Morgunblaðið - 13.09.2007, Blaðsíða 25
en hins
ræðna
nur
með
þátt í
ar nú-
egsfyr-
na en
g verk-
m unnt
ni.
nnslu-
a
því að
til
60, og
0 dög-
m
umissi
nnu og
umsvifum. Þarna er um að ræða
tapaðar útsvarstekjur án þess að
hægt verði að laga útgjöldin að
lægri tekjum. Hafnarsjóðir sveit-
arfélaganna verða fyrir tekjutapi
vegna minni umsvifa meðan sam-
drátturinn varir þótt sveiflur í öðr-
um fisktegundum geti að ein-
hverju leyti vegið þar upp á móti.
Við þessu verður brugðist með
framlögum úr ríkissjóði.
Aðgerðir ríkisstjórnarinnar
vegna aflasamdráttar eru tíma-
bundnar enda er vonast til að
minnkandi sókn í þorskstofninn
leiði til þess að hann eflist og dafni
á næstu árum og unnt verði að
auka veiðar að nýju innan fárra
ára. Mörg þeirra verkefna sem nú
verða sett á stofn verða því tíma-
bundin á meðan atvinnulífið bregst
við og finnur leiðir til þess að
skapa ný störf á öðrum vettvangi.
Önnur verkefni munu halda áfram
að loknu því tímabili sem mótvæg-
isaðgerðir ríkisstjórnarinnar taka
til.
Fleiri aðgerðir
Auk þeirra aðgerða, sem getið
er í meðfylgjandi töflu, hefur rík-
issjóður aflétt lánum Byggðastofn-
unar að upphæð 1,2 milljarðar
króna. Þá hefur áður verið kynnt
hröðun framkvæmda á sviði
smgangna, sem nemur um 2 millj-
örðum króna. Af öðrum verk-
efnum og aðgerðum má nefna
aukaframlög til vísinda- og tækni-
mála, niðurfellingu veiðigjalds,
tenginu Ísafjarðardjúps við raf-
orkukerfið, styrkingu raforkukerf-
isins á Norðurlandi og framlag til
Hafrannsóknastofnunarinnar
vegna togararalls. Samtals nema
framlög til þessara þátta tæpum 2
milljörðum króna á þessu ári og
þeim tveimur næstu.
ri og lengri tíma
' (
$
$
$
$
*
$
$
+ 0 * #0 ( "
,;
0
0 *
0 9
>>>
>>>
>>>
>>>
>>>
>>>
>>>
>>>
>>>
>>>
>>>
>>>
>>>
>>>
>>>
>>>
>>>
>>>
>>>
>>>
>>>
>>>
>>>
>>>
>>>
>>>
"
??=>>>>>>
;;;>>>>>>
?<>>>>>>>
@>>>>>>>>
=<>>>>>>
?<>>>>>>
?A>>>>>>
@?>>>>>>
@?>>>>>>
?>>>>>>>
?>>>>>>>
?>>>>>>>
?>>>>>>>
?>>>>>>>
<>>>>>>
?>>>>>>>
@=>>>>>>>
;>>>>>>>
;>>>>>>>
@=>>>>>>>
@<>>>>>>
@<>>>>>>
<>>>>>>
@>>>>>>>
@>>>>>>>>
C>>>>>>>
@C>>>>>>
@=>>>>>>
@;>>>>>>>
<>>>>>>>
##
!"
;;=>>>>>>
?<>>>>>>>
?A>>>>>>
@?>>>>>>
@?>>>>>>
<>>>>>>
@>>>>>>>>
;>>>>>>>
;>>>>>>>
@<>>>>>>>
@>>>>>>>>
C>>>>>>>
@C>>>>>>
@=>>>>>>
?>>>>>>>>
<>>>>>>>
$
!"
$
%%%
$
$
&&
%
%
$
$
!"#"$!
%!"
#'$
%
'(%
'%
$
('
'%
'
'
)*+
, -
.
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 13. SEPTEMBER 2007 25
Ráðgjafarfyrirtækið EXAConsulting bauð okkurhingað til lands til aðkanna hvaða möguleikar
eru á opinberu samstarfi Íslands og
Líberíu og einkafyrirtækja, einkum á
sviði sjávarútvegs. Ég er ráðherra
landbúnaðar og fiskveiða og áhugi
minn á samstarfi innan sjávarútvegs-
ins er mikill. Möguleikarnir á sam-
starfi eru hins vegar mun meiri,“ seg-
ir dr. J. Chris Toe,
landbúnaðarráðherra Liberíu. Ráð-
herrann var hér á landi í síðustu viku
og kynnti sér sjávarútveginn og átti
viðræður við ráðherra sjávarútvegs
og utanríkismála.
Rætt við fjölmarga aðila
„Við byrjuðum á því að ræða við utan-
ríkisráðherra, Ingibjörgu Sólrúnu
Gísladóttur, um alþjóðlega samvinnu.
Hún hitti forseta Líberíu, Ellen John-
son Sirleaf, fyrir tveimur mánuðum.
Við ræddum við hana um hvernig
bezt væri að haga hugsanlegum við-
ræðum milli ríkjanna. Við hittum
þingmenn landbúnaðarnefndar og
þar var fyrrum utanríkisráðherra,
sem þekkti til Líberíu. Við heimsótt-
um einnig fyrirtæki eins og HB
Granda, Icelandic Seafood Int-
ernational, við fórum í ráðuneyti sjáv-
arútvegs og landbúnaðar, í Hafrann-
sóknastofnunina, Sjávarútvegsskóla
Sameinuðu þjóðanna og fleiri staði
eins og fjármögnunarfyrirtæki. Við
höfum átt sérlega góðar viðræður við
þessa aðila, bæði hina opinberu og
einkafyrirtækin.“
Miklar náttúrulegar auðlindir
„Fyrsta skrefið er að hitta fólk og
skiptast á upplýsingum og skoðunum.
Það hefur gengið vel. Ímynd Líberíu
eftir langvarandi borgarastyrjöld
hefur ekki verið góð. En eftir kosn-
ingar og myndun nýrrar ríkisstjórnar
eru nýir tímar að hefjast í landinu.
Staðan er gjörbreytt og við viljum að
umheimurinn viti hvað við höfum gert
og hvað við ætlum okkur að gera.
Líbería ræður yfir miklum nátt-
úrulegum auðlindum. Hvað sjávar-
útveginn varðar er strandlengja
landsins um 580 kílómetrar að lengd.
Það er metið að fiskistofnar innan
lögsögunnar séu yfir 800.000 tonn.
Því eru veiðar á að minnsta kosti
150.000 tonnum á ári sjálfbærar.
Í Líberíu eru líka yfir 40% af regn-
skógum á efra Gíneu-svæðinu, mikið
sólskin, sterk stjórnvöld og duglegt
fólk. Þetta viljum við að Íslendingar
viti um.“
Mörg tækifæri, en það liggur á
Hvernig er staðan í sjávarútveg-
inum?
„Staðan í fiskveiðunum er sú að
þar eru mörg tækifæri, en það liggur
á. Auðlindirnar eru verðmætar, en
enn sem komið er, er þeirra ekki gætt
eins og þörf er á. Þær eru nýttar á
ólöglegan hátt. Fyrir vikið eru Líb-
eríumenn ekki að fá það út úr sjávar-
útveginum sem þeim annars stæði til
boða. Það þarf að stöðva ólöglegar
veiðar. Við þurfum aðstoð frá Íslend-
ingum til að hjálpa okkur að verja
landhelgi okkar. Þess vegna áttum
við mjög góðar viðræður við Land-
helgisgæzluna til að kanna hvort þar
væri grundvöllur fyrir samstarfi. Líb-
ería ræður ekki yfir landhelgisgæzlu.
Við þurfum ekki bara að vita hvað
gengur á, heldur einnig að hafa
möguleikann á því að framfylgja lög-
um og reglum innan lögsögunnar.
Þess vegna er öflug landhelgisgæzla
ein af okkar brýnustu þörfum.
Við þurfum líka aðstoð við að ná
sem mestu út úr auðlindinni. Við
þurfum að byggja upp þekkingu til að
meta hvað fiskistofnarnir geta gefið
af sér með ábyrgri nýtingu. Við þurf-
um að geta stjórnað veiðunum og
tryggt gæði fisksins og fiskafurð-
anna, sem bæði fara til útflutnings og
neyzlu innan lands. Að því tilskildu að
okkur takist að byggja upp fisk-
veiðistjórnun og nýtingu fiskistofna
þurfum við líka á að halda áhuga fyr-
irtækja á Íslandi til að koma og
hjálpa okkur að þróa útveginn og haf-
rannsóknir og markaðssetja afurð-
irnar. Nú þegar hefur EXA Consult-
ing stofnað fyrirtæki í sjávarútvegi í
Líberíu. Við vonum að fleiri fylgi í
kjölfarið.
Löndin eiga margt
sameiginlegt
„Ég trúi því að til samvinnu milli
landanna komi. Ísland og Líbería
eiga margt sameiginlegt. Löndin eru
bæði smá í sniðum. Bæði löndin
styðja jafnrétti kynjanna, en forseti
okkar er kona eins og hefur verið á
Íslandi. Bæði löndin skapa atvinnulíf-
inu heilbrigt umhverfi. Staðan í Líb-
eríu nú er mjög góð. Vilji útlendingar
fjárfesta í landi verður þess gætt að
þeir fái þá vernd sem þeir kunna að
þurfa. Eftir viðræðum okkar hér að
dæma, bæði við einkafyrirtæki og op-
inbera aðila, teljum við líklegt að
sterk viðskiptatengsl eigi eftir að
myndast milli landanna,“ segir dr. J.
Chris Toe.
Landhelgisgæzla er
okkar brýnasta þörf
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Sjávarútvegur Dr. J. Chris Toe, ráðherra sjávarútvegsmála í Líberíu,
bindur vonir við samstarf Íslendinga og Líberíumanna í nánustu framtíð.
Sjávarútvegsráð-
herra Líberíu von-
ast eftir samstarfi
við Íslendinga á
sviði sjávarútvegs
Í HNOTSKURN
»Staðan er gjörbreytt ogvið viljum að umheimurinn
viti hvað við höfum gert og
hvað við ætlum okkur að gera.
»Það er metið að fiskistofn-ar innan lögsögunnar séu
yfir 800.000 tonn. Því eru veið-
ar á að minnsta kosti 150.000
tonnum á ári sjálfbærar.
»Það þarf að stöðva ólög-legar veiðar. Við þurfum
aðstoð frá Íslendingum til að
hjálpa okkur að verja land-
helgi okkar.
Eftir Hjört Gíslason
hjgi@mbl.is
Líbería er að ná sér á strik eftir hamfarir borg-arastyrjaldar í nærri aldarfjórðung. Afleið-ingar ófriðarins voru meðal annars hrun efna-
hags landsins. Þjóðartekjur hrundu og meðaltekjur á
mann eru nú aðeins einn sjötti þess sem var 1987. Um
80% þjóðarinnar eru atvinnulaus.
Eftir kosningarnar 2005 og myndun stjórnar Ellenar
Johnson Sirleaf horfir öðru vísi við. Nú er unnið að því
að reisa nýtt ríki á rústunum eftir borgarastyrjöldina,
útrýma spillingu, tryggja öryggi íbúanna, draga úr fá-
tækt og taka upp stjórnmálasamband við önnur ríki.
Líbería er rík af náttúrulegum auðlindum. Rækt-
anlegt land er um 4,6 milljónir hektara. Regnskógar
þekja um 5,7 milljónir hektara. Úrkoma er hæfileg og
sólskin mikið. Strandlengjan er 580 kílómetrar að
lengd og landhelgin yfir 100.000 ferkílómetrar. Sjálft
er landið um 110.000 ferkílómetrar að stærð.
Mikið eru um nýtanlegt vatn í landinu. Ár eru sam-
tals 1.810 kílómetrar að lengd og áveita er möguleg á
um 600.000 hekturum lands. Möguleikar á raf-
orkuframleiðslu eru miklir.
Innan lögsögu landsins eru fjölmargar nýtanlegar
fiskitegundir eins og makríll, túnfiskur og sverðfiskur.
Hægt er að byggja upp verulegan landbúnað með
áherzlu á jórturdýr, stór og smá, fóðurframleiðslu og
skógrækt og skógarhögg. Þá er hægt að rækta alls
kyns ávexti og tré. Í landinu eru auðugar báxítnámur
og með hliðsjón af raforkuframleiðslu með vatnsafli
gæti bygging álvera verið góður kostur.
Byggt upp eftir borgarastyrjöld
Er þar
tillagna
flýti-
framkvæmda í samgöngumálum er
2,1 milljarður áætlaður á árinu 2008
og rétt rúmlega 2 milljarðar á árinu
2009. Ótaldir eru þá fjármunir sem
flýtt verður vegna framkvæmda við
uppbyggingu fjarskiptakerfisins.
ið til mótvægis-
aniðurskurðar
rrarnir Össur Skarphéðinsson, Jóhanna Sigurðardóttir, Árni M. Mathiesen og Þor-
tir eru ánægð með aðgerðir til að mæta miklum niðurskurði á þorskkvótanum.
Morgunblaðið/Kristinn