Tíminn - 26.02.1991, Blaðsíða 10
10 Tíminn
Þriðjudagur 26. febrúar 1991
VEIÐIMÁL
Laxagengd í Súgandaf jörð
Eins og kunnugt er varð laxagengd
í árnar hér á landi frekar slök sum-
arið 1990 og veiðin líklega um 40
þúsund laxar og þar af 30 þúsund á
stöng, að mati Veiöimálastofnunar.
Hins vegar var fjöldi hafbeitarlaxa
með mesta móti eða um 90 þúsund
laxar, jafnvel þó að endurheimtu-
prósenta hafi verið lág, því að mjög
miklum fjölda seiða, aldrei fyrr
jafnmörgum, hafði verið sleppt úr
hafbeitarstöðvum sumarið 1989.
Orsakir þessa, bæði hvað varðar
villta laxinn úr ánum og hafbeitar-
laxinn, telja kunnáttumenn vera
óhagstæð skilyrði fyrir fískinn í
hafínu.
Eitt af því sem vakti mikla athygli
laxveiðimanna var laxgengdin í Súg-
andafjörð 1990. En í lónunum hjá
.Botni fengust um 1000 laxar, sem
voru veiddir í net og á stöng. Er það
líklega mesta laxveiði sem fengist
hefur á einu vatnasvæði á Vestfjörð-
um fyrr og síðar. Eins og kunnugt
er, eru skilyrði yfirleitt frekar erfið
fyrir lax á Vestfjörðum, vegna þess
að flestar árnar eru stuttar og kald-
ar. Þó eru í þessum landshluta ágæt-
ar laxveiðiár, eins og Laugardalsá og
Langadalsá og Hvannadalsá við fsa-
fjarðardjúp.
Hafbeitarstöðin
í Botni
í Botni í Súgandafirði var um ára-
BÍLALEIGA
AKUREYRAR
Trausíir hlekkir
í sveiganlegri keðju
hringinn í kringum iandið
Bíhileiga með úlibú
alli i kringum landið,
gera þér mögulegt aö lcigja bíl
á einum stað
og skila honuni á öörum.
Nvjustu
MITSUBISHI
bílarnir alltaf lil taks
or\
Reykjavík: 91-686915
Akureyri: 96-21715
Borgarnes: 93-71618
ísaljbrður: 94-3574
Blönduós: 95-24350
Sauðárkrókur: 95-35828
Egilsstaöir: 97-11623
VopnafjÖrður: 97-31145
Höfn í Hornaf.: 97-81303
ÓDÝRIR
HELGARPAKKAR
Leggjum ekki af staö í ferðalag i
lélegum bíl eöa illa útbúnum.
Nýsmuröur bíll með hreinni olíu og
yfirfarinn t.d. á smurstöö er lík-
legur til þess aö komast heill á
leiðarenda.
UMFERÐAR
Ð
Garður og útrennsli hafbeitarstöðvar í Botni í Súgandafirði.
Ljósm. Einar Hannesson, 1982.
bil rekin hafbeitarstöð með lax, en
seinustu ár hefur ekki verið sleppt
þarna gönguseiðum í sjó. Vakti
þessa mikla laxgengd að Botni því
undrun og bollaleggingar um þetta
háttalag laxins.
Það mun hafa verið skömmu eftir
1970 að menn hófust handa að
Botni við að reisa hafbeitarstöð með
fiskhaldsaðstöðu. Félagið, sem að
þessu stóð, ber nafnið Botnía og hef-
ur innan sinna vébanda eigendur og
leigutaka að Botnsá og ósasvæði
hennar, sem er stutt og frekar köld
á. Byggðir voru stíflugarðar og við
það mynduðust tvö lón. Sleppt var
verulegum fjölda smáseiða af laxi,
stærri seiðum í ána og lónin og síð-
ar gönguseiðum sem alin voru í flot-
kvíum áður en þeim var sleppt.
Starfsemi þessi var nokkuð árviss á
annan áratug og m.a. var um tíma
stunduð opinber tilraunastarfsemi
sem skilaði athyglisverðum upplýs-
ingum um heimtu á laxi úr hafbeit.
Fremstir í flokki Botníumanna voru
fjórir bræður frá Botni, þeir Einar,
Jóhannes, Guðmundur og Sveinn
Guðnasynir, sem sinntu þessu starfi
af miklum áhuga auk ábúenda í
Botni og Birkihlíð, Friðberts Péturs-
sonar og Birkis Friðbertssonar.
Eins og fyrr segir var ekki sleppt
gönguseiðum af laxi úr uppistöð-
unni hjá Botni seinustu árin, a.m.k.
ekki 1987, 1988 og 1989. Þessi
mikla laxgengd inn Súgandafjörð er
því undrunarefni og vekur spurn-
ingu um hvað það hefur verið sem
olli því að laxinn lagði leið sína í lón-
ið hjá Botni í jafnríkum mæli og
raun varð á. Alþekkt er að laxinn
Súgandaflörður. i botni hans sést
á mannvirki hafbeitar í Botni.
Ljósm. Einar Hannesson, 1982.
skilar sér á þann stað sem hann hélt
frá sem gönguseiði einu eða tveimur
árum áður.
Réð sterkt laxabragð
miklu?
Ein tilgátan um göngu laxins í
Súgandafjörð er sú að vegna þessa
sterka bragðs af laxi og affalli hans
og fóðurleifa vegna þeirrar starf-
semi, sem rekin var hjá Botníu um
árabil, hafi laxinn fundið hjá sér
hvöt til að leggja leið sína inn á
þennan ágæta stað. Auðvitað geta
önnur atriði, sem við ekki þekkjum,
hafa valdið þessu, að laxar frá öðrum
fiskihverfum eða hafbeitarstöðvum
hafi valið þann kostinn að halda inn
Súgandafjörð. Vitað er um að þarna
fengust nokkrir merktir laxar sem
sleppt hafði verið sem gönguseiði í
sjó annars staðar.
Kærkomið
ævintýri
En alit um það hefur þessi uppá-
koma í Botni vafalaust verið þeim
Botníumönnum kærkomin, eftir
allt það mikla starf sem þeir höfðu
lagt af mörkum, en uppskorið fram
að þessu minna en menn væntu.
Víst er þó að laxveiðibændur víða
um land vilja ekki meira af svona
ævintýrum eins og gerðist í Súg-
andafirði 1990, heldur að laxinn leiti
í sína á, eins og eðli hans er og hann
hefur að jafnaði gert alla tíð.
eh.
LESENDUR SKRIFA
Að breyta aðdragandanum
Jarðarörlög eru tvenns konar. Sum-
ir hnettir farast með „allri áhöfn“
eftir að lífið hefur þróast í þúsund
milljón ár og lengur og er loks kom-
ið á mannsstigið, verður rangþróun
meiri en nokkru sinni gat orðið í
dýrheimum og tegundin útrýmir
sjálfri sér. Það er þetta sem allar
horfur virðast vera á hér á jörð, jafn-
vel innan skamms, eftir hrikalegan
aðdraganda. Fávísir eru þeir menn
sem halda að „andstæðingurinn"
verði sigraður á stuttan og þægileg-
an hátt með sprengjum og drápi.
Þar liggur allt við að slíkir fái ekki
ráðið; jafnvel kjarnorka og efnavopn
eru engar röksemdir fyrir því að
byrja leikinn.
Það er aðeins ein von sem þetta
mannkyn á, og sú von heitir ísíend-
ingar.
Ray Logan, breskur spámaður, kom
hingað til lands í októberlok og
spáði því að áhrifanna frá íslandi
mundi fara að gæta verulega í febrú-
ar. Ekki verður annað sagt en að spá-
in hafi sannað sig. Beiðnir Eystra-
saltsþjóðanna um hjálp frá íslandi
sýna hvert menn horfa og þó að
stjórnmálamenn séu yfirleitt menn
skynsemi og ályktana — sem betur
fer — mun varla fara framhjá þeim
bestu hvað „liggur í loftinu" hverju
sinni. Og greinilegar bendingar,
umfram þær sem fjölmiðlar flytja,
hef ég fengið erlendis frá um það
hvernig hugur fólksins leitar til ís-
lands núna, eins og það vænti hjálp-
arinnar einmitt héðan.
Hugur mannkynsins er fullur af
firrum. Eins og t.d. þessari, sem
einna ömurlegust er, að menn „sofi í
gröfunum" eftir að þeir eru látnir.
Sannarlega er það ekki lífvænleg
tegund sem þannig „hugsar“ (og
þannig „hugsa" einmitt þeir stríðs-
óðustu). En ef þeir væru nú nokkrir
sem þyrðu að varpa af sér oki rang-
hugmyndarinnar og segja: Vel-
komnir stjarnbúar, komið að ráða
málunum hér á jörðinni með okkur,
stýra framhjá voðanum mesta sem
nú virðist framundan og gæti orðið
sá síðasti fyrir alla þá sem þessa jörð
byggja. Og hugsum dálítið stórt
saman — en ekki smáhugsun hver
heima í sínu skoti! Áhrif stjarnbúa
hingað tii jarðar byggjast á því að
einhverjir séu hér sem vilja stilla til
þeirra áhrifa með hugarfari sínu.
Þorsteinn Guðjónsson
Kvöld-, nætur- og helgidagavarsla apóteka I
Reykjavlk 22.-28. febrúar er I Lyfjabetgi,
Breiðholti og Ingólfsapóteki. Það apótek sem
fyrr er nefnt annast eitt vörsluna frá ki. 2200 að
kvöidi tii M. 9.00 að morgni virka daga en Id.
22.00 á sunnudögum. Upplýsingar um læknis-
og lyfjaþjónustu eru gefnar f sfma18888.
Neyöarvakt Tannlæknafélags fslands
er starfrækt um helgar og á stórhátiðum. Sim-
svari 681041.
Hafharqöróur Hafnarfjaröar apótek og Norð-
urbæjar apótek eru opin á virkum dögum frá
kl. 9.00-18.30 og til skiptis annan hvem laug-
ardag kl. 10.00-13.00 og sunnudag kl. 10.00-
12.00. Upplýsingar I slmsvara nr. 51600.
Akureyrl: Akureyrar apótek og Stjömu apótek
eru opin virka daga á opnunartíma búöa. Apó-
tekin skiptast á slna vikuna hvort aö sinna
kvöld-, nælur- og helgidagavörslu. Á kvöldln er
opiö I þvi apóteki sem sér um þessa vörslu. til
kl. 19.00. Á helgidögum er opið frá kl. 11.00-
12.00 og 20.00-21.00. Á öörum tlmum er lyfja-
fræöingur á bakvakt. Upplýsingar eru gefnar I
sima 22445.
Apótek Keflavíkun Opiö virka daga frá k. 9.00-
19.00. Laugardaga, helgidaga og almenna frl-
dagakl. 10.00-12.00.
Apótek Vestmannaeyja: Opið virka daga frá kl.
8.00-18.00. Lokaö I hádeginu milli kl. 12.30-
14.00.
Selfoss: Selfoss apótek er opiö til kl. 18.30.
Opiö er á laugardögum og sunnudögum kl.
10.00-12.00.
Akranes: Apótek bæjarins er opiö virka daga til
kl. 18.30. Opiö er á laugardögum kl. 10.00-
13.00 og sunnudögum kl. 13.00-14.00.
Garöabæn Apótekið er opið rúmhelga daga kl.
9.00-18.30, en laugardaga kl. 11.00-14.00.
Læknavakt
Læknavakt fyrir Reykjavfk, Seltjamames og
Kópavog er I Heilsuvemdarstöö Reykjavíkur alla
virka daga frá kl. 17.00 til 08.00 og á laugardög-
um og helgidögum allan sólarhringinn.
Á Seltjamamesi er læknavakt á kvöldin kl.
20.00-21.00 og laugard. kl. 10.00-11.00. Lokaðá
sunnudögum.
Vitjanabeiönir, slmaráöleggingar og tlmapant-
anirlsima 21230. Borgarsprtallnn vakt frá kl. 08-
17 alla virka daga fyrir fólk sem ekki-
hefur heimilislækni eða nær ekki til hans (simi
696600) en slysa- og sjúkravakt (Slysadeild)
sinnir slösuöum og skyndiveikum allan sólar-
hringinn (slmi 81200). Nánari upplýsingar um
lyflabúöir og læknaþjónustu erugefnar I slm-
svara 18888.
Ónæmlsaögerðir fyrir fulloröna gegn mænusótt
fara fram á Heilsuvemdarstöð Reykjavíkur á
þriöjudögum kl. 16.00-17.00. Fölk hafi með sér
ónæmisskírleini.
Setljamames: Opiö er hjá Tannlæknastofunni
Eiðistorgi 15 virka daga kl. 08.00-17.00 og
20.00- 21.00, laugardaga kl. 10.00-11.00. Slmi
612070.
Garöabær Heilsugæslustööin Garðaflöt 16-18
er opin 8.00-17.00, slmi 656066. Læknavakt er I
síma 51100.
Hafharfjöröur Heilsugæsla Hafnarfjaröar,
Strandgötu 8-10 er opin virka daga kl. 8.00-
17.00, slmi 53722. Læknavakt slmi 51100.
Kópavogun Heilsugæslan er opin 8.00-18.00
virka daga. Sími 40400.
Keflavik: Neyðarþjónusta er allan sólarhringinn á
Heilsugæslustöö Suöumesja. Simi: 14000.
Sálræn vandamál: Sálfræðistööin: Ráðgjöf I sál-
fræðilegum efnum. Slmi 687075.
Landspitallnn: Alladaga ki. 15 til 16 og kl. 19 til
kl. 20.00. Kvennadeildin: kl. 19.30-20.00.
Sængurkvennadeild: Alla daga vikunnar kl. 15-
16. Heimsóknartími fyrir feður kl. 19.30-20.30.
Bamaspltall Hringsins: Kl. 13-19 alla daga.
Öldrunariækningadeild Landspitalans Hátúni
10B: Kl. 14-20 og eftir samkomulagi. - Landa-
kotsspítali: Alla virka kl. 15 til kl. l6ogkl. 18.30
til 19.00. Barnadeild 16-17. Heimsóknartimi
annarra en foreldra kl. 16-17 daglega. - Borg-
arspitalinn í Fossvogi: Mánudaga til föstudaga
kl. 18.30 til 19.30 og eftir samkomulagi. Álaug-
ardögum og sunnudögum kl. 15-18.
Hafnaibúöir Alla daga kl. 14 til kl. 17. - Hvita-
bandiö, hjúkrunardeild: Heimsóknartlmi frjáls
alla daga. Grensásdelld: Mánudaga ti föstu-
daga kl. 16-19.30. - Laugardaga og sunnu-
daga kl. 14- 19.30. - Heilsuvemdarstöðin: Kl.
14 til kl. 19. - Fæðingarhelmili Reykjavíkur: Alla
daga kl. 15.30 til kl. 16.30. - Kleppsspítali: Alla
daga kl. 15.30 til kl. 16 og kl. 18.30 til kl. 19.30.
- Flókadeild: Alla daga kl. 15.30 til kl. 17. Kópa-
vogshælið: Eftir umtali og kl. 15 til kl. 17 á
helgidögum. - Vifilsstaöaspitall: Heimsóknar-
tími daglega kl. 15-16 og kl. 19.30-20. - St
Jósepsspltali Hafnarflröi: Alla daga kl. 15-16
og 19-19.30.
Sunnuhiiö hjúkrunarheimili I Kópavogi: Helm-
sóknartimi kl. 14-20 og eftir samkomulagi.
Sjúkrahús Keflavíkurlæknlshéraðs og heilsu-
gæslustöövar: Vaktþjónusta allan sólarhring-
inn. Simi 14000. Keflavik-sjúkrahúslð: Heim-
sóknartími virka daga kl. 18.30-19.30. Um
helgarog á hátlöum: Kl. 15.00-16.00 og 19.00-
19.30. Akureyri- sjúkrahúsiö: Heimsóknartimi
alla daga kl. 15.30-16.00 og 19.00-20.00. A
bamadeild og hjúkrunardeild aldraðra Sel 1:
Kl. 14.00-19.00. Slysavarösstofusimi frá kl.
22.00- 8.00, simi 22209. Sjúkrahús Akraness:
Heimsóknartlmi Sjúkrahúss Akraness er alla
daga kl. 15.30-16.00 og kl. 19.00-19.30.
Reykjavik: Seltjamames: Lögreglan slmi
611166, slökkvlliö og sjúkrabifreið simi 11100.
Kópavogur Lögreglan sími 41200, slökkvilið
og sjúkrabifreiö sími 11100.
Hafnarfjörðun Lögreglan slmi 51166, slökkviliö
og sjúkrabifreiö simi 51100.
Keflavik: Lögreglan simi 15500, slökkviliö og
sjúkrabill sími 12222, sjúkrahús 14000, 11401
og 11138.
Vestmannoyjar Lögreglan, sími 11666,
slökkvilið simi 12222 og sjúkrahúsiö sími
11955.
Akureyri: Lögreglan simar 23222, 23223 og
23224, slökkviliö og sjúkrabitreið sími 22222.
(saflötöir: Lögreglan simi 4222, slökkviliö slmi
3300, brunasimi og sjúkrabifreiö sími 3333.