Tíminn - 14.07.1994, Blaðsíða 2

2
Wímitm
Fimmtudagur 14. júlí 1994
Tíminn
spyr...
Á ab reisa íþróttahús fyrir
heimsmeistaramótiö í hand-
knattleik fyrir allt ab 400
milljónir króna?
Stefán Konrábsson,
abstobarframkvæmdastjóri
íþróttasambands íslands:
Já, þaö finnst mér. Þab er
kominn tími til aö ráöamenn,
bæöi sveitarstjórnarmenn og
alþingisnrenn, hvar í flokki
sem þeir eru, standi viö loforö
sem gefin eru í staö þess aö
velta ábyrgöinni á milli sín.
Auk þess tel ég aö slíkt mann-
virki muni skila inn talsverö-
um tekjum og verkefnum í
framtíöinni.
Margrét Frímannsdóttir
alþingismabur:
Úr því sem komiö er þá sé ég
ekki hvernig viö komumst hjá
því aö reisa þetta hús. Viö
sóttum þaö fast á sínum tíma
aö fá að halda þetta mót og
hvort talan sem fram kemur í
spurningunni er raunhæf eöa
ekki þá stöndum við frammi
fyrir því að halda mótiö og
gera þaö meö sóma.
Ingi Björn Albertsson
alþingismabur:
Ef um er aö ræöa fjölnota
íþróttahús sem hægt er að
smíöa af einhverju viti þannig
að þaö komi að notum í fram-
tíðinni þá tel ég aö rétt sé aö
gera þaö.
Verbmœtasköpun œtti aö aukast um 7,3% vœrí frídögum fœkkab hér til jafns vib Norburlönd
ab mati VSÍ:
Um 140 frídagar í
íslensku meðalári
„Þegar litið er á frídaga á ís-
landi í samanburbi vib abrar
Norburlandaþjóbir kemur í
ljós ab sú flóra er óvíba
blómlegri en hér á landi,"
segir Gubni N. Abalsteinsson
hagfræbingur í fréttabréfi
VSI, og bendir á nærtækt
dæmi. Af 30 dögum í apríl-
mánubi voru 12 frídagar og
virkir dagar því abeins 18.
Auk helganna segir Gubni
frídaga hér 17 talsins. Ab
teknu tilliti til þess ab suma
þeirra ber upp um helgar séu
sérstakir frídagar um 11 á ári
ab mebaltali. I ár beri 9 þess-
ara frídaga upp í mibri viku,
en þeir geti orbib allt ab 13.
„Ab teknu tilliti til orlofs,
helgarfría og sérstakra frí-
daga eru frídagar lands-
manna því um 140 í mebal-
ári," segir Gubni.
í samanburöi við aörar Norð-
urlandaþjóðir kemur í ljós að
íslendingar eru í fararbroddi. í
Svíþjóö eru sérstakir frídagar
tveimur færri og Norömenn
og Danir fá aðeins 8 frídaga að
jafnaði.
Guöni minnir á að aftur hafi
skotið upp kollinum umræða
um hvort ekki megi færa ein-
hverja frídaga sem lenda á
fimmtudögum yfir á sumarið
og flytja þá öörum hvorum
megin viö helgi, svo aö þeir
nýtist betur.
„Hins vegar hefur vantað í
umræðuna hvort ekki sé nóg
um frídaga á íslandi og í staö
þess aö flytja dagana til væri
eðlilegra að leggja þá af. Guðni
segir þá spurningu óneitan-
lega vakna, hvað þaö sé í ís-
lensku samfélagi sem gefi til-
efni til þess aö frídagar séu
fleiri en gengur og gerist með-
al vestrænna þjóöa. Ástand
efnahagsmála undanfarin ár
hafi síður en svo búið í haginn
fyrir aö aörar og rýmri reglur
gildi hér en annars staðar.
„í umræðuna um frídaga hef-
ur vantað að á meðan við ger-
um betur við okkur í fríum en
grannar okkar og samkeppnis-
þjóðir, gjöldum viö fyrir það
meö minni verðmætasköpun
og verri lífskjörum. Það má
leiða að því líkum aö ef frídög-
um hérlendis væri fækkaö til
jafns við það sem gerist annars
staðar á Norðurlöndum mætti
auka verðmætasköpunina um
nálega 1,3%," segir Guöni N.
Aðalsteinsson. ■
Áfellisdómur nýskipabs rábuneytisstjóra utanríkisrábuneytisins á starfsháttum rábuneytisins:
Taumhalds- og agaleysi vanda
mál í utanríkisráöuneytinu
Róbert Trausti Árnason, nýskip-
abur rábuneytisstjóri utanríkis-
rábuneytisins, fer hörbum orb-
um um skipulag og starfshætti
utanríkisrábuneytisins í frétta-
bréfi sem gefib er út af rábu-
neytinu. Róbert netabi meb öllu
ab tjá sig um þetta mál í samtali
vib Tímann í gær.
Morgunblaöið í gær birti kafla úr
viðtali viö Róbert Trausta þar sem
kemur fram að hann telur að
markmiö ráðuneytisins séu óljós
og það einkenni störf þar aö
starfsmenn séu í eins konar
slökkviliðsstarfsemi að ráða nið-
urlögum elda sem blossi upp sam-
tímis og víösvegar vegna óvæntra
verkefna sem beri að. Eðlilegra
væri að ráðuneytið veldi sér verk-
efni í samræmi viö stefnu stjórn-
valda á hverjum tíma og almenn
markmib ráðuneytisins.
Róbert Trausti segir að til sé lýs-
ing á verkefnum ráðuneytisins en
markmib sé óljóst og leibi það til
þess að starfsemi ráðuneytisins
megi líkja við stjörnu sem geislar
frá sér í allar áttir í stað þess ab
öllum kröftum ráðuneytisins sé
beint í sömu átt.
„Ástandið skapar einnig vanda-
mál um taumhald. Hvemig eiga
stjórnendur ráðuneytisins ab hafa
taumhald þegar hvorki þeir né al-
mennir starfsmenn ráðuneytisins
vita í hvaða átt eigi að stefna og
starfskröftum rábuneytisins er
beint í ýmsar áttir? Skortur á
taumhaldi leiðir síðan af sér aga-
vandamál. Stefnuleysi, samfara
skilgreiningu einstakra starfs-
manna á því hver verkefni og
hlutverk ráðuneylisins séu út frá
því hvað þeir eru að fást við
hverju sinni, leiðir til hreppa-
myndunar og hrepparígs," segir
Róbert Árni samkvæmt heimild-
um Morgunblaðsins.
Einnig kemur fram í máli Ró-
berts aö tilraunir til endurskipu-
lagningar séu eins og að halda í
orrustu við ofurefli. Breytingar
Yfirlit Seblabankans um not-
kun tékka og greibslukorta gæti
bent til ab almenningur sé í
vaxandi mæli ab ýta stærri og
stærri hluta neyslu sinnar á
undan sér í gegnum krítarkort-
in — en færi þar á móti minna
og minna út af tékkareikning-
unum sínum til stabgreibslu.
Greiðsla meb kreditkortum (fyr-
irframeyðsla) óx enn á tímabilinu
janúar til apríl í ár, á sama tíma og
töluvert dró úr tékkanotkun
(stabgreiðslu). Þessi samdráttur í
tékkanotkun skýrist þó ekki af því
að debetkortin hafi komið í stað-
inn, eða a.m.k. abeins að mjög
litlu leyti. Að gefnu tilefni má
geta þess aö debetkortafærslur er-
lendis voru 1.300 talsins á tíma-
bilinu janúar-apríl í ár.
Útgefnum tékkum fækkaði um
mistakist því gamli andinn í ráðu-
neytinu, sem veiti breytingum
viðnám, verði ofaná og sigri auö-
veldlega.
Því verði yfirstjóm ráðuneytisins
að hugleiða hversu opið og mót-
tækilegt ráðuneytið sé í raun fyrir
breytingum, hvort stefnubreyting
7% eöa um 644.000 stykki fyrstu
fjóra mánuði ársins. Þar á móti
hafa aðeins komið 44.000 debet-
kortafærslur. Kreditkortafærslum
fjölgaði á hinn bóginn um
160.000 (eða um 4%) á sama
tíma. Og velta þessara lánakorta
hefur aukist nokkurn veginn í
sama hlutfalli og færslurnar. Þar
sem almennar verðlagshækkanir
voru kringum 2% milli ára, kaup-
ið hækkaði lítið sem ekkert og at-
vinnulausum fjölgaði virðist sem
fólk hafi tekið stækkandi hluta
neyslu sinnar „út á krít".
Islendingar greiddu 4.245.000
sinnum með kreditkortum fyrstu
fjóra mánuði ársins (kringum 45
sinnum á kort að meðaltali). Meb
þessum hætti borguðu þeir fyrir
14,5 milljarða króna neyslu. Með-
alupphæðin hefur því verið um
sé skýr og ráðuneytinu hafi verið
sett markmið. Róbert Trausti legg-
ur til að ráðuneytinu verði sett
skýr markmið til lengri og
skemmri tíma og best sé að mark-
miöin séu mælanleg þannig að
hægt sé ab bera saman áætlun og
árangur. ■
3.400 krónur.
Athygli vekur m.a., að kredit-
kortanotkun erlendis hefur aukist
ennþá meira en innanlands, eða
um 10%, þratt fyrir að þeim sem
fóru til útlanda hafi heldur fækk-
að. Erlendum færslum fjölgaði yf-
ir 4% — upp í 165.000. Og
30.000 utanfarar fyrstu fjóra
mánubina hafa borgað þar 1.460
milljónir með kortunum sínum
(nærri 50.000 kr. að meðaltali),
eða um 10% hærri upphæð en á
sama tímabili í fyrra.
Um 44 þúsund debetkortafærsl-
ur janúar-apríl svara til 1% af
kreditkortafærslum og abeins
0,5% af útgefnum tékkum. Upp-
hæð greidd með debetkortum
630 milljónir, eða einungis 0,2%
þess sem greitt var meb tékkum á
sama tíma. ■
Fyrirframgreibsla (kreditgreibslur) enn vaxandi en (stab)greibsla meb
tékkum fer minnkandi:
Enn vaxandi hluti af
neyslunni „út á krít"