Mánudagsblaðið - 03.07.1972, Blaðsíða 4

Mánudagsblaðið
Mánudagur 3. júlí 1972
Íf
Bl&á fynr alla
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: AGNAR BOGASON
Sími ritstjórnar: 13496 — Auglýsingasími: 13496
Verð í lausasölu kr. 30,00 — Áskriftir ekki teknat
Prentsmiðja Þjóðviljans
Ekki bœnir, heldur harka
Þau gleðitíðindi birtust í Morgunblaðinu s.l. þriðjudag,
að skátar hefðu verið ódrukknir um sl. helgi og „skemmt
sér án vandræða". Þetta er ekki lítil viðurkenning fyrir
hugsjón Badens Powells, upphafsmanns skátahreyfingar-
innar, sem krafðist dyggðugs lífs, heilbrigðj og hreinleika
í fari hvers þess, sem gerðist skáti og klæddist einkennis-
fötum hreyfingarinnar.
Ef nokkurt dæmi er um þá spillingu og afstöðu almenn-
ings til l'ifnaðar unglinga má telja týpiskt er þessi geysi-
lega ánægja oig léttir ef tekst að halda útisamkundu ung-
linga án þess að helmingur lögreglunnar, ásamt aðstoð-
armönnum. séu uppteknir við að ko’ma æpandi drukknum
erfingjum landsins beám til sín. þá oftar en ekki á heim-
ili ’jafn drukkinna foreldra. Svo vendilega hefur skepnu-
skapur æskunnar fest rætur í huga almennings og þá ekki
síður í huga blaðamanna, að því er fagnað af bamslegri
gleði, ef svo óKklega tekst til, að ein helgi sleppi stór-
tíðindalaust.
Hinn ötuli skribent og klerkur, sr. Árelíus Níelsson,
lætur auðvitað ljós sitt skína í þessu nuáli sem öðrum,
enda er þetta honum einna skyldast sem sáluhjálpara
heillar sóknar. æskulýðsfrömuði og velgerðarmanns. sátta-
semjara milli hjóna o.s.frv Eftir að hafa ritað all-ýtarlega
en, engu að síður, skemmtilega grein um heimsókn í hóru-
hús Hamborgar, hvar klerkur lýsir þunglyndum, mjög-
málum, útjöskuðum vændiskonum borgarinnar af guð-
dómlegri andagift. þá er honum þó mest í muna, að æsk-
an 17. júní kunni sér ekki hóf í áfengisflóðinu. og birtir
í tilefni þess glefsur úr umsögnum dagblaðanna um hegð-
hinna ungu manna og kvenna. Það er leitt að vel-mein-
and'i klerkur eins og sr. Árelíus skuli enn ekki vilja við-
urkenna þá staðreynd, að æskan á íslandi er SDÍllt, ekki
verna lélegrar menntunar í siálfu sér, enn síður vegna
aðbúnaðar eða peninga heldur aðeins vegna FOREI.DR-
ANNA, sem eru, margir hveriir. orðnir að svínum bæði í
drykkju og lifnaðarháttum. Börnin f'inna fljótt fordæmin
og bau eru fljót að nýta sér þau. Sú gullvæga lausn að
láta drottinn eða trúna leysa hvert vandamál er löngu
úrelt. Það þarf harðari hendur og ákveðnari gerðir. For-
eldrar þurfa að blæða lítið eitt fyrir spillingu og óljfnað
barnanna. Foreldrar sem eru ófærir að aga böm sín og
koma þeim til manns eiga að sæta refsingu .Ekki fangelsii
heldur eiga heimili þeirra að vera leyst upp og þeim mein-
uð öll hjálp eða oninber ölmusa eins og nú er í tízku. Við
erum ekki að greiða útsvör tdl að halda alls kyns ræfla-
liði uppi, fyrir þá eina HUGSJÓN að KJÓSA Geir borg-
arst'jóra. Það er margt annað við peningana að gera.
Vanda’mál bað, sem hér hefur skapazt, stendu,r í beinu
sambandá við velferðarmál Svía. en þaðan koma flestar
þær hugmyndir, sem svokallaðir stjómmálamenn koma á
framfæri hér. Foreldrar þar eru böl, ekki minna, en óvit-
arnir. Til skamms tíma hefur þar verið peningaflóð gífur-
legt og á allan hátt reynt að gefa fólki kost á að sleppa á-
hyggjulaust við uppeldi og heimili. Svíar búa nú við upp-
lausn og dýrtíð skatta og byrðar, sem eru að ríða þjóðinni
að fullu. Hver nýtilegur maður á fætur öðrum er
að flýja land sitt vegna ofsköttunar og upplausnar. Hér
er að þessu leyti ekki eins á komið. Bamaverndarmál beggja
þjóðanna eru að verða hin sömu. Gjörspillt böm, kæru-
og skeytingarlausir foreldrar.
Það þarf annað en guð eða Krist til að bæta úr þessu.
Hjálpin á ekki að vera né verður í formi bænahalds og
kjökurs í kirkjum. Harðar hendur og mis'kunnarleysi
gagnvart hinum seku er nauðsyn. Það þarf að fóma ör-
fáum til að almenningur skilji þá alvöm, sem er á ferð.
Aðeins þannig má breyta til hins betra. stöðva þá ó-
heill'aiþróun, sem hér hefur náð undirtökum.
KAKALI skrifar:
I HREINSKILNI SAGT
I
í
*
'^4C6£'jftíhtittÍQnÍAkó
H ERRADEI IP
„Það er engin furða þótt
Bjama blöskri“ sagði mað-
ur einn við Kakala á dög-
unum og átti þá við
Bjiarna Guðnason, alþing-
istnann, sem mest hefur
barizt fyrir að orður á ís-
landi verði með öllu af-
nurndar. Þó hart sé und-
jr að búa þá er því ekki
neitandi, að B.jama blöskr-
ar réttilega þegar þessum
afreksmerkjum ríkisins er
út deilt.
í síðasta orðuregni frá
Bessastöðum fá meðal
annarra þrír menn orðu,
samkvæmt meðmælum
orðunefndar. Allt eru
þetta, hver á sínu sviði,
ágætir menn. Tveir þeirra,
Ólafur Jóhannsson, for-
sæt'isráðherra er háskóla-
prófessor og pólitíkus, hinn
Einar Ágústsson. utanrík-
isráðherra og bankastjóri.
Þótt hvorugur þeirra hafi
verið bjóðinni til tjóns,
a.m.k. enn nema innan-
lands, þá hefur hvomgur
þe.'irra unnið þau afrek. né
heldur markað þau spor
til fra’mfara og hiagsældar
þjóðarinnar að ástæða sé
til að sæma þá afreks-
merkjum né viðurkenn-
ingu forsetaembættisins í
nafni alþióðar. Sá þriðii,
Sigurður Helgason, hefur
að okkur er kunnugt starf-
að aðeins að flugmálum
og sem, áður fyrr, for-
stjórí fyrir einkafyrirtæki,
sem seldi venjulegt kaup-
sýsludrasl, til hæginda
fyrir þá, sem kaupa vildu
eða höfðu efni á en alls
ekki þjóðamauðsyn. En
hann, sem hinir er ágætur
maður. vammlaus og dug-
legur.
Spumingin er sú: hverj-
ar eru markalínurnar þeg-
ar orðunefnd ákveður ein-
hvem fil útnefningar fyrir
kross, stiömur eða annað
skraut og viðurkenningu
fyrir „frábær“ störf eða
„afrek“ í þágu íslenzku
þjóðarinnar eða alþýðu al-
mennt?
Það eítt að geta samið
sig upp í forsætisráðherra-
stólinn í pólitískum
hrossakaupu’m eða að hafa
starfað við háskólann ætti
ekk'i að vera þvílík þjóðar-
gæfa, að forsetaembættið
sjái sig tilneytt að skrýða
manninn viðhafnarorðu og
viðurkenna hann sem af-
reksmenni. Ólafur Jóhann-
esson hefur enn ekkert
gert, sem þjóðin getur ver.
ið þakklát fyrir, né held-
ur sú deild Framsóknar-
flokkríns. sem hann er
fulltrúi fyrir. Háskólinn
hefði lifað bað af þótt
hiann hefði ekki nrófessor-
ast þar eins og sú stofnun
hefur lifað það af þótt
hann hvrfi haðan. Pólitísk-
ur ferill Ólafs. sem af er.
er í bezta lag'i umdeilan-
legur, en almennt þó ó-
heillaríkur ef til skoðunar
þjóðarinnar kemur. Hvað-
an í ósköpunum er orðu-
nefnd knúin til að viður-
kenna einhver frábær af-
rek. sem hann hefur unn-
ið þjóðinni?
Einar Ágústsson er ut-
anríkjsráðherra, en úr því
embætti hafa margir slopp-
Nýtt orðuregn —
Hverjir verð-
skulda? — Tak-
mörkin engin —
Ólafur, Einar
og Sigurður —
Pólitíkusar,
einkareksturs-
menn — Þjóðþrif
eða snobberí —
Hlutverk Bessa-
staðavaldsins —
Engin völd?
ið orðulaust, og embættis-
ferill hans hefur ekki ver-
ið í sarnræmi við ósk al-
þjóðar eða 90% hennar
a.m.k. ekki í landvarnar-
málum, bví hann hefur
þar flæmzt undan „þrýst-
ingi“ komma og landráða-
manna. Á hinn bóginn
hefur hann, að ósk alþjóð-
ar, verið talsmaður henn-
ar í landhelgismálinu þ.e.
útfærslu fiskveiðilögsög-
unnar og staðið sig ágæt-
lega þótt engir sigrar hafi
fengizt ennþá, og nersónu-
lega reynt að fá föður
píanósn’illings í heimsókn
hingað, en án sýnilegs ár-
angurs.
Sigurður Helgason er
dugmikill kaupsýslumað-
ur, hefur starfað fyrir
einkafyrirtæki allt sitt líf,
þótt mest fari fyrir hon-
um. sem varaformann'i
Loftleiða og aðalmennis
fyrirtækisins í vestur-
heimi, hvar hann hefur
umsjón með að opna skrif-
stofur og farmiðasölu í
öllum málsmetandi borg-
um og þorpum í Ameriku
norður og svo S.-Ameríku.
Loftle'iðir er voldugt og
stórmerkt fyrirtæki oí? ef-
laust á Sieurður sinn þátt
í veleenoni bess. en betta
er þó aldrei nema einka-
fyrirtæki m<=ð siálfsögð
gróðasjónarmjð fvrir aug-
um og orð leikur á, að
innan Loftleiða gætu
margir aðrir státað Fálka-
orðunni ef ástæða væri til
að veita mönnum þá virð-
ingu fyrir það eitt að hafa
verið dugnaðar- og þrifa-
mennj og ekki komizt
undir mannahendur.
Það eitt sameiginlegt
með þessum þrem mönn-
um er að þeir eru persónu-
lega skilvísir og grandvar-
ir menn og vera má, að
þessi þjóð sé komin á það
stig að verðlauna beri þá,
sem þannjig eru!
Það hefur löngum verið
vitað, að forsetaembættið
er afllaust og «100 öllu
þýðingarlaust. Forsetinn
er sameiningartákn þjóð-
arinnar þótt svo færi síð-
ast, að kosning hans, i
fyrsta skipti, yll:i einhverj-
um óþverralegustu deilum
milli landsmanna sem um
getur í götóttri stjóm-
málasögu þess. Á hitt hef-
ur aldrei verið bent, að
bótt embættið hafi skip-
að ágæt'ir menn, bá hafi
völd þeirra, frá upphafi.
verið svo vendilega rýrð
að þeir hafa aldrei getað
komið í veg fyrir að hverj-
um ótýndum skussa hafi
verið veitt orða fyrir „af-
rek“ í þióðarhag. Þótt þrír
ofanereindir menn séu
með beim beztu. sem. hlot-
ið hafa hnossið — óverð-
skuldað —. þá barf ekki
annað en fletta upp'-orðu-
listanum og sjá hvílíkt
himinhrópandi grín er gert
að sönnum afreksmönnum
þjóðarínnar með því að
setja þá á bekk með ýms-
um sem síðustu tvo ára-
tugina hafa verið útnefnd-
ir. Núverandi forseti, geen
maður, ætt'i að creta saot
stopp þegar nefndin fær
honum listann rm þá, sem
heiðra ber. Það væri að
vísu óheyrt ef slík rödd
neitunar og siálfsts°ðrar
hugsunar heyrðist frá
Bessastöðum, rödd sem
raunverulega sannaðý að
embættið væri annað en
innantómar móttökur, há-
degis- og kvöldverðir.
heimsóknir og yfirreiðir.
tómt skraut og skrum, bótt
nauðsynlegt sé fyrir þjóð-
höfðingja. Það yrð’i fersk-
ur blær og embættinu til
sóma ef forsetinn gerði
lýðum ljóst, að ekki væri
hægt að fá sig til að und-
irrita ALLT. Það hefði t d
veríð dálítið gaman ef Ól-
afur forsætisráðherra hefðí
siálfur orðið að undirrita
sóma sinn.
Það var unn'haflega eðli
beiðursmerkia þeirra sem
ríkið veitir. að menn gætu
verið stolt;ir af beim, sem
fengu bað. og viðtab°ndur
siálfir stolti- fvrir að vera
viðurkenndir af b'íóðinní,
sem menn se’m böfðu eitt-
hvað þriflegt lagt fram t'il
Framhald á 7. síðu.
!
!
!
I