Skinfaxi - 01.01.1919, Side 8

8
SKINFAXI
(degeneration) þeirri, andlegri og lík-
amlegri, sem oftast er fylgifiskur stór-
borgarlífsins, og veldur svo miklu um
þá spillingu í hugsunum, orðum og at-
höfnum, sem þar kemur i ljós. Áhrif
þeirra á hina líkamlegu úrætting, kemur
vel fram, þegar börnin eru tekin ung og
látin hafa nægilega og holla lireyfingu
daglega, helst undir eftirliti góðs kenn-
ara. J?au þroskast vel sem börn, og verða
síðar myndarlegt fólk; myndarlegri en
aðrir jafnaldrar, að öðru jöfnu, jafnvel
þó úrættingar-einkenni séu einhver á
foreldrunum. — Hugsanirnar verða oft-
ast hreinni, skýrari og hollari hjá ung-
ling, sem mikið er undir beru lofti, og
heldur líkama sínum hreinum, heldur
en hjá hinum, sem er innibyrgðuroglitla
hreyfingu hefir. — Hreint loft — hreint
blóð. Hreint blóð — hreinar hugsanir.
Hreinar hugsanir — hreint siðferði.
Hreint siðferði — hreint líferni.
Ennfremur halda iþróttirnar iðkend-
um sínum frá óhollum nautnum og
slæmum félagsskap.
í sambandi við álirif iþróttanna á úr-
ætting í stórbæjunum, og með tilliti til
hins stórkostlega iþróttalífs amerísku
stórbæjanna, er það eftirtektarverð
klausa, sem stóð í einu ísl. blaði eigi alls
fyrir löngu, og tekin hafði verið úr ein-
hverju amerisku tímariti: „í stórbæ ein-
um i Ameriku er skraddara-ætt, sem
haldið hefir bækur yfir „mál“ skiftavina
sinna í meir en 100 ár. Út úr þessum
bókum hafa menn lesið, að íbúarnir hafi
hækkað um iy2 þum'l., brjóstmál aukist
um 2 þuml. og mittið grenst jafnmikið.
Vonandi nær þetta nú einnig til fleiri
bæja.“ — þetta eru stórkostlegar fram-
farir. En því miður er ekki hægt að sjá,
hvort framförin er jöfn ár frá ári alla
öldina, eða hvort framförin hefir orðið
stórstígari er íþróttahreyfingin kom til
sögunnar. Mjög líklegt er þó, að svo
hafi verið, því framfarirnar eru þannig
lagaðar, að auðséð er, að þær stafa frá
hollri og alhliða hreyfingu. En við það
að bær stækkar, — sem þessi bær hefir
auðvitað gert; ef til vill margfaldlega, á
þessu tímabili,—minkar einmitt útivinna
og hreyfing íbúanna á þann hátt; íbú-
arnir hafa miklu meiri kyrsetur og inni-
vinnu en á meðan bærinn var minni. Og
iþróttalífið hefir sýnt það, að það gerir
meira en að jafna upp mismuninn á
inni- og útivinnu, undir venjulegum
kringumstæðum, hvað hollustu og lík-
amsþroska snertir. Eg get því varla
hugsað mér aðra ástæðu þessara miklu
likaml. framfara, en vaxandi íþróttalíf.
íþrótta-iðkanir, í sambandi við hæfi-
lega andlega mentun og menning, eru og
verða besta og eðlilegasta leiðin til
mannræktar og mannkyn(s)bóta.
Af því, sein eg hefi nú sagt, sést, að
gildi íþróttanna er mikið og margvís-
Jegt, og á fleiri sviðum en margir hugsa.
Og takmarki sínu, að hressa og hreysta
líkama og sál, ná þær fullkomlega.
pví miður hefi eg ekki getað tekið hin
einstöku atriði svo nákvæmlega fyrir
sem skyldi; en hefi reynt, að drepa á
það helsta, sem min litla reynsla og
þekking bentu mér til.
(Erindi þietta átti að iflytjast að enduðu
íþróttaniámsskeiði því, sem haJdið var að
Vailiþjófsstað á síðastl. vori. En eg hætti við
það, vegna þess iað flestir námssveinar voru
þá farnir burtu (siðasta daginn); áileit, að
það imundi iþá ná betur til þeirra', með því
að koma í S'kinfaxa, og mér lelkki lagið að
halda langar ræður. Eg hefi leyft mér smá-
breytingar frá hinu upphafilega uppkasti.)
Ritstj.: Jón Kjartansson.
Félag8inentsmiöjan.