Tíminn - 30.03.1995, Qupperneq 5

Fimmtudagur 30. mars 1995

5
Jón Helgason:
Sannfæringin ráði
Hinn 21. mars birtist grein í Morg-
unblaðinu eftir sr. Jónas Gíslason
vígslubiskup. Þar lýsir hann því
mikla starfi, sem hann hefur á liö-
inni ævi lagt á sig fyrir Sjálfstæðis-
flokkinn til að efla fylgi hans. Nú
er staðan hins vegar orðin þannig
að hann getur ekki lengur greitt
Sjálfstæðisflokknum atkvæði sitt.
Ástæöan er aðför ríkisstjómar
Davíðs Oddssonar að vanheilum
og sjúkum. Framkomu ríkisstjóm-
arinnar gagnvart þeim líkir hann
viö draum um að hliðum himna-
ríkis hafi verið lokað. Allir, sem
þekkja sr. Jónas Gíslason, vita að
það, sem hann segir, er af ein-
lægni og heilum huga mælt.
En það em fleiri en vanheilir og
sjúkir, sem vinnubrögð ríkis-
stjórnarinnar þrengja að um þess-
VETTVANGUR
ar mundir. Verkfall kennara er bú-
iö að raska svo námi margra nem-
enda, að óvissa er um hvemig
framtíðardraumar muni rætast.
Hljóta ekki viðbrögð þeirra nem-
enda og foreldra þeirra að veröa
þau sömu og sr. Jónasar? Og er
staða bænda ekki orðin þannig að
þeir muni bregðast við á sama
hátt?
Fyrsta Búnaðarþingi Bænda-
samtaka Islands lauk fyrir
skömmu. Samþykktir þess em
neyðarkall bændastéttarinnar
vegna aðstæðna hennar eftir fjög-
urra ára landbúnaðarstefnu ríkis-
stjómar Davíðs Oddssonar. Það er
því lífsnauðsyn fyrir framtíö ís-
lensks landbúnaðar að þeirri
stefnu verði kollvarpað í alþingis-
kosningunum.
Tillögum Framsóknarflokksins
og annarra stjómarandstæðinga á
þessu kjörtímabili um að gæta
hagsmuna landbúnabarins við
gerð og framkvæmd milliríkja-
samninga hefur verið hafnaö.
Sama er að segja um flestar aðrar
tillögur til hagsbóta fyrir bændur.
Það ætti því að vera öllum ljóst að
Sjálfstæðisflokkurinn hefur í meg-
inatriöum tekið landbúnaðar-
stefnu Alþýðuflokksins upp á
arma sína og reyndar í ríkara mæli
eftir því sem á kjörtímabilið hefur
liðið. Það hefur verið niðurlægj-
andi að sjá forsætisráðhena gera
með lögum viðskipta- og fjár-
málaráöuneytin að yfirlandbún-
aðarráðuneytum.
Bæði Davíð Oddsson og Jón
Baldvin Hannibalsson hafa lýst
því yfir að áframhaldandi stjóm-
arsamstarf flokka þeirra verði
fyrsti kosturinn, sem þeir vilji
ræða að kosningum loknum. Það
getur því enginn verib í vafa um
Steingrímur Hermannsson:
Leiðrétting
í Tímanum föstudaginn 24.
mars sl. er grein eftir Guðna Ás-
mundsson frá Hnífsdal, gamlan
samherja og vin. Guðni skrifar
um prófkjör og framboðsmál á
Vestfjörðum. Guðni er harður
stuðningsmaður Péturs Bjarna-
sonar, en andstæbingur Gunn-
laugs Sigmundssonar. Guðni
segir þarna m.a.:
„Sárast þótti mér þó af öllu að
maður sem ég hef alla tíð metið
ákaflega mikils, Steingrímur Her-
mannsson, fyrrum formaður
flokksins og þingmaður okkar
Vestfirðinga, skyldi blanda sér
inn í þetta prófkjör með síma-
hringingum og bréfaskriftum.
Sóma síns vegna hefði hann átt
að standa utan við þetta."
Þarna gætir mikils misskiln-
ings hjá Guðna. Staöreyndin er
að eftir að Gunnlaugur Sig-
mundsson ákvað að gefa kost á
sér í prófkjör á Vestfjöröum
hafði ég alls engin afskipti af
framboðsmálum hans eða ann-
arra þar. Ég hvorki hringdi né
skrifaöi eitt einasta bréf, enda er
ég hættur afskiptum af stjórn-
málum.
Ekki veit ég með vissu hvernig
þessi „misskilningur" hefur
myndast. E.t.v. má rekja hann til
þess ab í október sl. hringdi
Gunnlaugur Sigmundsson til
mín frá Bandaríkjunum. Hann
kvabst þá hafa fengiö áskoranir
frá Vestfjörðum ab gefa kost á sér
til þátttöku í prófkjöri framsókn-
armanna. Hann vildi fá mín ráð í
þessu sambandi. Ég sagði hon-
um að ég treysti mér ekki til að
ráðleggja eitt eða neitt, en skyldi
kanna hug nokkurra valin-
kunnra framsóknarmanna í kjör-
dæminu. Síðan hringdi ég í þrjá
slíka menn og bar upp við þá
spurningu Gunnlaugs. Tveir
hvöttu mjög eindregið til þess ab
Gunnlaugur gæfi kost á sér, en sá
þriðji var hlutlaus. Þetta sagði ég
Gunnlaugi. Eftir það hafði ég
engin afskipti af framboðsmál-
um á Vestfjörðum.
Ég hef litið á Pétur Bjarnason
og Gunnlaug Sigmundsson sem
góða kunningja mína og vini.
Met ég þá báða mjög mikils.
Pétur Bjamason hef ég þekkt
allt frá mínum fyrstu ámm á Vest-
fjörðum. Þá var hann búsettur á
Bíldudal. Ég fýlgdist einnig vel
með honum, þegar hann var
skólastjóri í Mosfellssveit og einn-
ig eftir að hann geröist fræðslu-
stjóri á Vestfjörðum. Ég er sann-
færður um að Pétur er einn af
okkar betri skólamönnum.
Svipað get ég sagt um Gunn-
laug Sigmundsson. Hann hef ég
þekkt lengi og verið ákaflega
ánægður með hans störf. í gegn-
um árin vann hann margt fyrir
mig og leysti það ætíð mjög vel
af hendi, fljótt og samviskusam-
lega. Gunnlaugur hefur mikla
reynslu bæði innanlands og er-
lendis. Hann er ekki síst ákaflega
naskur á sóknarfæri í atvinnulíf-
inu. Fyrst Gunnlaugur ákvað að
gefa sig að stjórnmálum, er ég
Messías eftir Hándel
Söngsveitin Fílharmónía, hljóm-
sveit og einsöngvarar fluttu Messí-
as eftir Handel í Langholtskirkju
25. og 26. mars undir stjóm Úlriks
Ólasonar. Kórinn er fjölmennur
— 25 í sópran, 19 í alt, 13 tenórar
og 15 bassar — en hófstilltur vel
og með góðu jafnvægi milli radda.
Szymon Kuran leiddi 22ja manna
hljómsveit skipaða að mestu spil-
umm úr Sinfóníuhljómsveit ís-
lands. Einsöngvarar vom Elísabet
F. Eiríksdóttir sópran, Alina Dubik
alt, Kolbeinn J. Ketilsson tenór og
Bjami Thor Kristinsson bassi, auk
þess sem Xu Wen, félagi í kómum,
söng einsöng.
Ef ég man rétt, hafa allir tónleik-
ar Söngsveitarinnar Fílharmóníu
lukkast stórvel síðan Úlrik Ólason
tók við stjóminni og reisti söng-
sveitina nánast úr gröfinni, líkt og
Frelsarinn Lasams forðum. Og þar
varð ekki undantekning á nú, því
flutningur á Messíasi tókst stórvel.
Kórinn, sem Elísabet Erlingsdóttir
raddþjálfar ásamt stjómanda,
söng fagurlega og samstillt eins og
fýrr segir, en kannski nokkub
„messóforte", þ.e. hvorki sérlega
veikt né sérlega sterkt. Um hina
ágætu hljómsveitarmenn vora
þarf auðvitað ekki að tala, en
grunnbassa önnubust Lovísa
Fjeldsted (selló) og Lenka Mátéová
(orgel); Elín Guðmundsdóttir lék á
sembal.
Sérstaka gleði vökm hinir ágæm
einsöngvarar, eins og Handel hef-
ur vafalaust ætlast til: Elísabet Ei-
ríksdóttir hefur afar fallega og full-
komna sópranrödd, sem þama
naut sín vel í mörgum fögmm og
kristilegum aríum. Raddsvib Alínu
Dubik virðist falla nákvæmlega ab
alt-hlutverkinu í Messíasi, þannig
að hún söng stórvel bæði ein-
Góður vinur minn og fýrrum sam-
starfsmaöur er mikill og einlægur
aðdáandi Viðreisnarstjómarinnar
sálugu. Þessi vinur minn er traustur
fjölskyldufaðir og margt skynsam-
legt hef ég heyrt af vörum hans.
Það, sem honum verður tíbrædd-
ast um af afrekum fyrmefndrar rík-
isstjómar, er lækkun tolla á ávöxt-
um.
Eins og þeir muna, sem komnir
vom til vits um 1960, vom nýir
ávextir munaðarvara fram ab því,
epli fengust varla nema um jólin og
þurrkabir ávextir vom algengasta
hráefni í grauta á sunnudögum.
Tollabreytingin var að sjálfeögbu
alfarib innlend ákvöiöun, enda em
tollar lagðir á innflutning eftir regl-
um innflutningslandsins.
Evrópusambandið hefur verið
mikið í umræðunni að undan-
fömu. Það, sem markar þá umræðu
öðm fremur, er að mínu mati skort-
ur á upplýsingum. Það vantar til
dæmis upplýsingar um hvort eitt-
styrk og hljómmikil yfir stórt tón-
svið. Kolbeinn Ketilsson sómdi sér
vel í sínu hlutverki, enda fellur
rödd hans vel ab tónlist sem þess-
ari. Mesta athygli mína vakti þó
Bjami Thor Kristinsson, ungur
bassasöngvari sem nú er á fyrsta
ári í framhaldsnámi í Vínarborg.
hvab annað en tollalækkun eigi að
lækka vömverð á íslandi, tollalækk-
un sem vib gætum ákveðið sjálf án
nokkurra afekipta annarra þjóöa.
Það vantar líka upplýsingar um
skyldu aðildarþjóða til að leggja
tolla á vörur frá löndum utan Evr-
ópusambandsins. Ég hef til dæmis
grun um að ávexti frá löndum utan
Evrópubandalagsins þurfi að skatt-
leggja meb þeim afleiðingum að
þeir yrðu mun dýrari en nú, þótt
okkar eigin ríkisstjómir hafi ákvebib
að allir ávextir væm slík hollustu-
vara ab tolla þyrfd ab lækka til þess
ab örva neysluna.
Þab er tfi dæmis alveg með ólík-
indum hvað bananar em dýrir í Evr-
ópusambandslöndunum, miklu
dýrari en hér á landi þrátt fyrir aug-
ljósan mun á flutningskostnaöi.
Svona má halda áfram að spyrja:
Hvað með morgunmatinn Cheeri-
os, sem bæði er ætlaður bömum og
fullorðnum, en framleiddur í Amer-
íku? Yrðum við ab breyta neyslunni
söngs- og samsöngskafla — röddin
Dýrir bananar
Ábur hafði hann vakið athygli á
nemendatónleikum, en síðan hef-
ur hann tekið heljarstökk áfram í
þroska og syngur af glæsilegum
myndugleik, með mikilli, þýðri og
djúpri bassarödd. Á hinum enda
hins mannlega raddsviðs er svo
Xu Wen, sem skv. skránni nam
ung að árum kínverskan ópem-
söng, leiklist, dans og skylmingar
við óperuskóla í Kína. Þótt hún sé
ab læra söng hér, eimir talsvert af
hinum kínverska söngmáta, og
Frá
mínum
bæjar-
dyrum
LEÓ E. LÖVE
(
og fara ab borða hollan hafragraut
frá Norður- Evrópu?
Hvab með ameríska, japanska og
kóreska bíla? Yrðum vib að kaupa
evrópska bíla, þótt ótollaðir væm
þeir ef til vill dýrari mibab vib gæði?
Einhvem tíma hefbi slíkt verið kall-
a bhöft!
Og hvemig stendur á því að eng-
inn spyr hvað eigi að koma á móti
milljarða aöstoö við landbúnaðinn
úr sjóðum Evrópusambandsins?
Eigum við að trúa því að Evrópu-
sambandið ætli að ausa í okkur fé
það að hvert atkvæöi, sem Sjálf-
stæðisflokkurinn fær í næstu
kosningum, er stuðningur vib ab
áfram rábi hin sameiginlega land-
búnaðarstefna Sjálfstæðis- og Al-
þýðuflokksins, sem hefur bitnað
svo hart á bændum. Morgunblað-
ib hefur nú líka tekið afdráttar-
lausa afstöðu með þeirri stefnu og
rábist hart að Bændasamtökum ís-
lands.
Bændur og aðrir, sem skilja
þarfir og gildi íslensks landbúnað-
ar, verða því ab bregðast vib á
sama hátt og sr. Jónas Gíslason og
sýna það í verki með atkvæði sínu
á kjördag. Þab er haldlaus blekk-
ing aö afsaka sig með því, að í
stjómarliðinu séu einhverjir sem
vilji annaö og þvi beri að heiðra
skálkinn. Síðustu fjögur árin em
orðin landbúnaðinum alltof dýr
og hvar er þá komið metnaði og
virðingu bænda fyrir starfi sínu, ef
þeir láta ekki sannfæringuna ráða
til að nota tækifærið að velta af sér
þessu oki, þó að til þess þurfi að
losa sig úr viðjum vanans.
Höfundur er alþingismabur.
„Satt að segja þykir mér
það afar illt að Pétur tók
ekki 2. sœtið sem hann
fékk íprófkjörinu. Ef
hann hefði gert það, er
ég sannfœrður um að
bœði Gunnlaugur og Pét-
ur hefðu náð kjöri og
orðið verðugir og góðir
fulltrúar Vestfirðinga á
þingi."
sannfærður um að hann mun ná
langt á því sviði. Ég efa heldur
ekki að hann mun reynast Vest-
firðingum mjög góður liðsauki.
Satt að segja þykir mér það afar
illt að Pétur tók ekki 2. sætið sem
hann fékk í prófkjörinu. Ef hann
hefði gert það, er ég sannfæröur
um að bæði Gunnlaugur og Pét-
ur hefðu náð kjöri og orðið verð-
ugir og góðir fulltrúar Vestfirð-
inga á þingi.
Höfundur er seblabankastjóri.
TÓNLIST
SIGURÐUR STEINÞÓRSSON
var skemmtilegt að heyra.
Messías mun vera vinsælasta
óratoría allra tíma, full af fögmm
stefjum og fínni tónlist. Og flutn-
ingurinn nú var sérlega vandaður
og jafngóður, til mikils sóma fyrir
Söngsveitina Fílharmóníu. ■
án þess ab viö þurfum sjálf að borga
það til baka með einhverjum hætti?
Ég á erfitt með að trúa því að jafn
sjóaðir viðskiptasnillingar og
stjóma Evrópusambandinu láti slíkt
gerast.
Þá á ég erfitt með aö trúa því ab
það sé aðeins gömul íslensk ríkis-
stjóm sem beinir neyslu þjóðar
sinnar inn á brautir hollustu. Þab,
sem ég á við, er að ég tel einsýnt að
ríkisstjómir Evrópulanda jafrit sem
annarra landa muni ekki leggja tolla
á fisk eða aðra holla og náttúm-
væna matvöm frá Islandi, þótt við
stöndum utan tollabandalaga viö-
komandiþjóða.
Ef vara er eftirsótt og æskileg til
innflutnings, hljóta stjómvöld
nefnilega fýrr eða síðar ab libka fýrir
innflutningi hennar meb einum
eða öörum hætti, því þau hugsa að
sjálfsögbu um velferb þjóðar sinnar.
Og svo má ekki gleyma því að
mestu fiskætur heimsins búa ekki í
Evrópu. ■