Sjómannablaðið Víkingur - 01.03.1953, Blaðsíða 28
Maðurinn, sem varð nálega
einnar og hálfrar aldar gamall
Þó sárafáir menn verði aldargamlir, kemur þó fyrir,
að einstaka menn fara fram úr þessu svo um munar
og’ vekja almenna furðu.
Það varð því að vonum eitt mesta furðuefni sam-
tíðarinnar, þegar það varð almenningi kunnugt, að í
Danmörku lifði sjómíaður, Kristian Jakobsen Draken-
berg, sem talinn var 120 ára. Það gat ekki staðizt, álitu
þeir gætnustu og tortryggnustu. Og þegar hann svo
varð 130, síðan 140 og loks, eftir eigin sögn, 145 ára,
óx að vonum tala hinna vantrúuðu.
En þrátt fyrir allt er það staðreynd, að Drakenberg
var fæddur í Skedesókn í Bohuslen „þegar skrifað var
1626 þann 18. nóvember, af ærlegum ektahjónum", eins
og stendur á skírnarvottorði hans, og jafn víst er hitt,
að hann dó í Aarhus þann 9. október 1772, og þá getur
hver og einn reiknað út, að hann varð tæpra 146 ára
gamall. Og þar eð líf Drakenbergs var að ýmsu öðru
leyti merkilegt, má búast við, að margir hefðu gaman
af að heyra nánar frá honum sagt.
Faðir Drakenbergs var „ærlegur og velbyrðugur
herra kapteinn Jakob Drakenberg og móðirin hin eðla
og velborna frú Margrethe Lisbeth Juul“, og allt frá
barnæsku hneigðist hugur hans að sjónum. Hann var
aðeins 13 ára þegar hann, sem skipsdrengur á hollenzku
-skipi, kynntist hafinu, bæði töfrum þess og hættum.
Það var ekki í síðasta sinn, sem hann trúði hafinu
fyrir lífi sínu — næstu 55 árin lifði Drakenberg sem
hraustur og dugandi sjómaður og ferðaðist um flest
heimsins höf.
Þá bar það við árið 1694, þegar hann var á ,þýzku
skipi, sem sigldi frá Hamborg til Cadiz á Spáni eftir
salti og vini, að sjóræningjar frá Algier réðust á þá,
tóku alla skipshöfnina til fanga og fluttu hana til
Tripolis, þar sem þeir voru seldir mansali Tyrkja
einum. Hér urðu þeir nú í næstu 5 ár að þola aumlegt
og strangt þrælalíf, m. a. urðu þeir að þræla á akri
Tyrkjans sem dráttardýr fyrir plógi hans — 8 menn
fyrir hverjum plógi. Seinna komst Drakenberg til Kýpur
og þaðan til Aleppo, en stöðugt í ánauð, en loks í
Aleppo tókst honum og félögum hans að flýja í litlum,
opnum báti, hafandi aðeins með sér nokkur vopn og
ofurlítið af vistum. í ellefu daga og nætur reru þeir
eins og orkan leyfði, og stöku sinnum gengu þeir á
land á smáeyjunum, sem þeir áttu leið hjá — einkum
til að fela sig í gjótum eða kjarri, því þeir áttu stöðugt
á hættu eftirför og handtöku á ný.
Eftir ótrúlegar þrautir og margar og miklar hættur
6B
tóku þeir loks land á Möltu og komust þaðan til Livorno
og voru nú öruggir. En þá hafði ánauðin, að því er
Drakenberg snertir, varað í samfleytt 15 ár, og hann
var nú 83 ára gamall maður.
Flestir myndu víst á þeim aldri hafa tekið sér —
að því er maður skyldi ætla — ærlega hvíld, en Drak-
enberg var enn fullur starfslöngunar og plægði höfin
enn í 8 ár. Á þessu tímabili skeði það, að hann, sem
alla ævi var framúrskarandi uppstökkur og ofsafeng-
inn í skapi, lenti í brösum við ungan sjóliðsforingja,
Wessel, sem seinna nefndist Tordenskjold. Wessel reidd-
ist því, að Drakenberg heilsaði ekki af tilhlýðilegri virð-
ingu, hljóp út á götuna og sló hann nokkur högg með
korða Sínum. En þó Drakenberg væri 86 ára gamall,
þreif hann korðann úr hendi liðsforingjans og kastaði
honum yfir hús.
Fyrst árið 1717, þegar hann var 91 árs, hætti Drak-
enberg sjómennsku, en hann var lítt gefinn fyrir ró
og næði, og hélt nánast áfram að lifa sjómannslífi á
þurru landi, dvaldi aldrei lengi á sama stað, en flakk-
aði úr einum stað í annan, og þar eð hann átti marga
efnaða vildarmenn, sem gjarnan sáu þessum merkilega
manni fyrir lífsuppeldi, gat hann í ríkum mæli látið
eftir ferðalöngun sinni.
Fyrst þegar Drakenberg var 111 ára, ákvað hann
að kvænast, og sú hamingjusama var 60 ára kona.
Hún hefur sennilega — sem ekki var svo undarlegt! —
gert ráð fyrir að verða ekkja áður langt um liði, en í
því skjátlaðist henni, því hún dó eftir fáein ár, en
Drakenberg lifði í fullu fjöri og var ekki bangnari en
svo, að hann reyndi nokkrum sinnum enn að komast í
hjónasængina. En alls staðar fékk hann hryggbrot og
varð oft sármóðgaður af þvi, og um eina unga stúlku,
sem tók ungan smið fram yfir gamla sjómanninn, sagði
hann gramur, að stúlka sem vildi slíkan sótugan smið,
ætti ekki skilið að fá roskinn og laglegan sjóara eins
og sig.
Síðustu árin dvaldi hann í Aarhus eins og nokkurs
konar forngripur hjá Danneskjold greifa. Mesta ánægja
hans var þá að sitja í garðinum umkringdur ungu
fólki, helzt latínuskólapiltum, og segja frá afrekum
sínum og merkilegum atburðum úr sínu langa lífi.
Ekki mun hann hafa verið frábitinn því að raupa
nokkuð, en ef unglingarnir reyndu til að glettast við
hann, tók hann um hönd syndaselsins og kreisti svo
fast, að nálega gekk hold frá beinum.
Yfirleitt var Drakenberg, jafnvel sem eldgamall mað-
ur, uppstökkur og óþjáll í skapi. Þegar hann var 120
VIKINGUR