Skinfaxi - 01.04.1911, Blaðsíða 4

28
SKINFAXI
O ....... •.......-.. ■■ -------------------o
S K I N F A X I
—mánaöarblað U. M. F. í.—kemur út í Hafnarfirði
og kostar 1 kr. árgangurinn.
Útgefandi:
Sambandsstjórn U. M. F. í.
Ritstj órn:
Helgi Valtýsson. Guðm. Hjaltason.
Pantanir og blaðgjöld sendist
AFGREIÐSLU „SKINFAXA“, HAFNARFIRÐI
0-=^~—------ ..........................=Q
vor, heldur hagsmuni heildarinnar, sem í
hlut á, húsfélagsins, sveitarfélagsins eða
þjóðfélagsins, alt eftir því, hvar vjer skipum
sæti í mannfélaginu, og hve víðtæk áhrif
vor eru.
í stuttu máli, það er lífsskoðun hvers
og eins, er gersamlega ræður úrslitunum
um það, hverju hann afkastar. Þessvegna
svara eg spurningu fundarmannsins svo.
Vér eflum best sjálfstæði þjóðar vorrar
með því að eignast sjálfir sem ákveðn-
asta, sem heilbrigðasta og sem biartasta
lífsskoðun, og með því að gera hana að
eign sem flestra samtíðarmanna vora; þó
eigi á þann hátt, að prédika hana á stræ-
um og gatnamótum, heldur hinu, að lifa
sjálfir samkvæmt henni og sýna þeim i
verkinu, að liun inegni að gera okkur
hamingjusama.
Þá er hinn liðurinn eftir. í hverju er
þessi lífsskoðun fólgin, og hvernig má
hún verða sl.ík lyftistöng fyrir manngildi
einstaklingsins og þá um ieið þjóðarinnar
í heild sinni?
Jeg gat þess áðan, að lífið væri kjör-
gripur. Það endurtek jeg enn að nýju,
sökum þess, að einmitt það er grund-
völlur allra heilbrigðra skoðana þar að
lútandi. Því sjetilveran kjörgripur hverj-
um einstaklingi, en auk þess fjöregg
mannfélags heildarinnar, þá liggur og
hitt í augum uppi, að hún er of dýrmæt
til þess að farið sé gálauslega með liana
eða hún höfð að leiksoppi. Enda myndi
engum manni, er þannig álit hefði, koma
nokkru sinni til hugar að eyða henni á
glapstigum, við augnabliks nautnir, er
síðaryrðu að glámeygðum vofum, er ægðu
honuin hvaðanæfa á einverustundunum.
Meira að segja, hann myndi ekkert lað-
andi, ekkert ginnandi finna við slíkan
hégóma, skyldu og ábyrgðartilfinningin
yrðu honum alt; lífsgleði hans, rík og
þróttmikil samt, yrði fólgin í því einu að
vita skyldunum fullnægt og sjá starfa
sinn bera ávexti landi og lýð.
Og hér er jeg kominn að því, er eg
álít innsta kjarna þessarar lífsskoðunar,
en það er metnaðarþráin og starfslöngun-
in, bygð á starfsgleðinni og samúðar-
fögnuðinum
Misskiljið mig umfram alt ekki.
Eg meina þá metnaðar þrá, er ekki
berst fyrir veg og gengi þess, er e!ur hana
í brjósti, heldur hugsjónanna sem barist
er fyrir og takmarksins, sem stefnt er að
Eg meina þá starfslöngun, sem, þegar því
er að skifta, drepur jafnt hendi við fjár-
sjóðnum og makræðinu til þess að geta
rutt áhugamálefnum sínum veg. Og ég
meina þatin samúðarfögnuð, sem jafnt
sprettur af því að geta rétt ókunnusta,
vesælasta förutnanninum hjálparhönd og
kærasta, glæsilegasta vininufn.
En tilveran hefir bæði upphaf og endir.
Það væri því, að mínu áliti, stór eyða í
þá lífsskoðun, er enga grein gerði fyrir
afstöðu sinni á því sviði. Eg vil því
leyfa injer að bæta nokkrum orðum þar
að lútandi við það, sem þegar er komið.
Eittaf elstu skáldum þessa lands, þeirra
er nú lifa, hefir farið svofeldum orðum
um þetta eini.
«Dauðinn er lækur, en lífið er strá,
skjálfandi starir það straumfallið á.«
Og því miður hefir hugblærinn, er yfir
þeirri skoðun hvílir, fundið berermál sitt alt
of víða, því slík skoðun er óalandi og
óferjandi. Er ekki eins og af henni andi
áræðisskorti og þrekleysi, jafnvel ótta við
þetta heljarafl, sem stöðugt sé á hæl
um vorum? Slíkur hugsunarháttur getur
engan hvatt til framsóknar.
En látum aðalhluta líkingarinnar halda