Tíminn - 12.01.1983, Blaðsíða 7

MIÐVIKUDAGUR 12. JANÚAR 1983
7
Óheppnin
eltir Andrew
prins þessa
■ Aumingja Andrew prins,
það er stundum eins og ólánið
leggi hann í einelti. En út yfir
allan þjófabálk tók einn dag
um daginn.
Leynilögregluþjónar veittu
því gaum, að ekki var allt með
felldu í Rovcr-bfl prinsins. Þar
gaf að líta einhver ókjör af
lausum vírum, sem virtust
liggja um allan bfl. Þarna gat
ekki verið nema eitt á seyði.
Auðséð var, að til stóð að
sprengja bíl prinsins í loft upp
- og hann sjálfan með, að
öllum líkindum. Leynilög-
regluþjónarnir hugðust því
verða fyrri til og gerðu sér lítið
fyrir. Þeir sprcngdu bílinn
sjálfir i tætlur.
Andrew prins varð lítt
skemmt. Hann hafði verið að
enda við að kaupa sér alveg
splunkunýjar stereógræjur,
sem höfðu legið í bílnum. Það
var skýringin á víradræsunni,
sem hinir árvökulu lögregl-
uþjónar höfðu rekið augun í;
En daginn var ekki enn á
enda runninn - og ekki ó-
heppni Andrews heldur. Hann
ætlaði í veislu um kvöldið, og
þar sem hans eiginn bíll var úr
leik, fékk hann einn af bílum
móður sinnar lánaðan, ásamt
bílstjóra. Hann skemmti sér
dável í partíinu, en hcldur varð
honum bilt við, þegar hann
vaknaði morgunsárið. Hann
sat þá nefnilega í bílnum í
harðlæstri og dimmri bíla-
geymslu drottningar. Bílstjór-
inn hafði gegnt því skyldustarfi
að sækja prinsinn í veisluna,
en þegar í hlað á Buckingham-
höll kom, var hann stcinbúinn
að gleyma farþcga sínum.
Hann gekk því rækilega frá
bflnum, eins og hann var
vanur, en láðist að láta prinsinn
vita;
■ Það er ekki bara í sambandi við Koo Stark, sem
Andrcw lendir í vandræðum þessa dagana.
„Vissulega er það erfitt en
ég hef ekki heyrt enn um frjáls
félagasamtök sem ekki berjast
í bökkum fjárhagslega. En ef
meðlimir S.U.F. standa
saman, kaupa jólaalmanökin
og gerast áskrifendur að nýja
blaðinu ætti að vera mögulegt
að láta enda ná sarnan."
- Hvað um fjölda félags-
manna?
„Ég var að fletta fétaga-
skránni um daginn og komst
að því að félasgarnir voru mun
fleiri en mig hafði grunað.
Hins vegar er ég að vinna við
það að endurnýja skrána og
áður en því verki er lokið vil
ég ekki gefa upp ákveðna tölu.
En tala félaga er tæpast algild-
ur mælikvarði á getu félagsins.
Spurningin er fyrst og fremst
sú hvort í því sé áhugasamur
kjarni sem vill og getur unnið.
Hvað S.U.F. varðar þá tel ég
að þar sé að finna slíkan kjarna
og er það vel“.
- Nú hefur það stundum
heyrst að Akureyri sé dýrlegut
staður og að þeir sem þar búi
vilji helst ekki flytja þaðan...
„Akureyri er Ijómandi góðut
bær og að sjálfsögðu sakna ég
margs en Reykjavík hefur líka
ýmislegt sér til ágætis að frátöld-
um ógæfulegum borgarstjórn-
armeirihluta. Ég bjó í Reykjavík
fyrir nokkrum árum og þekki
því borgina nokkuð vel en verð
þó að viðurkenna að veðurfarið
undanfarna daga og vikur kom
mér á óvart. Það líktist einna
helst því sem við Akureyringar
höfum mátt þola á veturna.
- Eiga stjórnmálaflokkarnir
eitthvað erindi við unga fólkið í
dag?
„Ég'sæti varla þar sem ég er í
dag ef ég væri á annarri skoðun,
en eflaust þurfa þeir að gæta þess
að þurrka af sér rykið öðru
hvoru, huga að nýjum sjónar-
miðum og breyttum aðstæðum.
Hvað Framsóknarflokkinn varð-
ar þá tel ég að hann hafi staðið
sig nokkuð vel að þessu leyti og
flokkurinn er opinn fyrir nýjung-
um. Hitt er svo aftur annað mál
að flokkarnir verða að hafa til
að bera ákveðna íhaldssemi.
Það er ekki allt betra fyrir þá sök
eina að vera nýtt“.
erlent yfirlit
■ UM ÞETTA leyti eru liðin
tíu ár síðan stjórnmálasamband
komst á milli Islands og Austur-
Þýzkalands eftir að mörg ríki,
m.a. Norðurlandaríkin, höfðu
veitt Austur-Þýzkalandi viður-
kenningu sem sjálfstætt ríki.
Síðar á árinu 1973 fékk Aust-
ur-Þýzkaland aðild að Samein-
uðu þjóðunum og því fulla
alþjóðlega viðurkenningu sem
sjálfstætt ríki.
Nýtt ríki hafði þannig bætzt
formlega í tölu Evrópuríkjanna.
Þótt hið nýja ríki væri að ýmsu
leyti háð tengslum sínum við
Sovétríkin, var eigi að síður
líklegt, að það ætti eftir að gegna
verulegu hlutverki í samskiptum
Evrópuríkja og raunar víðar um
heim.
Austur-Þýzkaland var ekki
aðeins þriðja fjölmennasta
bandalagsríki Sovétríkjanna í
Austur-Evrópu, næst á eftir Pól-
landi og Rúmeníu, heldur á
margan hátt hið öflugasta þeirra.
Þar kom í ljós hin mikla
skipulagsgáfa og dugnaður Þjóð-
verja. Þótt Þjóðverjar skiptust í
tvö ríki eftir styrjöldina, héldu
þeir áfram að vera helzta forustu-
þjóð Evrópu á sviði tæknilegra
og verklegra framfara. Vestur-
Þjóðverjar héldu þeirri forustu í
Vestur-Evrópu og Austur-Þjóð-
verjar í Austur-Evrópu.
Árið 1974 komst á stjórnmála-
samband milli Bandaríkjanna
■ Willy Brandt.
Saga Austur-Þjóðverja
sannar þýzkan dugnað
Kohl-stjórnin fylgir stefnu Brandts
og Austur-Þýzkalands, en Nixon
var þál forseti Bandaríkjanna.
Sama ár komst ásérstaktsamband
milli þýzku ríkjanna á þann hátt,
að þau skiptust á opinberum
fulltrúum.
HINN STUTTA saga Austur-
Þýzkalands er fyrst og fremst
saga um þýzkan dugnað.
Vegna ósamkomulags sigur-
vegaranna í síðari heimsstyrjöld-
inni varð skipting Þýzkalands
staðreynd. Vesturveldin samein-
uðu hin þrjú hernámssvæði sín
og reis Vestur-Þýzkaland upp á
grundvelli þess. Sovétríkin
gerðu hernámssvæði sitt að sér-
stöku ríki.
Þótt staða Þjóðverja væri
vissulega erfið í Vestur-Þýzka-
landi, var hún ósambærileg við
stöðu landa þeirra \ Austur-
Þýzkalandi.
Bandaríkin veittu Vestur-
Þjóðverjum margvíslega efna-
hagslega aðstoð til að reisa land
sitt úr rústum. Sú aðstoð átti
vissulega mikinn þátt í því
hversu fljótt endurreisnin gekk í
Vestur-Þýzkalandi, en mestan
þátt í henni átti þó framtak,
dugnaður og skipulagshæfni
Þjóðverja sjálfra.
Sovétríkin gátu enga eða litla
efnahagsaðstoð veitt á þessum
tíma, enda land þeirra flakandi
í sárum eftir styrjöldina. Mann-
tjón Rússa í henni er talið milli
20-30 milljónir og önnur eyði-
legging eftir því.
Rússum þótti líka eðlilegt
eftir þetta, að Þjóðverjar veittu
þeim.nokkrar skaðabætur. Full-
næging á þeirri kröfu þeirra
bitnaði eingöngu á Austur-Þjóð-
verjum. Fyrstu árin eftir styrj-
öldina urðu þeir að greiða Rúss-
um verulegar skaðabætur.
Þetta gerði vitanlega endur-
reisnina miklu erfiðari í Austur-
Þýzkalandi en Vestur-Þýzka-
landi til viðbótar því, að stríðs-
eyðileggingin hafði orðið öllu
meiri þar. Við þetta bættist svo,
að fólksflótti varð mikill til
Vestur-Þýzkalands, þar sem
kjörin bötnuðu fljótar og meira,
og endurreisnin þar skapaði
næga atvinnu, einkum þó fyrir
sérmenntað fólk.
Milljónir manna lögðu því
leið sína frá Austur-Þýzkalandi
til Vestur-Þýzkalands. Tilfinnan-
legast var að tapa sérmenntuðu
fólki, eins og verkfræðingum,
læknum, sérlærðum iðnaðar-
mönnum o.s.frv. Þetta leiddi til
þess, að austur-þýzk stjórnar-
völd neyddust til þess, að koma
upp múrnum illræmda og stöðva
þannig fólksflóttann til Vestur-
Þýzkalands.
Síðustu tvo áratugina hefur
orðið mikil endurreisn í Austur-
Þýzkalandi og langtum meiri en
í öðrum löndum austantjalds.
Þótt Austur-Þjóðverjar telji ekki
meira en 17 milljónir, eru þeir í
hópi tíu mestu iðnaðarvelda
heims. Lífskjör eru þar mun
betri en í öðrum löndum í
Austur-Evrópu.
Þrátt fyrir það eru lífskjör þar
mun lakari en í Vestur-iÞýzka-
landi, en hins vegar er þar
ekkert atvinnuleysi.
Margt bendir til að framfarir í
Austur-Þýzkalandi hefðu orðið
enn meiri en raun ber vitni, ef
þar hefði ríkt vestrænt efnahags-
kerfi. Þrátt fyrir það hefur þýzkt
framtak getað notið sín á þann
hátt, að miklu meira hefur
áunnizt þar en í öðrum löndum,
sem búið hafa við svipað skipu-
lag.
FRAMAN af voru samskiptin
milli þýzku ríkjanna stirð og háð
margvíslegum hömlunt. þetta
hefur þó smám saman breytzt til
hins betra á síðari árum og þó
einkum eftir að áhrif Willys
Brandt tóku að njóta sín. Hann
á meiri þátt í því en nokkur
maður annar að smám saman
hefur miðað í rétta átt. Mikið
vantar þó enn á, að þessi
samskipti séu komin í það horf,
sem æskilegt væri. Þar ríkir enn
alltof mikil gagnkvæm tor-
tryggni.
Það spáir hins vegar góðu, að
hin nýja stjórn Vestur-Þýzka-
lands hefur lýst yfir því, að hún
muni halda áfram þeirri stefnu,
sem Willy Brandt hefur mótað,
og standa við alla samninga, sem
hafi verið gerðir um þessi efni.
Þeir Carstens forseti Vestur-
Þýzkalands og Honecker forseti
Austur-Þýzkalands hittust í
Moskvu við jarðarför Brésnjefs.
Þar endurnýjaði Carstens boð
vestur-þýzku stjórnarinnar um
heimboð til Bonn. Sennilega
verður þó ekki úr því fyrr en eftir
þingkosningarnar í Vestur-
Þýzkalandi.
Fátt er mikilvægara fyrir æski-
lega þróun mála í Evrópu en að
sambúðin milli þýzku ríkjanna
geti farið batnandi.
Þórarinn
Þórarinsson,
ritstjóri, skrifar