Tíminn - 01.06.1986, Blaðsíða 6

6 Tíminn Sunnudagur 1. júní 1986
ÞER SYNIST
enningararfleifð hinnar íslensku
þjóðar eru skráðar sagnir á kálfskinni og
lýsing löngu horfínna tíma. Þangað sækir hin
íslenska þjóð lífsþróttinn, þar sem bræður
berast á banaspjótum og höggva skal mann
og annan. Þar sem menn eru klofnir í herðar
niður og blóðið flæðir í stríðum straumum.
Um það má lesa í íslenskum handritum
fornum.
En kennimenn nútímans segja íslendinga-
sögur lygimál og benda á að vopn þessa tíma
hafí ekki verið þess megnug að brytja mót-
herjann niður eins og sagnir lýsa. Þeir segja
að hetjur hafí kastað grjóti. Þeir segja það
ýkjur að Gunnar á Hlíðarenda hafí stokkið
„meir en hæð sína með öllum herklæðum ok
eigi skemmra aftr en fram fyrir sik.“
Þó að menn hefðu verið hamrammir að afli
trúa fræðimenn trauðla að þeir hafi vegið svo
skjótt með sverði, að þrjú þóttu á lofti sjá.
Og á meðan sagnagrúskarar fletta gulnuð-
um blöðum og rýna í fornt letur rís upp úr
mýrum og fenjum Svíaríkis og Danmarkar
saga forfeðra þeirra er seinna riðu um íslensk
héruð. Skrá atburða sem gerðust áður en
víkingar héldu til landsins í norðri þar sem
smjör draup af hverju strái og áður en fornar
súlur flutu á land í Reykjavík. Á þessum
síðum má sjá Ieifar manna sem tóku þátt í
svæsnum leikjum sverða fyrir 2000 til 4000
árum. Hér er sönnun þess, að vopn hinna
fornu víkinga voru hvers þess megnug, sem
sagt er frá í ritverkum og skráðum sögnum.
ÞJ
Þessa höfuðkúpu fundu Svíar í Alvastra, en hún er um 5000
ára gömul og er af tvítugum karlmanni. Höfuðkúpan ber vitni
um ófriðartíma, því að áverkarnir á kúpunni sýna að hún hafi
verið svipt höfuðleðri.
■ Fyrir um 6000 árum tókst græðurum
að framkvæma skurðaðgerðir eins og þá
sem mynd þessi sýnir. Skurðlæknirinn
skar eða skóf ofan af höfuðkúpunni,
fjarlægði hluta hennar og opnaði þar með
höfuðið að heila. Þessi aðgerð var ekki
sjaldgæf, því að menn hafafundið margar
sams konar höfuðkúpur í gröfum og hell-
um út um alla Evrópu. Þó sérstaklega í Frakklandi, þar sem
menn hafa verið iðnir við uppskurði af þessu tagi. Stundum var
beinskífan borin sem happagripur um hálsinn.
Hugsanlega hefur aðgerðin verið trúarlegs eðlis, en jafnvel
læknisaðgerð á stundum. Á þessum tíma voru lamdir skallar
og stórslys daglegt brauð oglíklega reyndu menn að bjarga lífi
kappa sinna með því að fjarlægja beinflísar og aðskotahluti
sem þrýstu á heilann.
Aðgerðin mun ekki hafa tekið lengri tíma en hálfa klukku-
stund, en hófst ekki fyrr en græðari og sjúklingur, hafi sá sjúki
verið við meðvitund, höfðu sopið duglega á göróttum miði.
Rannsóknir sýna að menn hafa oft lifað aðgerðina af, því að
sár og barmar opsins hafa gróið. Því var stundum lokað aftur
með silfurskildi. Að ekki hafi hlaupið drep í sárið er skýrt á þá
leið, að skæðar veirur á borð við þær sem eru á sveimi í dag
hafi ekki verið til fyrir 6000 árum.
■ Sýnishorn af ofbeld-
isverkum sem áttu sér stað
fyrir um 4500 árum. Fertugur
maður, sem hefur verið
öldungur og vís maður í þá
daga, hefur verið skotinn til
bana með ör af boga ofan af
kletti eða úr tré. Oddur örvar-
innar hefur rutt sér leið í
gegnum nasaholuna og efri
góm, en einnig var fastur
örvaroddur sem hefur deytt
manninn í brjóstbeini hans.
Honum hefur verið veitt
fyrirsát og líkinu svo kastað
í sjó. Beinagrindin varðveitt-
ist í mýri á Suður Jótlandi.
„Svá sýnist sem hann hafi
eigi sjálfdauðr orðit“.
/ ' !
Saga
forfeðranna
í blóði en
ekki bleki