Neisti - 24.09.1975, Blaðsíða 3

3
CHILE
Styðjum LCC !
Félagar okkar 1 Chile, byltingar-
sinnaSir marxistar, era skipulagð-
ir 1 samtökunum Liga Comunista
de Chile, stuSningsdeild FjórSa
AlþjóSasambandsins, LCC lítur
a þaS sem mikilvægasta verkefni
sitt aS skilja orsakir ósigursins
1973 og draga lærdóma af honum til
aS byggja áframhaldandi baráttu á.
LCC er þeirrar skoSunar aS reynsla
stjórnartimabils Allende megi ekki
fara í súginn, svo þýSingarmikil sé
hún fyrir alla frekari verkalýSs-
baráttu f landinu.
LCC hefur sett sér þaS hlutverk
aS upplýsa chilesku verkalýSsstétt-
ina um orsakir ósigursins 1973
hefja tafarlausa þátttöku í barátt-
unni gegn hernaSareinræSinu og
vinna aS frekari framþroun og skip-
ulagningu baráttunnar.
LCC hefur sett sér þaS verkefni
aS kynna og þróa áfram hugmynd-
ir FjórSa alþjóSasambandsins og
hins byltingarsinnaSa marxisma
um stjórnlist og bardagaaSferS í
Chile. AróSur LCC á ser vettvang
jafnt í skólum, vinnustöSum og
innan hersins.
Liga Comunista de Chile hefur
tekiS þátt í ýmiskonar andspyrnu-
baráttu, t. a. m. í hreyfingu er tók
aS sér söfnun matar fyrir atvinnu-
leysingja og fjölskyldur þeirra.
Einnig hefur LCC tekiS þátt f aS
safna peningum, mat og klæSum
handa politiskum föngum og barist
fyrir frelsi þeirra, LCC berst gegn
kúgun í skólum landsins og fyrir því
aS skólanemendur, stúdentar og
verkamenn sameinist í baráttunni.
MeSal langtimamarkmiSa LCC er
byltingarsinnaS allsherjarverkfall
er leyst gæti úr læSingi afl verka-
lySsstéttarinnar og þannig bylt her-
foringjastjórninni.
Þátttaka LCC f andspyrnunni er
mj°g þýSingarmikil, enda þótt sam-
tökin séu enn of vanmegna til aS
leika lykilhlutverk í baráttunni.
STYÐJUM LIGA COMUNISTA DE
CHILE !
SÖSÍALfSKA BYLTINGU f CHILE !
LIFI RAUÐ S-AMERÍKA !
G.T.
Nú eru liSin tvö ár frá þvi aS
skelfileg ógnarstjórn herforingja
tók viS af umbótasinnaSri stjórn sós —
íalista í Chile. MeS valdaráni hers-
ins 11. september 1973 var bundinn
endir á þá „sósialisku tilraun" er
heimurinn fylgdist meS af áhuga.
Borgaralegir fjölmiSlar löptu upp
allan óhróSur hægriafla um Allende-
stjórnina og voru ósparir á frétta-
flutning af stéttaátökunum í landinu,
sem vanalega var lýst sem viSur-
eign lýSræSissinnaSrar stjórnarand-
stöðu og einræSissinnaSra kommún-
ista. ByltingarsinnaSir sósialistar
hvöttu Allende-stjórnina aftur á
móti til dáða og gagnrýndu vægSar-
laust linkind hennar viS hægriöflin.
ValdarániS var staSfesting á varn-
aSarorSum byltingarsinna og af-
sönnun á þeirri trú forystumanna
chileskra sósíalista aS herinn
væri „hlutlaus" í stéttaátökunum.
Valdaránið hefur einnig sýnt siS-
leysi hinna borgaralegu fjölmiSla,
þvi nú þegja þeir um Chile. Fregn-
ir um hrottaskap og pyntingar hern-
aSareinræSisins eru mun lélegri
söluvara en ógöngur sósialiskrar
umbótastjórnar.
Harmleikurinn
Harmleikurinn f Chile sem leitt
hefur dauða og óskaplegar hörmung-
ar yfir þúsiindir alþýðumanna krefst
þess að allir sósialistar líti á ,,hina
friSsamlegu leiS Chile til sósial-
isma" sem endanlegan ósigur þing-
ræSishyggjunnar og þeirrar röngu
stjórnlistar sem kennd er við sós-
íaldemokratisma og stalínisma.
Samfylking við fyrirbæriS „þjóðlega
borgara" getur aSeins leitt hreyf-
inguna á villigötur. Og þaS sem
einna mikilvægast er: vopnun verka-
lySs stettarinnar er eina raunhæfa
svariS viS vopnun hers borgaranna.
E i n i n g a r f y 1 ki n g chilesks
verkalýSs er eina afliS er
brotiS getur hernaðarein-
ræðið á bak aftur og byggt
upp sósíalískt þjóðfélag.
Ástandib 1973
Þegar herinn í Chile braut grund-
vallarreglur borgaralegs lýSræðis
lýsti hann þvf yfir að hann gerði
það í nafni lýðræðis og frelsis.
Valdaránið táknaði í augum hægri
manna jafnt í Chile sem á Islandi
„sigur lýðræSisins" og vitum við þá
hvaS átt er viS meS því hugtaki, þ. e.
lýSræSi handa auðvaldinu, frelsi til
handa auðvaldinu. Borgarastéttin
ákærði Allendestjórnina fyrir að
eiga sök á efnahagslegri ringulreiS,
atvinnuleysi og ólgu f landinu.
En efnahagskreppa er ekki annað
en afkvæmi auðvaldsins og ábyrgð-
in borgaranna sjálfra. Olgan í land-
inu stafaSi af þvi þjóSfélagsástandi
er ríkti; sterk sósíalísk umbóta-
stjórn við völd og forréttindaöflin í
varnarstöSu. Sósialisk vitund, marx-
ískar umræSur og fjöldabarátta meS-
vitaðra verkalýðssinna var auðvald-
inu ekki að skapi. ÞjóSnýtingar
fjölþjóSlegra auShringa komu rót á
erlent auðvald og.vitaskuld uggði
hinn mikli verndari ,,suSuramerfsks
lySræðis", Bandarfkin, um fram-
vindu mála.
Chileskri alþýSu var refsaS. Al-
þjóðlegar lánastofnanir hundsuSu
Allende- stjórnina; fjölþjóSahring-
irnir gerðu samsæri um lækkun kop-
arverðs og ollu þannig gifurlegum
erfiSleikum fyrir efnahagslff Chile.
AS lokum missti auðvaldiS svo áhug —
ann a þingræðisleiknum og reif af
sér grfmuna f ofsalegri bræði. Fas-
ískar hryðjuverkasveitir voru gerS-
ar út til aS skemma og meiða.
Marxistum og róttækum umbóta-
sinnum var misþyrmt og forys. -
menn myrtir; mikilvæg mannvirki
og raflfnur eySilagðar. Þ >m 11.
september 1973 lét sfðan þrenningin -
chilesk borgarastétt, amrfska leyni-
þjonustan CIA og fjölþjóðahringirn-
ir til skarar skrfða.
„Chileska leiðin til sósíalisma"
var brotin á bak aftur, Allende for-
seti myrtur og hermönnum sigað á
verkalýðsstéttina.
Tveimur árum sibar
Allur sögulegur samanburður viS
hernaðareinræðið f Chile er út f hött.
ÞaS minnir aS vfsu á Hitlers-Þýska-
land en ofstækiS er sýnu brjálæðis-
legra. SiSleysi auðhyggjunnar birt-
ist þar f sfnu viSbjóðslegasta formi.
Tugir þúsunda verkamanna ganga
atvinnulausir f Chile og raungildi
launa hefur minnkað um 50% frá
1973. Verðbólgan er hvergi meiri f
heiminum. Svo mikil er eymdin orS-
in aS liggur viS svelti hinna snauS-
ustu. Börnin koma berfætt og van-
nærS f skólann, klædd tötralegum
flfkum. Allur almenningur býr við
hin bágustu kjör, en borgarastéttin
nýtur lffsins á stórhertu arðráni.
Einföldustu mannréttindi hafa ver-
ið afnumin f landinu; skoðanafrelsi,
prentfrelsi, hugsanafrelsi. VitaS er
að þúsundir andstæSinga stjornarinn-
ar hafa veriS dæmdir til fangelsis-
vistar, aðrir sendir f myrkraklefa
eða lfflátnir án dóms og laga.
Róttækar bækur um þjóðfélagsmál
hafa veriS fjarlægðar úr bókabúð-
unum og söfnum og brenndar á al-
mannafæri. Jafnvel verk rithöfunda
eins og Gorkf, Thomasar Mann og
þjóðskálds Chile, Pablo Neruda,
lenda a balkestinum með ritum
Marx, Lenfns og Trotskfs.
A meðan marxfskum bókmenntum
er fleygt á eldinn þá tróna á tindum
1 Chile heimskir smáborgarar meS
hugsjónir hitlerismans. Slfkur fél-
agsskapur er byggir stefnu sfna á
kenningum Hitlers er einmitt starf-
andi f Santfagó og nytur sérstakrar
verndar Pinochets. Samtökin ,,Föð-
urland og frelsi" er stunduöu hrySju-
verkastarfsemi, hafa hafist til auk-
inna metorða. Nýverið lýsti einn
foringja þeirra yfir, að nauSsyn
væri á myndun þjóðlegra einingar-
samtaka til verndunar stjórn hersins.
ÞaS er einmitt skortur á einhvers
konar fjöldastuðningi sem bakar her-
foringjastjórninni óskapleg vandræSi
og gerir hana frábrugðna fasista-
stjórnum Hitlers og Mússólfnfs.
Andspyrnan
f raun og veru er ekki hægt að
tala um, að nein skipulögð vfðtæk
andspyrnuhreyfing sé við lýði 1
Chile. Orsakir þess eru margvfs-
legar, m. a. erfiSleikar allrar and-
spyrnu f landinu vegna eftirlits hers-
ins og svo ágreiningur vinstri afl-
anna um bardagaaöferS og markmiS,
Til eru þau öfl f Chile er v i 1 j a
læra af ósigrinum og taka
upp baráttu fyrir sósfalisma, sam-
hliSa andfasfsku baráttunni. önnur
öfl telja verkefni andfasiskrar hreyf-
ingar aSeins að endurreisa borgara-
legt lýðræði f Chile, þaS sama lýS-
ræði og afhjúpaSi sig svo greini-
lega 11. september 1973.
AlþýSusamband Chile (CUT) lagði
1 janúar s.l. fram grundvöll fyrir
alþjóSlegt Chilestarf. Þar er megin-
áherslan lögS á einangrun og hunds-
un herforingjastjórnarinnar og að
samstöðuhreyfingarnar erlendis veki
athygli á ástandinu f Chile meS ut-
gáfustarfsemi og mótmælaaSgerSum.
Chilenefndin f Svfþjóð hefur gagn-
rýnt þennan grundvöll CUT og telur
hann ónó^an. Sænska nefndin leggur
einmitt áherslu á það aS læra af
ósigrinum 1973 og hefur þvf sett
kjörorðið: „Niður meS fasismann -
fyrir sósfalisma" 1 öndvegi alls
starfs sfns. SvipuS gagnrýni hefur
einnig komið frá öðrum Chilenefnd-
um 1 Evrópu.
r Chile eru það byltingarsamtök
vinstrimanna MIR er hafa forystu
f andspyrnunni gegn hernaSarein-
ræðinu. Forystumenn samtakanna
hafa líklega ospartfengiS aS kenna
á því; fjöldi félaga í miðstjórn MIR
situr f fangelsi og leiðtogar þess
hafa verið teknir af lffi. MIR veitti
Allende-stjórninni gagnrýninn stuðn-
ing og benti á að varasamt væri að
treysta borgaralegu lýðræSi og hern-
um. MIR hvatti til þess aS verkalýö-
urinn yrSi vopnaöur, herinn afvopn-
aSur og raunverulegri sósialfskri
byltingu komið a.
Eftir valdarániS hafa ýmiskonar
öfl gengiS til samstarfs við MIR,
enda er þaS ótvfræður forystuaðili
1 andspyrnunni. Þetta hefur svo
leitt til þess að MIR hefur færst til
hægri og m. a. undirritaö snemma
árs 1974 yfirlýsingu „chilesku vinstri
hreyfingarinnar" þar sem ekki er
vikiS frá grundvelli þeim er AlþýSu-
fylkingin og Allende-stjórnin byggSu
á. Samtökin Liga Comunista de
Chile hafa gagnrýnt MIR fyrir þessa
afstöðu þratt fyrir aS þau viSurkenni
MIR sem foringja mótspyrnuaflanna
LCC er stuSningsdeild Fjórða al-
þjóðasambandsins f Chile og hefur
samtökunum vaxiS fiskur um hrygg
upp á sfðkastið. Um þau er fjallaS
nánar annars staSar á sfðunni.
Hér gefst ekki tækifæri til að
gera frekari grein fyrir flokkaskipt-
ingunni f Chile og deilum andspyrnu-
aflanna, en þess má geta að úr röð-
um sósfaldemókrata hafa heyrst
raddir þess efnis að bjóða beri krist-
ilegum lýðraeSissinnum þátttöku f
andfasfskri samfylkingu gegn hern-
aSareinræÖinu. Kristilegir lýSræð-
issinnar áttu þó af pólitiskum sam-
tökum mestan þátt 1 þeirri atburSa-
rás er olli valdaráninu 1973.
Baráttan erlendis
VfSa um heim hafa andfasfsk öfl
og sósíalistar gengist fyrir mynd-
un Chilenefnda til aS styðja barátt-
una 1 Chile og til að framkvæma f
raun kjöroröið „Einangrum og hunds-
um herforingjastjórnina". Dæmi um
slfka nefnd er Chilenefndin 1 SvfþjÓ5»
en einnig eru Chilenefndir starfandi
f öSrum Evrópulöndum. Fulltrúar
evrópsku Chilenefndanna komu sam-
an 1 Stokkhólmi 1 sumar og sam-
ræmdu þar aSgerSir sínar. A ráS-
stefnuna mættu einnig fulltrúar frá
chilesku vinstrihreyfingunni, s.s.
Sósíalistaflokknum, MIR, Róttæka-
flokknum og Kristilega vinstriflokkn-
um. Er það lifandi dæmi um þá al-
þjóðlegu samstöðu sem er að nást
milli Chilenefndanna og chilesku
vinstrihreyfingarinnar.
Þessi barátta erlendis fyrir ein-
angrun herforingjanna.sem gengur
m. a. út á það aS afhjúpa tengsl
„eigin" auðvalds við chilesku gór-
illurnar og mótmæla fjárfestingum
þess 1 Chile, hefur þegar gefiS góða
raun. TfmaritiS Chilebullettinen
skýrir þannig frá þvf (4/75), að það
hafi komist yfir skjöl utanrfkis ráðu-
neytis Chile, sem er leynileg skýrs-
FRH. Á SÍDU 4