Tíminn - 12.12.1989, Page 3

Þriðjudagur 12. desember 1989
Tíminn 3
Garðbæingar þurfa að laga skolpræsi sín fyrir 100-200 milljónir:
Beita þeir útfjólublá-
um geislum á skolpið?
Garðabær er nú að láta athuga hvort hagkvæmt sé að
minnka gerlamagn í skolpi með útfjólubláum geislum.
Kostnaður við slíka hreinsun gæti orðið á bilinu 10-20
milljónir króna. Garðabær, Kópavogur og Seltjamarnes eru
nú að velta fyrir sér hvernig þau eigi að uppfylla ákvæði nýrrar
reglugerðar um mengunarvarnir. Hugsanlegt er að þessi
sveitarfélög hafi samvinnu við Reykjavík um þetta mál.
Á íslandi hafa útfjólubiáir geislar
verið notaðir við að drepa gerla í
vatni. Það er m.a. gert á Akranesi.
Þessi aðferð hefur enn sem komið er
ekki verið notuð við að minnka
gerlamagn í skolpi á íslandi. Erlend-
is er þessi aðferð víða notuð, en þar
er skolpið hreinsað mun meira en
gert er hér á landi. Aðferðin á að
dreoa 90-99% allra gerla í skolpinu.
Útbúnaður til að fækka gerlum
með þessum hætti er dýr, kostar
líklega um 10-20 milljónir króna.
Verið er að rannsaka skolp í Garða-
bæ m.a. með tilliti til hugsanlegrar
hreinsunar með útfjólubláum geisl-
um. Niðurstöður þeirrar athugunar
ættu að liggja fyrir um áramót.
Nýjustu rannsóknir á því hve
langan tíma tekur fyrir gerla að
brotna niður í sjó, benda til þess að
það taki mun lengri tíma en menn
hafa hingað til talið. Sólarljós á
langstærstan þátt í að eyða gerlum í
náttúrunni. Eftir því sem sjórinn er
tærari gengur ljósinu betur að eyða
gerlunum. Mest evðing verður því á
yfirborði sjávar. I skammdeginu og
á nóttunni dregur úr eyðingu gerl-
anna.
Upp úr áramótum verða sveitar-
félögin Garðabær, Kópavogur og
Seltjarnarnes að gera upp við sig
hvort þau vilja hafa samstarf við
Reykjavík um skolpframkvæmdir
eða standa sjálfstætt að málum.
Samningur gerður við Lúxemborg:
Samið um gagnkvæmar
almannatryggingar
I gær undirritaði Guðmundur
Bjarnason, heilbrigðisráðherra, fyr-
ir íslands hönd samning við Lúxem-
borg um gagnkvæm réttindi á sviði
almannatrygginga. Samningurinn er
háður fullgildingu landanna en stefnt
er að því að hann taki gildi á síðari
hluta næsta árs.
Samningurinn sem tekur til allra
þátta almannatrygginga mun hafa
verulega réttarbot í för með sér fyrir
þann hóp íslendinga sem hefur búið
langdvölum í Lúxemborg. Hófust
samningaviðræðurnar við ríkisstjórn
Lúxemborgar í framhaldi af áskorun
Islendinga oúsettra í Lúxemborg.
Samningurinn er sambærilegur við
aðra gagnkvæma samninga sem
gerðir hafa verið um réttindi á sviði
almannatrygginga við ríkisstiórnir
Norðurlandanna og Stóra Bretlands.
Gagnkvæmur samningur á sviði líf- ■
eyrisréttinda hefur einnig verið gerð-
ur við ríkisstjórn Kanada.
Megináhrif samningsins eru eftir-
faranai: Slakað er á busetuskilyrðum
sem annars gilda til að öðlast bóta-
rétt í lífeyristryggingum. Tak-
mörkunum fyrir greiðslu íslenskra
bóta erlendis er rutt úr vegi og bætur
greiddar þótt um langtímadvöl í
Lúxemborg sé að ræða. Af samn-
ingnum mun leiða að bótaþegi getur
átt rétt til greiðslu bóta frá báðum
löndunum, þó aldrei umfram það
sem hann á rétt á í búsetulandinu
einu fyrir sig ef hann ætti allan sinn
rétt þar. Samningurinn tryggir að
öllum, sem tryggðir eru samkvæmt
íslenskri almannatryggingalöggjöf,
verður veitt bráðnauðsynleg sjukra-
hjálp í Lúxemborg, með sömu
skilyrðum og íbúar Lúxemborgar.
Samningurinn nær þó ekki til þeirra
sem fara sérstaklega til þess að fá
sjúkrahjálp. SSH
Undanfarið hafa þau verið að athuga
hvaða kostir eru hagstæðastir.
Vandamálið sem Kópavogur og
Garðabær standa frammi fyrir ef
þau vilja standa sjálfstætt að málum,
er að það eru viss takmörk fyrir því
hvað hægt er að setja mikið af skolpi
í Skerjafjörðinn. Þess vegna eru
menn nú að athuga hvort hagkvæmt
sé að minnka gerlamagnið í skolpinu
með útfjólubláum geislum.
{mengunarreglugerðinni sem tek-
ur gildi um áramót er talað um að
það eigi að grófhreinsa skolpið.
Markmiðið verður að útiloka alla
sjáanlega mengun, þ.e. allt sem
flýtur. í reglugerðinni er einnig
ákvæði um að skolpleiðslur eigi að
ná út á fimm metra dýpi. í eldri
reglugerð var talað um að skolp-
leiðsla ætti að ná út fyrir meðal
stórstraumsfjöruborð.
Framkvæmdirnar sem sveitarfé-
lögin þurfa að ráðast í eru safnræsi
meðfram ströndinni, dælustöð eða
dælustöðvar, hreinsistöð og útrásar-
stöð. f sveitarfélögum þar sem
ströndin er löng, eins og á Seltjarn-
arnesi, getur kostnaðurinn orðið
mjög mikill.
Kostnaður við þessar framkvæmd-
ir skipta hundruðum milljóna króna.
Frumathugun á kostnaði við skolp-
leiðslu fyrir Garðabæ bendir til þess
að kostnaðurinn verði á bilinu 100-
200 milljónir.
-EÓ
Loðnan
fundin?
Nokkrir loðnubátar fengu þokka-
legan afla í fyrrinótt, á miðunum
suðaustur af Kolbeinsey. Einn bátur
tilkynnti um afla eftir nóttina, en
það var Helga 2 RE og var aflanum,
900 tonnum landað á Siglufirði í
gærkvöldi. Aflann fékk Helga 2
aðfaranótt sunnudags, þá 200 tonn
og 700 tonn aðfaranótt mánudags.
Loðnan sem veiddist mun hafa verið
í ágætu ásigkomulagi.
Snemma í gærmorgun hafði
Bjarni Ólafsson AK fengið 450 tonn
og Sjávarborgin GK 300 tonn.
Skarðsvíkin SH fékk í gærmorgun
100 tonn í kasti. Aðrir bátar sem
voru á miðunum fengu flestir ein-
hvern afla, en loðnan stóð djúpt. í
gær lögðu fjölmargir bátar úr höfn á
miðin, og má þar m.a. nefna bátana
á Ólafsfirði og Akureyri, Neskaup-
stað og Eskifirði, auk annarra.
Loðnuflekkurinn sem fundist hef-
ur er um þriggja mílna, en loðnan
stóð djúpt í fyrrinótt þar sem heið-
skírt var og tunglskin. 1 nótt var spáð
éljagangi og gerðu menn sér vonir
um að loðnan sækti nær yfirborðinu
og yrði því viðráðanlegri. -ABÓ
Lést eftir
vinnuslys
Maðurinn sem klemmdist milli ‘
brettastafla og járnbita við vinnu
sína í verksmiðju Sana á Akur-
eyri á föstudag, lést á Fjórðungs-
sjúkrahúsi Akureyrar aðfaranótt
laugardags.
Hann hét Steinþór Sigurjóns-
son, til heimilis að Álfabyggð 8 á
Akureyri. Steinþór var 37 ára
gamall, kvæntur og þriggja barna
faðir. -ABÓ
Stóra kókaínmálið:
Þarf sakadómari
að víkja úr sæti?
„Ég reikna með að úrskurða um
mitt hæfi í þessari viku,“ sagði
Ásgeir Friðjónsson sakadómari við
ávana- og fíkniefnadómstólinn, að-
spurður hvort hann þyrfti að víkja úr
dómi þegar stóra kókaínmálið svo-
kallaða verður dómtekið.
Ástæða þess að svo gæti farið að
Ásgeir víki úr sæti dómara er sú að
bent hefur verið á úrskurð mannrétt-
Banaslys
í Fljótum
Maður lést skömmu áður en
komið var með hann á sjúkrahús
á Sauðárkróki eftir harðan
árekstur tveggja bíla skammt frá
bænum Melbreið í Fljótum á
sjötta tímanum á sunnuaag.
Bifreiðarnar voru að mætast á
þröngum vegi þegar þær skullu
saman. Ökumenn voru einir í
bifreiðunum og slapp hinn öku-
maðurinn með minniháttar
meiðsl. -ABÓ
indadómstólsins í Strassborg um
danskt sakamál. Þar er bent á að ef
afskipti dómara af rannsókn er lang-
varandi og ítrekuð, þó svo allt sé rétt
gert og lögum samkvæmt, þá geti
það verið vafasamt að sá hinn sami
dómari megi leggja efnisdóm á málið
að lokum. Þarna er ekki verið að
tala um einn gæsluvarðhaldsúr-
skurð, heldur ef dómari lendir í því
að þurfa að framlengja gæsluvarð-
haldsúrskurð nokkrum sinnum, eins
og sakadómari í ávana- og fíkniefna-
málum hefur gert, vegna eins hinna
ákærðu í stóra kókaínmálinu, sem
laus var úr gæsluvarðhaldi fyrir helgi
eftirsetu í varðhaldi síðan 12. maí sl.
Nú er beðið eftir að lög, sem sett
voru á Alþingi nýlega þess efnis að
heimilt sé að fjölskipa dóm í ávana
og fíkniefnamálum, öðlist gildi með
birtingu í Lögbirtingablaðinu.
„Hvað sem um mig verður vænti ég
þess að dómurinn verði fjölskipaður,
þ.e. þrír dómarar," sagði Ásgeir.
Ekki er að fullu ljóst nvenær
málið verður dómtekið, en þegar
lögin hafa öðlast gildi, þá er næsta
mál að koma dóminum saman og ef
um verður að ræða dómara sem
ekkert hafa verið í málinu þá þurfa
þeir að fá einhverja daga til að
kynna sér málsgögnin. -ABÓ
EINDAGINN
ER 15.
HVERS MÁNAÐAR
taoP'ntoeJnabsend

Launagreiðendum ber að skila afdreg-
inni staðgreiðslu af launum og reikn-
uðu endurgjaldi mánaðarlega. Skilin
skulu gerð eigi síðar en 15, hvers mán-
aðar.
Ekki skiptir máli í þessu sambandi
hversu oft í mánuði laun eru greidd né
hvort þau eru greidd fyrirfram eða
eftirá.
Með skilunum skal fylgja greinar-
gerð á sérstökum eyðublöðum, „skila-
greinum", blátt eyðublað fyrir greidd
laun og rautt fyrir reiknað endurgjald.
Skilagrein ber ávallt að skila einnig þó
svo að engin staðgreiðsla hafi verið
dregin af í mánuðinum.
Allar fjárhæðir skulu vera í heil-
um krónum.
Gerið skil tímanlega
DQIS
t\OI\
FÉQSSKATTSDÚRI