Sjómannablaðið Víkingur - 01.03.1953, Qupperneq 4
Endurminningar
Þorsteins Þorsteinssonar, skipstjóra í Þórshamri
Höfundur endurminninga, feirra, sem hér fara á eftir,
Þorsteinn skipstjóri Þorsteinsson í Þórshamri, er svo
þeklctur maður, aS lóng kynning ætti að vera óþörf.
Þó þykir vel við eiga, að geta hér nokkurra helztu
æviatriða hans.
Þorsteinn er fæddur J+. októher 1869 á Mel í Hraun-
hreppi í Mýrasýslu. Foreldrar tians voru Þorsteinn
bóndi Helgason og kona hans Guðný Bjarnadóttir.
Eignuðust þau 13 hörn, er sum urðu landskunn. Elzt
þeirra var Bjarni prestur og tónskáld á Siglufirði, en
Kolbeinn skipstjóri yngstur.
Ellefu ára hóf Þorsteinn að stunda sjó með föður
sinum. Var hann 'síðan sjómaður á opnum bátum í
allmörg ár. Snemma bar á því, að hann var hagur vel.
Jafnframt sjómennskunni gerðist hann brátt báta-
smiður. Vann hann að þeim starfa í Engey, en þar
voru smíðaðir fjölmargir opnir bátar, eins og kunnugt
er. Þegar þilskipaútvegur hófst fyrir alvöru við Faxa-
flóa, gerðist Þorsteinn sjómaður á skútum. Var hann
i fyrstu á „Engeynni", skútu þeirra Engeyjarbænda.
Árið 1891 lióf hann nám við stýrimannaskólann og
lauk þaðan prófi vorið 1893. Gerðist hann þegar stýri-
maður, en varð skipstjóri eftir fyrstu vertiðina. Reynd-
ist hann mikill sjómaður og frábxr aflamaður, mjög oft
aflahæstur. Var sérstaklega rómuð skipstjórn hans á
fiskiskipinu Georg, er hann átti i félagi við Tryggva
Gunnarsson og Bjarna Jónsson snikkara. Gekk sú út-
gerð með afburðum vel.
Árið 1902 hóf Þorsteinn útgerð og verzlun. Reisti
hann á svonefndri Bakkabúðarlóð tvö fiskgeymsluhús
og stóra fiskverkunarreiti, ásamt tveimur ibúðarhúsum.
Geta má þess, að árið 1903 smíðaði Þorsteinn ásamt
Bjama mági sínum í Engey fyrsta mótorbátinn við
Faxaflóa. Sá bátur reyndist vel og var lengi í förum.
Þegar togaraöldin hófst hér að ráði árið 1907, var
Þorsteinn strax til taks.. Stofnaði hann ásamt Hjalta
Jónssyni og nokkrum mönnum öðrum Fiskiveiðafélagið
Island. Árið 1911 gerðist hann togaraskipstjóri og var
síðan með togara samfleytt til ársins 1925. Reyndist
hann þá, sem fyrr, einn af mestu aflamönnum flotans.
Síðustu veiðiför sína á togara fór Þorsteinn í lok
vertíðar 1925. Var sú för einhver hin fengsxlasta, sem
farin hafði verið til þess tlma á íslenzkum togara.
Var fyrst farið austur á Hvalbak, síðan á Hombanka,
og komið með skipið drekkhlaðið. Varð farmurinn úr
því 800 skippund af fullverkuðum fiski. Þannig lauk
hinn mikli aflamaður sjómennskuferli sínum.
Þorsteinn hefur átt þátt í stofnun margra nytsamra
félaga og fyrirtækja og setið í stjóm þeirra. Hann var
einn af stofnendum Skipstjórafélagsins Öldunnar og
formaður þess um skeið. Hlut átti hann að stofnun
Þilskipafélagsins við Faxaflóa, Slippfélagsins, H.f. Kol
og salt, Slysavarnafélags íslands o. fl. félaga. Var
hann forseti Slysavarnafélagsins um nokkurt skeið.
Þorsteinn kvæntist árið 19Q1 Guðrúnu Brynjólfsdóttur
óðalsbónda og skipasmiðs í Engey Bjamasonar, hinni
ágiótustu konu. Þorsteinn Þorsteinsson hefur verið
hraustmenni hið mesta og heilsugóður fram um áttrætt.
Nú er heilsan tekin að bila, enda aldurinn orðinn hár.
Hefur og maðurinn ekki hlíft sér um dagana. Eru það
einkum fæturnir, sem látið hafa undan. Undrar það
engan, sem þekkti til þess, live miklar voru stöðumar á
skútum áður fyrr, og ekki síður togurum, eftir að þeir
komu fyrst.
Þorsteinn hefur góðfúslega léð Víkingnum til birt-
ingar endurminningar sínar frá skútu- og togaraöld.
Ritaði hann þær fyrir 12 árum, en ekki hafa þær verið
birtar fyrr en nú. Gils Guðmundsson.
44
V I K I N □ U R