Skinfaxi - 01.07.1920, Blaðsíða 5

SKINFAXI
29
og efnalegum framförum, nú, þegar hún
hefir fengiö fult sjálfsforræöi; til þess aS
svo verði, ríSur nú á, að hún fari og færi
sér i nyt öll þau gæ'Si, sem fjallkonan
móSir hennar, ber í skauti sínu, og eitt
af þvi allra dýrmætasta sem hún hefir, er
vatnsafliS, sem bíSur dáSríkari kynslóSar
er bæSi hefir vit og dugnaS til að beisla
þaS, og láta þaS bæta líf sitt og kjör.
Um alþýðnmentnn.
í síSasta árgang voru nokkrar greinar
meS þessari fyrirsögn, og munurn vér nú
viS tækifæri, láta koma framhald af þeirn
viS og viS.
Vér vorum síðast aS minnast á skóla í
borginni Ganz vestur í Bandaríkjum; nú
skal getiS nánar urn fyrirkomulag skóla
þessa bæjar.
ViS vitum þaS, aS skólabörn geta ekki
setiS hreyfingarlaus allan daginn viS
skólaborSin, eins og þau gera víSa i fimm
klukkustundir. Því verSur aS sjá þeim fyr-
ir öSru verkefni ef þau eiga að dvelja i
skólanum allan daginn eSa 8 stundir, ein-
hverju verki sem bæSi heldur þeim starf-
andi meS lífi og sál og jafnframt ska'Sar
ekki heilsu ])eirra.
Skólahúsin eru þar sem sagt aldrei ó-
notuS, nema aS eins um næturtíma, því
geta þar notiS kenslu helmingi fleiri nem-
endur, en vanalegt er í samskonar bygg-
ingum í öSrum borgurn. I hverju skóla-
húsi eru tveir skólar. Annar frá klukkan
8 ámorgnana til klukkan þrjú á daginn.
Hinn frá kl. 9—4. Hver kenslustofa er
notuS á víxl, og ganga börnin á milli í
frímínútunum. ViS skulum segja, aS nú
hafi deild úr A.-skóla ensku, en næst hef-
ir hún smíSar, en deikl frá B.-skóla hefir
smíSar en næst ensku; þannig fara börn-
in ávalt á milli úr einni kenslustofunni í
aSra, án þess aS nokkur ruglingur eigi sér
staS. Þann hluta dagsins, sem börnin eru
höfS í skólunum fram yfir vanalegan
skólatíma, eru þau látin starfa eitthvaS
þarft, verklegt, er miSar aS þvi aS gera
þau aS sem nytsömustum borgurum hvert
á sinn hátt, í sem fylstu samræmi vi'ð meS-
fæddar gáfur og eðlishvatir.
Þeetta, aS nota skólana svona mikiS, hef-
ir mikinn hagnað í för meS sér, því nægi-
legt fé kemur inn af aukatekjum til aS
borga meS aukakostnaS, sem þetta fyrir-
komulag hefir í för meS sér, bæði til aS
borga aukakennurum og koma upp smíSa-
stofum og smiSjum, einnig til umhirSu og
vi'Shalds sem svo mikil notkun krefst. Þess
er vert aS geta, aS skólastjórnirnar láta
sér umhugaS um, aS ekkert kák eigi sér
staS í kenslunni. Því er t. d. valinn sér-
fræSing'ur til aS kenna hverja iðnaSar-
námsgrein. TrésmiSur kennir trésmíSi,
járnsmiSur járnsmíSi, rnálari málaraiSn o.
s. frv. Þannig miSar alt aS því aS kensl-
an beri sem bestan árangur.
MeS þessu fyrirkomulagi borga íbúarn-
ir í Ganz ekki meira til skólanna en vana-
legt er í öSrum borgum, en skólarnir þar
verSa aS miklu meiri nötum fyrir bæjar-
félagiS. ÞaS er ekki aS eins lögS áhersla
á þaS, aS hafa barnaskólana mjög full-
komna, bæSi aS því er snertir Irenslukrafta
og allan útbúnaS, heldur eru hafðir í sam-
bandi viS þá kvöldskólar, sem gera borg-
arbúum ómetanlegt gagn. Þar á þaS fólk
sem vinnur á daginn kost á að læra ýmis-
legt er vikemur þeirra daglega striti, og
getur þannig meS litlum tilkostnaSi aflaS
sér þekkingar, er gerir þaS miklu færari í
stöSu sinni; ef kveldskólarnir væru ekki,
þá mundi margt af þessu fólki eySa þeirn
tíma, sem þaS nú ver til náms, í svall og
vitleysu á knæpum og kvikmyndahúsum.
Þessir kvöldskólar hafa veriS svo vel
sóttir, aS á síðari árum hefir fleira upp-
komiS fólk sótt skólana í Ganz en börn,