Skinfaxi - 01.11.1911, Síða 8

88
SKINFAXI
leiðir til lítils meira; en á meðan bíður
okkur opinn annar vinahópur. Þar eru
menn, sem viija tala við okkur eins lengi
og við viljum. Þeir fara ekki i mann-
greinarálit, þeir hnýsast ekki eftir atvinnu
eða lífstöðu. Þeir tala við okkur um
áhugamál og hjartans-mál sín, og þeir tala
með fallegustu orðunum, sem þeir kunna.
1 þessum fjölmenna hóp eru margir góðir
menn, þar eru konungarog ráðherrar, sem
bíða svo þolinmóðir — ekki til að veita
áheyrn, heldur til að biðja viðtals. Þeir
híða hógværir i þessum fátæklegu og þröngu
biðstofum, sem við köllum bókahillur okk-
ar. Við Iátum okkur samt oftast finnast
fátt um þennan félagsskap, og hlustum oft
ekki á eitt einasta orð af því, sem þeir
vilja segja, allan guðslangan daginn.
Þú segir nú liklega, eða hugsar að
minsta kosti, að við breytum svo kaldlega
við þessa góðu og göfugu menn, sem biðja
okkur að hlusta á sig, en sækjumst svo
mjög eftir misjöfnum félagsskap þeirra,
sem fyririita okkur, eða sem ekki geta
kent okkur neitt, af þvi að við getum séð
ásjónur hinna lifandi, og að það séu þær,
sem okkur langi til að kynnast. En þvi
er ekki svo varið. Setjum svo, að þú
gætir ekki fengið að sjá andlit þessara
miklu samtíðarmanna: — setjum svo, að
])ú værir falinn bak við tjald í skrifstofu
ráðherrans, eða í herbergi kongssonarins,
mundir þú samt ekki hlusta á þá himin
glaður, þó þú mættir ekki draga frá tjald-
ið? — En þegar tjaldið er litlu minna, en
skift í tvent og kallað spjald á bók, og þú
mátt fela þig bak við það og hlusta allan
daginn, ekki á hversdagshjal, heldur hugs-
aðar, ákveðnar, glöggar ræður vitrustu
manna heimsins — þá fyrirlítur þú sali
þeii-ra af öllu hjarta þínu.
En þú segir auðvitað, að þessi munur
komi af því, að lifandi menn tali um við-
burði líðandi stundar, og um þá verði
menn að vita. Nei, ]»að er rangt. Því
að lifandi menn segja þér frá viðburðum
samtíðarinnar miklu betur í riti en í hvers-
dags hjali sínu. En ég játa, að þessi
ástæða er góð og gild fyrir þig, ef þú kýs
heldur dægraflugurit en staðgóð rit — eða
bækur sannnefndar. Þvi bókum má skifta
í tvo flokka: Þær sem eiga aðeins við
líðandi stund, og þær sem lifa um aldur
og æfi. En gæt þess, að þessi skifting er
ekki eingöngu eftir eiginleikum. Það eru
ekki svo, að illar bækur verði skammh'far
og góðar bækur langlífar. Það er tegunda-
skifting. Sumar bækur eru góðar þótt
skammlífar verði, og sumar eru góðar um
aldir alda. Svo eru líka illar augnabliks-
bækur og slæmar bækur, sem lifa meðan
heimur stendur. Framb.
Tannveiklun.
Menningin svokallaða er skæður óvinur
tannanna; svo má kalla, að hraustum tönn-
um hríðfækki með hverju ári. Læknir
nokkur, Jessen í Strassborg, hefir rann-
sakað nákvæmlega þessa afturför. einkum
í skólunum. Af 10,000 börnum, sem hann
hefir sjálfur skoðað, voru aðeins 4 af hverj-
um 100 heiltent. Sýkin byrjar í ungbörn-
unum og þegar þau koma í skóla 4—5
ára, eru tennur oft alsýktar í 85 af
hverjum hundrað. Sumir foreldrar láta sér
fátt um finnast, segja, að lítið saki þótt
mjólkurtennurnar molni; þær eigi ekki
langan aldur hvort sem er. Þetta er mikil
villa. Tannleysið leiðir að sér margskon-
ar skemd: hindrar meltinguna. hindrar
menn að tala rétt, og ekki síst, að skemd
tönn er opinn vegur gerlunum inn í lík-
amann. IJalda tannlæknar að fjöldi sjúk-
dóma sé þann veg til kominn.
Mest liggur á að hreinsa tennurnar vel á
kvöldin eftir seinustu máltíð, því að á nótt-
unni hafa matarleyfarnar á tönnunum og
og milli þeirra mestan tíma til að ólga og
mynda uppleysandi sýrur, sem éta tanngler-
unginn. Enginn bursti nær til fulls því,
•sem milli tannanna er, og þykir best til þess
að draga milli þeirra vaxborinn silkiþráð.
Lelðréttlng-.
U. M. F. „Haukur" í Leirársveit, var
stofnað 19. febrúar 1911, en ekki í ágúst,
eins og stendur i síðasta Skinfaxa.
Félagsprentsmið j an.