Tíminn - 07.04.1992, Blaðsíða 1

Þriðjudagur
7. apríl 1992
69. tbl. 76. árg.
VEkÐ I LAUSASÖLU
KR. 110.-
[ nýju frumvarpi til hjúskaparlaga er lagt til að sú lagaskylda að prestar reyni að
koma á sáttum við hjónaskilnað verði afnumin:
Nú verða hjón aö
vaska upp saman
Félagsmálaráðherra hefur lagt fram á Alþingi frumvarp tii hjúskap-
arlaga. Verði frumvarpið að lögum verða hjón skyldug til að skipta
milli sín verkefnum á heimili eftir föngum, svo og útgjöldum vegna
heimiiisrekstrar og framfærslu fjölskyldu. í frumvarpinu er lagt til
að það verði því aðeins skylda að prestar reyni að koma á sáttum
milli hjóna sem óska eftir skilnaði að hjón hafi forsjá fyrir ósjálf-
ráða börnum.
í greinargerð með frumvarpinu segir
að eitt af markmiðum þess sé að
stuðla að þeirri þróun að bæði hjón
taki sameiginlega þátt í heimilisstörf-
um. Þar segir ennfremur að ákvæði
þessa efnis skuli gegna leiðsöguhlut-
verki og að marka þá almennu stefnu
er gildi ætti að hafa. Frumvarpið ger-
ir einnig ráð fyrir að hjónum sé skylt
að veita hvort öðru upplýsingar um
afkomu sína, þ.e. um tekjur og eignir
og horfur á næstunni.
I frumvarpinu er ákvæði um að karla
og kona verði að vera orðin 18 ára til
þess að þau megi giftast og að sérstakt
leyfi þurfi frá dómsmálaráðuneyti ef
um yngra fólk er að ræða. Þetta er
óbreytt frá eldri lögum. Hins vegar er
fellt niður ákvæði um að leyfi þurfi frá
foreldrum ef um hjónavígslu ungs
fólks er að ræða. Gert er ráð fyrir að
andlega fatlað fólk fái að ganga í
hjónaband. Þá er ákvæði í lögum sem
bannar vígslu tengdra manna fellt
niður. Aðeins systkinum og skyld-
mennum í beinan legg verður bannað
að eigasL Þetta þýðir að hálfsystkini
mega giftast
f kafla um hjónaskilnaði eru reglur
einfaldaðar og hjónaskilnaðarástæð-
um fækkað. I greinargerð segir að
frumvarpið miði að því að hvetja hjón
til að leita samkomulags um skilnað-
inn, um forsjá bama, framfærslu og
fjárskipti. Ný viðhorf á þessu sviði telji
tilgangslaust að meta sök vegna
skilnaðar. Gerð er tillaga um að tím-
inn sem líður frá skilnaði að borð og
sæng og til lögskilnaðar verði styttur
niður í 6 mánuði ef hjón eru sammála
um skilnaðinn, ef ekki verði tíminn
eitt ár.
Verði frumvarpið að lögum er fellt úr
gildi lög um ákvæði sem skyldar hjón
sem óska eftir skilnaði til að leita til
prests um sáttaumleitanir. Lagt er til
að öll hjón eigi kost á slíkri þjónustu,
en aðeins verði skylda að leita sátta ef
hjón hafi forsjá með ósjálfráða böm-
um. -EÓ
Verður 500 tonnum af rúllubaggaplasti breytt í ruslapoka?
Hampiðjan hf kannar endur*
vinnslu á mllubaggaplasti
Menn hafa haft áhyggjur af því hvaö verði af rúllubaggaplastinu eftir að búið er að taka það utan af
böggunum. Hefur Hampiðjan fundið lausnina?
Hampiðjan hf. er í samvinnu
við bændur og Endurvinnsl-
una hf. að gera tilraunir með
að endurvinna rúllubagga-
plast, en talið er að um 400-
500 tonn af slíku plasti falli til
á ári hverju hér á landi. Ham-
iðjan á vélar sem hún hefur
notað við að endurvinna
þorskanet. Tilraunin er á
frumstigi, en enn sem komið
er hafa engir tæknilegir örðug-
ieikar komið í ljós við vinnsl-
una.
Notkun á plasti utan um rúllu-
bagga hefur aukist mikið á síðustu
árum. Tálið er að notkunin á ári sé
um 400-500 tonn og eykst stöðugt. í
upphafi voru rúllurnar settar í stóra
poka og reyndu bændur þá að nota
þá oftar en einu sinni, en það gekk
misjafnlega. Á síðustu árum er farið
að rúlla böggunum inn í plastfilmu.
Þykir sú aðferð hentugri. Útilokað
er hins vegar að nýta filmuna aftur
utan um heyið. Plastinu fylgir því
mikið umhverfisvandamál sem
bændur og aðilar sem sinna um-
hverfismálum hafa leitast við að
leysa.
Fyrir skömmu reyndi Hampiðjan
að endurvinna rúllubaggaplast í vél-
um sem fyrirtækið notar við að end-
urvinna þorskanet. Að sögn Davíðs
Helgasonar hjá Hampiðjunni tókst
tilraunin vel. Engir tæknilegir örð-
ugleikar séu á að endurvinna plastið
með þessum hætti. Hann sagði að
nú væri verið að safna saman meira
af rúllubaggaplasti með það fyrir
augum að gera aðra tilraun og end-
urvinna plast í meira magni.
Rúllubaggaplast er oftar en ekki
skítugt og tætingslegt. Davíð sagði
að það væri ekki vandamál. Hluti af
endurvinnslunni væri að þvo plastið
og fjarlægja úr því óhreinindi. Plast-
ið er saxað niður, þvegið, þurrkað og
brætt. Út úr þessari vinnslu kemur
borði sem er saxaður niður þannig
að til verða plastkom. Plastkornin
eru síðan notuð í plastpoka eða aðr-
ar vörur úr plasti.
Davíð sagði að Hampiðjan hafi ekki
tök á að vinna plastkornin. Fyrir-
tæki í plastiðnaði hér á Iandi gætu
hugsanlega nýtt kornin, en annars
yrði að flytja þau úr landi. Hann
sagði að enn sem komið væri hefði
markaður fyrir plastkorn ekki verið
kannaður. Það verði hins vegar gert
þegar þeim tæknilegu tilraunum
sem nú standa yfir sé lokið.
Davíð sagði að ef þessi tilraun tæk-
ist vel væri hugsanlegt að reynt
verði að endurvinna fleiri gerðir af
plastúrgangi, t.d. áburðarpoka. -EÓ
Eiður vildi fimm
þingmenn til Brasil-
íu en nú bara tvo:
Forystumenn
ins eru ósáttir við þá ákvörðun
trúar allra flokka á Alþingi eigi
ektó fulltrúa á umhverfisráðstefn-
unnl í Rio de Janeiro sem haldin
verður í júní í sumar. Aljfyðu-
í þessu máli og vísar í því sam-
bandi í bréf frá umhverfisráðu-
nev'tinu sem ritað var í byrjun
febrúar þar sem þiugflokkamir
voru beðnir að tilnefna meaa til
setu á ráöstefnunni,
Bréf umhverfisráöuneyti8to8 er
ritað 7. febrúar af Jóni Gunnari
Ottóssyni, deildarsfjóra í ráðu-
neytinu, fyrir hönd umhverfisiáð-
herra. I bréfinu eru allir þing-
flokkar beðnir um að tíbetoa
menn til setu á ráðstefhunni fyrir
nefndi Hjörieif Guttormsson.
Hann hcfur síðan undhhúið sig
fyrir förina. Hann sat nua. fúndi
ásamt fulltrúum annarra flokka
með embættísmönnum þar sem
farið var yfir málfiutning og BI-
lögugerð Islands á undirhúnings-
ráðstefnunni í New York sem
haldin var í lok síðasta mánaðar.
boð frá forsætisnefridlnni um að
Mþingi myndi aðeins senda tvo
menn á ráðstefnima, einn frá
stjómarandstöðunni og ehm frá
stjómariiðinu. Fulitrúi Alþýðu-
bandalagsins mótmæfi þeáru á
fundi með formönnum jdng-
þess krafist að fulltrúar Alþíngís á
ráðstefnunni verði fimm.
Steingrímur J, Sigfússon, vara-
formaður flokksins, sagði þ»ð al-
rangt að Alþiýöubandakígið sé að
hvetja tíl óhófs f sambandi ríð
þáttföku ískrnds í tóðstefnunnL
Hann sagði að umhverftsráðherra
og forsætisráðherra eða forseti
Alþingis muni fara á ráðstefnuna
trúar sinna flokka. Stjómarand-
stöðuflokkamir æthi að geta
fengið sma fuUfcrúa jafnvel þÓ að
ektó verði sendir nema 10-12 full-
trúar á ráðstefnuna. Steingrímur
sagðist telja að nægfiegt væri að
10 mcnn fæm á ráðstefnuna fyrir
hönd ístands.
HWjZ
margir fara á
landi, en umh
nú nýlega talað um 11-13 menn.
Áður vom nefndar tölur á bflinu
25-40 manns. Talið er að þátttaka
hvers og eins kosti rítóssjóð í
kríngum 400 þúsund krónur.
-EÓ