Tíminn - 06.10.1983, Side 5

FIMMTUDAGUR 6. OKTÓBER 1983
Itnmra
5
fréttir
Nígería — með stærstu viðskiptalöndum Islendinga:
„ÍSLENSKUR RAÐHERRA
ALDREI KOMIÐ ÞANGAD”
— sagði Ólafur Björnsson, útgerðarmaður, á skreiðarráðstefnu SÍF
■ „Nígería hefur verið eitt af mikilvæg-
ustu viðskiptalöndum okkar allar götur
síðan 1953. Að vísu mjög sveiflukennt,
allt frá litlu upp í þriðja sæti. Seinni ár
hafa okkar ágætu sendiherrar komið til
Nígeríu stöku sinnum, ekki síst vegna
flugmála. Islenskur ráðherra hefur þar
aldrei komið. Einn lasburða konsúU
hefur verið í þessu stóra og fjölmenna
landi. Hann lést snemma í sumar og þar
við situr.“
Svo fórust Ólafi Jörnssyni, útgerðar-
manni, orð í erindi sem hann flutti á
skreiðarráðstefnu Sambands íslenskra
fiskframleiðenda í gær. Á ráðstefnunni
kom fram hörð gagnrýni á stjórnvöld.
Voru þau átalin fyrir að hafa sinnt
Nígeríu, sem um árabil hefur verið eitt
af okkar stærstu viðskiptalöndum, lítið.
„Bankar hér hafa engin tengsl við
banka í Nígeríu þrátt fyrir öll þessi
viðskipti og þangað hefur aldrei komið
íslenskur bankastjóri. Ég held að svona
geti þessi mál ekki gengið lengur. ísland
verður að taka upp öll þau samskipti við
Nígeríu sem tíðkast hafa við mikilvæg
viðskiptalönd. Þeir hafa sitt stolt í
Nígeríu og sendum við aðeins peð, leika
þeir peðum á móti,“ sagði Ólafur.
Matthías Á. Mathiesen, viðskiptaráð-
herra, upplýsti á ráðstefnunni, að hann
hefði ákveðið, í samráði við Halldór
Ásgrímsson, sjávarútvegsráðherra, að
óska eftir viðræðum við fulltrúa Seðla-
banka Nígeríu. í þeim viðræðum yrði
fjallað um þann vanda sem skapast hefði
vegna kaupa á skreið frá íslandi að
undanförnu, jafnframt því að reynt yrði
að tryggja aukin viðskipti landanna.
Seðlabanki íslands mun hafa forystu í
þessum viðræðum við Seðlabanka Níg-
eríu, en auk þess verða þar fulltrúar
sendiráðs íslands í London, Landsbanka
íslands og Útvegsbanka íslands, að
höfðu samráði við viðskiptaráðuneytið.
-Sjó.
Sjávarútvegs
ráðherra ætlar
að fara ofanf
gögn skreiðar
framleiðenda
um hallarekstur:
r7Afurdalán
hrökkva
hvergi
nærri til” ,
— segir Halldór
Ásgrímsson
■ „Hér er um að ræða miklar birgðir
og ógreiddar afurðir, sem framleiðend-
um er gersamlega ókleifl að liggja með
í svo langpn tima án þess að fá greiðslur
fyrir. Þeir hafa að sjálfsögðu fengið
afurðalán og nokkra fyrirgreiðslu i
bönkum, en það hrekkur hvergi nærri
til,“ sagði Halldór Ásgrimsson, sjávar-
útvegsráðherra, þegar Tíminn talaði
við hann eftir skreiðarfundinn á Hótel
Sögu í gær.
„Við höfum verið að leita leiða til að
iétta þarna undir. 1 fyrsta lagi hefur
Landsbankanum og Útvegsbankanum
tekist að scmja ásamt fleiri bönkum
um fjármögnun á hluta af lausa-
skuldum Nígerfumanna. lnn í það
dæmi kemurvæntanlcga það sem failið
var í gjalddaga 31. júní. Þar fyrir utan
eru útistandandi milli 20 og 25 milljónir
dollara, 550 til 650 milljónir króna,
sem óvissa er um hvernig muni greið-
ast. Þessar skuldir verða fallnar aö
miklum hluta á gjalddaga um næstu
áramót og við munum einskis láta
ófreistað til að ná þessum peningum,"
sagði Halldór.
Hann sagði að nauðsynlegt væri að
fara mun betur ofan í gögn skreiðar-
framleiðenda um hallarekstur og það
yrði gert nú á næstunni. —Sjó
■ Mikill fjöldi sótti skreiðarráðstefnuna. Hér er Halldór Ásgrímsson, sjávarútvegsráðherra í ræðustól.
Tímamynd: Ámi Sæberg.
„Birgðahaldið nær
tveim árum en einu”
— segir Björgvin Jónsson,
framkvæmdastjóri
■ Verðmæti veðsettrar skreiðar sem
til er í landinu og skreiðar sem seld hefur
verið til Nígeríu og ekki fengist greitt
fyrir nemur rúmlega 1,7 milljörðum
króna, samkvæmt upplýsingum, sem
fram komu í erindi Björgvins Jónssonar,
framkvæmdastjóra, á fjölsóttri skreiðar-
ráðstefnu Sambands íslenskra fiskfram-
leiðenda, sem haldin var á Hótel Sögu í
gær.
Björgvin sagði, að í byrjun september
hefðu 453.307 pakkar af skreið og haus-
um verið veðsettir í Seðalbankanum
fyrir um 533 milljónir. Útlán viðskipta-
banka á þetta magn væri 40% eða um
213,2 milljónir króna, samtals væru því
bankalán 746,1 milljónir króna. Varlega
áætlað væru vestir vegna þessa birgða-
halds 270 milljónir á 12 mánaða tímabili,
eða nálægt 3% á mánuði.
„Ef við skoðum svo mat stjórnvalda á
verðmæti þessara skreiðarbirgða hljót-
um við að notast við áætlun um tekjur í
gengismunasjóð. í þeirri tekjuáætlun er
gert ráð fyrir að tekjursjóðsins af útflutn-
ingsgjaldi af skreið séu 155 milljónir
króna, eða 31% af tekjum sjóðsins. Til
þess að ná þessum tekjum sýnist mér að
opinbert matsverð birgðanna miðað við
fob-verð sé 1,73 milljarður króna,“ sagði
Björgvin.
Þá sagði hann að opinber gjöld, út-
flutningsgjald 5,5% og gengismunagjald
9,5% væru um 250 milljónir króna af
fob-andvirði, og nettó skilaverð til fram-
leiðenda því um 1,48 milljarðar. Rétt
útlán bankakerfisins væri því nálægt
50,5%, en oftast er miðað við milli 65 og
70% afurðalán.
„Sé hins vegar tekið tillit til þess að
verðjöfnunarsjóður skreiðar er nálægt
218 milljónir króna og að líta verður svo
á, að hann fjármagni að hluta Seðla-
bankann í skreiðarútlánum, þá, þá eru
útlánin um 528,1 milljón eða nálægt
35,7% af því skilaverði sem opinberir
aðilar reikna með,“ sagði Björgvin.
Þá sagði hann að samkvæmt þessum
tölum hefði óveðsettur hluti skreiðar-
birgðanna verið 733,5 milljónir króna í
byrjun september.
„Þegar er séð, hvernig sem til tekst,
að birgðahaldið verður sennilega nær
tveim árum en einu, og að tjón framleið-
enda er þegar orðið svo stórkostlegt, að
það er á einskis færi að bæta það,“ sagði
Björgvin.
-Sjó.
Skreiðarframleiðsla síðustu 2ja ára
Tapið nemur um þriðjungi
■ „Fram hefur komið að í stað þess að
1981 var talið að hagnaður yrði á skreið
er nú ljóst að tap skreiðarframleiðenda
vegna framleiðslu skreiðar árin 1981 og
1982 nemur nú 31%. Því er lagt til að
athugað verði á hvern hátt inneign
skreiðarframleiðenda í verðjöfnunar-
sjóði, um 218 milljónir króna, geti leyst
hluta af rekstrar- og greiðsluvanda
skreiðarframleiðenda", segir meðal ann-
ars í tillögum, sem samþykktar voru á
skreiðarráðstefnu SÍF.
Ennfremur segir, að í Ijós hafi komið,
að gengismunur af skreið, um 155 millj-
ónir króna, hafi verið tekinn á röngum
forsendum og skorar ráðstefnan á stjórn-
völd að leita leiða til að bæta framleið-
endum þennan tekjumissi.
Þá leggur ráðstefnan til, að endur-
kaupalán Seðlabankans út á skreið verði
hækkuð um 20%, 106 milljónir króna,
og fari sú upphæð til að greiða opinber
gjöld skreiðarframleiðenda. Að útflutn-
ingsgjöld á skreið lækki úr 5,5% í
2,75%. Og að farið verði að lána aftur
út á skreið, að minnsta kosti keilu.
'löngu, ufsa og hausa.
- Sjó.
Verzlunarmannafélag Reykjavíkur heldur almennan
félagsfund að Hótel Sögu, laugardaginn 8. október
n.k. kl. 14.00.
Fundarefni:
1. Tekin ákvörðun um byggingu söluíbúða fyrir
eldri félagsmenn V.R.
2. Kynntur samningur milli V.R. og Reykjavíkur-
borgar um byggingu og rekstur íbúða fyrir aldraða
ásamt samkomulagi um rekstur, og þjónustu fyrir
aldraða félagsmenn V.R.
3. Kynntar verða niðurstöður könnunar um hagi
aldraðra félagsmanna V.R.
Félagsmenn Verslunarmannafélags Reykjavíkur eru
hvattir til að fjölmenna á fundinn og taka þátt í
ákvörðunartöku um þetta þýðingarmikla mál.
Verzlunarmannafélag Reykjavíkur