Tíminn - 09.06.1995, Qupperneq 7

Föstudagur 9. júní 1995

7
hlúa mjög vel að varpinu með
eggjatökunni." Ætíð er þess
gætt að skilja eftir 4-6 egg í
hreiðrinu og segir Einar að þaö
sé mun mannúðlegra en gert
sé t.d. við sjófugla.
Eggjatekja er ábúendum við
Mývatn töluverö búbót enn,
en vægi þessa hlunnindaþátt-
ar hefur fariö minnkandi á
seinni árum. Áður fyrr voru
eggin mönnum lífsnauðsyn,
þegar fátt var að bíta og
brenna, og voru úldin egg m.a.
etin yfir veturinn og þóttu
herramannsmatur. Áður segir
Einar að í Vogum hafi verið
tekin allt að 10.000 egg, en nú
sé varpið mun minna.
Eitt breytist þó ekki og það
er ánægja Mývetninga að fara
í eyjar og hólma vatnsins og
tína egg. Eggin eru ávallt
skyggð sem kallað er, þeim er
haldið gegn sólu eða sem
mestri birtu, og rýnt í gegnum
þau til að sjá hvort eggin eru
unguð eða ekki. Ef þau eru
„stropuð", þ.e. ef ungi er kom-
inn í þau, sést móta fyrir dökk-
um díl og þá er eggið ekki tek-
ið. Þannig er lítil hætta á að
eggin séu ekki ný og fersk, þeg-
ar heim er komið, en þau eru
bragðmeiri en hænuegg og oft
stærri.
. Einar og fleiri hafa lagt
nokkra rækt við að búa til
Einar Cunnar skimar eftir andareggjum. Kassarnir t.v. á myndinni eru sérstaklega hannaöir fyrir húsöndina, en
hún verpir abeins vib Mývatn. Tímamyndir Björn Þorláksson
Útlit fyrir ágœtis andavarp í Mývatnssveit, þrátt fyrir mikla kulda:
Móðir náttúra
sér um sína
Ágætlega horfir meö anda-
varp viö Mývatn í ár, þrátt
fyrir mikla kulda. Móðir
náttúra býr svo um hnútana
að í köldu árferði getur fugl-
inn frestað varpinu og þann-
ig hefur það verið nú. Varp
er rétt að hefjast, en myndi á
hlýju vori vera nálægt há-
punkti.
Þetta segir Einar Gunnar
Þórhallsson, bóndi í Vogum I,
Mývatnssveit, en hann hefur
gengið varp um áratuga skeið í
landi sínu. „Það er óvenju
mikið af öndum, þannig að
það hlýtur að horfa mjög vel
með andavarp," segir Einar og
telur að enn sem komið er hafi
kuldarnir engin áhrif á varpið.
„Það væri frekar ef það gerði
alvarlegt hret eftir hálfan
mánuð eða svo, sem illa gæti
farið."
Mývatn er ekki hvað síst
þekkt fyrir fjölbreytt fuglalíf
og eru endurnar, sem verpa að
staöaldri við vatnið, á annan
tug. Mest er um duggönd og
skúfönd, en húsöndin skipar
löngum heiðurssess hjá Mý-
vetningum, enda verpir hún
aðeins við Mývatn á lands-
vísu.
Einar segir nauðsynlegt að
taka egg frá öndunum á varp-
tímanum, annars komi þær
ekki upp nema hluta af ung-
um sínum. „Við teljum okkur
Allt ab 15-20 egg finnast í einu
og sama hreibrinu, en þab er
mun meira en ein önd getur
komib upp. Algengast er ab
eggjabœndur skilji eftir 5-6 egg.
Sum andahreibrin eru vel falin og
þarf œfingu og gott auga til ab
finna sum þeirra. Þessi hreibur-
stabur œtti ab tryggja skjól gegn
hvers kyns vebri og vindum.
kassa og byrgi fyrir húsend-
urnar, enda verpa þær eins og
nafn þeirra gefur til kynna
einkum í kössum og öðm
slíku. Einar vildi að síðustu
koma því á framfæri við blaða-
mann, að hann væri mjög
ósammála því, sem fram hefði
komið í fjölmiðlum, að flór-
goðinn væri að deyja út. Segir
hann óvenju mikið um flór-
goða þar sem hann þekkir til
við Mývatn nú.
■
Hettumávurinn lifir í sátt og sam-
lyndi vib endur og vabfugla vib
Mývatn. Lífsbaráttan er hörb hjá
ungvibinu, en myndin er tekin ab-
eins nokkrum mínútum eftir ab
unginn skreib úr hettumávsegg-
inu. Þess má geta ab daginn ábur
snjóabi vib Mývatn.