Tíminn - 31.01.1989, Síða 4

4 Tíminn
Þriðjudagur 31. janúar 1989
Fjölda einstaklinga gæti brugðiö í brún við afhendingu álagningarseðla með vorinu:
Dæmi um ógreidda stað-
greiðslu allt árið 1988
Áætluð staðgreiðsla skatta á fyrirtæki sem ekki hafa gert
grein fyrir sér gagnvart skattstjóra er taiin nema 1,4
milljörðum króna fyrir síðasta ár. Talið er raunhæft að 5-800
milljónir króna innheimtist af þessari áætiun hjá gjaldheimt-
um sveitarfélaga. Nokkur fyrirtæki hafa auk þessa dregið
staðgreiðslu launaskatts af launþegum sínum en ekki staðið í
skilum við innheimtumenn skattsins.
Dæmi eru um fyrirtæki í fullum
rekstri sem ekki hafa greitt krónu af
staðgreiðslunni til skattstjóra, en
reiknað hana samviskusamlega af
launþegum sínum. Þessir launþegar
eiga á hættu að fá fulla álagningu í
útreikningum skattsins á miðju
þessu ári, þegar farið verður að bera
saman skattaskýrslur og greidda
skatta.
Nokkur fjöldi launþega getur átt
á hættu að fá fulla álagningu skatta,
sem það taldi sig hafa staðgreitt
samkvæmt launaseðlum sínum.
Ljóst er að þessi uppákoma á eftir
að valda þeim verulegum óþægind-
um við að sanna mál sitt. Það scnt
skatturinn tekur gilt í þessum efnum
er að launþegi kæri slíka álagningu
og geti lagt fram launaseðla þar sem
óhrekjandi er að staðgreiðslan hefur
verið reiknuð af laununum. Geti
þeir það ekki er útlit fyrir að þeir
þurfi á eigin kostnað að leggja út
fyrir sköttum sínum þrátt fyrir að
þeir hafi staðið í þeirri nteiningu að
vera skilamenn. Abyrgð launagreið-
anda er því mun meiri í staðgreiðslu-
kerfinu en áður hefur þekkst og ljóst
er að ekki hafa allir launagreiðendur
sýnt því skilning.
Getur orðið skellur
Samkvæmt upplýsingunt hjá Skúla
Eggerti Pórðarsyni, deildarstjóra
staðgreiðslu, er framkvæmdin þann-
ig að lagt er á einstaklinga samkvæmt
skattframtali, eins og gert var í
eftirágreiðslukerfi, en nú er álagn-
ingin borin saman við það sem
launagreiðandi hefur skilað inn á
nafni launþegans. Það sem á vantar
er lagt á einstaklinginn og ef eitthvað
vantar á vegna vanskila, er það
einfaldlega lagt á einstaklinginn.
„Fyrir viðkomandi einstakling getur
það verið umtalsverður skellur, ef
launagreiðandi hans hefur ekki stað-
ið í skilum og honum tekst ekki að
sýna fram á að skatturinn hafi verið
tekinn af launum hans,“ sagði Skúli
Eggert. Er hér skírskotað til al-
mennrar skyldu einstaklinga um að
halda grundvallargögnum til haga í
ákveðinn lágmarkstíma.
1.400 milljónir áætlaðar
f staðgreiðsludcildinni fengust
einnig þær upplýsingar að alls hefur
verið lagt á einstaklinga og fyrirtæki
um 1.400 milljónir króna í áætlaðan
skatt. Er hér um að ræða fyrirtæki
og einstaklinga sem ekki hafa gert
grein fyrir rekstri sínum eða stöðu
með skattframtali. Að sögn Skúla
Eggerts er ekki gert ráð fyrir að
innheimtuaðilar nái þessu fé inn
nema að þriðja hluta, eða um fimm
til átta hundruð milljónum króna.
Nokkur hluti fyrirtækja sem héreiga
hlut að máli er ekki í starfrækslu eða
hefur t.d. orðið gjaldþrota síðan
síðastu skattaskýrslu var skilað inn,
án þess að tilkynning hafi borist
skatttjóra þar um. Flestir aðilar fá á
sig áætlun skattgreiðslna öðru hvoru
megin við eina milljón króna, en á
nokkra aðila er áætfað tugum milij-
óna króna.
Tapaður söluskattur
Innheimta söluskatts gekk misvel
á síðasta ári. Björn Hermannsson,
tollstjóri í Reykjavík, sagði að inn-
heimst hefðu um 97% ails söluskatts
sem gert var ráð fyrir að innheimta.
Fað er því ljóst að um 3% alls
söluskatts sem innheimtast átti í
Reykjavík hefur verið afskrifaður
eða er í vanskilum innan ársins.
f viðtali á öðrum stað í Tímanum
í dag, er haft eftir Ólafi Ragnari
Grímssyni, fjármálaráðherra, að
veruiegir fjármunir hafi tapast í
innheimtu söluskatts með ýmsum
hætti og meðal annars með því að
menn hafa gerst gjaldþrota án þess
að þrotabú þeirra hafi getað greitt
upp áfallinn söluskatt. Segir Ólafur
Regnar ennfremur að allt of mörg
dæmi séu um að menn hafi ekki fyrr
verið gjaldþrota en þeir hafi stofnað
ný fyrirtæki og oft í sömu atvinnu-
grein. Á slíkt sé hægt að líta sem
tilraun til að komast hjá söluskatt-
greiðslum og öðrum skuldum.
Gjaldþrot hafa meiri áhrif á inn-
heimtu söluskatts en skil á stað-
greiðslu skatta. Ástæða þess er sú að
söluskattur hefur lakari lagalega
stöðu við gjaldþrotaskipti en stað-
greiðsla, þannig að hann getur fallið
niður óbættur. Staðgreiðsla skatta
er hins vegar eyrnamerkt greiðsla á
ákveðinn einstakling og hefur því
algeran forgang á flestar aðrar
kröfur. KB
Valgeir Guðjónsson afliendir nemendum Réttarholtsskóla endurskinsmerki frá umferðarráði og Landsbanka íslands.
Tímamynd: Árni Bjarna
ÁTAK í UMFERÐAR'
FRÆÐSLU NEMENDA
Undanfarið hefur verið í fram-
kvæntd tilraun til sameiginlegs átaks
umferðarráðs, grunnskóla, þjóð-
arátaksnefndar og fleiri aðila í um-
ferðarfræðslu nemenda. Enn sem
komið er aðeins í Réttarholtsskóla
en ef vel tekst til verða ef til vill fleiri
grunnskólar inni í myndinni seinna
meir.
í Réttarholtsskóla var fyrir
nokkru farið af stað með svokallaða
þema-viku. Þar unnu krakkarnir að
ýmsunt verkefnum, meðal annars
varðandi umferðarntál.
Þá hefur untferðarráð einnig stað-
ið fyrir fræðslufundum fyrir krakka
sem komnir eru í níundá bekk.
í framhaldi af þema-vikunni tók
við samþætting umferðarfræðslu við
samfélagsfræði. Par komu fyrirlesar-
ar til að ræða um umferðarmál og
ýmislegt tengt þeim.
Fyrirlesararnir skildu eftir gögn
sem krakkarnir unnu úr í samráði
við kennarana.
„Það heimsóttu skólann menn frá
FÍB, ökukennarafélaginu, trygging-
arsamtökunum og lögreglunni. Síð-
an kont fatlaður unglingur og skýrði
undanbragðalaust frá sínum ölvun-
arakstri og afleiðingum hans, þar
sem félagi drengsins lét lífið í um-
ferðarslysi, sagði Guðmundur Þor-
steinsson námsstjóri umferðar-
fræðslu er Tíminn hafði samband
við hann.
Umferðarráð færði síðan öllunt
nemendum Réttarholtsskóla endur-
skinsmerki í samvinnu við Lands-
banka íslands. Til mikillar ánægju
viðtakenda var Valgeir Guðjónsson
fenginn til að afhenda merkin.
Fá stóð umferðarráð í samvinnu
við námsgagnastofnun einnig fyrir
umferðarfræðslu fyrir kennara og
lögregluþjóna. Þar varmeðal annars
kynnt tölvuforrit sem nota á í tengsl-
um við umferðarfræðslu í skólunt.
jkb
Siglingamálastofnun veitir viðurkenningu í'
skyndiskoðun fiskiskipa:
Bestu f iski-
skipin 1988
Þriðja árið í röð hefur Siglinga-
málastofnun ríkisins staðið fyrir
skyndikönnun á ástandi fiskiskipa.
Hafa skoðunarmenn farið fyrirvara-
laust um borð í fiskiskip þegar þau
hafa komiö að landi og kannað
ítarlega 6-K) öryggisatriði í hverju
skipi. Er þetta könnun á viðhaldi
milli árlegrar skoðunar. Útkoman
var sú ttö skip sem skráð eru í
Eyjafjarðarsýslu og á Akureyri pieð
skráningunni EA. töldust best árið
I988. Áriö 1987 féll þessi eftirsótti
titill í hendur skipstjórnarmönnum í
Árnessýslu og árið 1986 töldust
Vestmannaeyingar bestir. Fór verð-
launaafhendingin fram þriðjudaginn
24. janúar sl. og þáðu þá félög
útgerðarmanna og sjómanna í Eyja-
firði virðurkenningu úr hendi Magn-
úsar Jóhannessonar, siglingamála-
stjóra.
I Ijós kom að algengustu 'athuga-
sentdir við öryggisatriði voru varð-
andi skipsflautu, lokunarbúnað
lesta. austurkcrfi og neyðarstöðvun
í vindum. Einnig var áberandi að
skipstjórnarmenn eru ekki nægilcga
hirðusantir með skipsskjöl. Árið
1988 voru skyndiskoðuð I3l fiski-
skip og voru alls skoðuð 1190 örygg-
isatriði. Alls reyndust tæplega 80%
atriðanna vera í lagi, en nieðaltalið
fyrir ,.þá bestu" var rúmlega 90%.
I 18 skipum af þessum 131 var
ásRtndið þannig að krafist var tafar-
lausra lagfæringa. í einu þeirra var
haffærniskírteinið fellt úr gildi með-
an lagfæringar fóru fram, en hjá
hinum var veittur skantmur frestur
til lagfæringa. KB
Umhverfismálaráð Reykjavíkurborgar:
Reglur um kvíar
Umhverfismálaráð hefur lagt til
að borgaryfirvöld beini því til lög-
gjafarvaldsins að settar verði reglur
varöandi sjókvíaeldi og hafbeit.
Reglurnar sem Umhverfismála-
ráð vill að samþykktar verði eru
fyrir það fyrsta að í sjókvíaeldi
verði stefnt að notkun geldra
stofna, sem ekki geta breytt erfð-
um náttúrulegra stofna. I annan
stað leggja þeir til að í hafbeit verði
stefnt að notkun stofna sem eiga
uppruna sinn að rekja til viðkom-
andi svæða, til að minnka líkur á
meintum áhrifunt flökkulaxa úr
hafbeit.
Þessar ráðstafanir telur Um-
hverfisverndarráð nauðsynlegar
vegna uggs um að flökkulax úr eldi
kunni að spilla laxastofni Elliða-
ánna. Einkum er hættan fyrir hendi
ef áætlanir um aukna hafbeit í
grennd við höfuðborgina standast
og þar með aukning fjölda flökku-
laxa.
Þá hefur Umhverfisverndarráð
farið þess á leit að því verði
kynntar rannsóknir Rafmagnsveitu
Reykjavíkur á lífríki Elliðaánna
og fyrirhugað framkvæmdir í þeim
efnum. jkb