Verklýðsblaðið - 24.01.1931, Qupperneq 4
bóta. Ríkissjóður gæti látið framkvæma ýmsa
vinnu hér, á sinn kostnað, svo sem byggingu
verkamannabústaða, hafnarmannvirkja, jarð-
ræktar á óyrktu Iandi og vegagerðir að því. Að
öðrum kosti láni ríkissjóður Vestmannaeyja-
kaupstað þetta fé til atvinnubóta á bæjarins
kostnað.
6. Fundur atvinnulausra verkamanna í Vest-
mannaeyjum 9. janúar 1931, lýsir megnri and-
styggð sinni á framferði bankastjórnar Út-
vegsbankans, þar sem hún lætur bankastjóra
sinn við útibúið í Vestmannaeyjum hóta út-
vegsmönnum að stöðva útgei’ð þeirra, nema
þeir greiði sjómönnum sínum hlut, sem þeim,
vegna kreppunnar, yrði lítils sem einskis vii'ði.
Fundurinn krefst þess af fulltrúa alþýðxmnar
í bankastjóminni, að hann beiti sér fyrir því,
að bankinn viðui’kenni kauptaxta vexklýðs-
félaga Vestmannaeyja, sem hið Iægsta kaup,
sem útgerðarmenn megi borga og veiti útgei’ð- |
inni svo rífleg lán, að hún geti haldið áfram
hindrunarlaust.
(Þessi tillaga var samþykkt með eitthvað á
annað hundrað atkvæðum gegn 3).
7. Fundur atvinnulausra verkamanna í Vest-
mannaeyjum 9. janúar 1931, skoi’ar á Alþýðu-
samband íslands, að styðja at\innuleysingja í
Vestmannaey jum:
1. með því að leggja að ríkisstjórninni, að
sinna framkomnum kröfum þeirra um at-
virmubætur.
2. Birti kröfur atvinnuleysingja í Alþýðu-
blaðinu og öðrum málgögnum flokksins.
3. Láta boð út ganga til allra verkalýðs-
félaga og verkalýðsblaða, að vara verka-
menn og sjómenn við að koma til Vest-
mannaeyja á meðan að atvinnuleysi er
þar.
(Þessi tillaga var eins og hin fyni samþykkt
með á annað hundrað atkvæða gegn 2. Það
kom í ljós, að þeir tveir, er atkvæði greiddu
gegn tillögum þessum vonx útvegsmenn, sem
höfðu slæðst inn á fundinn).
Á Þórshamarsfundinum þá um kvöldið lagði
Jón Rafnsson fyrir hönd atvinnuleysingja fram
nokkrar tillögur, sem gengu í sömu átt.
Nú skyldu menn kannske ætla, að stjórnin,
þessir „jafnaðarmenn“ og „verklýðsfoi’ingjar“,
„brjóstfylking verkalýðsins“ i Eyjum hefði
mælt eindregið með tillögum þessum og hvatt
meðlimi Þórshamars að greiða þeim atkvæði?
Nei, síður en svo!
Tillaga um áskorun á bæjarstjómina út af
kaupkúguninni samhljóða 3. tillögunni hér að
ofan var ekki borin upp, en í staðinn var sam-
þykkt meinlaus tillaga um að skora á bæjar-
stjómina að borga taxtann(!) Verkíýðsforingj-
amar útvöldu báru því við, að ekki mætti
byrja á því að svívirða þá menn, sem maður
ætlaði sér að semja við(!)
Tillaga samhljóða 5. tillögunni hér að ofan
um áskomn á ríkissjómina og önnur tillaga,
sem gekk í sömu átt, en skemur (frá Þórsham-
arsfélaga) voru felldar! Þá var því borið við,
að „Þói’shamar* gæti ekki verið þekktur fyrir,
að láta frá sér faia f járbeiðni, sem ekki fannst
stafur fyi-ir á fjárlögum(!)
Tillaga í sömu átt og 6. tillagan hér að ofan,
gegn framkomu Útvegsbankans og áskorun til
Jóns Baldvinssonar „fulltrúa atþýðunnar“ var
felld — vegna þess, að foringjamir lýstu því
yfir, að hlutur sá, sem nú væri boðinn, væri
sá bezti, sem nokkurn tíma hefði þekkst og að
tillagan væri því órökstudd (!!).
Smiðshöggið á svik Þórshamarsstjómarinn-
ai’ var þó afstaða hennar til tillögu, um að
fundurinn samþykkti að styðja vei’klýðsfélögin
í kaupdeilunni og skora á verkamenn þá, sem í
Þói shamri eru, að ganga í þau. Ætluðu þá for-
ingjarnir að verða alveg vitlausir. 1 ræðum sín-
um fyr um kvöldið höfðu þeir hver í sínu lagi
talað fagui’lega um rétt verkalýðsins og um
samfylkingu alþýðunnar, án tillits til póli-
tísks skoðanamunar. En nú báru þeir því við,
að kröfuntar væru alt of miklai’, að atvinnu-
vegimir þyldu ekki hærra kaup, að alt yrði að
gera til að forðast verkföll, og að ekki kæmi
til mála, að Þórshamarsverkamenn gengju í
Verklýðsblaðið er í fjárþrðng
Skjótra aðgerða þarf við, ef blaðið á að halda
áfram að koma út.
Verklýðsblaðið hefir nú komið út í hálft ár.
Það hefir þegar náð miklum vinsældum með- |
al íslenzkrar alþýðu. Útbreiðsla þess hefir auk-
ist stórkostlega dag frá degi.
En blaðaútgáfa verkalýðsins hefir ávalt átt
við mikla örðugleika að stríða — sem eru
fjárhagsörðugleikamir. — Þau blöð, sem
túlka hinn rétta málstað verkalýðsins eiga
okki í önnur hús að venda en til fómfýsi
verkalýðsins sjálfs. Þau verða sjaldnast styrkt
með auglýsingum borgaranna, né geta þau
flúið á náðir annara peningalinda til aðstoðar
útgáfukostnaði sínum.
Nú er svo komið að „Verklýðsblaðið" er í
fjárþröng. öll vinna við blaðið nema prentun
og pappír er leyst af hendi ókeypis, en þrátt
fyrir það er kostnaðurinn við útgáfu blaðsins
gífurlegur. — Atvinnuleysið og hinar slæmu
ástæður verkalýðsins af völdum kreppunnar
em ekki minnsta orsökin til þess að hagur
blaðsins er svo slæmur.
„Verklýðsblaðið" snýr sér því til alls verka-
lýðsins og þó sérstaklega til meðlima kom-
múnistaflokksins, í trausti þess að þeir gexi
allar ráðstafanir til að bjarga við fjárhag
blaðsins, svo það geti komið út áfram.
Eftirfarandi ráðstafanir eru brýnastar:
1. Að félagarnir hefji öfluga söfnun á sam-
skotum til styrktar blaðinu.
2. Söfnun nýrra áskrifanda.
3. Aðstoð við innheimtu áskriftargjalda.
„Verklýðsblaðið" verður að koma út áfram!
Blaðnefndin.
verklýðsfélögin, nema því aðeins, að allir með-
limir „Þói’shamars“ fengju upptöku — líka at-
vinnurekendur(!) Guðlaugur Hansson sagði,
að „Þórshamar“ léti ekki tæla sig(!) til að
samþykkja slíka tillögu! Tillagan var síðan
felld, eins og hinar, með atkvæðum útvegs-
manna, gegn atkvæðum nokkurra verkamanna,
en nokkrir verkamenn sátu hjá!
Loks var borin upp tillaga samhlj. 7. at-
vinnuleysingjatillögunni (áskorun á sambands-
stjóm). Nú var stjórnin orðin hrædd, þar sem
hún hafði fellt allar tillögumar gegn vilja og
hagsmunum Þórshamarsverkamanna og þorði
hún því ekki annað en að mæla með tillögu
þessari. %
Það var heldur ekki hætt við því, að tillaga
þessi myndi móðga neina háa herra sérstak-
lega þar sem búast mátti við því, að sam-
bandsstjórn myndi gera sér lítið fyrir og
stinga henni undir stól. Enda hefir hún ekki
látið frá sér heyra, þótt henni hafi verið send-
ar allar samþykktimar (einnig samþ. „Þórs-
hamars“).
Þó ber henni samkvæmt tillögu þessari, að
styðja allar kröfur atvinnuleysingjanna í
Eyjum, einnig þær sem Þórshamar felldi.
Fáir búast þó við neinni hjálp úr þeiri átt.
En verkalýðurinn í Vestmannaeyjum mun
leiða baráttu sína gegn kaupkúgun og fyrir
atvinnuleysisstyrk til sigursælla lykta engu að
síður, og hann þakkar sósíaldemókrötunum,
„jafnaðarmönnunum“, fyrir, að þeir hafa aug-
lýst sviksemi sína við verkalýðinn og auð-
mýkt sína við borgarastéttina svona rækilega.
Verkamenn í Vestmannaeyjum skilja nú,
að hinir sósíaldemókratisku foringjar eru þjón-
ar borgaranna.
Þeir skilja, að kommúnistar einir benda á
hinar réttu leiðir til sigurs, og að forustu
þeirra megi treysta.
„ V erklýðsblaðið‘*.
Ábyrgðarm.: Brynjólfur Bjamason. — Árg. 5 kr., i
lausasölu 15 aura eintakið. — Utanáskrift blaðsins:
Verklýðsblaðið, P. O. Box 761, Reykjavík.
Prentsmiöjan Acta.
Eaaptaxti
Sjómannafélags Vestmannaeyja 1931.
(Allt auk fæðis og húsnæðis).
Fasta- kaup i kr. Fastakaup með premiu i kr.
Fasta- kaup Premian
Yfír 18 tonna báta 12- 18 tonna báta 12 tonn og undir
Vélamenn 300 250 5 6 8
Hásetar 250 200 5 6 8
Aðgerðarmenn 220
Fæðispeningar séu 2,75 á dag. Greiðsla
kaups sé mánaðarlega og í peningum. — Greitt
sc fyrir hvem helgidag sem unnið er minnst
kr. 15,00, hvort sem er á sjó eða landi.
Taxti þessi er miðaður við minnst 3 mán-
aða vinnu. Sé um styttri tíma að ræða gildir
annar taxti hærri.
Stjórn Sjómannafél. Vestm.eyja.
Verkamannaskýlið
(Verkamannabréf).
Það má með sanni segja, að rekstur Verka-
mannaskýlisins sé bænum til stórskammar.
I staðinn fyrir að skýlið átti að vera hags-
bótaliður fyrir verkalýðinn, þá er það bein
kauplækkun.
Bærinn á að greiða skýlisverði góð laun, sem
tekin séu með útsvörum úr vasa auðborgar-
anna. Því skyldu ekki útgerðarmenn og aðrir
sem hafa mestan hluta vinnunnar við höfnina
í þjónustu sinni, ekki eiga að bera kostnað af
skýlinu, nú þegar kröfumar um skýli hjá verk-
smiðjum og öðrum fyrirtækjum þar sem flokk-
ar manna vinna, em, orðnar svona háværai’.
Svo háværar, að það eru ekki nema stöku
meinhom, sem álíta það óþarfa að sinna slík-
um kröfum.
Verkamaðurinn á heimtingu á því að fá þar,
með sama verði og í búðum, allt sem harin
kaupir, t. d. mjólkurpottinn á 44 aura, vínar-
brauðið á 12 aura o. s. frv. Verkamennimir
hafa sjálfir komið auga á þetta, eins og fleira,
sem laga þarf. Þeir verða líklega lengst af
sjálfum sér næstir.
Jeg mun síðar skrifa meira um þetta mál,
og þá verður tækifæri til að sýna með saman-
burði, hvað verkamenn fá mikla kauphækkun,
þegar búið er að kippa skýlismálinu í lag.
eson.
Allir eru Jafnir fyrir ISgunum
Hverjir eru látnir borga vínsektimar?
Iðulega sér maður meiri háttar borgara
þessa bæjar undir áhrifum víns á almanna-
færi. En lítið mun vera að því gert að láta þá
borga fyrir þau lagabrot, þótt verkamenn séu
eltir og þefaðir ef nokkur líkindi eru fyrir
lykt.
Það er til g'ömul munnmælasaga um það, að
eitt sinn hafi þeir Jón Baldvinsson bankastjóri
og alþingismaður alþýðunnar og Ólafur Thors
alþingismaður og framkvæmdarstjóri Kveld-
úlfs verið að koma úr þingveizlu og verið nokk-
uð þéttir. Var þeim ekið báðum í sömu bifreið-
ir.ni. Sungu þeir og föðmuðust á leiðinni og
kysstust að skilnaði.
Það hafa eklci verið maðkar 1 mysunni þá.
Þessi munnmælasaga hefir það til síns ágæt-
i.s að hún er sönn og lærdómsrík er hún. Hún
sýnir hversu djvipt er á óvildinni, sem þeir
þykjast bera hvor til annars, þegar þeir skrifa
í Alþýðublaðið og Morgunblaðið, og þegar þeir
tala saman á þingmálafundum. Enda gæta þeir
báðir hagsmuna sömu stéttarinnar og tilheyra
báðir sömu stéttinni, yfirráðastétt þessa lands.
Ö1 er inr.ri maður og þá rennur blóðið til skyld-
unnar. Og enginn ótti við þefara eða áfengis-
sektir þarf að trufla vínfagnaðinn, þegar yfir-
stéttarmenn skemmta sér.
/