Tíminn - 28.04.1994, Qupperneq 2

2

Fimmtudagur 28. apríl 1994
Bráösmitandi sjúkdómur í hrossum í Víöidal:
Sjúkdómurinn ekki
þekktur hér á landi
Tíminn
spyr...
Er ástæba til ab rifta sölu ríkis-
ins á SR-mjöli?
Sigbjöm Gunnarsson,
formaöur fjárlaganefndar:
Því vil ég ekki svara á þessari
stundu. Vib erum enn að fara
yfir skýrslu Ríkisendurskoð-
unar og munum fá greinar-
gerðir frá þeim sem koma við
sögu. Ég get því ekki ab svo
stöddu tekið afstöðu til þess-
arar spurningar, en ég tel þaö
alveg rétt að huga að öllum
hliðum þessa máls. Það er
ekkert óeðlilegt að spurt sé að
því hvort riftun sé tæknilega
möguleg en sjálfur treysti ég
mér ekki til að svara því; það
verða lögfræðingar að gera.
Gubmundur Hallvarðsson
alþingismaður:
Nei, ég sé ekki ástæðu til
þess. Hversu umdeilanlegt
sem þetta er þá er ég á þeirri
skoðun að þessir menn séu
öðmm frekar hæfari til þess
ab standa viö þæ^ skuldbind-
ingar sem fylgdu kaupunum.
Þannig að mitt svar við þess-
ari spurningu er nei.
Finnur Ingólfsson
alþingismaður:
Ríkisendurskoðun metur
þetta sem svo að það sé alveg
sama hvar á málsmeðferðina
sé litið og alla meöhöndlun
ráðuneytisins á málinu, allir
þættir málsins séu ámælis-
verðir. Þess vegna hlýtur það
að koma til álita hvort ekki sé
rétt að rifta sölunni. Mér
finnst nauðsynlegt á þessu
stigi málsins að það sé athug-
ab hvort það sé tæknilega
hægt ab rifta sölunni og emm
vib framsóknarmenn að at-
huga það mál mjög gaum-
gæfilega.
Sjúkdómurinn sem talið er að
sautján hross í Víöidalnum
þjáist af hefur ekki komið upp
hér á landi áður. Endanleg
stabfesting á því hvaða sjúk-
dómur er þama á ferðinni fæst
ekki fyrr en í lok vikunnar en
talib er ab um smitandi barka-
bólgu sé að ræða sem er algeng
í nágrannalöndunum. Yfir-
dýralæknir mælist til þess ab
hestum í Víðidalnum sé haldib
inni og útreibar hafa verib
bannabar um Fákssvæbib.
Sextán hross í einu hesthúsi í
Víöidalnum hafa öll sýkst og
eitt í öðm húsi í sömu húsa-
lengju. Alls em fimmtíu hross í
húsalengjunni og vom þau öll
sett í einangmn í gær.
Brynjólfur Sandholt yfirdýra-
læknir segir að sjúkdómurinn sé
bráösmitandi. „Fyrsta hrossið
veiktist á miðvikudaginn í síö-
ustu viku, á mánudaginn höfðu
átta hross veikst og í gær, þriöju-
dag, vom öll hrossin í húsinu
orðin veik. Þannig að þetta fer
um eins og logi yfir akur." Blóð-
sýni vom tekin úr hrossunum
og send utan til greiningar á
þriðjudagsmorgun. Vonast er til
að niburstöður liggi fyrir undir
helgi. Sjúkdómurinn lýsir sér
með barkabólgu og þurrnm
hósta og er talið ab um þekktan
sjúkdóm frá nágrannalöndun-
um sé að ræða. Hann hefur ekki
fundist á íslandi áður. „Viö höf-
um tekið mótefnapróf fyrir
þessum sjúkdómi á íslenskum
hestum en aldrei fundið neinar
vísbendingar um aö hann hafi
komiö hér upp fyrr en nú," seg-
Jafnaöarmannafélag
íslands:
Ekki stofn-
að til höf-
uðs Jóni B.
Ólína Þorvarðardóttir segir Jafn-
aðarmannafélag íslands ekki
stofnað til höfuös sitjandi for-
manni Alþýöuflokksins eða sem
bakland fyrir ákveöna forustu-
menn flokksins fyrir flokksþing-
ið í júní. Ólína vill taka þetta
fram vegna fréttar hér í blaðinu í
gær um fyrirsjáanlegt uppgjör á
flokksþinginu og umræbu um
formannaskipti. Hún segir það
háfa oft verið rætt í Jafnabar-
mannafélaginu að félagiö blandi
sér ekki í þessa umræðu um for-
ustumálin þó svo að einstakir fé-
lagsmenn hafi augljóslega eigin
skoöanir á því hverja þeir vilji sjá
í forustu fyrir flokknum. Slíkt
hafi hins vegar ekkert með félag-
iö að gera, enda hafi þaö verib
stofnað um ákveöin málefni og
eigi að starfa á málefnalegum
gmndvelli.
Rétt er einnig að taka fram
vegna orðalags í frétt blaðsins í
gær þar sem rætt er um „forustu-
menn í Jafnaðarmannafélaginu"
sem heimildamenn fyrir ákveðn-
um atriðum, að þar er hvorki
verið aö vísa til Ólínu Þorvarðar-
dóttur né Aöalsteins Leifssonar,
oddvita félagsins. - BG
ir Brynjólfur. Hann segist álíta
að sjúkdómurinn hafi borist
meb ferðamönnum, íslenskum
eða erlendum, en menn geta
borið smit á milli t.d. í fatnaði.
Sjúkdómurinn er ekki talinn
skæður. Hestarnir éta og drekka
eðlilega og ef ekkert kemur fyrir
jafna þeir sig á um það bil viku.
„Þeir geta hins vegar fengið
fylgikvilla eins og lungnabólgu
eða aðrar bakteríusýkingar í
öndunarfæri ef ekki er farið vel
með þá. Þetta er svipað og væg
inflúensa í fólki."
Erlendis em hross bólusett
gegn sjúkdómnum en Brynjólf-
ur segir að menn voni aö með
þessum höröu abgerðum megi
losna við sjúkdóminn, svo ekki
reynist nauðsynlegt að bólu-
setja íslensk hross í framtíðinni.
„Það em sjötíu þúsund hross í
landinu þannig ab það er tölu-
vert í húfi. Bólusetningu fylgja
útgjöld fyrir hrossaeigendur og
óþægindi bæöi fyrir hross og
í þessari viku er búist vib því
ab lokib verbi endurreisn ein-
hverrar helgustu byggingar ís-
lams, hinnar gylltu hvelfingar
sem byggð var yfir steininn
sem talib er ab spámaburinn
Múhameb hafi staðið á þegar
hann fór til himna. Þessa
helgu hvelfingu sem þakin er
gylltum málmi reistu Egyptar
fyrir 13 öldum og skildu eg-
ypska ríkissjóbinn þar meb
eftir tóman í sjö ár. Hún er I
Jerúsalem og er talin eitt af
mestu undrum byggingalist-
arinnar þar í borg, enda setur
hvelfingin gylltan blæ á him-
ininn yfir borginni.
Árið 1963 var hvelfingin húð-
uö með gylltri álhúö en það
reyndist ekki nógu vel og lak
þakið þannig að hafa þurfti föt-
ur inni á gólfinu í sjálfum helgi-
eigendur þeirra. Það er líka mik-
ilvægt aö geta sagt að viö eigum
heilbrigðan hrossastofn."
Hrossin geta borið smitið í allt
að viku til tíu daga áður en ein-
kennin koma fram og því kem-
ur það væntanlega í ljós í viku-
lok hvort smitið hafi borist til
hrossa sem voru á hreyfingu á
Fákssvæðinu um helgina. Brynj-
ólfur segir að eftir um það bil
tvær vikur verði ljóst hvort tek-
ist hafi að losna viö sjúkdóminn
eða ekki.
Reglur til ab hindra smit
Yfirdýralæknir hefur sent frá
sér eftirfarandi reglur sem hesta-
menn þurfa ab fara eftir til aö
hindra smitdreifingu á Fáks-
svæðinu:.
— Hestum skal haldið inni og
eingöngu hleypt út í eigið gerði.
Útreibar eru bannaöar um
óákveðinn tíma.
— Heimsóknir fólks í hesthús,
dóminum. Arið 1992 var hafist
handa við gagngera endurreisn
sem tók 19 mánuði að fram-
kvæma, enda notast við 1.115
bronsfleka sem húöaðir eru meb
nikkel og kopar og síðan meö-
höndlaðir og rafhúðaðir með 85
kílóum af 24 karata gulli í
vökvaformi. Plöturnar eru síðan
vandlega saumaðar á sinn stað.
Þegar hlífðarseglin voru tekin af
hvelfingunni fyrr í mánuðinum
fékk Jerúsalem á sig á ný sinn
gamla blæ þegar geislaði á þakið
í sólskininu. Frá þessu bygging-
arandri og glæsimusteri er sagt í
nýjasta hefti Time, en þar kem-
ur líka fram að verðiö á endur-
byggingu og gullhúðuninni á
þessum helgidómi var 8 millj-
ónir dala eða rétt rúmar 570
milljónir íslenskra króna. Vegna
helgi hvelfingarinnar fyrir mús-
þ.m.t. jámingamanna, tamn-
ingamanna og annarra era
bannaðar.
— Umráðamenn hesta skulu
gefa sjálfir, nota sérstaka hlífð-
argalla við gegningar og fara
ekki í önnur hesthús til gjafa.
— Flutningar á hestum til og frá
svæðinu era bannaöir.
— Sérstök aðgát skal viðhöfð
við flutninga á heyi og taði til
og frá svæðinu. Bíla skal sótt-
hreinsa milli ferða.
— Lausaganga hunda á svæðinu
er stranglega bönnuð.
Til þess að hindra aö smit berist
í önnur hverfi og landshluta
skal farið að eftirfarandi reglum
á höfuðborgarsvæðinu:
— Umferð milli hesthúsahverfa
er bönnuð.
— Reiðnámskeið era bönnuð.
— Hópreiðar, hestamannamót,
sýningar og aðrar samkomur
hesta og manna era bannaðar.
lima um allan heim, en hún er í
raun helgasti staður þeirra næst
á eftir Mekku og Medínu, er slík
upphæð ekki vandamál og bæði
Hussein Jórdaníukonungur og
Fahd konungur í Saudi Arabíu
vildu ólmir borga reikninginn
þar sem báðir vilja hafa lögsögu
yfir hvelfingunni. Til saman-
burbar er fróölegt að bera þenn-
an reikning saman vib kunnug-
legri hvelfingar hér heima, en
nýja sundlaugin í Árbæ kostar
einhvers staðar á bilinu í kring-
um 630 milljónir og er það trú-
lega ekki ofáætlaö. Það svarar til
um 8,8 milljóna dollara, en
munurinn er sá að hér era engir
kóngar sem slást um að borga
og enn á eftir ab birtast grein
um sundlaugina í Time.
-BG
Hofiö og hvelfingin yfir steininum, þriöji helgasti staöur Sundlaugin í Arbce í Reykjavík. Glœsilegt mannvirki en
múslima, hefur veriö endurreist og vakiö alþjóölega at- umdeilt. Kostnaöurinn er miklu meirí en viö aö endur-
hygli. Kostnaöurínn nemur jafnviröi 570 milljóna reisa Gyllta hofiö íjerúsalem eöa a.m.k. 630 milljónir.
króna. Tímamynd CS
Gyllta hvelfingin í
Jerúsalem endurreist