Tíminn - 18.09.1988, Qupperneq 14

14
HELGIN
Laugardagur 17. september 1988
í
TÍMANS RÁS
Atli
Magnússon:
Þjóðvegarómantíkin í hættu
Enn er það svo þegar fólk sest
upp í bíl og ekur út í sveitir að
skoða „landið sitt“ að helstu kenni-
leitin markast af mönnum sem
bjuggu á þessum eða hinum bæn-
um fyrir einhverjum öldum eða
kannske aðeins áratugum, voru
fæddir þar eða dóu þar. „Þarna var
Steinn biskup upp alinn,“ gæti
einhver fjölfróður átt til að segja -
eða: „Hér sat Einar Ben, þegar
hann var sýslumaður." Ferðahand- 1
bækurnar taka mið af þessari þjóð- *
legu „interessu" og telja því upp
grúa af fyrri ábúendum á bæjum
með þjóðvegum, einkum skáld-
mæltum körlum og kerlingum, því
fáir geta keppt við andansfólkið, ;
sem hreppir ódauðleikann fyrir
eins ogeina smellna níðvísu. Sýslu-
menn, fógetar og stiftamtmenn
hafa gleymst miklu fyrr en slíkt
fólk, enda engin rómantík yfir
þeim. Aftur á móti verða sumir i
glæpamennirnir sem þeir létu
höggva eða hýða eilífir, líkt og
Björn í Öxl, Friðrik í Katadal og
Jón Hreggviðsson. En ofmælt væri
að það séu aðeins framliðnir sem
sá heiður hlotnast að vera nefndir
í þann mund sem heimahagarnir
renna hjá utan bílglugga; komist
menn á þing er enn líklegt að sagt
sé: „Héðan er hann Jón sem komst
inn með sjö atkvæða mun síðast."
Nú, og út úr öllu þessu verður
hin besta afþreying á leiðinni. Það
eru rifjaðar upp vísur skáldanna og
þingskörunganna, gömul og ný
hórdómsmál þeirra og langfeðga
þeirra og sagðar sögur af allra
handa örlagaraunum, um leið og
horft er til nafntogaðra tinda og
úrgra hájökla.
En ekki er gott að segja hvað
verður þessu gamni til viðhalds í
framtíðinni. Því- verr eru horfur á
að þeir þingmenn sem nú verma
stólana á Alþingi verði fæstir það
ágætir af sjálfum sér að Ferðahand-
bók Arnar og Örlygs muni merkja
þá með hraðbrautinni undir Fjarð-
arheiði eða út Blönduhlíð að öld
liðinni. Og morðingjar nútímans
hafa ekki þann glans sem Björn í
Öxl hafði. Enginn mun taka svo til
orða: „Þarna var hann fæddur sem
skaut sex manns með afsagaðri
haglabyssu í Grafarvoginum
1995.“ Svona er nútíminn mikið
hverfulli en gamli tíminn. Hver
mun minnast ljúflinga nútímans úr
sjónvörpunum og segja: „Þetta er
nú Refshali. Héðan voru þeir
bræðurnir sem sáu um Skonrokk
fyrstir manna.“
En áhyggjusamlegast er að nú
eru skáldin af báðum kynjum ekk-
ert frekar fædd í sveit en borg.
Áður voru þau nær undantekning-
arlaust sveitafólk, eins og hver
maður veit. Það verður því ekki
jafn gaman að sveitabíltúrunum
fyrir barnabarnabörnin og fyrir
okkur sem nú lifum. Vilji menn
komast í snertingu við andans fólk
ofanverðrar tuttugustu aldar í fjar-
lægri framtíð verður að hafa annan
hátt á. Leiðin hlýtur að liggja milli'
hrörlegra steinkumbalda Breið-
holts III, þar sem hátt á vegg kann
að vera fest koparskilti þar sem á
stendur eitthvað á þessa leið: „Hér
á níundu hæð, íbúð C á E gangi,
lést Jónatan Hailgrímsson, skáld
1999. „Og menn rifja upp fyrir sér
harmsöguna: Hann var að kom
drukkinn heim af Hótel íslandi.
Lyftan var í lamasessi og hann
fótbrotnaði á leiðinni upp
stigann. .. Og það glórir í ástar-
stjörnuna ofan við þakbrúnir á
Krummahólablokkunum gömlu.
GETTU NU
Á myndinni sl. laugar-
dag sáum við Krosshóla-
borg með minningar-
krossi um Auði hina djúp-
úðgu í Dölum vestur.
Enn höldum við okkkur
við Vesturland og þá er
það spurningin: Hvert er
fellið á myndinn þeirri
arna? Ef það vefst fyrir
einhverjum er að snúa
sértil næsta Snæfellings!
KROSSGÁTA

HflruR
HÚS-
SflKfl
LflfiS
E./NS
SPftG-
prmfí
fÁWM
ftmÐ-
IR
SVÍWVI?
h jartr
oFUG
RÖÐ
SLUÍOR
Sft GA
tshgsl
4
E.JNN
HRiO
pmvR
HORn
KM
Jooo

HtS
mt>uL
IN

sfiumN
R
I
' 1
LlTfl -
V/NNU'
KOND'%
f
NAKIN
fíTT
BftHD*
RíRJ ,
arua
TföP
J?é>P
fí
SEIN-
flSTUR
VfiLL
TofJifi
SKEtía
kÖRtí |
HLioP-
moj
KRlT
FJflLL
7
“71
bón
MÍL.UX
rfí
&
%OR G
N&FS
rfiK :
HLS- ^
Pó/Vfl -
LEG
ÆR
r°r<-
ISKEXTl
SftR
wm
VRLTfl
‘ftTT
F*n-
mrm/
OSKUR
/Oo/
EWSLI
4*-
L* F-
F/tg 10
siyffer
OR-
KOMfl
WEVF
isr
\m
ANflflí/
KARWR
L>!
ElNM
SKIP

u
uWn-
IflNDS
.DNÞ-
líMA
//
7F
EFNl
VERMT
jtmuR
o F 06
RcV

nrr
leiði
LFNl
Líst*
sruR^
ap
mm
fiSKÚR
SJLFUR
MfllNU
V£ L

y/Bu R
NEFNI
UR
H6K
SL/EM
/2
EINS
GYLTU
/3
4
<9
/0
V£ NDft
* - 4
'flTT
rimb
LOKfl-
0R£>
/5
SKI/VN
tYKK-
JLDÍ
1519 M
NlU -
n
77