Tíminn - 11.02.1982, Blaðsíða 10

10
Fimmtudagur 11. febrúar 1982
Tryggja öruggt,
heilsusamlegt
starfsumhverfi
— Farið þið þá yfir þetta stóra
svæði á kefisbundinn hátt?
Þór: „Já og nei, viö ökum um, og
þar sem viö veröum varir viö vél,
þar stoppum við ogskoðum hana.
Við leitum mest á þeim svæðum
þar sem uppbygging eða undir-
búningur fyrir hana fer fram. Það
er t.d. mikið af vinnuvélum þar
sem á að fara að byggja upp ný
ibúðahverfi. Það að við getum
ekki, eins og þeir hjá Bifreiða-
eftirlitinu, stefnt vélinni á ákveð-
inn stað til skoðunar gerir þetta
allt talsvert erfiðara. Við höfum
reyntað hringja i eigendur vinnu-
vélanna, þvi við höfum þær á skrá
hjá okkur, og höfum þá spurt
hvar vélar þeirra væru niður-
komnar en allt of oft vill það
bregðast aö vélarnar séu á til-
teknum stað þegar við komum til
þess að skoða þær. Þær eru auð-
vitað fluttar á milli vinnustaða og
okkur hefur gefist betur að leita
þær uppi, heldur en að reyna að
skipuleggja skoðunina i samráði
við eigendurna”.
Ekki algengt
að vélar séu
teknar
úr umferð”
— Er það algengt aö þið þurfið
aðtaka vélar úr umferð þegar þiö
eruð búnir að skoða þær?
Þór: „Nei, það er ekki algengt, en
þegar slikt kemur fyrir, þá eru
það annað hvort bremsur eða
stýrisbúnaður sem eru i lélegu
ásigkomulagi. Oftast eru þær at-
hugasemdir sem við gerum við
tækin, vegna ljósaútbúnaðar, raf-
kerfisins og þess háttar, og þá
veitum við ákveðinn frest til þess
að bætt sé úr þeim atriðum sem
okkur finnst vera ábótavant”.
— Fyrst þið farið svona um
svæðin og skoðiö vélarnar, getur
þá sú staða ekki auöveldlega
komið upp, að þiö séuð að skoða
sömu véiina oftar en einu sinni?
Þór: „Það getur komið fyrir að
slikt hendi en viö eigum aö sjá
■ Þessi mynd er talandi dæmi
um það hvernig ekki á að vinna
með lyftara... Bæði er iyftarinn of
mikið og rangt hlaðinn, þannig að
útsýni stjórnandans er ekkert og
auk þess eru svona iyftarar alls
ekki hannaöir með farþegaflutn-
ing i huga.
það á vélinni hvort hún hefur
verið skoðuð eða ekki, þvi við
setjum sérstaka limmiða á
vélarnar, þegar skoðun er lokiö.
Limmiðar þessir eru mismunandi
eftir þvi hvort vélin hefur fengið
fulla skoöun, eða gerðar hafa
verið athugasemdir við útbúnað
hennar”.
— Ertu þeirrar skoðunar Þór,
að þessi störf ykkar eftirlits-
mannanna hafi mikil fyrirbyggj-
andi áhrif?
„Já,éger það. Þvi að þó að það
Fjórhjóladrifnar dráttarvélar
70 og 90 ha.
Nokkrum vélum á sérstöku kynningarverði
enn óráðstafað.

Oö
n™
$

Kynnið ykkur verð og kosti
BELARUS
Guðbjörn Guðjónsson
heildverslun
Kornagaröi 5 — simi 85677. f g.
$
■ Eins og kemur fram I greininni, þá eru siys tengd lyfturum, algeng-
ustu farandvinnuvélaslysin hér á landi og þessi mynd sýnir einmitt
dæmigerðan aðdraganda eins sliks slyss.
séekki nema i eitt skiptiá ári sem
tæki kemst i lag, vegna starfs
okkar, þá er það samt sem áður
þýðingarmikill áfangi”.
— Hvers konar slys eru algeng-
ust á vinnuvélum?
Þór: „Það verða flest vinnuslys
vegna lyftaranna. Slik slys eru
yfirleitt heldur smærri slys og
ekki eins alvarleg og þau sem
verða við stærri vélarnar. Það er
þá yfirleitt fólk sem er fyrir
lyfturunum sem slasast. Á tima-
bilinu 1977 til 1979, urðu t.d. tveir
þriðju þeirra slysa sem teljast
vinnuvélaslys i einhverju sam-
bandi við lyftara. Þessi mikla
tiðnislysa viðlyftarana er i sjálfu
sér skiljanleg þvi lyftarar eru alls
staðar, þar sem fólk er að störf-
um, enda eru þeir beinlinis til
þess að létta fólki störfin. Jarðýt-
ur t.d. eru alltaf einar sér að
vinna og yfirleitt litið um að fólk
sé þar nærri. Lyftarar eru mikið i
fiskvinnslunni, við höfnina og
annars staðar þar sem margt fólk
vinnur”.
— Tengið þið þessa slysatiðni á
lyfturum að einhverju leyti þvi að
á lyfturunum starfa oft óreyndir
og jafnvel réttindalausir menn?
Garðar: „Já, þvi er ekki að neita.
Það eru svo geysileg ör manna-
skipti á þessum lyfturum oft á
'tiöum, að yfirmennirnir sjá sér
oft ekki fært að útvega menn á
lyftarana sem eru reyndir og hafa
réttindi. Verkstjórar á vinnu-
stöðum eins og i frystihúsum og á
þessum mannmörgu vinnu-
stöðum, kvarta oft undan þvi að
mannaskiptin séu svo ör að þeim
sé það nánast ómögulegt að þjálfa
upp ákveðinn hóp i þessi störf. Oft
sé ekki fyrr búið að veita þeim þá
þjálfun sem til þarf, en þeir séu
hættir.
Það er alveg ljóst mál, að at-
vinnurekendur og verkstjórar
eiga i erfiðleikum með að manna
þessi tæki og þvi hygg ég að þeir
freistist oft til þess að fara i
kringum reglugerðina. Við höfum
dæmi um það að farið hafi verið i
kringum þetta, bæði hvað aldur
snertir, en yngri en 17 ára mega
ekki vinna á þessum tækjum, og
svo það að stjórnendurnir hafa
verið réttindalausir”.
,,21 banaslys
sem tengjast
landbúnadar-
störfum
á árunum
1970-1980”
— Hafið þið eftirlit meö vinnu-
vélum i landbúnaðinum einnig?
Vigfús: „Landbúnaðurinn hefur
ekki verið undir okkar eftirliti
fyrr en með nýju vinnuverndar-
lögunum. Það vantar þvi enn
reglur fyrir landbúnaðarvélar.
Þó eru ákvæði um að dráttarvélar
eigi að vera útbúnar með öryggis-
grind”.
Garðar: „Þegar nýju lögin tóku
gildi 1. janúar i fyrra, þá féll
eftirlit með landbúnaðarvinnu-
vélum undir Vinnueftirlitið en á
þessu ári sem liðið er, hefur ekki
mikið áunnist á þessu sviði. Við
höfum ekki fengið neina nýja
starfskrafta en þó höfum við
fengið mann til þess að vinna að
frumathugunum um land-
búnaðaröryggismál en það er
Haukur Sölvason kennari við
Bændaskólann á Hvanneyri”.
Vigfús: „Það er gengin i gildi
reglugerð um vinnueftirlit i land-
búnaðinum og samkvæmt henni
hefur nú nýverið verið skipuð 5
manna stjórn vinnueftirlits i
landbúnaði. Hana skipa 3 menn
úr stjórn Vinnueftirlits rikisins, 1
frá Búnaðarfélagi Islands og 1 frá
Stéttarsambandi bænda.
Þessi stjórn hefur það verkefni
að ákveða fyrirkomulag og fram-
kvæmd þessa vinnueftirlits. Slikt
er augljóslega mikið starf og
veröur ekki unnið á einum degi.
En úr þvi að við vorum að tala
um slys á vinnuvélum áðan, þá er
rétt að taka það fram, að sam-
kvæmt árbókum Slysavarna-
félagsins voru banaslys sem
tengdust landbúnaðarstörfum, 21
á árunum 1970 til 1980. Langflest
þessara slysa voru dráttarvéla-
slys. Reyndar er hæpið að flokka
öll þessi slys sem vinnuslys á
sama veg og þau sem eiga sér
stað á vinnustöðum i þéttbýli þvi
að i landbúnaði er heimili og
vinnustaður á sama stað.