Skinfaxi - 01.11.1912, Qupperneq 7

SKINFAXI
87
frá að sökkva í hið versta foræði. Ætlar
kvenþjóðin nú að bila og ganga út á glap-
stigu karlmannanna? Ekki svo að skilja,
að skyldan til að halda uppi sóma og heil-
brigði þjóðarinnar hvíli þyngra á konum
en körlum, heldur hilt, að þær eru getu-
meiri í þeim efnum.
Reykingar eru að vísu hlægilegar, en
tóbaksnautn i sjálfu sér er svo alvarleg,
að ekki er hægt að hlægja að henni. Það
er óþarfi að lýsa þeim óþrifnaði, sem
munntóbaks og neftóbakshrúkun hafa í för
með sér. Það er ókurteisi að fylla íveru-
herbergi eða samkomusali með reyk og
spilla þannig andrúmsloftinu fyrir þeim,
sem aldrei reykja. Verst er þó það, að
þeir sem neyta tóbaks að ráði, spilla með
því skilningarfærum og taugakerfi. Alvar-
legar tóbakseitranir eru ekki nijög tíðar,
en mörg brjóstveiki, og ýmsir aðrir kvill-
ar er sagt að stafi beinlínis eða óbeinlínis
af tóbaksnautn. Við liggjum Kínverjum á
hálsi fyrir ópíumsreykingar; hvaða augum
skyldu þeir líta á reykingar okkar og tó-
baksnautn, og skiftir það í rauninni nokkru
máli, hvort maðurinn spillir sér á tóbaki
ópíum eða áfengi?
Er það ekki fínt að rekja? Jú! En
raunar er það ekki nema villimanna siður.
Villimenn í Vesturálfu neyttu tóbaks, þeg-
ar Evrópumenn komu þangað. Mentun-
arlaus sjómannalýður, sem fór vestur og
dvaldi þar með Indíánum, lærði af þeim
að neyta tóbaks og flutti svo með sér
kunnáttuna til Evrópu. Tóbaksnautn breidd-
ist skjótt út meðal verkalýðs og fátæklinga,
sem voru mjög fáfróðir og lifðu í mikilli
niðurlægingu á þeim tíma, en með ment
aðri mönnum og svokölluðu betra fólki
ekki fyr en miklu seinna. Þegar tóbakið
tók að breiðast út. mætti það harðri mót-
spyrnu af hendi hugsandi manna, en radd-
ir þeirra fengu ekki áheyrn hjá hinni hjá-
trúarfullu alþýðu. Menn trúðu því fast-
lega, að tóbak væri allra meina bót og jafn-
framt vörn gegn allskonar sjúkdómum.
Læknislistin var ekki komin á svo hátt
stig þá, að hún gæti með vísiricíalegri rök-
semdafærslu sýnt fram á skaðsemi tóbaks-
ins og kveðið það og hleypidómana sem
því fylgdur niður.
Til Islands barst tóbakið með útlendum
sjómönnum. Það fylgdu því sömu hleypi-
dómarnir hér sem annarstaðar. Ekki er
laust við, að það eimi ögn eflir af þeim enn,
Einhverjir munu hafa heyrt að tóbak bætti
sjóveiki, og sjómenn tyggja manna mest
tóbak til þess að halda liita og heilsu, en
það hefir i rauninni alveg sömu áhrif og
nokkur staup af áfengi daglega.
Island fyrir Islendinga! Þau orð láta
okkur vel i eyrum og það að maklegleik-
um. Ef við viljum reynast þeirri hugsjón
trúir, megum við alls ekki verja mikilli
upphæð af því sem framleilt er í landinu
fyrir útlendan óþarfa og síst fvrir þann
óþarfan, sem miðar að þvi að veikja dug
landsmanna.
Inn í landið er nú flutt tóbak fyrir ca:
350,000 kr. Tollur og úlagning kaup-
manna, sem að vísu rennur inn i landið,
en þeir þurfa að greiða, sem tóbaksins
neyta, er óefað ekki minni upphæð. Það
verður ekki nógsamlega lofað, að menn
njóti með skynsemd þeirra gæða, sem h'f-
ið hefir að bjóða, en það er skylda okkar
að velja jafnan besta hlutskiftið. Við er-
um fátækir, Iandar, og förum margs á mis.
Við búum i slæmum húsakynnum, og það
er fjöldi fólks sem ekki getur veitt sér
holla og kröftuga fæðu og skjólgóð föt. —
og mesti sandur af ungu og efnilegu
fólki, sem verður að fara ú mis við ment-
un og menningu vorra tima, einungis fyr-
ir efnaskort. —
Ef tóbaksnautn væri útrýmt, mundi lands-
sjóður tapa fullum tvö hundr. þús. króna
tekjum í tollinum, en tóbaksneytendur spara
sér um kr. 700,0000 útlát. Sparnaðurinn
mundi þú verða um kr. 500,000 því kaup-
mönnum er hægðarleikur að bæta sér skað-
ann með þarfari og arðhetri verslun.
Hvað er það þá, sem kemur mönnum
til þess að neyta tóbaks? Ekki er það'