
til dæmis gætu verið með lausar vélar
í sex eða tólf mánuði, vegna breytinga
svo sem þegar leiðir hafa verið felldar
niður eða slíkt. Svo koma aðrir til okkar
sem vantar flugvélar í einhvern ákveðinn
tíma.“ Þá segir Magnús að fyrirtækið selji
einnig flugvélar og nefnir sem dæmi við-
skipti við SAS, en höndlar þó ekki með
nýjar vélar heldur sér um endursölu. „Ný-
lega seldum við fyrir þá fjórar flugvél-
ar af gerðinni Boeing 737-600. Þá seldum
við nýlega tvær Fokker-vélar á Spáni til
japansks skipafélags.“
Aðaláherslan í starfsemi IAM er hins
vegar á farþegaflugið, ólíkt því sem gerist
hjá Avion Aircraft Trading, hinum íslenska
flugvélamiðlaranum á markaðnum sem
leggur áherslu á fraktvélar. „Flest okkar
verkefni eru í blautleigu eða svokölluðu
wetlease þar sem viðkomandi leigja flug-
vélar, áhafnir, viðhald og tryggingar. Við
höfum mikið unnið með íslensku flug-
félögunum og ferðaskrifstofunum. Svo
erum við meðal annars umboðsmenn fyrir
svissneska félagið Hello og sjáum um alla
þeirra útleigu fyrir utan Sviss, en sjálfir
fljúga þeir á svissneska markaðnum. Síðan
höfum við verið að kaupa flugvélar sjálfir
og stundum í félagi við aðra. Þar höfum
við mikið verið á Fokker 50 markaði, en
það eru vélar eins og þær sem notaðar eru
í innanlandsflugi hér,“ segir Magnús en
núna á IAM þrjár slíkar vélar sem leigðar
eru til Air Baltic í Lettlandi, en það er fyrir-
tæki í eigu ríkisins og SAS.
„Markaðssvæði okkar
er í raun heimurinn
allur og við komum
að samningum á Indlandi, í Ísrael, á Möltu,
Frakklandi, Ítalíu, Hollandi, Bretlandi og
Íslandi.“
GÍFURLEG AUKNING MILLI ÁRA
Magnús segir að samkeppni í flugvéla-
miðlun sé töluverð en engu að síður sé þetta
tiltölulega lítill og afmarkaður heimur.
„Þetta byggist hins vegar mikið á því að
við erum duglegir að kynna okkur, fara og
heimsækja fyrirtæki og sækja ráðstefnur,
en þar hittir maður gjarnan sama fólkið
aftur og aftur. Viðskipti sem þessi snú-
ast mjög mikið um persónuleg tengsl og
skemmtilegt hversu mörg flugfélög eru
tekin að leita til okkar og biðja okkur um
að sjá um útleigu á sínum vélum.“
Minnstu flugvélarnar sem IAM höndlar
með eru Fokker 50 vélarnar, en þær
stærstu eru 747 þotur frá Boeing, þótt
undanfarin ár hafi fyrirtækið mest átt við-
skipti með 757 og 767 þotur frá Boeing.
Til marks um umfang viðskiptanna sem
IAM á í nefnir Magnús að á undanförnum
tveimur árum hafi fyrirtækið leigt, keypt
eða selt 34 flugvélar og að heildarvelta
í þeim umsvifum sé rúmir 25 milljarðar
króna. „Núna erum við með 19 flugvélar
í okkar umsjá og mestu viðskiptin eiga
sér stað á Indlandi, en við leigjum Air
India, ríkisflugfélaginu þar, þrjár vélar.
Ein kemur frá CSA í Tékklandi og tvær frá
Globespan í Bretlandi.“
IAM hefur tekið mikið stökk í veltu frá
því á síðasta ári þegar hún var rúmar 200
milljónir króna. Í ár segir Magnús ráð-
gert að IAM og tengd félög velti tæpum
600 milljónum króna. Hann áréttar engu
að síður að óvarlegt sé að lesa of mikið
út úr breytingu á veltutölunum milli ára,
enda sé það svo í viðskiptum sem þessum
að samið sé um háar upphæðir og því geti
stakir samningar haft mikil áhrif á einu
ári. „Þarna geta verið í sumum tilvikum
samningar til einhverra ára og okkar um-
boðslaun koma kannski ekki inn fyrr en
flogið er í raun. En auðvitað er þetta samt
mikil breyting milli ára og þótt bransinn
sé sveiflukenndur er aukningin á þessu
ári gífurleg.“
Magnús segir framtíðina mjög spenn-
andi enda séu að opnast gríðarstórir og
spennandi markaðir á Indlandi, í Kína og
Rússlandi. Þá felist töluverðir möguleikar
í „open skies“-samningum milli Banda-
ríkjanna og Evrópu sem gildi taki í byrjun
næsta árs. Samningar sem þessir sem
gerðir voru innan Evrópu segir Magnús
að hafi gjörbreytt rekstrarumhverfi flug-
félaga þar og í raun gert mögulega starf-
semi lággjaldaflugfélaga á borð við Ryan-
air, EasyJet og fleiri slíkra því aflagðar
voru hömlur á því í hvaða löndum Evrópu
félög máttu starfa. „Allar svona hræringar
og breytingar eru góðar fyrir okkur og við
erum bjartsýnir á framhaldið.“
Leggja áherslu á farþegaflug
– og eru í skörpu flugtaki
Íslensk flugmiðlun ehf., eða Icelandic Aircraft Management - IAM, heitir tíu ára gamalt fyrirtæki sem miðlar verkefnum
milli flugfélaga auk þess að koma að kaupum og leigu á flugvélum. Síðustu ár hafa umsvif fyrirtækisins í útlöndum stór-
aukist þannig að ekki sér fyrir endann á og velta stóraukist. Óli Kristján Ármannsson tók hús á IAM og ræddi við Magnús
Friðjónsson framkvæmdastjóra.
G
ra
fik
a