Samvinnan - 01.04.1960, Qupperneq 25

útvarpiff tilkynnti þá lát Héðins heitins Valdimarssonar. Um morgun-
inn hélt ég gangandi til Möffrudals, en Jónas beiff hjá bílnum, bilaffur
á fæti, eins og Hávarður ísfirðingur. Ég hef sjaldan verið fegnari aff sjá
fólk eða fá kaffi heldur en þá. Það segi ég satt.
Þú hefur haldið fundi á mjög afskekktum stöðum?
Já, mörgum, þar sem engir aðrir erindrekar hafa efnt til fundarhalda,
— hvorki fyrr né síðar — og sýndi þar líka kvikmyndir. Má þar til
nefna Sæbóí í Aðalvík, skammt frá fæðingarstað mínum, Flæðareyri í
Jökulfjörðum og Skálavík. Þá voru með mér þeir Hannibal Valdimars-
son og Kristján frá Garðsstöðum. Einnig mætti nefna Hvallátra og
Grímsey — þar talaði ég í kirkjunni og sýndi meira að segja kvikmynd
— Grafarsel í Jökulsárhlíð, Grfmsstaði á Fjöllum og Svínafell, Skapta-
fell og Kvísker í Öræfum. En þetta er fátt eitt af öllum fundastöðunum.
Varstu mest einn á ferð?
Oftast einn á ferð, já, langoftast, nema sumarið sem við Jónas vorum
saman. Stundum skrapp Kristján sonur minn þó með. Fundirnir voru
bæði tíðir og langir. Eitt árið hélt ég 100 fundi. Síðasti fundurinn var
suður í Höfnum, daginn fyrir Gamlársdag. Jón Eiríksson var þá kaup-
félagsstjóri í Sandgerði, tengdasonur Ingólfs heitins í Fjósatungu. Jón
spilaði á harmonikku eftir fundinn og allir sungu og dönsuðu af lífi
og fjöri.
Þú talaðir altaf blaðalaus?
Það var oft ekki um annað að ræða, nema við sérstök tækifæri. Það
hefði ekki altaf verið hægt að lesa af blöðum ( hálfrökkvuðum salnum.
Einfaldlega sökum þess, að Ijós var oft ekki fyrir hendi.
Sinntir þú nú ekki fleiri verkefnum en erindrekastörfum beinlínis?
Það væri þá helzt að nefna Bifröst f því sambandi. Vilhjálmur fól mér
að sjá um byggingarframkvæmdir og breytingar, sem nauðsynlegar voru
eftir kaupin á gamla skálauum. Til þess verks réði ég Elías bróður
niinn sem yfirsmið, og hélt hann áfram smíðum í Bifröst löngu eftir
að ég hætti umsjón. Elztu nýbyggingunni, fundarsal, veitinga- og setu-
stofum m. m. var lokið vorið 1951, og þá tókst með herkjumunum að
hafa aðalfund SÍS þar í fyrsta skipti. Það var líf í tuskunum síðustu
dagana fyrir fundinn, já, og næturnar líka, til þess að öllu óhjákvæmi-
legu væri lokið í tæka tíð. Þá voru nú hendur látnar standa fram úr
ermum. Það máttu bóka, karl minn. Ég sá Hka urn reksturinn tvö fyrstu
sumurin. Höfðum þá m. a. greiðasölu til farþega Norðurleiða. Jensína
Halldórsdóttir, nú skólastjóri í Húsmæðraskóla Suðurlands á Laugar-
vatni, var ráðskona fyrsta sumarið — mikil dugnaðarstúlka, sem lifði
á kaffi og sigarettum og svaf aldrei, og svo góð, að hún vildi helzt allt
fvrir alla gera seint og snemma. Seinna sumarið réði ég Guðbjörn
Guðjónsson, þá bryta á Vatnajökli, sem forstöðumann, og hélt hann
velli hjá Hirti Hjarlar þar og á SÍS-skipunum, þar til hann tók við
Framsóknarhúsinu, þegar það byrjaði rekstur.
Var nú ekki Vigfús, vinur vor, undir Brók, afbrýðisamur út í Bifröst?
Jú, jú. og sagði sitt af hvoru ekki sem vingjarnlegast. Hann hafði alll-
af á tilfinningunni, fannst mér, að Sambandið hefði bara gert þetta
allt af bölvun sinni honum til hrellingar. Bölvuð vitleysa. Annars hef-
ur aldrei verið neitt vont á mili okkar.
Var ekki talsvert um erlendan gestagang og hátíðleg fundahöld í kring
um fimmtíu ára afmæli SÍS?
Þú getur nærri. Jú, jú. bæði komu margir norrænir samvinnufrömuðir
til þess að sitja hátíðaraðalfund SÍS 1952, og svo náttúrlega enn fleiri,
þegar aðalfttndur Alþjóðasambands samvinnumanna var haldinn hér
árið eftir. Það var mikið um dýrðir og mvndarlegar móttökur af hendi
SÍS.
Hafðir þú ckki talsvert mcð þetta að gera?
Jæja, jú, ég aðstoðaði forstjórann við ýmislegt þessu viðvikjandi, eink-
um á afmælisfundinum — en í seinna skiptið vortt Benedikt Gröndal
og Kristinn Gunnarsson líka komnir til sögunnar.
Svo hæt'tir þú erindrekstrinum í árslok 1953?
Það held ég nú. Vilhjálnrur bauð mér framkvæmdastjórastarf við
Kirkjusand. Ég hef stundum sagt það síðan í gamni, að þá hafi ég hætt
að uppverma mannssálir, en tekið að hraðfrysta þorsk. Það voru ólík
hlutverk. Ja, þvflík djöfulsins kollsteypa, maður. Jæja. ..Drottinn gaf
og drottinn tók, lofað drottins nafnið sé“. Að mörgu Ieyti var þetta
skynsamlegt, og raunar sjálfsagt, eftir svona langan tíma. Hvíla sig á
öðrum og aðra á sér. En ég á góðar endurminningar frá þessum dögum.
Það var gott að tala við fólkið og vera með því. Móttökurnar voru
alls staðar góðar og sums staðar stórkostlegar. Mér leið sannarlega vel
í starfi meðal þessa fólks. Samvinnufólkið f landinu er gott og traust.
Hafðu það fyrir satt og láttu mest á því bera í samtalinu. Slikar eru
minningar mínar um það, undantekningarlaust. Ég hélt samtals 440
fundi þessi ár og talaði á þeim við næsturn 45 þúsund manns. Álit mitt
er því byggt á talsverðri reynslu. Berðu að lokum öllum samvinnu-
mönnum mínar beztu kveðjur, hvar í röðum sem þeir standa. Þakkaðu
þeim fyrir mína hönd allt gamalt og gott.
Mér er það ánægjuefni að verða við þessari bón Baldvins Þ. og ég
veit að samvinnumönnum er öllum ánægja í að fá frá honum kveðjur.
Hann hefur starfað að mörgum ólfkum verkefnum um ævina, en gert
þeim 'öllum beztu skil. Þannig er Baldvin, hann leggur alla sfna at-
orku, allan sinn metnað í að gera vel, vera sínum húsbændum trúr og
síðast en ekki sízt trúr þeirri hugsjón, scm hann vígðist í æsku, sam-
vinnuhugsjóninni. Megi hann lifa heill og lengi.
Örlygur Hálfdanarson.
Raf-
Mótorar
Höfum jafnan fyrirliggjandi RAFMÓTORA
1 fasa, 220 volta 5, 7,5, 10 og 13 hest-
afla, mjög hentuga fyrir
Súgþurrkunarblásara
Gnýblásara
Færibönd og fleira
Vinsamlegast sendib pantanir hið
SAMBAND ÍSL. SAMVINNUFÉLAGA
— rafmagnsdeild —
SAMVINNAN 25