Tíminn - 27.04.1986, Qupperneq 7

Sunnudagur 27. apríl 1986
Tíminn 7
A
^Br^^^tramkvæmd á
miðviku-degi. Þegar sonur hans,
Klaus Otto, kom að heimsækja
hann daginn eftir var líðan þess
gamla orðin viðunandi. En á
föstudegi hafði honum hrakað
mikið. Hjúkrunarkona sem
sonurinn ræddi við og minnist ekki
lengur hvernig leit út, hughreysti
hann: „Hafðu ekki áhyggjur, hann
hressist við!" En morguninn eftir.
þann 13. janúar 1985 var hringt í
unga forstjórann frá sjúkrahúsinu:
Otto Kirschbaum hafði andast
klukkan sex um morguninn vegna
bilunar í hjarta og æðakerfi. „Við
urðum mjög hissa. cn sætturn
okkur viðþaðóumflýjanlega," sagði
Klaus Otto.
Petrussjúkrahúsið, þar sem
ganrli útfararstjórinn lést, heyrirtil
St. Antoniusar
sjúkrahúsakeðjunni, scm er í eigu
kaþólikka.
Tæpu ári síðar, eða hinn 8.
desember 1985, fékk svo
rannsóknarstofa sjúkrahússins
óvenjulegt verkefni til athugunar.
Sjúkraliðinn Stefan Judick, 23ja
ára, sendi félögum sínum á
rannsóknastofuna blóðsýni, sem
hann bað þá að athuga fyrir sig upp
á gamlan kunningsskap. Hann
sagði það vcra úr hundinum sínum,
sem ekki heilsaðist sem best.
Rannsóknarmennirnir gerðu þetta
fúslega og niðurstaðan lá fyrir sama
dag: „Segið okkur eitt," spurðu
þeir. „Lifir seppi karlinn enn?
Hann ætti að vera löngu dauður,
því það er mikið magn af
kalíumklóríði í blóðinu. Engin
skepna gæti lifað slíkt af."
Þegar Judicke heyrði þetta kom
skjálfti í hnén á honum: Blóðsýnið
var nefnilega ekki úr hundinum.
heldur úr 82ja ára gamalli konu,
Mariu Klöpping, sem hafði látist
óvænt og skyndilega, þar sem hún
lá á gjörgæsludeild. Pað var um
þessa konu sem hjúkrunarkonan
Michaela Roeder hafði skrifað í
skýrslu vaktar sinnar á deildinni
þessakaldhæðnisleguathugasemd: .
„Gáið að hvort sjúklingurinn liggur
ekki kyrr í LH (líkhúsinu). Hún
bað sjálf um að verða flutt þangað
klukkan 22.18."
Maria Klöpping hafði verið lögð
inn vegna lærbrots, sem er slæmt
áfall fyrir svo aldrað fólk. En
banvænt er slíkt ekki nema við
bætist nýir sj úkdómar í langri legu,
einsog lungnasýkingt.d. En Maria
Köpping þurfti ekki lengi að liggja,
því hún var rétt komin úr
aðgerðinni, þegar hún andaðist.
Það sem fyllti Stefan Judick
sli'kri skelfingu var hræðilegur
grunur sem hann fylltist gagnvart
Michaelu Roeder eftir
rannsóknina, en Michaela var 27
ára og í miklum metum á
vinnustað.
í tvo mánuði geymdi Judick þeta
með sjálfum sér. En hinn 23.
september horfði hann á það ásamt
starfsfélögum sínum er systir
Roeder gaf sjúklingnum Willi
Trepper, sjötugum manni er
skorinn hafði verið vegna
krabbameins í koki, sprautu. Hún
dældi úr sprautunni í slöngu þá sem
flutti næringu í æð á gamla
manninum.
J udioundraðist hvers vegna hún
gaf sprautuna, þar eðenginn læknir
hafði mælt svo fyrir. Þegar Trepper
svo lést rétt á eftir, tók hann
starfsfélaga sinn, Lutz Nebel, í
trúnað sinn. Margir höfðu
nefnilega veitt því athygli að fjöldi
dauðsfalla þegar Roeder var á vakt
var með ólíkindum.
Á reglulegum fundum lækna um
dauðsföll á sjúkrahúsinu ræddu
menn líka þessi einkennilegu
dauðsföll, að sögn yfirlæknisins,
Rita-Renate. Einkum kom
læknunum það spánskt fyrir sjónir
að þeim hefði yfirsést um
ásigkomulag sjúklinga sem þeir
töldu aðeins haldna algengum og
ekki lífshættuiegum krankleika.
Systir Michaela var vön að
bregðast skjótt við þegar
dauðastríð sjúklinganna hófst og
aðstoðaði við að allt væri gert þeint
til bjargar, meira að segja áður en
læknirinn konr á vettvang.
Þannig var það með
útfararstjórann Otto Kirschbaum
og líka Willy Trepper, sem
meðhöndlaður var vegna
krabbameins í koki.
Meðal þeirra sem dóu svo óvænt
var líka rennismiður á eftirlaunum,
Johannes Schmidt, 67 ára. Hann
lést þann 29. október sl. þótt ekki
amaði að honum annað en
viðbeinsbrot, sem hann hlaut eftir
bílslys.
Nú er komið á daginn að þessir
sjúklingar hlutu afar óeðlilegan
dauðdaga og meira að segja fleiri.
Sannað er að Trcpper hafði verið
gefin eitursprauta, sem Michaela
Roeder lagaði úr kænlega samsetlri
settri blöndu af blóðþrýstingslyfinu
„catapresan" og kalíumklóríði.
Blóðþrýstingslyfið hefur þau
áhrif, þegar það ergefið í of stórum
skammti, að æðarnar þenjast svo
mjög út að hjartað nær ekki að
dæla blóðinu um líkamann og brátt
orsakar þetta heiladauða.
Hins vegar veldur kalíumklóríð
því að hjartslátturinn veikist og um
síðir eru líkur á að hjartað hætti
alveg að slá. Gagnsemi þess þegar
moröingi notfærir sér það er sú að
kalíumklóríð myndast alltaf í
líkum og er ekki unnt að greina
hvort þaðorsakist af inngjöf eða af
eðlilegum sökum.
Þess vegna mátti segja að
úrskurður rannsóknamanna um
eitraða blóðið úr hundinum
sannaði lítið, þótt hárréttur væri.
Aðeins nýlega hefur það vitnast
að hinn 6. desembersl., eftir dauða
Maríu Klöpping, gerðu
hjúkrunarmcnnirnir Judick og
Nebel yfirlækninum Adrian Albu
aðvart um grunsemdir sínar. Þeir
sögðu honurn líka að þeir hefðu
fundið í sorpfötu tóm hylki undan
blóðþrýstingslyfinu „catapresan".
Dr. Albu tók blóðsýni úr líkinu og
fékk það hjúkrunarmönnunum í
hendur.
Hjúkrunarmennirnir skiptu
sýninu í þrennt, settu tvo hluta til
geymslu inni í kæliskáp heima hjá
sér (sem hugsanlegt
sönnunargagn) en létu greina
þriðja hlutann sem „hundsblóð".
Systir Michaela gat róleg haldið
áfram inngjöfum sínum. Þann 7.
janúar sendi hún 76 ára gamla
hjúkrunarkonu, Anny Joedicke.
inn í eilífðina, en hún hafði verið
skorin upp við meinsemd í
kviðarholi. Daginn eftir, þann 8.
janúar, var svo röðin komin að
ellilífeyrisþeganum Emil Schulz.
Þótt hann væri 95 ára og hefði orðið
fyrir því að lærbrotna hafði hann
samt verið „glaður og reifur", eins
oglögmaðurhansorðaði það. Loks
þásádr. Albu sérekki annaðfært
en láta yfirlækninn, dr. Ritu
Tenate, vita um illar grunsemdir
sínar í garð
eftirlætishjúkrunarkonunnar
þeirra.
En ekki batt það enda á fcril
þeirrar góðu konu. Yfirlæknirinn
hafði slíkar mætur á henni að hún
gat ekki hugsað sér að láta hana
sæta lögreglurannsókn vegna
misskilnings. Því lét hún nægja að
ræða við lögmann sjúkrahússins,
Eberhard Wels. Hann flýtti sér
hins vegar að gera forstöðumanni
sjúkrahúsakeðjunnar, Bernhard
Stöhr, aðvart.
Stöhr varð ekki heldur til þess að
kalla til lögregluna, en skipaði fyrir
um að málið væri rannsakað innan
sjúkrahússins.
Yfirlæknirinn kallaði nú
Michaelu á eintal og tókst þeirri
síðarnefndu að sannfæra htna um
að svo stæði á lyfjahylkjunum í
ruslafötuni, að þau hefðú verið
orðin of gömul. Hún sagði einnig
að það hefði verið saltupplausn sem
hún dældi í slönguna hjá Willi
Trepper og hefði hún ætlað það til
aðhreinsa slönguna, Yfirlæknirinn
trúði henni.
Hjúkrunarkonan taldi sig svo
örugga eftir þetta að þan 5. febrúar
sprautaði hún 77 ára gamla konu.
Mariu Horch, með citrinu og
tleygöi hylkjunum í ruslið eins og
ekkert væri, líkt og hún fyrr hafði
gert. Þar fundust þau strax.
Nú var yíirlækninum og Stöhr
forstöðumanni alvarlega brugðið
og þau leystu systur Michaelu frá
störfum um sinn. En áfram vaiðist
það fyrir þeirn hvað gera skyldi.
Stöhr fór á fund vinar síns,
forstöðumanns lögreglunnar í
Wuppertal. Sagði Stöhr að mcnn
hefðu grun um að „lyfjamisnotkun
hcfði átt sér stað á sjúkrahúsinu.
Vildi hann vita hvort ckki mætti
finna fingraför á lyfjahylkjunum.
Það var loks er lögreglumaðurinn
gekk fastar á hann aö hann skýrði
fullkomlega frá grunsemdunum.
Loks nú var morðdeildinni gert
aðvart.
Michaela, sem orðið hafði að
taka sér frí og vissi að lögreglan var
komin í spilið, var samt svo viss um
ágæti aðferðar sinnar aö húti brá
sér á skíði til Brig í Sviss og skildi
eftir heimilisfang og símanúmer
hjá vinkonu sinni, - „ef brýn þörf
krcfði".
Saksóknarinn í Wuppertal og
yfirmaður morðdeildarinnar. Karl
Hermann Majorowsky, sáu nú aö
þeir urðu að beita kænsku. Þcir
fengu staðfest að engar rannsóknir
voru fyrir hendi um það hvernig
kalíumklóríð myndast í blóði á
líki. Fyrir vikið yrði ekki
fullyrt um hvort vera þess þar
stafaði af eðlilegum orsökum eða
ekki. (Nú cr samt fundin sérstök
aðferð til að rannsaka þetta).
En það tók skamman tíma að
finna blóðþrýstingslyíið „clonidin"
í líkunum. Johannes Schmitz, sá
sem lent hafði í bílslysinu og
brotnað höfðu í rifbeinin, var
krufinn. Fyrst ogfremst til þess að
vita hvort aðrarmeinsemdirhefðu
hrjáð hann. Svo reyndist auðvitað
ekki. En þá var prófað fyrir
„clonidini" og reyndist þaö til
staðar í ríkum mæli.
Meðan lögreglan kynnti sér
verkun blóðþrýstingslyfja þjálfaði
Michaela Roedcr sig áfram á
skíðum í Brig. Vitni hafa borið að
hún hafi leikið á alsoddi. Hún kom
í heimsókn á lögreglustöðina strax
eftir heimkomuna og spurði hvað
málinu liði.
Þegar lögrcglan sótti hana heim
í snotra íbúð hennar og lagði fyrir
hana sönnunargögnin dæsti hún
aðeins: „Ég hélt að þiö rnunduð
aldrei sjá við mér,“ sagði hún. Hún
viðurkenndi luslega að hafa stytt
sex manneskjum aldur með
inngjöfum sínum. Hún kvaðst hafa
viljað binda enda á þjáningar
þeirra. En vegna þcss hve
dauðsföllum hafði fjölgað ótrúlega
á deild hcnnar. álítur lögreglan að
hún hafi myrt miklu fleiri. Af þeim
29sem létust þar 1985, sáluðust 23
meðan Michaela vará vakt. Ýmsa
hefurgrunaö að hún hafi gcrt þetta
til þess að létta sér vinnuna.
En gegn því mælir það að bæði
starfsfélagar og læknar votta að
starfið hafi verið líf og yndi
Michaclu. Hún tók glöð
aukavaktir, fór á fjölda
endurmenntunarnámskciða og
kcnndi við hjúkrunarskólann. Hún
hafði svo örugga yfirsýn yfir allt á
sjúkrahúsinu að yfirlæknarnir
reiddu sig fullkomlega á hana. í
tárhreinni og fallegrr íbúð hcnnar
rákust lögreglumcnnirnir á ritsafn
uppáhaldsrithöfundar hennar,
Hans Konsalik og einnig lærð
fræðirit læknisfræðiprófessorsins
Júlíusar Hackcntals.
Lögum samkvæmt vcrða fleiri
ákærðir cn Michaela. Þau Stöhr
forstöðumaður, Adrian Albu,
yfirlæknir og Rita Renate
Hesselnberg verða líka ákærð fyrii
kæruleysi, eftir að grunsemdir
höfðu kviknað. Rita Rcnate cr a<
auki grunuð um að hafa verið í
meira en starfssysturlegum
kærleikum við hjúkrunarkonuna.
Hún þverneitar þó þeir.i áburði.
Hún var yndi og
eftirlæti
starfsfélaga og
lækna. Myndin er
tekin meðanalltvar
enn ígóðugengiog
engan grunaði
neitt.
Á leið úr
réttarsalnum.