Tíminn - 22.07.1995, Side 2

8
ffÍMHWW
Laugardagur 22. júlí 1995
Sigurbur og Helena fyrir utan heimili sitt á Björgum á köldu júlíkvöldi.
Ferbaþjónustan er púslu-
spil sem ganga verbur upp
segja hjónin Helena Dejak og Siguröur Aöalsteinsson
Hjónin Helena Dejak
og Sigurbur Abal-
steinsson tengjast
feröamálum meö margvís-
legu móti. Hún rekur feröa-
skrifstofuna Nonna á Akur-
eyri, en hann er flugmaöur
og framkvæmdastjóri Flug-
félags Noröurlands. Bæöi
hafa þau lagt inn á áöur ót-
roönar brautir varöandi
feröaþjónustu og árangur af
starfi þeirra er farinn aö
koma fram. Feröaskrifstofan
Nonni hefur meöal annars
sérhæft sig í aö skipuleggja
feröir fyrir minni hópa um
Noröurland og víöar. Flugfé-
lag Noröurlands hóf beint
flug milli Akureyrar og
Keflavíkur fyrir nokkrum
árum, en hefur einnig unn-
iö mikib ab samskiptum vib
ýmsa staöi á Grænlandi.
Vegna tengsla Flugfélags
Noröurlands viö Grænland
er Akureyri oröin einskonar
miöstöö fyrir vísindaleib-
angra, sem halda til risaeyj-
unnar í vestri, og nú hefur
félagiö hafiö skipulagöar
flugferöir frá Akureyri til
Angmagssalik og Kulusuk.
„Feröaskrifstofureksturinn
var gamall draumur hjá mér,"
sagði Helena Dejak, þegar tíö-
indamaöur heimsótti þau á
heimili þeirra á Björgum í
Hörgárdal, því þau kjósa að
búa fyrir utan þéttbýliö. He-
lena er Slóveni, en fluttist
hingað til lands fyrir um
tveimur áratugum og hóf
fljótlega aö annast rekstur
gistiheimilis.
„Eftir aö ég fór aö reka gisti-
heimilib fann ég þörfina fyrir
aö skipuleggja feröir fyrir
minni hópa og jafnvel ein-
staklinga sem hingað komu.
Fólk spuröi mikið um hvaö
þaö gæti gert, hvaö væri hægt
að sjá og hvernig unnt væri
að komast á áhugaveröa staöi.
Ég fór því aö kynna mér þessi
mál og leiðbeina fólki í fram-
haldi af því. Þetta er grunnur-
inn aö starfi mínu, þótt ég
hafi ekki farib út í rekstur
ferðaskrifstofunnar fyrr en
síöar."
Samgöngumálin
setja okkur í vanda
Hele.na segir aöstæður til
feröaþjónustu á Akureyri á
margan hátt góöar, þótt tæp-
ast veröi þær bornar saman
viö Reykjavík. Vegna stærðar
bæjarins og legu hans við
þjóðleiðina frá Reykjavík um
Noröurland til Austurlands,
þá komi margt feröafólk til
Akureyrar. Á hinn bóginn
liggi ekki alltaf ljóst fyrir
þessu fólki hvað það geti gert
— hvaöa möguleika það hafi
til skoöunarferða og annarrar
afþreyingar.. Þar komi ferða-
þjónustan til.
Helena segir að þótt margt
hafi áunnist í ferðamálum á
undanförnum árum, þá skorti
enn á samstarf á milli aðila er
þessi mál snerti. Hún bendir á
samgöngurnar í því efni.
„Greiðustu samgöngurnar
frá Akureyri eru til Reykjavík-
ur. Allar samgöngur innan
héraðs og milli héraða eru
strjálli. Nauðsynlegt er fyrir
ferðaþjónustuaðila að hafa
aðgang að greiðum sam-
gönguleiðum og geta bent
viðskiptavinum sínum á
þær."
Hún nefnir Hrísey sem
dæmi. „Ég hef skipulagt ferðir
meö fólk til Hríseyjar. Til að
unnt sé að efna til sérstakrar
ferðar þurfa þátttakendur að
vera fleiri en einn eöa tveir.
Hinsvegar getur ein mann-
eskja eða tvær komið inn á
ferðaskrifstofuna til mín og
spurst fyrir um ferðir til Hrís-
eyjar. Ég get í mörgum tilfell-
um útvegað þeim ferð með
rútu sem ekur milli Akureyrar,
Dalvíkur og Ólafsfjarðar, en
þær ferðir em þó of strjálar til
þess að unnt sé að byggja
ferðaþjónustu á þeim. Ég
nefni þetta sem dæmi, en
vissulega er sambærilegar að-
stæður víða að finna."
Helena segir að samgöngu-
málin skapi ferðaþjónustunni
ákveðinn vanda. Hún bendir
á að vegir, sem liggja að ýms-
um náttúruperlum er ferða-
menn fýsi að sjá, opnist seint
á vorin og ekki sé hugsað
nægilega vel um að halda
þeim í góðu akfæru ástandi.
Hún nefnir Dettifoss sem
dæmi um stað sem erfitt sé að
komast að nema um hásum-
ariö.
Sigurður segir aö menn
verði að taka þau mál til betri
athugunar, því staðreyndin sé
að flestir ferðamenn komi
hingaö til lands til þess að sjá
íslenska náttúru með eigin
augum. „Fólk ferðast ekki
hingað til þess að skoða borg-
arlíf eða gera innkaup. Það er
hin sérstæða og á margan hátt
ósnortna náttúra landsins
sem fólk sækist eftir. Því verð-
um við að skipuleggja ferða-
þjónustuna út frá því sjónar-
horni, og þá skipta samgöng-
urnar miklu máli."
Sigurður segir að til að
sinna brýnustu úrbótum í
samgöngumálum þurfi ekki
aö vera um mjög stórar upp-
hæöir að ræða. Aðalatriðið sé
aö opna vegina að áhugaverð-
um stöðum fyrr á vorin og
laga þá nokkuð, þannig að
unnt verði að komast á ferða-
mannaslóðir um lengri tíma
en nú sé. Menn séu sífellt að
tala um að lengja ferða-
mannatímann, en horfi fram-
hjá grundvallaratriöum eins
og þeim að bæta verði sam-
göngurnar.
Þurfum sölu- en
ekki afgreiöslufólk
„Það er heldur ekki nóg að
sitja og bíða eftir að síminn
hringi eða einhver komi inn
um dyrnar og biðji um eitt-
hvað sérstakt sem hann veit
fyrirfram um. Því miður þá
held ég ab of margir vinni
þannig að feröamálum —
vinni sem afgreiðslumenn, en
ekki sölumenn. Ferðaþjónust-
an krefst sölumennsku. Leita
þarf eftir hvað fólk langar til
að gera og reyna síðan að
finna út á hvern hátt unnt er
að verða við óskum þess."
Og Helena heldur áfram:
„Ég er þess fullviss að margir
útlendingar halda af landi
brott með peninga í vasanum,
sem þeir hafi ætlað að nýta til
þess að kynnast íslandi og
njóta dvalar um einhvern
tíma. En vegna þess að þeim
er ekki bent á ýmsa mögu-
leika, er aukið geta ánægju
þeirra af ferðum sínum, þá fá
þeir minna út úr þeim en
annars, og íslenskir ferðaþjón-
ustuaðilar verba af viðskipt-
um og tekjum."
Sigurður tekur undir um-
mæli konu sinnar og segir að
leggja veröi áherslu á sölustarf
í þessu sambandi, því: „Við
verðum að hafa góðu sölu-
fólki á ab skipa í ferðaþjónust-
unni, eins og gildir raunar um
flestar atvinnugreinar. Ferða-
þjónustan er hluti af útflutn-
ingsstarfsemi okkar, og þar er
þörfin hvað mest fyrir faglega
og góba sölumennsku."
Feröaþjónusta er
púsluspil sem
ganga verbur upp
Helena segir margt fólk
koma hingað til lands án þess
að hafa skipulagt hverja mín-
útu, og ferðir útlendinga á
eigin vegum fari vaxandi.
„Þennan markað verðum við
að notfæra okkur, en það
kostar oft að kunna að raða
púsluspili saman. Ferðaþjón-
ustan er sífellt púsluspil. Sá,
sem starfar vib ferðamál, þarf
að finna út hvab hentar ferða-
fólkinu og síðan að kanna á
hvern hátt unnt sé að koma
hlutunum í framkvæmd
þannig að allt gangi upp: að
ferðamaðurinn fái það, sem
hann er að sækjast eftir, fyrir
sanngjarna greiðslu, og að
rekstur ferðaþjónustunnar
standi undir sér."
Helena segir að oft geti
reynst erfitt að láta þetta
púsluspil ganga upp. Áukib
samstarf ýmissa aðila geti þó
auðveldað það nokkuð, og
hún nefnir dæmi úr dagleg-
um störfum í því sambandþ,
„Ég fékk fyrirspurn frá Siglu-
firði fyrir nokkru um hvort ég
gæti beitt mér fyrir því að
fleira ferðafólk fari til Siglu-
fjarðar. Siglufjörður hefur ým-
islegt að bjóða og ég get vel
skilið áhuga Siglfirðinga á að
fá fleira ferðafólk til bæjarins.
Ég fór að athuga málið og
komst að því að þröskuldur-
inn hvað þetta varðar liggur í
samgöngum. Þar vantaði
púslu í spilið. Fastar ferðir frá
Siglufirði til Akureyrar yfir
sumarmánubina eru nauðsyn-
legar til þess ab koma slíkri
samvinnu á. Ég fékk einnig
sambærilega fyrirspurn frá
Grenivík, en rak mig á sama
þröskuldinn — sama auða
reitinn í púsluspilinu hvab
samgöngurnar varbar."
Helena og Sigurður segja að
úr þessu verði að bæta, en þab
takist aðeins með samvinnu
þeirra aðila sem vinna að
feröaþjónustu, heimamanna á
viðkomandi stöðum og ríkis-
valdsins í þeim tilvikum þar
sem um vegabætur er að
ræða.
Ferbaþjónusta felst
einnig í ab nema
önnur lönd
Ferðaþjónusta er ekki ein-
vörðungu að taka á móti út-
lendingum, leibbeina þeim
um landið og eiga við þá við-
skipti meb þjónustu. Ferða-
þjónustan felst einnig í aö
nema önnur lönd — önnur
áhugaverð svæði — og ab því
hafa þau Helena og Sigurður
verið að vinna. Helena segir
að sífellt þurfi að leita eftir
nýjum möguleikum fyrir
ferðafólk — möguleikum sem
auki áhuga þess á að dvelja
lengur hér á landi. í því sam-
bandi hafi þau farið að horfa
til Grænlands sem möguleika
fyrir ferðamenn á Akureyri.
Sigurður kveðst hafa unnið
mikið í tengslum við Græn-
land og á Grænlandi í störf-
um sínum sem flugmaður og
framkvæmdastjóri hjá Flugfé-
lagi Norðurlands og talið
ákveðna möguleika felast í að
bjóða dagsferðir til Angmags-
salik og Kulusuk frá Akureyri.
Flogið er frá Akureyri ab
morgni, viðkomandi byggðir
skoðaðar með leiðsögn og
flogiö heim að kvöldi. Þau
segja þessa nýbreytni vinsæla
og marga útlendinga fýsi að