Skinfaxi - 01.11.1923, Blaðsíða 8

72
SKINFAXI
það hafa verið lífnauðsyn. Meðal l'rum-
þjóðanna sjáum við íþróttamanninn oft
sem einskonar bjargvætt síns ættflokks.
íþróttamaðurinn var þvi vegna þessa
máttar síns sjálfkjörinn foringi smærri
eða stærri heilda, sem lutu honum og
lieiðruðu hann.
pegar tímar liðu fram, hverfa veiði-
mannaflokkarnir, hjarðmannaþjóðirnar
koma og síðast taka menn að rækta
landið og ala og temja dýrin. Yegna þess-
ara breytinga hverfur að mestu leyti
hið fyrra hlutverk íþröttanna, en því
greinilegar kemur annað hlutverk þeirra
i ljós. Eftir að menn taka að rækta land-
ið og einstaklingar og þjóðir eignuðu
sér ákveðin og afmörkuð landssvæði,
verða iþróttirnar lifsskilyrði fyrir þjóð-
irn,ar i landvarnarbaráttunni og traust-
asta vonpið til auðs og valda. Einna
greinilegast kemur þetta fram lijá forn-
Grikkjum. par Iiafa íþróttirnar verið í
meiri blóma en hjá nokkurri annari
þjóð. En hvers vegn,a? pað var ekki
fyrir lilviljun, heldur fyrir þörf, þjóð-
fclagsþörf. Gríska þjóðin átti í sifeldum
blóðugum deilum við nágrannaþjóðir
sinar. Uppeldismál Grikkja sýna að
þjóðin skildi það vel að tilvera og tím-
anleg velferð hennar bygðist á því að
hún ætti heilbrigða og frækna íþrótta-
menn. pegar menn athuga þetta, skilst
stórum þetur öll sú mikla hylli og jafn
vel tilbeiðsla á íþróttamönnum og sér í
lagi sigurvegurum þar i landi. pað er i
sjálfu sér ekki líkamsmátturinn og
fræknleikinn, sem þjöðin svo sam-
huga heiðrar og jafn vel tilbiður,
heldur hefir hún sigurvegarann í háveg-
um aðallega vegna ]>ess að hún finnur
i þessum einstaklingum verndara og
góðgerðarmenn heildarinnar. Vegsauki
grisku íþróltamannanna sýnist því aðal-
lega hafa bygst á því að þjóðin fann og
skildi að fræknleiki þessara manna var
lífsskilyrði hennar. íþróttastarfsemin
gríska var því ekki eingöngu verðlauna-
starfsemi, heldur starf i þágu þjóðar-
innar, starf að hærra marki. petta gaf
íþróttastarfseminni grísku lífsmagn og.
ódauðlega frægð.
Af þessu stulta yfirliti virðist mega
sjá að íþróttirnar verða fyrst til fyrir
nauðsyn á sjálfsbjargarviðleitni ein-
staklinganna. Og þegar sú nauðsyn
hverfur eða breytist hætta íþróttirnar
ekki ,að vera til, heldur breytast að meira
eða minna leyti og taka upp breytt og
nýtt hlutverk, sem stendur lengi í nánu
sambandi við helstu lífsnauðsynjamál
einstaklinga, kynflokka og síðast þjóð-
heilda. (Framh.).
Þingvallaskólinn.
Allir ungmennafélagar þurfa að lesa
bók Eiríks Albertssonar: „Kirkjan og
skólarnir“. Kver þetta á erindi til allra
íslendinga, en þó fyrst og fremst lil æsk-
unnar, því að liér er um framtíðarstór-
mál að ræða.
Eiríkur ritar um þjóðskóla á pingvöll-
um. Sú hugmynd er upphaflega runnin
frá ungmennafélögum, en hér er hún
skýrð og ofnir í hana nýir þættir. Bent
er á erlendar fyrirmyndar (Sigtúna-
stofnunina) og bornar fram tillögur um
það, hvernig eigi að framkvæma þetta
mál. Höf. þráir félagsstarf allra manna
og allra stétta meðal þjóðar sinnar, og
er sannfærður um, að allar sannar fram-
farir liljóti að byggjast á kristilegum
grundvelli. pess vegna á pingvallaskól-
inn að vera kirkjuleg stofnun. petta gef-
ur bókinni ómetanlegt gildi. pess vegna
hlýtur hún að verða öllum kærkomin,
hvernig sem þeir annars kunna að líta
á tillögur hennar um skólamál.
l-’JELAGSPRENTSMIDJAN