Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.1971, Blaðsíða 26

Steingrímsson. Átti hann, þ. er. Vigfús allt
Reynishverfið, unz það skiftist til útarfa eftir
hans dag. Manna á milli var hann nefndur ríki
Scheving, og það ekki að tilefnislausu.
Árni Jónsson, hét bóndi, sem bjó á Norður
Fossi, var hann formaður á sexrónum bát, sem
gekk undir nafninu Jesúbátur.
Eigi veit ég hvernig á nafngiftinni stendur, en
ég heyrði gamla menn í Mýrdal aldrei nefna
bátinn annað.
Og til er vísa, eftir Jón Ingvason frá 1890,
sem hljóðar svo um skipin í Reynishöfn:
Öll þau halda út á vog
ýmsir leiða að gátur.
Friður, Svanur, Farsæll og
fríður Jesúbátur.
Árni á Fossi var víst nokkuð slarksamur við
sjó. Það sagði mér Vigfús Brandsson í Reynis-
hjálegu, að þá er Árni var að lenda, fékk hann
oft svo mikla kæfu, að þá er landsjórinn féll stóð
ekkert upp úr nema árarnar.
Árni brá svo búi, og hætti formennsku í Reynis-
höfn. Gaf hann Halldóri í Suður Vík próventu
sína og settist þar að, varð -hann formaður hjá
Halldóri á Mýrdæling, sem var eitt af skipum
Halldórs.
Einar Finnbogason hreppstjóri í Þórisholti,
gerðist formaður í Reynishöfn. Faðir hans Finn-
bogi í Presthúsum sem áður getur, smíðaði honum
skip, var það áttæringur með barkaróðri. ‘Hét
báturinn „Vinaminni" og var í eigu nokkurra
Reynishverfinga. Oft gekk bátur þessi undir nafn-
inu Rauði báturinn, hefir sennilega í upphafi ver-
ið rauðmálaður.
Einar Finnbogason, sótti á tímabili sjóinn fast,
og farnaðist vel eftir atvikum. Þó kom það tvisvar
sinnum fyrir, að bátum hvolfdi hjá honum í
lendingu, en í hvorugt skiftið urðu slys á mönn-
um og mátti það heita vel sloppið við brim-
ströndina. Annars varð Einar frægastur af ferð-
um sínum í togara, fékk hann í mörg ár mikinn
afla hjá hinum erlendu skipstjórum fyrir litla
þóknun.
Nutu sveitungar hans góðs af þessu framtaki
hans. Einar stundaði mikið vorróðra, og leitaði
víða fyrir sér um hraunin suður af Mýrdal, mun
hann þá hafa verið allra manna kunnugastur um
fiskigengd á djúpslóðum í Mýrdalssjó. Báturinn
„Vinaminni" var svo fluttur til Víkur þá er
Einar hætti formennsku á honum. Var bátnum
róið úr Víkinni með þorskanet í nokkrar vertíðir,
og var þá formaður með hann, Einar Einarsson
frá Reyni, mikill atgjörfismaður og happa for-
maður í uppskipun, en féll að velli fyrir aldur
fram.
Ég hefi áður í „Víkingi" getið Einars Brands-
sonar og Friðs, og skal því ekki þar um orðlengja.
Kem ég þá að því að geta þeirra formanna að
210
litlu sem síðastir fóru með skip úr Reynishöfn.
Voru það þeir frændur Sveinn Einarsson á Reyni,
og Finnbogi Einarsson, yngri, í Presthúsum. Bát-
ar þeirra hétu báðir Svanur, litli og stóri. Litli
Svanur var sexæringur byggður 1922 af Erlendi
Björnssyni smiði í Vík. Var efnið í hann eik úr
strönduðu skipi, danska skipinu „Haabet“ sem
strandaði með kolafarm á Kerlingardalsfj öru árið
áður. Var það allt niðursagað og unnið í bátinn.
Fyrsti formaður með hann var Einar Erlendsson
í Vík, réri hann honum um nokkurra árabil úr
Víkinni og farnaðist vel. En svo var báturinn
seldur í Reynishverfið og gerður út úr Reyn-
ishöfn, þar til að hann féll úr leik á árunum milli
1945—50.
Sveinn á Reyni var sem áður getur formaður
á Litla Svan, var Sveinn seigur formaður og
heppnaðist sjósókn all vel, þótt eigi nálgaðist
hann föður sinn að útsjón og áræði.
„Stóri Svanur“ var áttæringur, sem ég hefi
áður skrifað um í „Víkingi". Varð Finnbogi í
Presthúsum, formaður með hann þá er Jón Gísla-
son á Norður Götum lét þar af formennsku. Var
Jón á Götum, einn sá harðsnúnasti formaður sem
um getur í Mýrdal, og munu margir minnast hans
frá þeim árum er hann var með „ÁJftina" eins
og hann nefndi Svan. Þá var nú ekki lengi verið
að standa við sjóinn, ef líkur voru fyrir því að
komast mætti á flot. Oft var það, að Jón lenti
á undan öðrum, sem voru á sjó, og það svo að
undrun sætti á stundum, heyrði ég því fleygt að
þá er Jón var spurður, hvers vegna hann væri
lentur. „Ég er sko til ekki vanur að hafa þorsk-
inn fyrir formann" var svar hans. Reyndist það
oftast svo, að gamli maðurinn hefði séð rétt er
sjó tók að skerpa og stormur var í aðsigi. Finn-
bogi var svo með Svan, þar til að róðrum var
hætt úr Reynishöfn og skipum ekki haldið við
lengur. Mun það hafa verið um 1958—60. Finn-
bogi var nokkuð góður formaður lagsæll að ýta
á flot, og lenda, ef að sjór var víðsjárverður, og
aflamaður var hann í betra lagi.
Það má telja, að sjósókn úr Reynishöfn hafi
beðið þann hnekki, sem úrslitum réði, veturinn
1941.
Þá varð 6. marz stórslys í Vík, og bæði skipin
úr Reynishöfn gátu ekki lent og voru daginn eftir
sótt á bát frá Vestmannaeyjum austur að Dyr-
hóladröngum þar sem þau lágu úti um nóttina
undir uppgangsveðri af hafi, í sjóbrimi. Þá sáu
menn, að of djarft mátti tefla og áverkni gömlu
formannana var ekki lengur á að treysta, enda
nauðsyn ekki jafn brýn og áður var.
Nú ræða menn í Mýrdal, í fullri alvöru, um
hafnargerð við Dyrhólaey, og eygja nú þann
möguleika, að geta á ný litið með stolti til sjávar
eftir dáðlaust orauðstrit 1 samfélagi við sléttuna
í vestri.
VlKINGUR