Tíminn - 24.05.1969, Page 14

deilM þairf þá helduir eklká a'ð fjöl-
yrða. Það ætti nú orðið að vera
ölum landsmömmim fcunmugt. Síð
asta aftrek sftjóruarliða í því máli
var að feffla tilögii frá Jóni Skafta
syni og fleirum um 20 mffijón
ferónia fjárveitingu til fram-
kvæmidia við Fæðinigadieiilidima.
Atvinna fyrir íslendinga.
Hæstvirtur ráðherra, Gylgi Þ.
Gisliason, talaði mikið um þanm
vanda, sem framund'an er í því
að skapa vaxamdi fjölda ístendimga
atvimmiu á komandi árum, og vissu-
tega er það spurnimig, sem vert er
að hugieáða.
Em þá kemur það upp í hug-
anm, hvernág íslemzlkur vimmmikiraft
ur er nýtitur í dag. Ég hef efeki
tíma til að gera þes9U Stoil eins
og vert væri, em þegar stórfram-
kvæmdiir þær, sem hér er umrnið
að, eru athugaðar, kemur þetta í
lijós:
Búrfellsvirkjum er hönmuð af
bandaríska fyrirtækimu Harza og
eftiirlit með fraimtovæmdum er
eómmi'g hjá því fyrirtæki, eif till vill
að eimhverju leyti í samvinnu við
Landsvirkjun. Öll verkstjórn var
eimmig tii skaimimis tíma í
hönduim útlemdim'ga og fram-
kvæmdir fóru þá fyrst að ganga
•skapk'ga, þegar ístenzkum verk-
fræðingum var faiin forustam.
Strauim'svíkurhöfm er hönmuð af
damska fyriirtækimiu Chiriistiamd &
Nielsen, emda þótt ísfenzkir verk-
fræðingar hafi miargir hverjir
mikla reynsliu í hönmium slítora
mannviirkja, og ýmsir þeirra hefðu
áhuga fyrir að spreyta siig á við-
fangsefnin'U og gerðu tiiraunir til
að fá að koma til greina, em ám
árangurs.
HafmiarframfcvæmdLr í Þorláks-
höfn voru upphafleiga hannaðar
af þýztoa fyrirtæfciinu Hoch- Tief,
síðar aif dönStoum verkfræðimgum,
og mér er sagt, að erlend aðstoð
hafi verið keypt vegna hafnar-
gerða víðs vegar um landið. Til
samæburðar má geta þess, að ís-
lenzkir verkfræðingar hönnuðu
Sundahöfn að ölu teyti.
Kísilgúrverksmiðjan við Mývatn
var upphafflega hönmuð af kanad-
ísfea fyrirtæfcimm Kaisar. Sú fram
bvæmd var með þeim emdemum,
sem firægt er orSið. Nú þarf að
leggja firam stórfé tii þess að reyna
að fcomia veriosmiðjummi á réttam
!kjöl, meðal annars til að byggja
við hana. Þrátt fyrir fengna
reynsiu aif starfi hdinma eriendu sér
fræðinga á emn ad leita út fyrir
landstedinana, að þassu sinni tM
Bamdaríifcjanmia.
Áburðarvertosmiilðjuna í Gmfu-
nesi á að stækka. Ég man eMci
betuir ®n að AlþýðUblaðið skýrði
firiá því um daginm, að hönmuinin
yrði framkvæmd í Bandarikjun-
um.
Þagar rætt var um sfcipulliag á
Lamdsspítaiiallióðinni á Alþimigi um
daginn, kom firam, að ísfemzfcir og
dansbiir Sfcipullagsmienn sátu yfiir
því verbefmi vikum samian úti i
Kaupmiainnalh'öfm.
Damsba fyirirtækið Kamp-Sax vatr
fiengið til þess að framfcvæma ein-
hvers konar umferðarfcönmum
veigna væntanilegna vegafraim-
kvæmda. Hingað hiafla borizt fregn
ir af því, að í dönstou verkfræði-
riti skýni þessir sérfiræðimgair frá
þessu og liáti jafnframt getið, að
þetta sé fyrsta verfc, sem þeir hafi
f engið að vlinmia erOiendis án mokk-
urrar 9amvinnm við heimamenm.
Ég hef ekki á móti því, að teit-
að sé t L1 eriendra sérfræðinga,
slíkt getur verið óhjáfcvæmilegt.
En ég bemdi á, að afflls staiðair anm-
ars staðar, meira að segja í hdm-
um vamþróuðustu löndum, þyfcir
sjálfsagt að itnnlendir tækmiimenm
séu hafðir mieð í eins ríkuim mæli
og frekast er fcostur.
Á þann hátt ednan standa vondr
til þess að þjóðir geti orðið sjállf-
uira sér nógar í veifcfræðilegu til-
liti, þegar fram llíða stundir.
Benda miá á í þessu sambandi,
að Alþjóðalbanlkimm hvetur mjög
tffl þess, að ininilend tæfcniþekkimig
sé hagnýtt í þeim tilvikinm að umm-
ið er fyriir lánsfé þaðan, em regl-
ur banfcans hér að lútamdi hef ég
undir höndum.
Við eigum orðið áldttegam hóp
tækmimemmtaðra manna, sem
hvorki hafla sparað fé né fyrir-
höfin til að afla sér fullikomdnm-
ar sérþefckdmgar í ýmsum grein-
um. Þes9uim mönnum mörgum
standa dyr opmar eriendis í háar
og ábyrgðarmdklar stöður. Þar er
þeim treyst. Eiguim við ekki að
treysta þeim líka? Ég heltd það.
Þegar rætt var um sitæfckum
Kísilgúrverksmiðjunnar hér fyrir
mokkrum dögum, kom það firam,
að ákveðið er að láta smíða nýju
þurrkanana eríendis. Þá sagði hátt
virtur þingmaður, Sveinn Guð-
miundisson, framfcvæmdasítjóri Vél
smdðjuninar Héðims, áð hdna fyirri
þurrfcara, sem eimrnig voru fliuttiiir
inn, heflðu ísdeinzkir málmiðnaðair-
mienrn aUðveflidiega geitiað smiðað,
og eins miundli vera um þessa.
Þrátt fyrdr þetta og þrátt fyrir
mijög erfitt atvinnuástamd í þess-
ari Iðmgrein, taldi liæstvirtur fjár-
máfllaráðherra það etobi fcoma tiill
gredna alð gefa innilendum smiðj-
um fcost á að bjóða í varðið.
Ætii það getii ekfci verilð á fflieiri
sviðum en þeim, sem ég hér hefi
nefmt, að við sækjum það tffl úit-
liamda, sem vilð getuim gerfc hér
heima?
Ég held að hæsfcvirtur mennifca-
miála’ráðherra ætifci að athuga þetba
áður en lemigra er balidið.
Verðbólgan og allt hitt.
Það var hreiinskfflinisieig játniing
hjá báttvirtum þinigmianmd, Eyjóllfd
Konráð Jónssyni, að stjórnimini
hefði mistekizt þau áflorm sim, að
náða niðurlögum verðbóligunnar og
uppræba spildnguna.
Þetita er hveirju orði sanmiaira
hjá þingmanninum. Samfcvæmt
varðlaginu núna í maí 1969, kosta
miatvörur þær, sem 4 mamma fjöfl-
skylda notar um árið, samkvæmt
vísLtötoútre'ilkmimgri'um 91 þúsumd
torómur, bitinn og rafimaigniið 13
þúsnnd torónur og fatnaðuriinn 40
þúsumid krónur. Þessir þrír liðir
eru því saimtals 144 þÚ9uind toróm-
uir. Þá vamtiar húsateiguina, beái-
brigðisþj ónusbuin a og opinbeiru
gj'öfliddn, emiginm toemst hjá þessuim
liðum, aulk ýmistegs annars.
Þeigar haifit er í buga, að lægsbu
laundn eru um 130 tiifl 140 þúsumd
torónur á ári, sést að dæmið ar
áfeysandi.
Eninfrtmiur ber að bafa í huga,
að þessar tölur, sem ég nefmdi,
eru miðaðar við útgjöld 4 mainma
fjölskýldu, em víða er ffleira í hedm
ili en fjórar mannesfcjuir.
Þáð er enn í fuHm gffldi, sem
sagt var: Ef ofcbur tefcst ektoi að
ráða nilðuriiögum verðbóligunnar,
er alti ihiitt umrnið fyrir gýg.
Verðbóligan er undirrót erfið-
leikianna. Vegna hannar eru kaup-
de'itornar, hún eyðir sparifónu,
hún torveldiar atvdnniureksturimm,
hún ®erir húsnæðiskostinaðimm ó-
bæritegam og þanmdg mætiti lemgi
tieflljia.
Þeir, seim gefizt hafa uipp í bar
átibunni við þeminan bölvald, lnafa
sýnit, að þeáir eru ekki færir um
úð stjórna Ilamdimu.
Þedm þar að f ara firá.
14