Tíminn - 20.07.1993, Qupperneq 4

4 Tíminn
Þriðjudagur 20. júlí 1993
Tíminn
MÁLSVARI FRJÁLSLYNDIS, SAMVINNU OG FÉLAGSHYGGJU
Útgefandi: Tlminn hf.
Framkvæmdastjóri: Hrólfur Ölvisson
Ritstjóri: Jón Kristjánsson ábm.
Aðstoðarritstjón: Oddur Ólafsson
Fréttastjórar: Birgir Guðmundsson
Stefán Ásgrlmsson
Skrifstofur: Lynghálsi 9, 110 Reykjavlk Slml: 686300.
Auglýslngaslml: 680001. Kvöldslmar: Áskrift og dreifing 686300,
ritstjóm, fréttastjórar 686306, Iþróttir 686332, tæknideild 686387.
Setnlng og umbrot: Tæknideild Tlmans. Prentun: Oddi hf.
Mánaöaráskrift kr. 1368,-, verð I lausasölu kr. 125,-
Grunnverð auglýsinga kr. 765,- pr. dálksentimetri
Póstfax: 68-76-91
Á svig við góða
stjórnsýslu
Úthlutun ríkisstjórnarinnar á einum milljarði króna
til atvinnuskapandi verkefna í kjölfar kjarasamninga
er um margt gagnrýni verð. Einkum er það aðferðin
við að úthluta þessu fé sem fer á svig við góða stjórn-
arhætti.
Þrískipting valdsins á að vera undirstaða góðra
stjórnarhátta og löggjafarvaldið hefur fjárveitinga-
valdið, en felur ríkisstjórn á hverjum tíma fram-
kvæmdina eða með öðrum orðum framkvæmdavald-
inu.
Framkvæmdavaldið hefur ávallt verið fyrirferðarmik-
ið og haft tilhneigingu til að fara á ystu nöf hvað heim-
ildir varðar. Um þverbak hefur keyrt nú og í mörgum
tilfellum er það svo engu líkara en að ríkisstjórnin
vilji nota Alþingi sem stimpilstofnun fyrir sínar
stjórnarathafnir. Svo er auðvitað nú þegar ráðherrar
setjast niður og úthluta 1000 milljóna króna viðbótar-
fjárframlögum, án þess svo mikið sem að gera fjárlaga-
nefnd Alþingis grein fyrir málinu, hvað þá meira.
Athygli vekur líka í þessu sambandi að einstakir þing-
menn stjórnarliðsins koma fram opinberlega og lýsa
andstöðu við þessa úthlutun. Það bendir til þess að
málið hafi ekki einu sinni verið unnið í samráði við
þann meirihluta sem ber ábyrgð á ríkisstjórninni.
Ef þingmenn ætla að láta sér svona vinnubrögð
Iynda, má spyrja hvers vegna verið var að breyta þing-
sköpum til þess að auðvelda Alþingi að starfa allt árið.
Var sú breyting sýndarmennskan ein? Til hvers fékk
fjárlaganefnd umboð allt árið? Var það ekki til þess að
efla löggjafarvaldið í samanburði við framkvæmda-
valdið?
Tíminn ætlar ekki að fjalla um einstakar úthlutanir
né önnur efnisleg atriði ákvörðunar ríkisstjórnarinn-
ar. Þar er vafalaust um hin þörfustu mál að ræða. Það
leysir þó ráðherrana ekki undan lagaskyldum eða
ákvæðum stjórnarskrár um þrískiptingu valdsins.
Einn milljarður króna er mikið fjármagn, að minnsta
kosti þegar á að innheimta slíka upphæð af skattgreið-
endum í landinu. Úthlutun á slíkum upphæðum á að
vanda og fara eftir þeim reglum sem stjórnskipanin
kveður á um.
Stefnubreyting?
Það vekur athygli að ríkisstjórnin ræðir nú um sértæk-
ar aðgerðir gagnvart skinnaiðnaðinum í landinu. Þarna
er um stefnubreytingu að ræða, en auðvitað hlýtur að
vekja sérstaka athygli að hún á sér stað þegar stærsta
skinnaiðnaðarfyrirtæki landsins, íslenskur skinnaiðn-
aður á Akureyri, er komið í gjaldþrot og búið að segja
upp fjölda fólks sem misst hefur atvinnuna. Var það full-
reynt hvort reka rnætti það fyrirtæki áfram? Eru kredd-
ur og seinlæti stjórnvalda þess valdandi að tugir og
hundruð iðnverkafólks hafa misst atvinnu sína?
Því ber að sjálfsögðu að fagna að ríkisstjórn landsins
virðist hafa horfið frá kreddukenningum um að engin
fyrirtæki megi aðstoða við að komast yfir erfiðan hjalla.
Hins vegar eru þessi sinnaskipti seint á ferðinni og þess-
ar kreddur eru búnar að valda stórtjóni í þjóðfélaginu
og atvinnuleysi fjölda fólks.
Breskt vegabaendatfvolí ætlað út-
kjálkamönnum á Bretlandseyjum
hefur undanfamar vikur andskotast
á Miðbakka Reykjavíkurhafnar ís-
lenskum útkjálkamönnum ti!
skemmtunar og fróðleiks. Tfvolíið
var sett niður á nýgerðum og bara
ansi fallegum stað við gömlu höfh-
ina sem ætlað var að vera eins konar
andlit Reykjavíkurborgar enda áttu
eitthvað um hundrað erlend
skemmtiferðaskip að leggjast þama
að f sumar. Nokkur göldi hefur þeg-
ar lagst þar að bryggju og landað far-
þegum sínum beint ofan í tívolídjöf-
ulganginn miðjan,
Borgarstjómarihaldið var á sínum
tíma aldeilis til í það að leyfa stað-
setningu tívolísins á Miðbakka og
datt ekki f hug að hiusta á eitthvert
kvörtunarvæl í íbúum í nágrenninu
sem minnugir gríðarlegrar hávaöa-
mengunar og margvístegs annars
ónæðis frá fyrri tfvolísumrum, báð-
ust undanþví að þessi starfsemi yrði
f næsta nágrenni við þá.
Garri minnist þess að fbúar Grjóta-
þorpsins fóru bónarveg í vor að
stjómendum borgarinnar og kjöm-
um fulltrúum og báðu þá að finna
hávaða- og skemmtunarverksmiðju
þessari einhvem þann stað þar sem
skarkalinn frá henni raskaði ekki
daglegu lffi fólks. í því sambandi var
bent á Geirsnef, Orfirisey og fleiri
staði. Það var hins vegar ekki við það
komandi. Tfvolískömmin skyldi nið-
ur á Miðbakka og hvergi annars stað-
ar, sjálfsagt til þess að Iffga upp á
stemmninguna f miðbænum eins og
það er stundum kallað og auka á
landkynningu.
Garri þykist af þessu máli sjá að út-
nesjamönnum í borgarstjóm finnist
að haflærislegt breskt afdalamanna-
tívolí sýni útlendum farþegum
skemmUferðaskipa áþreifanlega að
hér í Ballarhafi búi heimsvön menrí-
ingarþjóð. Til að það sjáist megi
gjaman kosta því til að valda nokkr-
um fbúum og vinnandi fólki þó
nokkru ónæði og átroðningi.
Um nýliðna helgi var mikil stemm-
ing í bretatfvolfmu. Þangað safríaðist
saman drukkinn skríll klyfjaður
landa á plastbrúsum og var það allt
við hæfi hvors annars, tfvolfið og við-
skiptavinimir. Garri veit ekki UI að
meðal þeirra hafi verið borgarstjóm-
armenn eða skipulagsnefhdarmenn.
Þeir hafá sjáiísagt verið f úthverfun-
um sínum sem þeim dettur síðast af
öilu í hug að þjaka rríeð bretatrvolfi.
Aðrir verða að bera slíkan kross
vegna landkynningarinnar.
Satt að segja var Garri á sínum tíma
talsvert hissa á því að borgarstjóm-
aríhaldið skyldi ekkert vilja hlusta á
íbúa Grjótaþorpsins þegar þeir voru
að fiábiðja sér þann heiður að fá
breska úbiesjatfvolfið sett niður við
hliðina á sér. Garri var líka svolítið
undrandi á því að leyft yrði að setja
það niður í fárra metra fjarlægð ftá
hjúkrunarheimili aldraðra í Hafnar-
búðum. En allt þetta þótti víst borg-
arfulltrúa, formanni skipulagsnefríd-
ar Reykjavíkur og borgarfulltrúa
fhaldsmeirihlutans léttvægt
Kannski fánnst honum ekki taka því
að vera eitthvað að ganga undir örfá-
um ómerkingum sem hvort sem er
ekki kjósa hann eða flokk hans, eða
hvað?
Garri varð þess var í gær þegar
hann hlustaði á útvarpið sitt, að ein-
hverjar vöflur voru komnar á rnann-
inn og skoðun hans breytt, þvf aö
hann sagðist ekki ætia að styðja það
oftar að troða svona tfvolfi ofán í íbúa
miðbæjarins nauðuga. Kannski að
hann sé búinn að finna meðal þeirra
einhverja líklega kjósendur sem
betra sé að vera sæmilega sáttur við
nú. Borgarstjómarkosningar em
skammt undan.
Svo kann Iíka að vera að einhverjir
málkunningjar borgarfiiIJtrúans
sem vinna í miðbænum hafi bent
honum á allan bölvaðan skarkalann
og ónæðið sem af þessari leiðinda-
starfsemi stafar, bæði beint og
óbeint Garri brá sér td. inn í fjár-
málaráðuneytið f Amarhváli nýlega
og þar kvartaði hátt settur maður yf-
ir því að ekki væri lengur hægt að
hafá opinn glugga fyrir andskotans
; láturo. Kannski ráðuneytismaður-
inn hafi sparkað í Villa borgarfull-
trúa, Garri
Stórpólitískt smámál
Það vom slæm mistök hjá Jóhönnu
að gefa kost á sér þegar hún var kjör-
inn varaformaður Alþýðuflokksins
og það var röð mistaka að láta end-
urkjósa sig á flokksþingunum og
það vom líka mistök að bjóða sig
ekki fram á móti Jóni Baldvini í for-
mannskjöri á síðasta flokksþingi, en
þá rifust þau, eins og ættbomum
krötum er einum lagið svo undir tók
í þjóðarsálinni.
Þessi mistök játaði Jóhanna á
flokksstjómarfundi sem skiptir
sköpum í stjómmálasögunni ef
marka má allt það fjaðrafok sem
fréttahaukar þyrla upp í kringum
kvennabaráttuna í Alþýðuflokknum
síðustu vikur og daga.
Ekki náðu játningar fyrrverandi
varaformanns flokksins svo langt að
hann gengist við þeim herfilegu
mistökum að vera í Alþýðuflokknum
yfirleitt, sitja á þingi fyrir hann og í
misjafnlega þokkuðum ríkisstjóm-
um.
Þó er ekki langt í játningar af því
tagi, því fylgi við Jóhönnu í flokks-
stjóminni er í lágmarki en þeim
mun meira við arftaka hennar í tign-
arsessi flokksins, Rannveigar Guð-
mundsdóttur. En Jóhanna Sigurðar-
dóttir lét sig hafa það að tilkynna að
hún gæti þjónað hugsjónum jafnað-
armennskunnar á öðmm slóðum en
þeim sem Alþýðuflokkurinn fetar sig
eftir.
Hvar sú jafnaðarmennska fer fram
lætur fráfarandi varaformaður Al-
þýðuflokksins ósagt látið.
Einhugur
Núverandi varaformaður flokksins
á ekki orð til að lýsa því hve mikill
aðdáandi fráfarandi formanns hún
er. Rannveig lofar því hvar sem við
verður komið að halda merki Jó-
hönnu hátt á lofti og vinna í hennar
anda að þeim hugsjónum sem þær
eiga báðar sameiginlegar með Jóni
Baldvini Hannibalssyni flokksfor-
manni.
Jóhanna er líka afskaplega lukkuleg
með nýja varaformanninn og treyst-
ir honum til að halda ótrauðum
áfram að vinna stefnumálum sínum
brautargengi innan æðstu stjómar
Alþýðuflokksins.
Eru málin í hinum bestu höndum
og hugsjónum og hugmyndum Jó-
hönnu Sigurðardóttur er vel borgið
í höndum eftirkonu hennar á þeim
hefðartindi jafnaðarmennskunnar
sem hæst skagar næst á eftir þeim
sem sjálfur Jón Baldvin trónir á.
í ljósi þeirrar vitneskju að þær Jó-
hanna Sigurðardóttir, fráfarandi
varaformður, og Rannveig Guð-
mundsdóttir, nýkjörinn varaformað-
ur, hugsa eins, starfa eins og eiga sér
sömu markmið innan jafnaðarstefn-
unnar, er bágt að koma auga á til
hvers verið sé að skipta um vara-
konu Jóns með öllum þeim fyrir-
gangi sem hafður er í frammi út af
svo léttvægu innanflokksmáii.
Það er engu líkara en að allir kratar
haldi að þeir séu orðnir Össur og
þurfi að láta týrur sínar skína á hin
minnstu tilefni.
Smekkur
Stórpólitísk mál eins og þau hvort
Jóhönnu finnst Jón Baldvin taka
mark á sér eða ekki og hvort Jóni
Baldvini finnist Jóhanna ekki hafa
hundsvit á utanríkispólitík og að þar
af leiðandi fari formaður Alþýðu-
flokksins í taugamar á varaformanni
Alþýðuflokksins og að varaformaður
flokksins þreyti formanninn með sí-
felldu nuddi um félagslegt hlutverk
Alþýðuflokksins, verður til þess að
gjörvallt fjölmiðlaveldið er undirlagt
um langa hríð af stórfréttum um að
kona kemur í konu stað í krata-
flokknum.
Að Jón Baldvin fari í taugamar á Jó-
hönnu skilja allir og eins hitt að Jó-
hanna skuli fara í þær fínustu á Jóni
Baldvini. En að smekksatriði af ekki
veigameiri toga skuli vera slík frétta-
uppspretta og raun ber vitni er
mörgu viti bomu fólki hulin ráð-
gáta.
Á löngum og ströngum flokks-
stjómarfundi Alþýðuflokksins flaug
margt köpuryrðið um sali Kapla-
krika og er haft fyrir satt að þeir séra
Cecil og Guðlaugur Tryggvi hafi ver-
ið ljósin í myrkrinu, sem megnuðu
um stund að lyfta hugum fundar-
manna upp úr svartnættisrausinu
sem einkenndi flokksstarfsemi krat-
anna um helgina. Að þeim var þó
hægt að hlæja.
Sem fyrr skilur undirritaður ekki
bofs í þeirri fréttapólitík sem sótt er
í hina kvenlegri arma Alþýðuflokks-
ins. Er þess nú beðið með óþreyju að
Morgunblaðið birti fjögurra síðna
fréttaskýringu á pólitíkinni og mun
að venju einungis tíunda allt það
sem búið er að segja opinberlega um
málið síðustu vikur og hafa þau al-
mæltu tíðindi eftir heimildum sem
ekki em opinberaðar.
Þá fer maður loks að skilja sam-
hengið í óreiðunni...eða svoleiðis.
OÓ
Vítt og breittj

Jón Baldvin Rannveig Jóhanna, fráfarandi
formaöur. varaformaður. varaformaöur.