Tíminn - 08.06.1994, Blaðsíða 2

2
QðSirAMiÁriMtiMf
^r»wrTWW
Mi&vikudagur 8. maí 1994
Tíminn
spyr...
Eru safnkort Essó framför í
vibskiptaháttum meö bensín
og olíuvörur?
Jóhannes Gunnarsson,
formaöur Neytendasamtak-
anna:
„Það er að sjálfsögðu framför
þegar þeir seljendur vöm og
þjónustu sem taka á móti krít-
arkortum, meta það við við-
skiptavini að þeir staögreiði.
Það er einnig mjög ánægju-
legt að þetta útspil Essó hefur
gert það að verkum að olíufé-
lögin hafa nú hert samkeppn-
ina sín á milli. Ég hef oft
gagnrýnt takmarkaða sam-
keppni á milli olíufélaga,
þannig að hvert það skref sem
stigið er til að auka við þá
samkeppni er mjög gott fyrir
neytendur."
Runólfur Ólafsson,
framkvæmdastjóri FÍB:
„Nýjustu tíðindin á þessum
viðskiptamarkaði eru fagnað-
arefni. Nú er loksins orðin
samkeppni um verð á bensíni
í fyrsta skipti síðan verðlagn-
ing á bensíni var gefin frjáls.
Við fögnum því að svo sé."
Benedikt Eyjólfsson hjá
Bílabúð Benna:
„Já, því þau urðu til þess að
hin olíufélögin lækkuðu bens-
ínverðið."
Samþykkt á Þingvöllum aö endurskoöa mannréttindakafla stjórnarskrárinnar?
Markmiðib að gera ákvæbin
um mannréttindi nútímalegri
Samkvæmt þingsályktunar-
tillögu sem ætlunin er að
samþykkja á Þingvöllum 17.
júní, í tilefni 50 ára afmælis
lýðveldis á íslandi, er stefnt
að því að endurskoðun VII.
kafla stjómarskrárinnar
(mannréttindakaflans) verði
lokið fyrir næstu regíulegar
þingkosningar. Markmiðið
er aö gera ákvæði kaflans
nútímalegri og laga þau að
þeim alþjóölegu sáttmálum
um mannréttindi sem ísland
hefur gerst aöili aö. Við end-
urskoöunina veröi höfö hlið-
sjón af tillögum stjómar-
skrámefndar frá apríl s.l.
í greinargerð segir að flutn-
ingsmenn telji ji eðlilegt að
VII. kaflinn verði endurskoð-
aður og þá hugsanlega skipt
upp í tvo eða fleiri kafla og
mannréttindaákvæði hans
þannig aðgreind frá öðmm
ákvæðum. Einkum sé það þó
þrennt sem ræður því að eðli-
legt sé að endurskoða mann-
réttindaákvæði stjórnarskrár-
innar:
í fyrsta lagi þurfi að efla, sam-
hæfa og samræma mannrétt-
indaákvæðin, þannig að þau
gegni betur en nú því hlut-
verki sínu að vera vöm al-
mennings í samskiptum við
ríkisvaldið.
í öðm lagi sé þörf á því að
færa ýmis ákvæði til nútíma-
legra horfs, enda séu þau
óbreytt frá árinu 1874.
í þriöja lagi sé tímabært að
mannréttindaákvæði stjórnar-
skrárinnar séu endurskoðuð
með tilliti til þeirra þjóðréttar-
legu skuldbindinga sem ísland
hafi undirgengist með aðild að
alþjóðlegum sáttmálum til
vemdar mannréttindum.
í greinargerö segir að á veg-
um stjómarskrárnefndar sé
Ályktun SUF vegna Þing-
vallafundar Alþingis:
Nóg komib
af snobb-
samkomum
Samband ungra framsóknar-
manna skorar á Davíð Odds-
son forsætisráöherra aö til-
kynna afsögn sína og ríkis-
stjómarinnar, rjúfa þing og
boöa til kosninga þegar viö
upphaf fundar Alþingis á
Þingvölum 17. júní næstkom-
andi.
Með afsögninni myndi forsæt-
isráðherrann færa þjóðinni
stærstu og bestu afmælisgjöfina
á 50 ára afmæli lýðveldisins, og
þá gjöf vill þjóðin miklu frekar
en hundmð milljóna til mál-
ræktar og hafrannsókna.
Úrslit nýafstaðinna sveitar-
stjómarkosninga sýna svo ekki
verður um villst að þjóðin hef-
ur hina megnustu andúö á nú-
verandi ríkisstjóm og öllu
hennar liði og vill allt til vinna
að hún fari frá.
Á Þingvöllum gefst einstakt
tækifæri til að halda raunvem-
lega þjóðhátíð - hátíð fólksins.
Ætli forsætisráðherra ekki að
verða viö áskorun þessari, hafa
hvorki hann né aðrir þing-
menn neitt þangaö að gera. Al-
menningur hefur fyrir löngu
fengið nóg af þarflausum
snobbsamkomum þeirra og er
mál að linni. ■
þegar lokið vemlegri vinnu,
samanber þær tillögur sem
nefndin setti fram í 14 grein-
um í apríl síðastliðnum. Fyrsta
greinin hljóðar svo:
„Allir skulu njóta mannhelgi
og frelsis og vera jafnir fyrir
lögum.
Mannréttinda skulu menn
njóta án nokkurs manngrein-
arálits vegna kynferðis, trúar-
bragða, skoðana, þjóðernis,
kynþáttar, litarháttar, efna-
hags eða stööu sinnar í öðm
tilliti."
Önnur greinin um jafnan rétt
manna að gæðum og aðstoð
þjóðfélagsins hljóðar svo:
„Allir skulu eiga rétt á aðstoö
vegna sjúkleika, örorku, elli,
atvinnuleysi eða af öðmm
ástæðum, eftir því sem nánar
er ákveðið í lögum.
Allir skulu eiga rétt til að
njóta menntunar og fræðslu
við sitt hæfi eftir því sem nán-
ar er ákveðið í lögum.
Rétti manna til vinnu og or-
lofs skal skipað með lögum.
Engin bönd má leggja á at-
vinnufrelsi manna, nema al-
menningsheill krefji, enda
þarf lagaboð til."
Greinar varðandi frelsi
manna, m.a. til feröa, búsetu
og skoöana eru eftirfarandi:
„Enginn íslendingur verður
sviptur ríkisborgararétti sínum
og engum þeirra meinað að
koma inn í landið. Allir, sem
eiga löglega dvöl í landinu,
skulu frjálsir ferða sinna og
ráða búsetu sinni. Öllum skal
frjálst að fara úr landi.
Virða ber skoðanafrelsi
manna. Hver maður á rétt á að
láta í ljós hugsanir sínar. Þó
verður hann að ábyrgjast þær
fyrir dómi. Ritskoðun og aðrar
tálmanir á tjáningafrelsi má
aldrei í lög leiða.
Friðhelgi einkalífs, fjölskyldu
og heimilis skulu alíir njóta.
Jafnframt skulu þeir njóta
leyndar um trúnaðarskipta við
aðra menn.
Eignarréttur er friðhelgur.
Enga má skylda til að láta af
hendi eign sína, nema al-
menningsþörf krefji. Þarf til
þess lagafyrirmæli og komi
fullt verð fyrir.
Allir skulu njóta frjálsræðis til
að stofna félög og efna til
funda."
Og í þrem greinum sem fjalla
um frelsissviptingu og með-
ferð refsimála segir m.a.:
„Enginn skal sekur fundinn
um refsivert athæfi, nema brot
hans hafi varðað refsingu að
lögum þegar það var framið.
Eigi má heldur dæma neinn til
þyngri refsingar en heimilt var
Magnús Gunnarsson, for-
maöur VSÍ, seglst óttast aö
þeim íslendingum kunni aö
fjölga sem vilja búa erlendis
ef ekki tekst að snúa við
þeirri þróun sem átt hefur
sér stab á undanförnum ár-
um í efnahagslífi lands-
manna.
á þeim tíma, þegar refsivert
verk var unnið.
Allir skulu hljóta réttláta
meðferð mála sinna fyrir dóm-
stólum. Hver sá, sem sakaður
er um refsiverða háttsemi, skal
talinn saklaus, uns sekt hans
hefur verib sönnuð lögum
samkvæmt.
Frelsissviptingu verður því
Þjóðleikhúsið hóf leikferð
sína um Norðausturland með
leikritið Ástarbréf í gær. Leik-
ritið verður flutt á fimm stöð-
um í ferðinni. Það eru leikar-
amir Herdís Þorvaldsdóttir
og Gunnar Eyjólfsson sem
fara með hlutverkin í Ástar-
bréfum.
Leikritið var sýnt við miklar
vinsældir á Litla sviði Þjóðleik-
hússins síðastliðið haust. Ást-
arbréf segir frá sambandi karls
og konu sem þekkst hafa allt
frá bemsku og haldið stöðugu
bréfasambandi í gegnum árin.
Þau em ólíkir einstaklingar en
samband þeirra hefur þróast og
dýpkaö í gegnum bréfaskrift-
irnar þótt þau hafi af ýmsum
A nýafstöðnum abalfundi VSÍ
sagði formaðurinn að útlit
væri fyrir að þjóðartekjur á
mann yrðu 6% minni í ár en
var áriö 1986. Á sama tímabili
hafa þjóðartekjur á mann í
ríkjum Evrópusambandsins
aukist um 14%, þannig að ís-
lendingar hafa dregist aftur
aðeins beitt, að til hennar sé
sérstök lagaheimild. Hver sá
sem tekinn er höndum, skal
án tafar fá vitneskju um
ástæður fyrir handtökunni....
Jafnan skal sá, sem sviptur
hefur verið frelsi andstætt lög-
um, eiga rétt til skaðabóta."
ástæðum aldrei náð saman.
Leikritið lýsir ást þeirra, tilfinn-
ingu og eftirsjá. Höfundur Ást-
arbréfa er bandaríska leikskáld-
ib A.R. Gurney og Úlfur Hjörv-
ar þýddi verkib. Þómnn Sigríð-
ur Þorgrímsdóttir gerði
leikmynd en lýsing er í hönd-
um Ásmundar Karlssonar. Leik-
stjóri er Andrés Sigurvinsson.
Fyrsta sýning leikferðarinnar
var á Húsavík í gær. í kvöld
verður sýnt á Kópaskeri, á
Raufarhöfn á morgun, 9. júní,
á Þórshöfn á föstudag og loks á
Vopnafirði nk. laugardag. Sýn-
ingamar á Kópaskeri og Raufar-
höfn hefjast klukkan 20.30 en
á Þórshöfn og Vopnafirði kl.
21.00. ■
um fimmtung á þessum átta
ámm.
Magnús sagði þetta vera
hættumerki og því brýnt ab
sækja fram í efnahagslegu til-
liti því annars mundi íslenskt
þjóðfélag ekki standast saman-
burð við þab sem gerðist ann-
ars staðar. B
Þjóöhagsleg hœttumerki:
Þeim kann ab fjölga
sem vilja búa erlendis
Cunnar Eyjólfsson íhlutverki sínu í Ástarbréfum.
Ástarbréf á Norb-
austurlandi