Tíminn - 16.02.1991, Page 3

Laugardagur 16. febrúar t991
HELGÍNÍ'
fV
wU'
manni, Helge Thoresen. Hann varð
ástfanginn af suðraenni fegurð
þessarar dönsku stúlku og gekk að
eiga hana. Ó1 hún honum fjögur
börn, meðal þeirra einn dreng, sem
kallaður var Axel — eins og föður-
lausi drengurinn, sem hún hafði átt
með Grími.
Heillaði skáldin
Síðar leitaði Grímur son sinn
uppi og sá um uppeldi hans, en
drengurinn mun aldrei hafa vitað
hver faðir hans var. Grímur og
Magdalene Thoresen skrifuðust á
hin síðari ár til dauðadags, en bréf
þeirra eru nú öll týnd nema tvö frá
Magdalene. Ef þau væru enn til
mundu menn kannske vita hvað
valdið hefur svefnleysi hins unga
manns, er hann hvarf um stund úr
glaumi lífsins að haustnóttum
1843 og leitaði hlés í húsi foreldra
sinna á Bessastöðum. Magdalene
Thoresen varð fræg skáldkona í
Noregi og Danmörku og hélt
áfram að heilla til sín skáld og fag-
urkera. Bæði Björnstjerne Björn-
son og Georg Brandes urðu hug-
fangnir af henni og Henrik Ibsen
kvæntist stjúpdóttur hennar, en
sjálf dó hún í hárri elli í byrjun
þessarar aldar. Hún var alla ævi
talin mikil ástakona, en ýmis gögn
benda til þess að aldrei hafi með
öllu gróið það sár er hún var lostin
er Grímur Thomsen varpaði henni
frá sér eins og blómi, sem tínt var
við þjóðveginn.
Hjónaband Gríms Thomsens var
barnlaust. Axel Peter Jensen var
því eini niðji þjóðskáldsins, svo
vitað sé, en til hans var stofnað af
sama fyrirhyggjuleysi og fjármun-
um gullsmiðsins á Bessastöðum
var sóað á Hafnarslóð. Þessi sproti
af meið hins fslenska atgjörvis óx
upp aldönsk eik og átti enga af-
komendur.

‘l
UMFERÐAR
RÁÐ
við þjóðbraut og troða mátti fótum
án þess að skeyta um það hót. Nú
hef ég aldrei harmað að hann lét
mig fara frá sér, fyrir þá sök hitti ég
annan og betri mann, og betra lífi
hef ég lifað. En ég hef alltaf vitað að
hann hefði getað lyft þeirri ást, sem
fólgin var í eðli mínu, til blómgun-
ar og þroska. Og því hef ég gengið
með þrá og söknuð í hjarta, ýmist
leitað upp fyrir mig eða niður fyrir
mig, en alltaf gripið skuggann ein-
an.“
Þegar Magdalene hafði alið barn
sitt og skilið eftir í Danmörku fór
hún til Noregs og gerðist bústýra
hjá öldruðum presti og ekkju-
Bessastaðir 1834, þegar Grímur var enn í foreldrahúsum, flórtán ára aö aldrí.
kona gerði hún þessa játningu í
bréfi til frú Heiberg, dönsku leik-
konunnar frægu: „Þegar ég var við
nám í Kaupmannahöfn kynntist ég
ungum manni, taumlausum og
furðulegum persónuleika, náttúru-
krafti. Hann las með mér og fyrir
kynjamætti vilja hans varð ég að
beygja mig í duftið. Hann hefði get-
að bundið mig sterku ástarsamlífi
— það held ég enn í dag. Hann
sleppti af mér hendi, hann nagaði
sig kannske í handarbökin síðar
vegna þessa, þegar hann leitaði mig
uppi og uppgötvaði sér til undrunar
að ég var ekki, þegar öllu var á
botninn hvolft, venjuleg urt, er vex
gengur Landsbankinn til
samvinnu við Skagfirðinga
í framhaldi af kaupum Landsbankans á Samvinnu-
bankanum flyst útibúið í nýtt húsnæði í Skagfirðinga- y?
búð á Sauðárkróki og opnar þar undir merkjum
Landsbankans. Landsbankinn býður viðskiptavini
Samvinnubankans á Sauðárkróki og í Skagafnði
>6114001113 í nýtt útibú og óskar starfsfólki velfamaðar
undir nýju merki.
Afgreiðslutími útibúsins í Skagfirðingabúð er alla
virka daga frá kl. 9:15 -16:00. Síminn er 95-35353.
Verið velkomin í
Landsbankann. Jjf Landsbanki
Sfk íslands
Jl i . Bankl allra landsmanna
um peningaleysi. Enn er leitað
hjálpar hjá Finni Magnússyni, en
hann er orðinn ellihrumur, sér
sjálfur ekki fram úr fjárhagskrögg-
um og er ekki aflögufær, enda dó
þessi gamli öðlingur gjaldþrota í
árslok 1847. Þá er Grímur Thom-
sen staddur í Lundúnum og er ekki
vitað hvernig hann hefur farið að
bjarga sér út úr fjárhagsörðugleik-
unum. Líklegt er að hann hafi feng-
ið duldar greiðslur úr dönsku ríkis-
fjárhirslunni fyrir að afrita skjöl í
breskum söfnum um skuldbinding-
ar Breta við Danaveldi vegna her-
togadæmanna. Víst er um það að
hann gaf þessi skjöl út árið 1848,
þegar Dönum reið allra mest á. 5.
ágúst sama ár varð hann ritari í
danska utanríkisráðuneytinu með
800 ríkisdala launum á mánuði og
upp frá því hjaðna fjárhagsáhyggjur
hans smám saman. Ævi hins bruðl-
unarsama stúdents í okraraklóm
var nú lokið og upphófst ævi hins
aðsjála danska embættismanns.
Magdalene Kragh
Móðir Gríms getur þess í bréfi er
hann var kominn aftur heim til föð-
urhúsanna 1843 að hann hafi
þjáðst af svefnleysi. Kannske hafði
hann ástæðu til þess, svo ungur
maður, vafinn í skuldir. En ef til vill
hefur þó annað orðið til þess að
halda fyrir honum vöku. Þegar
hann kom heim árið 1843 var hann
orðinn faðir, þótt það færi svo leynt
að engir vissu nema hann og barns-
móðir hans. Hún hét Magdalene
Kragh, stúlkan sem féll fyrir þess-
um unga íslenska stúdent og átti
með honum dreng sem nefndur var
Axel Peter Jensen. Hún var einu ári
eldri en Grímur, ættuð frá Freder-
icia, blóðheit og ástheit, og hafði
farið til Kaupmannahafnar til að
taka kennarapróf. Þau bjuggu í
sama húsi, Magdalene og Grímur,
og aðeins þunnt bil milli herbergj-
anna. Danskur hershöfðingi, de
Meza, kom oft heim til Gríms og
sagði honum til í frönsku og á síð-
kvöldum og nóttum heyrði hin
unga kennslukona Grím ganga um
gólf og þylja utanbókar frönsk ljóð
til þess að komast niður í málinu.
Hún varð sem bergnumin af Grími
og þarf raunar engan að undra, sem
skoðar myndina af honum á þess-
um árum, hinum unga snillingi
með hvöss, leiftrandi augu undir
sterkum brúnum. En elskaði Grím-
ur Magdalene Kragh? Um það veit
enginn í raun og veru, en sjálf segir
hún í bréfi til hans, nærri því ára-
tug eftir að þau skildu að skiptum:
„Þér hafið aldrei borið ást til mín,
hina stuttu stund er við þekktumst
var ástin öll mín megin."
Þegar Magdalene var orðin öldruð
)66f Bændur
RANNSÓKNARSTÖÐ I _ _-J—
skógræktar ríkisins Lancfeigfeficfi/r
Rannsóknarstöð Skógræktar ríkisins á Mógilsá
óskar eftir landi
til tilraunagróðursetninga.
Landið þarf að vera frjósamt (t.d. tún eða framræst mýri)
og að lágmarki samfelldir 5 hektarar. Rannsóknarstöðin
hyggst nota landið til aspartilrauna og mun kosta gróður-
setningu og umhirðu að fullu á meðan á tilraunatíma
stendur. Að þeim tíma liðnum mun landeigandi fá þann
skóg, sem upp kann að vaxa, til fullrar eignar.
Hlutur landeigenda í skógræktinni yrði að veita Rann-
sóknarstöðinni afnot af landinu meðan á tilraunatíma
stendur (5-15 ár). Einnig sæi landeigandi um að friða
landið fyrir búpeningi á tilraunatíma.
Vinsamlegast hafið samband við Árna Bragason, for-
stöðumann Rannsóknarstöðvar Skógræktar ríkisins,
í síma 91-666014.