Tíminn - 21.02.1989, Page 3

Þriðjudagur 21. febrúar 1989
Tírbinn '3
Japan fór á f imm árum úr 11. í 5. sæti þjóða sem mest kaupa af útf lutningsvörum íslendinjga:
Japan þrefaldað vörukaup
héðan á aðeins f imm árum
Engin þjóð kemst neitt í hálfkvisti við Japana hvað
varðar aukningu á vörukaupum af íslendingum á undan-
förnum árum. Á aðeins fímm ára tímabili hefur útflutning-
ur til Japans aukist úr 2,8% af heildarútflutningi íslendinga
upp í 7,8% árið 1987 og 8,5% á tímabilinu jan.okt. á
síðasta ári (skýrslur ná ekki lengra ennþá). Útflutningur
okkar til Japans hefur því hlutfallslega þrefaldast á 5 árum.
Japan er nú orðið í 5. sæti þeirra þjóða sem mest kaupa af
útflutningsvörum okkar - fremur skammt á eftir Portúgöl-
um og Vestur-Þjóðverjum. Fari þeir til viðbótar að kaupa
stóran/stærstan hluta íslensks lagmetis er spurning hvort
þeir verði ekki komnir í 3. sæti áður en langt um líður.
Þá má benda á að Japan er í hópi
þeirra tiltöluiega fáu þjóða sem
sem kaupa eins mikið eða meira af
okkur heldur en við af þeim.
Pótt íslendingar flytji eitthvað
út til flestra heimshorna fara yfir
70% af öllum okkar útflutningi til
aðeins 7 landa. Hlutfall hvers þess-
ara landa í heildarútflutningi fs-
lendinga hefur þróast sem hér segir
á undanförnum árum (jan./
okt.1988):
Hlutfall heildarútflutnings
1983 1986 1988
% % %
Bandaríkin 28,3 21,7 12,8
Bretland 11,9 20,4 23,1
Þýskaland 9,7 9,1 9,9
Portúgal 6,1 6,5 9,5
Japan 2,8 4,8 8,5
Sovétríkin 7,4 4,3 4,0
Frakkland 3,7 4,8 4,7
Afheildarútfl: 69,9 71,6 72,5%
Sem sjá má hefur mikil breyting
átt sér stað á helstu útflutnings-
ntörkuðum íslendinga á undan-
förnum árum. Mesta athygli vekur
hvað útflutningur til Bandaríkj-
anna virðist hafa hrapað á s.l. ári,
en útflutningur tii Japans hins veg-
ar margfaidst. Útflutningur til Sov-
étríkjanna hefur minnkað um nær
helming á tímabilinu, til Bretlands
hins vegar nær tvöfaldast. En
Þýskalandsmarkaður hefur nánast
staðið í stað á tímabilinu.
Þegar litið er á hina hliðina -
innflutning til íslands - koma nær
80% frá 10 löndum. Hlutfall þess-
ara þjóða af heildarinnflutningi til
landsins hefur verið sem hér segir
á sama tímabili og að ofan greinir:
Hlutfall heildarinnflutnings
1983 1986 1988
% % %
Þýskaland 11,8 15,2 14,1
Danmörk 9,7 10,3 9,4
Noregur 8,0 7,2 8,0
Svíþjóð 8,3 8,9 8,7
Bretland 8,8 8,2 8,4
Sovétríkin 10,4 5,5 4,2
Holland 7,3 8,6 8,4
Bandaríkin 7,9 7,0 7,8
Japan 3,9 6,5 7,5
Frakkland 2,3 3,0 3,2
Af hcild.innfl: 78,4 80,4 79,7
Athygli vekur m.a. hvað hlutfall
innflutnings frá flestum þessara
þjóða breytist lítið frá ári til árs
(kaupa heildsalar kannski fremur
inn af gömlum vana heldur en eftir
verðþróun á mörkuðum?) Margar
þeirra þjóða sem við kaupum hvað
mest af kaupa á hinn bóginn marg-
falt minna af okkur, ekki hvað síst
Norðurlandaþjóðirnar. Minni inn-
flutningur Sovétmanna skýrist að
hluta af stórlækkun olíuverðs á
tímabilinu. Hlutfallslega kaupum
við orðið lang mest af Þjóðverjum,
sem hins vegar hafa lítið sem
ekkert aukið innflutning héðan á
þessu tímabili, eins og sjá má af
fyrri töflunni.
- HEI
Sýning í fjallasafni í Tórínp:
Handrittil Ítalíu
Á Ítalíu verður opnuð íslandssýn-
ing átjánda apríl næstkomandi.
Henni mun síðan ljúka á þjóðhátíð-
ardegi íslendinga, sautjánda júní.
Sýningin verður í fjallasafninu
Duca degli Abruzzi í Tórinó á Ítalíu.
Er það hið stærsta sinnar tegundar í
heiminum, stofnað af ítalska Alpa-
klúbbnum árið 1874. Safnið hefur
skipulagt sýninguna og hefur undir-
búningur staðið yfir í þrjú ár. fs-
lenska menntamálaráðuneytið hefur
lýst sig hlynnt sýningunni en Piem-
onte héraðið fjármagnar hana. Hér-
aðið er eitt nítján héraða á Ítalíu, en
nær engu að síður yfir einn tíunda
hluta landsins og er eitt af ríkustu
svæðum þess.
Meðal þess sem sýnt verður eru
fimm íslensk handrit forn frá Stofn-
un Árna Magnússonar. Handritin
hafa aðeins einu sinni áður verið
lánuð á sýningu erlendis. Pessi hand-
rit eru Islendingabók, Njáls saga,
Physologus, Svalbarðsbók
(Jónsbók) og Skarðsbók. Eitt öflu-
gasta tryggingarfélag Italíu mun
tryggja þau. Jónas Kristjánsson fors-
töðumaður Árnastofnunar mun
halda fyrirlestur um íslenska bók-
menntasögu í safninu og í háskólum
í Tórínó og Mílanó í tengslum við
sýninguna. Þjóðminjasafnið lánar
um 50 muni á sýninguna, Listasafn
íslands lánar fimm málverk en auk
þess verða sýndir ýmsir munir frá
Árbæjarsafni og sögulegar myndir
frá Ljósmyndasafninu.
Sýnt verður í níu sölum auk
myndbanda sem verða í gangi allan
daginn. Hefur Ríkissjónvarpið lán-
að tíu klukkustunda sjónvarpsefni
um ísland og náttúru þess.
Sýningin hefur verið undirbúin í
samvinnu við stjórnvöld hér á landi.
f tengslum við hana verður gefin út
bók um ísland sem að lang mestum
hluta er skrifuð af íslenskum sérf-
ræðingum. Vigdís Finnbogadóttir
kemur til með að skrifa formála að
bókinni og farið hefur verið þess á
leit við menntamálaráðherra að
hann skrifi einnig stuttan pistil.
Menntamálafulltrúi Piemonte
héraðs Enrico Nerviani hefur unnið
að undirbúningnum. Hann er nú
staddur hér á landi og ræddi í gær við
Svavar Gestsson og íslenska sam-
starfsaðila. Enrico kynnti sýninguna
á blaðamannafundi í gær og sagði
meðal annars við það tækifæri að
hingað til hefði ísland verið svo til
óþekkt í Piemonte en vonaðist til að
sýningin bætti úr því.
Á hverju ári er sett upp ein stór
sýning um eitt ákveðið landssvæði.
Kynning á íslandi er stóra sýningin
þetta árið. Þannig hafa mörg önnur
lönd innan Evrópu og í öðrum
heimsálfum þegar verið kynnt. ís-
land er þó fyrst af Norðurlöndunum
sem sett er upp sýning um. Næsta
framkvæmd á vegum safnsins verður
Ijósmyndasýning um Suður-Heim-
skautið. Þar verða allt frá fyrstu
ljósmyndum sem teknar hafa verið
af Suðurskautinu, til þeirra allra
nýjustu til sýnis. jkb
Á myndinni eru f.v. Enrico Ben-
edetto umsjónarmaður sýningarinn-
ar, Brynja Tomer sem unnið hefur
við uppsetningu sýningarinnar í Tór-
ínó, Enrico Nerviani menntamála-
fulltrúi Piemonto héraðs og Aldo
Audisro framkvæmdastjóri safnsins.
Tímamynd: Pjetur
Óli Kr. í Olís: Reyni samningaleiöina þegar mínir viöskiptamenn lenda í vanda en -:
„Landsbankinn setur f ram
innsetningarkröfu á mig“
„Ég er ekki þannig gerður að ég
vilji sparka í mína viðskiptamenn
þótt ég lendi sjálfur í erfiðleikum.
hefur hins vegar sett fram innsetn-
ingarkröfú á mig. Pað er svar bank-
ans við því þegar ég vil ná mér út úr
þessum vanskilum. Pað er svar
Landsbankans, ég get ekki séð
annað.“
Þetta voru orð Óla Kr. Sigurðs-
sonar við Tímann í gær þegar hann
var spurður um samskipti Lands-
bankans og Olíss sem verið hafa í
fréttum undanfarna daga enn á ný.
Talsverð spenna hefur verið í
kring um rekstur Olíss um alllangt
skeið og er skemmst að minnast
fjölmiðlaumfjöllunar um málefni
félagsins í nóvember á síðasta ári.
Þá sögðu tveir menn sig úr stjórn
þess og bankinn hótaði að hætta að
gangast í ábyrgð fyrir olíukaupum
félagsins.
Nú fyrir skömmu stóð bankinn
loks við þá hótuú sína og á því
söluaðili sá sem Olís keypti af olíu
þá sem fyrir skömmu var skipað upp
í birgðastöð Olíss.
Að sögn Óla Kr. Sigurðssonar er
vanskilaskuld fyrirtækisins nú 120
milljónir og haft hefur verið eftir
Pétri Sigurðssyni formanni banka-
ráðs Landsbankans að Olís hafi
verið í gjörgæslu bankans. Gerður
hafi verið samningur milli hans og
Olíss sem síðarnefndi aðilinn hafi
ekki staðið við.
Sé það svo að Landsbankinn hætti
að ábyrgjast olíukaup fyrir Olís er
Ijóst að erfitt verður fyrir félagið að
stunda viðskipti sín. Bankamenn
segja að í raun sé það aðeins Búnað-
arbankinn auk Landsbankans sem
hafi bolmagn til að annast bankavið-
skipti við Olís.
Bæði Stefán Hilmarsson banka-
stjóri Búnaðarbankans og Óli Kr.
Sigurðsson neituðu því að nokkrar
viðræður milli bankans og Olíss ættu
sér stað um að bankinn tæki við
félaginu af Landsbankanum.
- En hafa ummæli formanns
bankaráðs Landsbankans skaðað
hagsmuni Olíss eða eiga þau eftir að
gera það og hvað gengur honum til
með þeim?
„Ég get ekki svarað því. Það
verður hann sjálfur að gera. Ég veit
ekkert um hvort hann er að tala fyrir
munn bankaráðsins eða sig persónu-
lega.“
-En er svona tal ekki slæmt gagn-
vart þínum viðskiptavinum?
„Jú, þessi umræða hún bætir ekki
um fyrir mínu fyrirtæki. í öðru
orðinu talar bankinn um banka-
leynd, en í hinu er ég á gjörgæslu.
En eins og ég hef sagt áður þá er
reynt að hlúa sérstaklega að sjúkl-
ingum þar. Menn skera ekki á slöng-
urnar og slíta allt úr sambandi.
Ég segi bara eins og er að ég er
hættur að botna í þessu. Mér finnst
vera um að ræða ofsóknir gegn mér
persónulega. Ástæðan getur ekki
verið rekstur fyrirtækisins. Þó að
það sé í ákveðnum vanskilum við
bankann þá hef ég boðist til að koma
málum í lag, m.a. með þessum
tilboðum sem ég hef fengið.
Þau eru raunveruleg og ekki geta
menn hrakið telexin sem ég hef
fengið og ekki getur bankinn sagt að
hann viti ekki unt þau,“ sagði Óli
Kr. Sigurðsson. -sá