Tíminn - 01.04.1992, Blaðsíða 7

Miðvikudagur 1. apríl 1992
Tíminn 7
Rúmlega 58% þjóðarinnar vilja að vægi atkvæða verði jafnað milli landshiuta:
Alþýðubandalagið vill óbreytt
vægi atkvæða milli landshluta
í skoðanakönnun, sem Skáís hefur gert fyrír Samtök sveitarfélaga á
höfuðborgarsvæðinu, kemur fram að nærri helmingur kjósenda Alþýðu-
bandalagsins vill að vægi atkvæða í alþingiskosningum haldist óbreytt
milli landshluta. Yfir 80% kjósenda, sem ekki taka afstöðu til stjórn-
málaflokka, viija að atkvæðisréttur verði jafnaður milli landshluta.
Rúmlega 60% kjósenda Alþýðuflokksins og Kvennalistans eru sömu
skoðunar. Samtals 58,5% kjósenda vilja að vægi atkvæða verði jafnað.
Það kemur nokkuð á óvart hvað þingi í vetur að ríkisstjómin
kjósendur Aiþýðubandalagsins
skera sig úr í könnuninni. 47%
kjósenda flokksins vilja óbreytt
vægi atkvæða og 17,6% vilja að
vægi milli landshluta verði aukið.
Aðeins 35% kjósenda flokksins
vilja að vægi atkvæða verði alger-
lega jafnað milli landshluta. Hing-
að til hefur almennt verið talið að
kjósendur Framsóknarflokksins
vilji að misvægi milli landshluta
verði óbreytt. Kjósendur flokksins
virðast hafa skipt um skoðun. Nú
vilja 54,6% kjósenda flokksins að
vægi atkvæða verði jafnað. Þetta
hlutfall er aðeins litlu lægra en hjá
öðrum flokkum, 59,5% hjá Sjálf-
stæðisflokknum, 61,6% hjá
Kvennalistanum og 62,3% hjá Al-
þýðuflokknum.
Um 80% kjósenda á höfuðborg-
arsvæðinu vilja að atkvæðisréttur
verði jafnaður.
Með breytingu á kosningalög-
um, sem fyrst var kosið eftir í al-
þingiskosningunum árið 1987,
náðist fram jöfnuður milli fiokka,
en ójafnvægi var áfram milli lands-
hluta. í dag búa um 63,4% lands-
manna í Reykjavík og á Reykjanesi.
Þingmenn þessara tveggja kjör-
dæma eru hins vegar aðeins um
30% af þingheimi. Samkvæmt
skoðanakönnuninni virðist meiri-
hluti þjóðarinnar vilja breyta
þessu hlutfalli. Davíð Oddsson,
forsætisráðherra, lýsti því yfir á Al-
stefndi að því að jafna vægi at-
kvæðisréttar. Þessi yfirlýsing er í
samræmi við stefnuyfirlýsingu í
stefnuskrá ríkisstjómarinnar, „Vel-
ferð á varanlegum grunni".
Rökin fyrir mismunandi vægi
atkvæða milli landshluta eru m.a.
þau að íbúar á landsbyggðinni búi
við verri stöðu á mörgum sviðum,
samgöngumálum, heilbrigðismál-
um o.fl. í Reykjavík séu og allar
Hlynntur Úbreytt Vægi aukiö Óákv./
jöfnu vægi frá því, Þekkja
atkvæöa vægi sem nú er ekki máliö
% % % %
Alþýöuflokkur 62,3 26,4 11,3 0,0
Framsóknarflokkur 54,6 29,9 12,4 3,1
Sjálfstæðisflokkur 59,5 25,0 .5,5 10,0
Alþýöubandalag 35,3 47,1 17,6 0,0
Kvennalisti 61,6 38,9 0,0 0,0
Aðrir 81,8 18,2 0,0 0,0
Samtals 58,5 28,1 7,6 5,8
Niðurstaða skoðanakönnunarinnar. Þátttakendur voru spurðir hvort þeir vilji jafna atkvæðisrótt
milli landshluta.
Skipting þingsæta miðað við jafnt vægi atkvæSa
Þingsæti flokka eftir kjördæmum eins og þeim heföi veriö skipt, ef vægi atkvæöa heföi veriö jafnt viö síöustu alþingiskosningar.
Tölur innan sviga sýna núverandi skiptingu.
Alþýöu- Framsóknar- Sjálfstæðis- Alþýöu- Kvenna-
flokkur flokkur flokkur bandalag listi Samtals
Reykjavík 4 ( 3) 3 ( D 12 ( 9) 3 (2) 4 (3) 26 (18)
Reykjanes 4 ( 3) 2 ( 1) 6 ( 5) 2 d) 1 (1) 15 (11)
Vesturland 1 ( 1) 1 ( 1) 1 ( 2) 1 (D 0 (0) 4 ( 5)
Vestfiröir 0 ( D 1 ( D 1 ( ?) 0 (D 0 (1) 2 ( 6)
Noröurland vestra 0 ( 0) 1 ( 2) 1 ( 2) 0 (1) 0 (0) 2 ( 5)
Noröurland eystra 1 ( 1) 2 ( 3) 2 ( 2) 1 (1) 0 (0) 6 ( 7)
Austurland 0 ( D 1 ( 2) 1 ( 1) 1 (1) 0 (0) 3 ( 5)
Suöurland 0 ( 0) 2 ( 2) 2 ( 3) 1 (1) 0 (0) 5 ( 6)
Samtals 10 (10) 13 (13) 26 (26) 9 (9) 5 (5) 63 (63)
Heimild: Þorkell Helgason.
mikilvægustu stjómarstofnanir
þjóðarinnar. Á móti benda tals-
menn jöfnunar atkvæðisréttar á að
Alþingi eigi að endurspegla vilja
þjóðarinnar og að núverandi
skipulag hafi leitt til óæskilegra
áhrifa þingmanna á framkvæmdir
og útdeilingu fjármagns.
Skoðanakönnunin, sem hér er
sagt frá, er birt í tímaritinu Sveit-
arstjórnarmál sem Samband ísl.
sveitaríélaga gefur út -EÓ
Þingmenn Framsóknarflokksins boða til funda um sveitarstjórnarmál, byggða- og félagsmál:
RÆÐA UM SAMSKIPTI MILLI
RÍKIS OG SVEITARFÉLAGA
Talsmenn þingflokks Framsóknar-
flokksins hafa boðað til funda í öll-
um landshlutum til að fjalla um
sveitarstjómarmál, samskipti ríkis
og sveitarfélaga, félagsmál og
byggðamál. Þingmenn flokksins,
sem eru talsmenn í þessum mála-
flokkum, mæta á fundina auk þing-
manna flokksins í viðkomandi kjör-
dæmi.
Að sögn Guðmundar Bjamasonar,
ritara Framsóknarflokksins, var
„Enginn úrtölumaður vil ég vera,
en hætt er við að flutningur á
vinnuaflsfrekum iðnaði úr landi
haldi áfram á næstu árum,“ segir
Jón Guðmann Pétursson, fram-
kvæmdastjórí Hampiðjunnar, m.a. í
viðtali í fréttabréflnu ,Á döfinni".
Hann segir ýmsar aðstæður hafa
valdið því að ákveðið var í fullri al-
vöru að kanna möguleika á því að
flytja framleiðslu neta- og bætigams
til annars lands. Útkoman hafi
reynst best í Portúgal, þrátt fyrir að
bæði raunvextir og raforkuverð væri
kveikjan að þessum fundum við-
brögð nokkurra sveitarstjóma út um
land við frumvarpi, sem nokkrir
þingmenn Framsóknarflokksins
fluttu um verkefni sveitarfélaga.
Fmmvarpið gengur út á að færa
hluta af verkefnum fjárveitingar-
valdsins yfir til sveitarfélaganna.
Ákveðin andstaða hefði víða komið
ffam við frumvarpið hjá sveitar-
stjómarmönnum. Guðmundur
sagði að flutningsmenn ffumvarps-
hærra þar. Mánaðarlaun iðnverka-
manns í Portúgal væm hins vegar
um helmingur af launakostnaði hér-
lendis. Og 3.700 fermetra verk-
smiðjuhús kostaði þar 44 milljónir
(11.900 kr. ferm) í stað um 130
milljónir hér á landi.
Jón Guðmann nefnir mikla starfs-
mannaveltu sem eina höfuðorsök
þess að fyrirtækið fór að hugsa sér
til hreyfings. Meðalstarfstími ófag-
lærðs fólks í Hampiðjunni hefði ver-
ið kominn niður í sex mánuði. Svig-
rúm til launahækkana sé takmarkað
ins teldu eina ástæðuna vera að það
hafi ekki veriö kynnt nægilega vel
fyrir stuðningsmönnum Framsókn-
arflokksins, sem sitja í sveitarstjóm-
um víöa um land. Úr þessu vilji þing-
menn flokksins bæta. Jafnframt vilji
þeir kynnast betur viðhorfum þeirra,
þannig að málflutningur flokksins sé
í takt við skoðanir manna, sem sitja í
sveitarstjómum fyrirhönd flokksins.
Guðmundur sagði að í vetur hefðu
komið fram ýmsar hugmyndir, fyrst
í iðnfyrirtækjum sem eigi í harðri
samkeppni við innflutning. Fyrir-
tækið kannaði einnig möguleika í
Skotlandi og Mexíkó.
„í fáum orðum sagt, var leitað að
duglegu vinnuafli á viðráðanlegu
verði í landi þar sem stöðugleiki
ríkti, samgöngur við ísland voru
góðar og stjómvöld væm hlynnt er-
lendri fjárfestingu og ívilnuðu henni
að einhverju leyti,“ segir Jón Guð-
mann. Að teknu tilliti til allra áður-
greindra þátta hafi útkoman reynst
best í Portúgal. - HEI
og fremst frá ríkisstjóminni, um
breytingar á verkaskiptingu ríkis og
sveitarfélaga, s.s. skólamál, heil-
brigðismál og málefni fatlaðra. Að
auki sé sameining sveitarfélaga ofar-
lega á blaði. Hann sagði nauðsynlegt
fyrir þingmenn flokksins að fá tæki-
færi til að kynnast viðhorfum flokks-
manna til þessara málaflokka.
Fyrstu fúndimir verða næstkom-
andi mánudag, 6. apríl, á Suður- og
Vesturlandi. Finnur Ingólfsson og
Stefán Guðmundsson verða á fundi í
Hvoli á Hvolsvelli. Jón Kristjánsson
og Jón Helgason verða á fundi í
Borgamesi. Báðir fundimir hefjast
kl. 21.
Miðvikudaginn 8. aprfl verða Guð-
mundur Bjamason og Jón Kristjáns-
son á fundi í Framsóknarhúsinu á
Sauðárkróki. Fundurinn hefst kl. 21.
Daginn eftir, 9. aprfl, verða Ingibjörg
Pálmadóttir og Jón Helgason á fundi
í Framsóknarhúsinu á Akureyri.
Sama dag verða Stefán Guðmunds-
son og Finnur Ingólfsson á fundi í
fundarsal Kaupfélags Héraðsbúa á
Egilsstöðum. Þessir tveir fundir
hefjast kl. 20.30.
Föstudaginn 10. aprfl verða Jón
Helgason og Ingibjörg Pálmadóttir á
fundi í Framsóknarhúsinu á ísafirði.
Fundurinn hefst kl. 21. Mánudaginn
Guðmundur Bjamason alþm.
13. aprfl verður fundur á höfúðborg-
arsvæðinu. Hann verður haldinn í
Félagsheimili framsóknarmanna í
Kópavogi og hefst kl. 20.30. Á fúnd-
inn mæta Jón Helgason og Finnur
Ingólfsson. Síðasti fundurinn verður
á Suðurnesjum, í Framsóknarhús-
inu í Keflavík, 28. aprfl kl. 20.30. Á
fúndinn mæta Ingibjörg Pálmadóttir
og Guðmundur Bjamason.
FJutningur vinnuaflsfreks iðnaðar úr landi heldur áfram, spáir forstjóri Hampiðjunnar:
Launin verða helmingi lægri