Verklýðsblaðið - 31.01.1931, Page 1
KLYÐSBIAÐIÐ
ÚTGEFANDI: KOMMÚNISTAFLOKKUR ISLANDS (DEILD ÚR A.K.)
II. árg. Reykjavík 31. janúap 1931 5. tbl.
Kosningahiti
í „Tímanum“
Kaiplsffin l IMiiNtyjtiii
Sambandsstjórn Alþýðufloksins semur að baki verkamanna
Með þessu hafa verkamenn fengið alt,
sem þeir fóru fram á. — Alþbl. 28. jan.
Föstudaginn 22. janúar slitnaði upp úr samn-
ingum milli Gunnars Ólafsson & Co. og verka-
mannafélagsins „Drífandi". Verkamannafélag-
ið gekk þó mjög langt í tilraun sinni til að ná
samkomulagi, þar sem það bauðst til að semja
upp á kaup, sem lá töluvert undir taxta þeim,
sem verkamannafélagið hafði lagt fram, gegn
því, að G. Ól. & Co. semdu strax.
Tilboð þettá var mjög aðgengilegt fyrir G.
Ól. & Co., sem þó höfnuðu því og sýndu með
því, að þeir vildu enga samninga.
Þegar G. Ó. & Co. höfðu hafnað þessu boði,
þá gilti það að sjálfsögðu ekki lengur, heldur
taxti verkamannafélagsins óbreyttur.
Þegar slitnaði upp úr samningum var G. Ól.
& Co. sagt að þeir mættu búast við að verka-
menn myndu neyta samtaka sinna til þess að
konia kröfum sínum fram.
Aðrir atvinnurekendur, þar á meðal H.f.
„Mjöl og Lýsi“, G. J. Johnsen, sem hefir af-
greiðslur Bergenska og Sameinaða gufuskipa-
félaganna, K.f. Drífandi, höfðu lofað að greiða
sama kaupgjald og áður var unz samningar
tækjust við stærri atvinnurekendur, en þar var
Gunnari Ól. & Co. einum til að dreifa.
Þann 5. janúar hafði fundur í verkamanna-
félaginu (á fundinum voru nær 200 karlar og
konur) samþykkt að fela stjóminni að ákveða
um vinnustöðvun og væru framkvæmdir henn-
ar jafngildar og fundur hefði samþykkt. 1 út-
vaiT>inu var því logið eftir tíðindamann F. B.
í Vestmannaeyjum, að verkfallið hefði verið
samþykkt með 18 atkv. gegn 16. Þetta er vís-
vitandi uppspunnin lýgi til þess að koma verka-
mönnum í Reykjavík til að trúa því, að örfáir
verkamenn séu í kaupdeilunni. Kvöldið áður en
vinnustöðvun var gerð, var fundur í Verka-
mannafélagTiu þar sem samankomnir voru 130
manns og samþykkti sá fundur að láta til skar-
ar skríða við fyrsta tækifæri.
Þegar „Gulfoss“ kom á föstudagsmorgun
24. þ. m. ákvað stjómin að stöðva vinnu í
„Gullfoss", sem lá á ytri höfn. Vom verkamenn
í landi að vinnu, einnig í lest skipsins og enn-
fremur verkamenn í bátum við skipshliðina.
Fóm nálega 30 verkamenn um borð í skipið
og tilkynntu skipstjóra vinnustöðvun.
Lögðu verkamennirnir úr landi niður vinnu,
en skipstjóri varð æfur og skipaði skipsmönn-
um að halda áfram að ferma bátinn. Tóku þess-
ir menn til starfa og báru því við ér þeir voru
aðspurðir, hvort þeir væra í Sjómannafélagi
Reykjavíkur eða Alþýðusambandsfélagar, að
þeir hefðu enga „formlega" yfirlýsingu um að.
leggja niður vinnu og sögðust hlýða skipstjóm.
Var þá vinna þeirra stöðvuð. Verkamenn leystu
uppskipunarbátinn, sem lá við skipshliðina, frá
og sigldi hann hálffermdur í land. Vom allir
yfii-menn skipsins samtaka í verkfallabrotum.
Einn einkennisbúinn dólgur, sem sagt var að
væri stýrimaður á skipinu veifaði handleggj-
um til verkamanna, en högg hans mistu marks
— lentu í loftinu. Væskilslegur, borðalagður
matsveinn brúkaði munn og óskaði sér hástöf-
um vopna. Æddu þessir yfinnenn, með skip-
stjóra í fararbroddi um allt skipið og böðuðu
út höndunum. Fyrirskipanir komu frá skip-
stjóra um að setja vatnsslöngur við eimkatlana
og skorti ekki á stór orð og hótanir. Verka-
menn tóku þessu öllu með stillingu og kváðust
ekki mundu yfirgefa skipið fyr en skipstjóri
færi með vörumar í burtu. Skömmu síðar kom
bátur úr landi. Vom á honum nálægt 20 manns,
útgerðarmenn og formenn, úr verkfallsbrjóta-
liði Gunnars Ól. & Co. Höfðu menn þessir sig
lítt í frammi er þeir komu í skipið, er þeir
höfðu heyrt málavöxtu og blygðuðust sín sýni-
lega fyrir að láta gabba sig um borð. Lagði
vinþef af sumum þessai'a manna, en þó verð-
ur að segja það þeim til lofs, að þeir hreyfðu
ekki hönd eða fót til þess að taka upp vinnu.
Fór þá skipstjóri að linast í sókninni, skipaði
verkamönnum að fara í bát sinn og lofaði þeim
að fara samstundis til Reykjavíkur. Verkamenn
kváðust ekki fara að sinni úr skipinu. Gaf skip-
stjóri þá fyrirskipun um að létta akkeri og er
verkamenn sáu, að akkerisfestin var dregin inn
og skipstjóri sagðist mundi leggja af stað, fóru
þeir í bát sinn og reiddu sig á orðheldni skip-
stjóra. Höfðu þeir og margir hverjir áður
heyrt gumað af mannkostum skipstjóra og
trúðu, að hann myndi standa við orð sín. Svo
reyndist þó ekki. Er verkamenn voru komnir
í bát sinn, dró skipstjóri upp skipsstigann, rað-
aði verkfallsbrjótunum, sem nú tóku hendur úr
vösum, á borðstokkinn og lét menn sína draga
fram á þilfarið hvítar vatnsslöngur. En verka-
meim fóru í land. Settist þá allt hið fagra lið
skipstjóra, verkfallsbrjótar og yfirmenn að
sumbli og sigarettureykingu á kostnað Jóhanns
alþingismanns. Á leiðinni í land mættu verka-
menn öðram vélbát með verkfallsbrjótum,
smáútvegsmönnum. Bát þennan hafði Jóhann
alþingismaður mannað út.
Allir kannast við Jóhann (úr Eyjum). Hann
hafði, þegar kaupdeilan var í byrjun, haft það
á orði við verkamenn, að kaup það, sem greitt
var síðastliðið ár væri sízt of hátt og* mætti
tkki lækka frá því. Nú æddi hann um allar
bryggjur og götur bæjartns, skipaði fyrir og
eggjaði smáútvegsmenn með stórum orðum til
atlögu og bað þá engum hlífa. Var ofsi þing-
mannsins svo mikill á bryggjunni, að smáút-
vegsmönnum þeim, er mest eiga undir Tanga-
mönnum, hvað útgerð snertir, hraus hugur við
og röltu niðurlútir út á stað til að berja á
verkamönnum. Sagt var að þingmaðurinn hefði
vopnað þetta lið sitt með kaðalspottum með
hnút á enda, sem hann sjálfur hefði skorið
niður og hnýtt. Nokkuð var það, að svo var
þingmaðurinn sjálfur ólmur til víga, að hann
Framh.. á 3. síðu.
Þær vitlausustu greinir, sem líklega 'hafa
nokkumtíma verið skrifaðar í blöð í siðuðum
löndum, hafa verið skrifaðar hér á landi fyrir
kosningar. Tíminn er þegar kominn í kosninga
hita, og er vitleysan þegar orðin svo hóflaus,
að allar horfur eru á því, að Tíminn setji nýtt
met að þessu sinni, ef þess er gætt að enn er
um það bil hálft ár þar til kosningar fara
fram.
I síðasta tbl. „Tímans“ hafa stjómmála-
spekingar „Framsóknar“ fundið það upp, að
náið bandalag væri milli Kommúnistaflokks-
ins og Ihaldsflokksins. Röksemdaleiðslan er
þannig: Kommúnistar vilja endilega að neyð
ríki meðal verkalýðsins. Til þess hafa þeir
skapað kreppuna, sem eins og kunnugt er, er
þeirra verk.*) Og nú ætla þeir að róa að því
öllum árum, verkalýðnum til bölvunar, að í-
haldsflokkurinn sigri við næstu kosningar!
Þetta þykir Framsóknarmönnum afar illt, því
vakandi og sofandi hugsa þeir um það eitt að
bæta kjör verkalýðsins! Þess vegna láta þeir
ríkið borga verkamönnum sínum 60—80 aura
um tímann í kaup, þess vegna siguðu þeir lög-
reglu á ótætis kommúnistana, sem vora að
hjálpa stúlkunum sem unnu í gamahreinsun-
arstöð S. I. S., og voru svo vitlausar að halda,
að það væri betra fyrir sig að fá 80 aura um
tírnann en 70 aura, eins og Sambandið vildi
borga þeim af einskærri umhyggju fyrir vel-
ferð þeirra. Þessvegna létu þeir taka kommún-
istana fasta, sem voru að heimta atvinnubæt-
ur fyrir verkamenn. Stjómin vissi svo sem, að
það var verkamönnum fyrir beztu að ganga
atvinnulausir fram eftir vetrinum. Af ein-
tómri umhyggju fyrir velmegun verkamanna
og fátækra bænda, framlengdu Framsóknar-
menn verðtollinn og gengisviðaukann, og
liækkuðu verðtollinn um 50%, og lögðu þannig
nýja milljónaskatta á alþýðu manna. Til þess
fengu þeir að vísu aðstoð bæði sósíaldemó-
krata og íhaldsmanna, enda var enginn óhræsis
kommúnistinn á þingi, til að spilla þessum
flokkum og æsa þá upp gegn Framsókn. Sömu-
leiðis var það af vísri, föðurlegri umhyggju
fyrir verkalýðnum þegar Jónas frá Hriflu hót-
aði að svelta verkamexm á Siglufirði með því
að stöðva síldarbræðsluverksmiðjuna í heilt ár.
Aftur á móti gera kommúnistar allt, sem
þeir geta til að skapa neyð meðal verkalýðsins.
Þess vegna berjast þeir á móti öllum kaup-
lækkunum, og fyrir kauphækkun. Þess vegna
lintu þeir ekki látum, fyr en verkamenn hér í
Reykjavík fengu vinnutímann styttann og
kaup sitt hækkað nú í vor. Þess vegna eru
þeir að heimta atvinnubætur handa verka-
*) Kommúnistar era eini flokkurinn í landinu,
som nokkum skilning hefir á þróun þjóðfélagsins.
þess vegna gátu þeir sagt fyrir um kreppuna, þeg-
ar allir aðrir flolckar velta sér í fögrum framtíðar-
draumum. þegar kreppan var orðin staðreynd,
datt einum borgaranum (Ólafi Friðrikssyni), það
sn.jallræði i hug, að kenna Verklýðsblaðinu um að
hafa skapað hana!