Tíminn - 22.02.1981, Blaðsíða 11

Sunnudagur 22. febrúar 1981.
11
Mikill fjöidi Indiána iifir á hungurmörkum. örbirgö er sár i fjallahéruðum Indiána, en eymdin átakaniegust i fátækrahverfum borganna.
úr skólum eftir stuttan tima,
enda algengt, að foreldrarnir
geti ekki keypt handa þeim
skólabækur.
Margt fólk er vannært og van-
eldissjúkdómar margir. Barna-
dauði er gifurlegur. Einkum
hrynja börnin niður um það bil,
er þau eru vanin af brjósti. tfiða
er ekki völ á hreinu drykkjar-
vatni. Útkoman er sú, að um
helmingur þarna nær ekki fimm
ára aldri. Langmestur er
barnadauðinn þó um regntim-
ann og tiðustu dánarorsakir eru
vannæring, niðurgangur, upp-
köst, mislingar og kikhósti.
Allra verst er þó heilbrigðis-
ástandið i fátækrahverfum
borganna, þar sem fólkið býr i
kumböldum úr blikki og jafnvel
pappa án allra hreinlætistækja.
í þessu eymdarlandi auðgast
þeir, sem náð hafa undir sig
ræktunarlandinu og verkstöðv-
unum, meira en annars staðar.
Það er ekki að ósekju, að góss-
eigendur margir eru uggandi
um sinn hag, þvi að þeim fjölg-
ar, er finnst það réttlætismál, að
stórum ekrum sé skipt. En þar Fjallabændur leita niöur á ströndina um uppskerutímann og vinna á ekrum gósseigenda fyrir fimm
er þungt fyrir fæti, þeir,sem krónur á dag — og veikjast margir af malariu i kaupbæti.
eiga allt, vilja ekkert láta af
hendi.
Nú þegar er svo komið, aö
skæruliðasveitir hafa myndazt
við landamæri Mexikó og marg-
sinnis hafa orðið árekstrar milli
stjórnarhersveita og Indiána
hér og þar um landið.
I Guatemala sem viðast ann-
ars staðar i Mið- og Suður-
Ameriku eru völdin i höndum
hægrisinnaðra herforingja og
auðmanna, sem margir hneigj-
ast meirá eða minna
að fasisma. Þessir stjórnendur
styðjast við lögreglu og her og
eiga sér oftast bakhjarl, þar
sem Bandarikjastjórn er. Gegn
þessu stjórnarfari berjast
svo samtök vinstrisinnaðra
manna, venjulega með meiri
eða minni stuðningi fátækrar
alþýðu, og mynda fyrst alls kon-
ar andspyrnuhreyfingar, en sið-
an skæruliðasveitir, þegar átök-
in harðna.
Meðal þeirra, sem myrtir
hafa veriö seinni árin i þessum
rikjum ýmist á laun eða hálf-
opinberlega, eru þó margir
stjórnmálamenn, sem annars
staðar i veröldinni myndu
teljast til miðflokka. I
Guatemala virðist rikja sérstök
tilhneiging meðal hægrisinna til
þess að útrýma slikum mönn-
um, svo að segja megi, að
baráttan standi einvörðungu á
milli kommúnista og þeirra,
sem þeim eru andvigir.
Um þessar mundir eru miklar
ofsóknir hafðar i frammi gegn
ýmsum menntamönnum og for-
ystumönnum félaga, sem
stjórnarvöldum er i nöp við.
Þessu fólki er iðulega rænt, og
seinna finnast limlest likin af
þvi. Þetta hefur leitt til þess að
þúsundir manna, sem þykjast
geta átt á öllu von, hafa flúið úr
landi.
Mörgútlend fyrirtæki hafa átt
mikil itök i Guatemala, og eitt
þeirra, bandariska fyrirtækið
United Fruit, hélt þar raunveru-
lega uppi styrjöld á sjötta ára -
tug aldarfnnar og bældi niður
uppreisn. En nú lizt forráða-
mönnum margra útlendra
fyrirtækja ekki á blikuna. Þess
vegna hafa sum þeirra verið
lögð niður, en önnur látin tak-
marka rekstur sinn.
Við þetta hefur atvinnuleysi
aukizt. En ekki hefur hitt siður
komið þungt niður á fólki, að
miklu færri ferðamenn koma
orðið til Guatemala vegna
ástandsins þar en áður var, og
við það hefur dregið stórlega úr
minjagripasölu, sem var i
sumum borgum drýgsta tekju-
lind margra manna.
Þannig leiðir eitt af öðru, og
allt hnigur að sama ósi. Hjá þvi
getur varla frið, að upp úr sjóði
i Guatemala eins og i E1 Salva-
dor, þegar saman fer harðstjórn
og örbirgð.
Útskornir trékappar i mörgum viðartegundum
í barrock
stíl
í barrock
stíl
Úrval
ömmu-
stanga
frá
Florense
Munið
orginal
zbrautir
frá okkur
Þið hringið
við mælum
og setjum
upp
•
Reynið
okkar
þjónustu
hún er
trygg
Sími77900
S Gardínubrautirhf
SkemmuveRÍ 10 Kópavogi
Sími77900
HURDA-
HLÍFAR
EIR - MESSING - STÁL
Hringið og við sendum pöntunarseðil með teikningum
fyrir möltöku.
BIIKKVER
Skeljabrekko 4 - 200 Köpavogur - Sími: 44040.
BL1KKVER
SELFOSSI
Hrísmýri 2A - 802 Selfoss - Sími: 99-2040.