Tíminn - 11.07.1995, Síða 13

Þri&judagur 11. júlí 1995
$8%rafrwtt
13
Neil Young
lœtur molana
detta:
Oðurinn
til spegla-
kúlunnar
Kanadíski einfarinn Neil
Young hefur enn á ný
kvatt sér hljóbs. Á nýút-
komnum geisladiski, Mirror
Ball, hefur hann fengiö til liðs
vib sig tónlistarmennina Eddie
Veddér, Stone Gossard, Mike
McCready og Jeff Ament, sem
alla jafna eru þekktari sem
Pearl Jam, ogjack Irons,
trommuleikara Red Hot Chili
Pepper. Ástæban fyrir því ab
nafn Pearl Jam er ekki a&
finna á diskinum er sú a&
Reprise Records, sem gefa út
tónlist Youngs, er í eigu fjöl-
mi&larisans Warner, en Epic
Records, sem gefur jafnan út
afur&ir Pearl Jam, er í eigu
helsta keppinautarins Sony.
Síöasta hetja rokksins lætur
ekki deigan síga. Með nýjustu
plötu sinni sýnir Neil Young og
sannar aö hann er sá yfirburða
tónlistarmaður sem aðdáendur
hans hafa gjarnan lýst honum.
Nú er liðinn réttur aldarfjórð-
ungur síðan kappinn lagði lykkju
á leiö sína til að raula nokkrar
angurværar stemmur með félög-
unum Crosby, Stills og Nash. Það
er ekki eina beygjan sem Young
hefur tekið, því sólóferill hans
hefur verið í meira lagi skrykkj-
óttur. Eftir gífurlegar vinsældir
Harvest, sem kom út árið 1972,
lenti Young á einni af mörgum
hliðargötum dægurtónlistarinn-
ar og virtist ekki sérlega umhug-
að um að komast aftur inn á
braut almenningshyllinnar.
Harður kjarni aðdáenda fylgdi
honum þó hvert sem leið lá.
Á áttunda áratugnum sendi
Young frá sér hverja gæðaskífuna
á fætur annarri. Time Fades Away
'73; On the Beach '74; Tonight's
the Night '75 og sama ár kom út
hin frábæra Zuma. Þrátt fyrir
Comes a Time '78 og Rust Never
Sleeps '79 fór nú heldur að halla
undan fæti hjá kappanum. Viö
tók tímabil niðurlægingar sem
kennt hefur verið við plötuútgef-
andann David Geffen. Eftir
nokkrar misheppnaðar breiðskíf-
ur og miklar deilur um sjálfstæði
listamannsins fór Young í mál
við Geffen og hafði betur.
Síðasta plata Youngs sem kom
út hjá Geffen, Life, benti til þess
ab rokkarinn síungi væri ekki
dauður úr öllum æbum. Það var
hljómleikaplata og var hljóm-
sveitin Crazy Horse Young til að-
stoðar á henni. Undirritaður var
svo lánsamur að sjá og heyra
Young og félaga á hljómleikum
sumarið 1987, en hljómleika-
platan kom út í lok sama árs.
Nú hófst þaö tímabil á tónlist-
arferli Neils Young, sem segja má
ab staöið hafi óslitið í sjö ár. Eftir
This Note’s For You '88 með „bíl-
skúrsbandinu" Bluenotes kom
hvert meistarastykkið á fætur
öðru. Freedom árið 1989, Harvest
Moon 1992, Unplugged 1993 og
loks Sleeps with Angels 1994.
Fyrir þá, sem ekki hafa fylgst
með Neil Young á libnum árum,
er rétt að benda á að hann er tal-
inn, ásamt meistara Bob Dylan,
áhrifamesti rokklagasmiður
Bandaríkjanna. „Endurkoma"
hans er því ekki sambærileg vib
misjafnlega vel heppnuö
„kombekk" fallinna „stjarna" í
heimi dægurlaganna. Young var
varla kominn á skrib eftir Geffen-
niðursveifluna, þegar helstu tón-
listarspútnik síðasta áratugar
tóku sig saman og gáfu út þre-
falda breiðskífu með sinni túlk-
un á lögum rokkarans síunga,
honum tii heiðurs. Og aftur sæk-
ist yngri kynslóbin eftir að fá ab
orna sér við loga hinnar lifandi
goðsagnar.
Þó að liðsmenn Pearl Jam leiki
með Neil Young á nýútkominni
skífu, Mirror Ball, þá finnast þess
varla merki í tónlistinni frekar en
á umslagi disksins. Þetta er eins
dæmigerð Youngtónlist og hægt
er ab hugsa sér. Song X, sem er
fyrsta lag disksins, er eins og
hannað fyrir hljómleikagesti til
að syngja með af raust Hey, ho,
away we go along the road to
never. Truth Be Known minnir
óneitanlega á það sem Young var
að gera í kringum 1970. í
Downtown minnist lagasmibur-
inn hippanna með hlýju og rifjar
upp stubib í spegilbrotum ball-
kúlunnar. í laginu I'm the Ocean
segir Young jafnaldra sína ekki
fást við það sama og hann er ab
gera. Fyrir þá sem til þekkja er
þab ekki nýr sannleikur, því lífs-
hlaup Youngs hefur verið í meira
lagi sérstætt og hann virðist enn
ekki á þeim buxunum að semja
sig að siðum fjöldans.
Tónlistin er, ef eitthvað er,
heldur hrárri en þaö sem Young
hefur verið að senda frá sér á síð-
ustu árum og líkari því sem heyr-
ist tii hans á hljómleikum. Um-
slagið er einfalt og ekki í harð-
plasti, eins og venjan er, og und-
irstrikar um leið þá lífssýn sem
kemur fram í lögum Youngs. Það
má velta því fyrir sér af hverju
gamla brýnið fékk félagana úr
Pearl Jam til að spila með sér. Á
því er eflaust engin ein s.kýring,
en Eddie Vedder og félagar hafa
lengi verið í hópi aðdáenda
Youngs. Neil Young veröur á
ferðinni á Norðurlöndum fyrri
hlutann í ágúst og er hér með
skoraö á einhvern framtakssam-
an umba að fá goðið til að milli-
lenda á Fróni og taka Iagið.
Ágúst Þór Ámason