Tíminn - 24.05.1969, Page 10

BJARNI GUÐBJÖRNSSON:
SJÁVARÚTVEGURINN
ER LÍFÆÐ ÞJÓÐARINNAR
Heaira íorseti.
Á þeim fáu mínútum, sem ég
ef hér til uimráða, mun ég drepa
stiuititllieigia á ö.fá .aitni'ði í sambaTidi
■vi® sjávairú'tveigi'nin. Það er stað-
neyind, að á uinidianifönniuim viðrei'Sin
aráru'm hefuir sjáva'rútveguiriinin átt
mjög í vök að veirjast gagmvart rík-
isvaildiuiu jaifinvel á þeim árum,
seon verðlag var hæst á afurðum
á ertendnm mörkuð'um vair ekki
umnt að retoa sjávarútvegiinn
styrkjiatoust. Ríkisbáfcnið hef'ur
þainázt út, fjárlög fara síhækkandi,
skriflstofubáikmið vex og starfslið
margfaldast á sama tíima og þetta
á sér stað, h'niiignar þeim atviininu-
veguim, sem bena veirðia dkiisbákn-
i® uppi. Undi'rs'taðain eir of ve'ilk till
að þola hinia miikllu yfirbyiggmigu.
Billómiiaguir sjávarútveg'ur ásamt
tandbúnaði, sem fufciægir þjóðar-
þörfum um mjólk, kjöt, skinna- og
uliairvörur eru þser uindirstöður,
sem tiraustastar hafa reynzt okkur
og svo mun euin verða uim langau
aflldur hér í þessu laudi. Það er að
dyflja sjáflfau si'g rauuvemil'eikan-
uim, ef menn trúa, að á þessu verði
fáu'f mieira eu aukinui sundranig.
Það, sem við þuirfum, er ek'ki að
sundinast í smærri hópa, hieldur að
samieina okfleur í stærri og sterk-
ari heildir, en séum þó vefl í tal-
færi hveirjir við aðra. Frams.fl. er
inú lamgsterfeasta stjómmálaatfl
iflrjiáflisflyindra og framfarasinmaðra
manna á folandi. Þetta afl þairf að
sitrytrik.jia tfld meiri áflirifa og lleið-
sagnar um mál þjóðarinuar. Það
er álmiifam'eista leiðin til að knýja
það flram, að þjóðin fái mýja for-
ystu og stjómambefnan m'ótist af
mýjum og ferskum sjómarmiðum,
aetm bdimist fyrst og flremst að
lausai þeiinna verkeflma og vanda-
miáffla, er biðla oklkar á 8. ánatug
alfldariinmar.
Bjarni Guðbjörnsson
snögg breytinig á 'nœstiunini. Sjávar-
útveguri'nn er emn fær um það að
ieysa þann vanda, sem við nú bú-
um við í efinalragsimálu'm. Sá vandi
verður ebki ieysbur mieð sífelldum
genigisfieflllinigum undir því yfir-
skyni, að verið sé að bjiarga undir-
stöðuabvinnuveguinum úr þeim erf
Meilkuim, sem fjárskoirtur, lanig-
varatndi hailfliarelkistuir og margs fcom
ar eirfiðlei'kar höfðu valdið. AftLa-
brestiur á síldveiðum og verðfall af
urða eru efc'tó nægar ástæður fyrir
ófremdarástiandi ef'naliagsimál-
anua. Röng stjómnarstiefma á þar
höf'uösök. Síðustiu 10 árin eru efckl
fyiristu árin, sem sjávarútvegurimm
hefur þurft að stainda undir vei-
miegun þjóðarinnar. Sveiflur á afla
miagnii og afuir'ðamagnii á erlendum
miörikuðum eiru hér á iandi regla
©n eiklkii undamJtieikináing, einis og ára
löng aitivimmusaiga ætti a@ vera bú-
in að kenmia okkur. Þessa stað-
reynd komast stijórnarvöld ekki
hjá að fliaifla í huiga, eigi vel að
fara. Sfliífct virðist hafa gflleymzt á
viðreiisnarárunum.
Gengislækkanir.
Genigilslfelllngar liðinna ára !hafa
emgam vanda flleyst, flueMur þvert 6
mótá. Þær hafia verið ráð veigvilltra
miainna, sem enigin önmur ráð sáu
bill að 'reyna að bæba óheilbrigt
efmaihagslíf. Þær hafa í fyrstu
meynzt örvandi eiturlyf, en síðan
magnað dýrtíð, örvað alls konar
eyðslu, dregið úr spairifjármyndu'n
og girafið umdam gjialdmiðM okkar.
Reynsflia ofckiar sjálfra á liðnum ár
um saninar þetta áþreifianfliega.
Hin rannverufliegu vandaimál
hafa verið jafn'óieyst eftir sem áð-
ur að verða því to-rleystari, sem
genigiisfeliingiarniair eru fleiri og
braustið á gjaldmiiðliinum minnkar,
og það var efckert, seim gat bent
bil betri reynslu af nýrri gengis-
felingu. Kjarni málsiins og frum-
sfcilyrði er, að verðmœti pening-
anna séu örugg og án sífelfldra
breytimgia, svo að aflim'enniniguir trúi
og treysti á, að stjórnvö'ld haidi
svo á máfliuim, að þau verðmæti
hiafldi stöðuigt gil'di sírnu. Áffl'eiðing
endurbeki'nniar gengisMlinigar
hflaut að verða stóraulkinin kostnað-
ur atviininuveganina, miikál þörf á
lánsfé og eriiemdar skuldir stór-
hækkaðar. En einm var sá, sem
bæbtii sitiöðu sínia að miinnsta kosti
í billá og það vair rí'kiissjóður. FLeiiri
krónnr komu í bassamm. En það
fyfllgdi líka bögiguflll sk'amimrifd. Rík-
is'slkuldirniar stórhækkuöu, svo að
nú niemur vaxtagreiðslan 2 m-i'ij-
ónum króna á dag að mimmsta kosti
sé reiJkmiað mieð 6% vöxtuim. Er-
lendar skuidir bátamna stó'rfliæikk-
uðu um 10—12 milfljómir á hvern
bát, sem kom himigað ffl l'ands
1967 og 1968. Það þurfti vegna
igemgisfeilllíiimgarimnair tvöfalt fíleiri
ísflienzkar krónur til aö greiða hdð
erfljemdra Mn, sem á bátunum hvífldi
Við síðusbu igenigisfefliimigu var sam
þykkt að verja ákve'ðinni upphæð
af 'gengishaignaðinum tál að bæta
útvegsmönnuim að nokkru leytá þá
gálflurfllegu hækkun, sem varð á
hámurni erieindu lánum. Enn í daig
befur þessum m'álum efldfci verið
komáð í framkvæmid og véldur
10